op één lijn 46 2e uitgave 2013 In de leer AIOS plant U voort! DOOR SOPHIE VAN DER VOORT, TWEEDEJAARS AIOS Sophie van der Voort Tegelijk met de schriftelijke toelating voor de huisartsenopleiding, kreeg ik de folder ‘Zwanger? Weet wat te doen en laten’. Het lijkt of zwangerschap door de huisartsopleiding wordt gestimuleerd. De kleurige folder herinnert je eraan dat de CAO voor AIOS extreem gunstig is bij zwangerschap. Zo gunstig, dat het dus wellicht tijd wordt voor gezinsuitbreiding. Ik denk dat het gestimuleerd wordt omdat het medisch gezien zeer verantwoord is in deze periode zwanger te raken. De gemiddelde AIOS verkeert tijdens de opleiding in haar meest vruchtbare fase en dus is conceptie in die periode zeer verstandig. Voor mijzelf is dit alles nog net te prematuur. Veel AIOS zullen vooral de voordelen zien van een zwangerschap, ik raak echter vooral geïntrigeerd door de achterzijde van de folder. Namelijk, een lijst van werkgerelateerde infectieziekten met bijbehorende maatregelen die getroffen moeten worden om ze te voorkomen. In ons beroep lopen we hier een hoger dan gemiddeld risico op en dus is het oppassen geblazen. Dit deed bij mij de vraag rijzen of het niet ontzettend moeilijk is om als dokter onbezorgd zwanger te zijn? Als arts heb je gelezen en word je geconfronteerd met wat er allemaal mis kan gaan bij een zwangerschap: • 0.8% van de pasgeborenen heeft een congenital hartafwijking • 1-5% ontwikkelt congenitale heupdysplasie • 0.16% Down syndroom • 0.15% Klinefelter syndroom • 0.015% congenitaal cataract Als je de prevalenties van alle mogelijke aangeboren afwijkingen opsomt, lijkt het of elk kind wel ‘iets’ moet krijgen. Ik weet dat dit een compleet verkeerde statistische redenatie is, maar toch lijkt het haast een uitdaging een volledig gezond kind op de wereld te zetten. En dan werk ik nog niet eens in de kindergeneeskunde waar de prevalenties van vervelende aangeboren afwijkingen veel hoger liggen. Ook bekijk ik de wereld (te) vaak door een medische bril en zou ik overal potentieel gevaar voor mijn kind zien. Uit eten zou een stuk minder ontspannen worden omdat ik nauwlettend in de gaten zou houden of er geen rauwe vis wordt verwerkt in mijn maaltijd. Op het station zou ik zweten om me vakkundig op de plek te situeren met de grootste afstand tot alle rookzuilen. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de grootste bedreiging: zieke kinderen. En die zien we veel op het spreekuur. Dat snotterende meisje is voor mij nu een wandelend parvo B19-virus totdat het tegendeel bewezen is. En die peuter die zo in zijn hoest blijft hangen, is dat zeker weten geen kinkhoest? Ik zou lichtelijk paranoïde worden. Het vervelende is dat ik bang ben door deze zwangerschapsstress schade te doen aan de vrucht. Ik geloof heilig dat stress tijdens de zwangerschap nadelige invloed heeft op je ongeboren kind. Misschien moet ik naar de positieve kant kijken: wat zijn juist vóórdelen van dokter zijn bij een zwangerschap? Ik weet natuurlijk als de beste wat wel en niet schadelijk is voor de vrucht en zal een heel verstandige levensstijl handhaven. Ik begin op tijd met mijn foliumzuurtabletten. Ik vermijd ongepasteuriseerde melkproducten en röntgenafdelingen. Ik laat mijn partner de kattenbak verschonen en in de tuin werken (eindelijk!). Op deze manier bekeken kan mijn kind dus juist ook een succesverhaal van gezondheid worden! De folder lijkt zijn effect te hebben: 40% van de vrouwelijke AIOS wordt zwanger tijdens de opleiding. Tijdens terugkomdagen is het trending topic. Het is een ware sport om als eerste de ‘nieuwe zwangere’ te identificeren. Buiken worden zo onopvallend mogelijk bestudeerd. Per ongeluk iemand aanstoten wordt al snel geïnterpreteerd als Leopold handgreep. Grote onderlinge argwaan dus, maar ook een gemoedelijke en bijzonder vriendschappelijk bezigheid. Al met al hangt er toch een positieve sfeer rondom het hele zwangerschapsgebeuren. Wellicht dat ik er over niet al te lange tijd ook ontspannen in kan staan zonder me door ‘kennis-stress’ te laten bevangen. Als het tekort aan babymelkpoeder maar wel is opgelost is tegen die tijd. 28
29 Online Touch Home