op één lijn 40 2e uitgave 201 1 Van de voorzitter Ontwikkelingswerk in Den Haag? DOOR JOB METSEMAKERS, VAKGROEPVOORZITTER EN HUISARTS IN GEULLE Op vrijdag 10 juni 2011 overleed op 78-jarige leeftijd Barbara Starfield. Hoogstwaarschijnlijk overleed ze aan een hartaanval tijdens het zwemmen in haar zwembad in Californië. Voor velen zal de naam Barbara Starfield onbekend zijn, zelfs als ik erbij vertel dat ze kinderarts was, en universiteitshoogleraar aan de Johns Hopkins University Bloomberg School of Public Health and School of Medicine in Baltimore, USA. Barbara Starfield heeft zeer veel onderzoek verricht naar de relatie tussen de organisatie van de gezondheidszorg en de uitkomsten van die zorg. Ze heeft, samen met anderen, keer op keer de effectiviteit aangetoond van een goed georganiseerde eerstelijn met een sterke huisartsgeneeskundige kern. Prima zorg tegen lagere kosten dan gezondheidszorgsystemen waar directe en vrije toegang tot orgaanspecialisten bestaat. Bovendien liet ze zien dat in een dergelijk systeem de burgers ook gelijke toegang tot zorg hadden, en de gezondheidszorg op tal van indicatoren ook beter scoorde als de eerstelijn goed ontwikkeld was. Deze boodschap bleef ze ondanks haar hoge leeftijd uitdragen op veel congressen en bijeenkomsten. Ze leek een fragiele dame, maar ze was zeer helder in haar boodschap die ze aan politici kwam vertellen maar ook aan huisartsen die steun nodig hadden. Ze daagde de huisartsen uit vooral te blijven vechten voor die sterkere eerstelijn met een huisartsgeneeskundige kern, maar benoemde ook de bedreigingen binnen de huisartsgeneeskunde. Ze waarschuwde bijvoorbeeld voor versnippering van zorg door specialisaties in de separate zorgketens voor Diabetes, COPD, Hartfalen ed. Voor veel landen met een zorg die nog sterk gebaseerd is op specialisten en ziekenhuizen, was en is haar boodschap belangrijk. Roemenië is zo’n land. In Roemenië heeft onze vakgroep bijgedragen aan de ontwikkeling van de huisartsgeneeskunde en vooral aan de versterking van de wetenschappelijke ontwikkeling. De huisartsen in Roemenië staan er slecht voor nu er bezuinigd moet worden in alle sectoren van de maatschappij. Het contract van de regering met de huisartsen moest per 1 juni opnieuw afgesloten worden, en kende weer een daling aan inkomsten. In drie jaar tijd hebben de huisartsen 45% inkomen moeten inleveren. Ze weigerden het contract te ondertekenen. Dat betekende dat patiënten de zorg persoonlijk moesten betalen. Gelukkig steunden de patiënten hun huisartsen en konden deze na 10 dagen een iets minder slecht contract afsluiten. Maar wij hebben toch geen Barbara Starfield nodig met onze sterke eerstelijn en goed georganiseerde huisartsgeneeskunde? Wij hebben de laatste jaren toch onze positie bevestigd gezien in allerlei notities maar ook in de centrale rol in de ketenzorg, de zorgprogramma’s, de transmurale zorg? Akkoord, de minister wil een flink bedrag bezuinigen zonder goede argumenten, maar het is nog geen wegbezuinigen van de huisartsgeneeskunde. Laat er geen misverstand over bestaan dat ik de verbijstering daarover van de LHV en mijn collega huisartsen heel goed begrijp. Maar de minister doet nog iets anders wat helemaal niet uit te leggen is. Iets, wat ik ook nauwelijks kan beschrijven zonder me te verbazen over de stupiditeit van de redenering. De minister knipt de mens op in een somatisch deel en een psychisch deel en zet daarmee de klok 10-20 jaar terug. Wij hebben ons stapsgewijs meer geschoold in de onder kenning van psychische klachten en in de diagnostiek. We weten nu beter de weg in het netwerk van psychische hulpverleners. Daarnaast hebben we dergelijke zorgverleners aan de praktijk toegevoegd. Langzaam hebben we bij onze patiënten die denkbeelden over een scheiding tussen lichaam en geest verminderd. Laten we ook hopen dat het stigma van een psychische of psychiatrische aandoening iets verbleekt is geraakt. Dit ging allemaal beter tot goed, totdat onze huidige minister kwam. Iemand die keihard onderscheid maakt tussen somatische en psychiatrische aandoeningen met de boodschap dat je voor de behandeling van deze psychische en psychiatrische aandoeningen flink de eigen beurs moet trekken. Welke Barbara Starfield kunnen we nu inroepen voor dit ontwikkelingswerk in Den Haag? Is kortzichtigheid nu een somatische of een psychische aandoening? 4
5 Online Touch Home