op één lijn 45 1 e uitgave 2013 Huisarts en Leefstijl Dikkere arts geeft minder vaak advies om af te vallen DOOR SANNE UITENTUIS, ROBERT STOEKENBROEK EN ANOUK BARENDREGT, DERDEJAARS GENEESKUNDESTUDENTEN AMSTERDAM (AMC EN UVA) In het voorjaar van 2012 werd de vakgroep huisartsgeneeskunde Maastricht benaderd om mee te werken aan een onderzoek ‘Huisarts en Leefstijl’ in het kader van het Honours-programma (een extra curriculair leertraject voor getalenteerde en gemotiveerde studenten) van het AMC, onder begeleiding van dr. Anton Kunst van de afdeling Sociale Geneeskunde AMC. Het ging om onderzoek naar de relatie tussen de leefstijl van Nederlandse huisartsen en hun leefstijladviezen. Hiervoor verstuurden de studenten een digitale enquête, ook in onze regio. Stelt u het zich eens voor: u komt bij de huisarts, een man van om en nabij de 130 kilo. Als hij klaar is met het lichamelijk onderzoek gaat hij zitten, slaakt een vermoeide zucht, veegt het zweet van zijn voorhoofd en kruist zijn armen rond zijn dikke buik. Hij zegt: "Ik kan geen oorzaak voor uw klachten vinden, maar het zou geen kwaad kunnen als u een paar kilo verliest". Zou u hem serieus nemen? En zou hij zich er ongemakkelijk bij voelen dit advies te geven? Hoewel de meeste artsen wel doordrongen zijn van het belang van leefstijl in de preventie van ziekten zijn er duidelijke verschillen in de aandacht die artsen hieraan besteden tijdens het consult. Onderzoeken in de Verenigde Staten en Canada hebben aangetoond dat er een duidelijke associatie is tussen de leefstijl van de arts en de frequentie waarmee leefstijladviezen gegeven worden. Sommige onderzoekers, waaronder de Canadese Erica Frank gaan zelfs zo ver dat zij beweren dat het verbeteren Gezond gewicht (BMI 18,5 ß 25) Overgewicht (BMI ≥ 25) ß Waarvan obesitas (BMI ≥ 30) Rokers Ex-rokers Percentage huisartsen 65,6% 33,5% 5,4% 4,8% 31,8% van de leefstijl van artsen een effectieve manier is om de gezondheid van de bevolking te verbeteren. Wij hebben onderzocht of de relatie tussen leefstijl van artsen en het geven van adviezen over roken, alcohol en afvallen ook in Nederland opgaat. Hiertoe hebben wij een vragenlijst gestuurd naar ruim duizend huisartsen in Nederland. Hierin hebben wij gevraagd naar lengte en gewicht (BMI), de alcoholinname en het rookgedrag van de huisarts en naar de frequentie waarmee de arts leefstijladvies geeft. Dankzij de vele resultaten (418 ingevulde vragenlijsten) hebben wij een goed beeld gekregen van de leefstijl van huisartsen. Zo bleek dat huisartsen gemiddeld een stuk gezonder zijn dan hun patiëntenpopulatie: ze roken minder, drinken minder alcohol en hebben een lager BMI. Toch heeft 5,4% van de huisartsen obesitas! Zie de tabel voor alle percentages. Relatie tussen leefstijl en gegeven adviezen? Ten aanzien van de relatie tussen de leefstijl van een huisarts en de frequentie van het geven van leefstijladviezen blijkt dat dikkere huisartsen hun patiënten minder vaak het advies geven af te vallen. Als men de frequentie van het advies af te vallen vergelijkt tussen twee huisartsen, allebei 1,80 meter, van wie er één 70 kg weegt en de ander 103 kilo (zie afbeelding), dan geeft de dikkere huisarts gemiddeld één op de tien dikke patiënten minder het advies af te vallen. Zou het zo zijn dat dikkere artsen bang zijn dat hun patiënt ze als hypocriet of ongeloofwaardig beschouwen als zij het advies geven af te vallen? Percentage bevolking NL 51,2% 47,2% 11,8% 27% 34% 21
22 Online Touch Home