op één lijn 46 2e uitgave 2013 worden? Met andere woorden: hebben de chirurgen en internisten van de toekomst behoefte aan een stukje persoonlijke intervisie en APC-onderwijs? Of willen zij echt alleen maar door heel hard te werken en ‘de Harrison’s te dromen’ zo snel mogelijk het specialistische kunstje onder de knie krijgen? Door in de laatste zes jaar als coassistent, semiarts, ANIOS en AIOS intensief samen te werken met collegae uit de tweede lijn, ben ik tot de volgende stelling gekomen: ook klinische specialisten en hun AIOS hebben behoefte aan intervisie, communicatieve vaardigheidstrainingen en APC-onderwijs. Het zou flauw zijn om deze conclusie alleen te trekken uit het feit dat wij huisartsen op ons spreekuur regelmatig de vooral communicatieve misvattingen van patiënten in het ziekenhuis aan het oplossen zijn. De door ons ervaren weerstand of botte reactie bij het insturen van een echte vrijdagmiddag patiënt zou ook te gemakkelijk zijn als aanleiding voor deze stelling. Nee, deze constatering komt ook van de medici zelf; ‘ik zou graag leren hoe ik samen met een palliatieve patiënt kan bespreken of behandeling überhaupt de beste optie is’, aldus een bevriende internist in opleiding. ‘Mijn baas, oncoloog, gaat maar door met het geven van chemotherapie en hij wijst mij slechts op de laatste artikelen met betrekking tot overleving van deze kuren.’ ‘Ik vraag graag naar de context van de patiënt om hem beter te kunnen begrijpen’ alsdus een chirurg in Zuidoost Brabant. ‘Met deze tijdsinvestering weet ik snel weer om welke patiënt het ook alweer precies gaat en wat hem beweegt’. Door de vergrijzing en toename van complexe patiënten met comorbiditeit zal de komende jaren meer van artsen in zowel de eerste als de tweede lijn gevraagd worden. Hierbij is heldere communicatie tussen artsen onderling, maar zeker ook met de individuele patiënt van essentieel belang om de groeiende zorgvraag en druk aan te kunnen. De oplossing voor de toekomst lijkt wat mij betreft voor de politiek te liggen in ‘geld voor tijd, in plaats van tijd voor geld’. Beloning aan de hand van geïnvesteerde tijd in de patiënt zal leiden tot meer tevredenheid bij zowel patiënt als specialist, vooral omdat informatie goed uitgewisseld kan worden. Dit leidt tot betere en efficiëntere zorg. Dit geld moet derhalve beschikbaar komen voor alle medische vervolgopleidingen. Medisch inhoudelijk onderwijs voor AIOS blijft belangrijk, maar men zal moeten investeren in vaardigheden op communicatief gebied, persoonlijke intervisie en onderwijs in ethische en maatschappelijke onderwerpen. Uiteindelijk wordt iedereen dan een beetje huisarts… AIOS-congresdag: Circle of life Levensfaseproblematiek in de huisartsenpraktijk DOOR EVA VAN SEBILLE, derdeJAARS AIOS Op een onstuimige vrijdag aan het begin van de zomer stond voor alle AIOS de zogenaamde 'AIOS-congresdag' op het programma. Een congres dat ééns per anderhalf jaar wordt georganiseerd door een clubje AIOS. Op een hippe locatie in de Peel, kwamen 190 AIOS en genodigden bij elkaar voor een congres met het thema 'Circle of life'. Al snel was duidelijk, dat de organisatie dit thema niet alléén gekozen had om zich in een leeuwenpak te kunnen hijsen: Het huisartsenvak werd in al haar uithoeken belicht, met 8 interessante workshops, zoals 'De cirkel van het leven' over de transgenerationele overdracht van (jeugd)psychiatrische pathologie en Preconceptiezorg, waarbij de auteur van de nieuwe NHG-standaard dit onderwerp belichtte en de AIOS aanzette tot nadenken: Hoe kun je preconceptiezorg in de dagelijkse praktijk inpassen? ’s Middags kwamen onderwerpen aan de orde passend bij de andere zijde van 'Circle of life': Petra de Jong, de voorzitter van de NVVE verzorgde een goedbezochte workshop over o.a. euthanasie bij mensen met dementie, en er werd gesproken over culturele verschillen in rouw-beleving. Wist u dat een chinees op zijn zestigste verjaardag een doodskist cadeau krijgt? Vertelt u die Turkse man met een terminale ziekte dat hij zal sterven? Hoe kijkt u tegen tradities van andersdenkenden aan? Wat is normaal – het thema van deze boeiende workshop. 37
38 Online Touch Home