Opsporing van atriumfibrilleren D2AF studie is gestart! v.l.n.r.: Nicole, Mariëlle, Ellen. DOOR NICOLE VERBIEST-VAN GURP, AIOTHO Twee jaar geleden las u in Op één Lijn over D2AF, een groot onderzoek naar opsporing van atriumfibrilleren. Toen was de studie nog niet gestart, maar inmiddels draait zij op volle toeren! Tijd voor een update. We vertellen u wat D2AF ook al weer inhield en hoe het er nu voor staat. Het doel van D2AF (Detecting and Diagnosing Atrial Fibrillation) is het opsporen van mensen met onontdekt atriumfibrilleren (AF). AF komt veel voor en de negatieve gevolgen zijn groot als het niet tijdig behandeld wordt. AF kan lang onopgemerkt blijven, omdat het vaak asymptomatisch en/of paroxysmaal voorkomt. Patiënten komen dus niet met klachten en de diagnose kan gemist worden door een normaal ECG. Vaak wordt het pas vastgesteld als er al een beroerte is opgetreden! Er is behoefte aan een manier om deze mensen te identificeren, vóór een ernstig gevolg optreedt. Voor D2AF worden huisartspraktijken willekeurig aangemerkt als interventie- of controlepraktijk. In de interventiepraktijken worden drie manieren van irregulaire pols detectie met elkaar vergeleken: pols palpatie, een hand-ECG apparaat en een elektronische bloeddrukmeter met speciale software om AF vast te stellen. Vervolgens wordt een ECG gemaakt en een deel van de mensen krijgt gedurende twee weken een Holter en het hand-ECG apparaat mee naar huis. De controlepraktijken verrichten ‘gebruikelijke zorg’. De primaire uitkomst is het verschil in aantal nieuwe gevallen van AF. Met deze studie wordt de beste route naar de diagnose AF vastgesteld. Hoe eerder mensen gediagnosticeerd zijn, hoe meer mensen tijdig behandeld kunnen worden en hoe meer complicaties voorkomen kunnen worden. In de afgelopen twee jaar is D2AF gegroeid tot een project van flinke omvang, waarbij naast de huisartspraktijk en patiënten veel partijen betrokken zijn. De studie wordt geleid door onderzoekers uit Maastricht en Amsterdam, NIVEL levert geanonimiseerde data uit de medische dossiers van de patiënten, verschillende bedrijven verzorgen de diagnostiek (MyDiagnostick, Microlife, Retomed, Fysiologic) en MEMIC levert de elektronische infrastructuur die als een rode draad door de studie loopt. Dankzij de grondige voorbereiding is D2AF vliegend gestart. Op het moment van schrijven zijn 57 van de benodigde 96 huisartspraktijken geïncludeerd. 21 Praktijken zijn al gestart met de studie, de overige praktijken worden voorbereid. De eerste resultaten worden in 2018 bekend gemaakt. We vroegen Mariëlle en Ellen, twee praktijkondersteuners van deelnemende huisartspraktijk Feurtherpoort te Susteren, waarom de studie hen aansprak. Ze gaven aan de studie interessant te vinden, en benieuwd te zijn naar de toegevoegde waarde van opsporing van atriumfibrilleren in de praktijk. De studie is in de praktijk soms arbeidsintensief – met name bij patiënten die overal ‘ja’ op antwoorden – maar is ook goed te plannen. Deelname duurt per patiënt 15 minuten indien geen ECG gemaakt hoeft te worden, 30-45 minuten indien dat wel het geval is. Er blijkt veel animo te zijn onder patiënten. “Patiënten zijn allemaal heel enthousiast en willen heel graag meedoen! Partners van mensen vragen: Mag ik niet ook meedoen?” Soms zien patiënten op tegen de twee weken Holter meting. Mariëlle en Ellen lossen dit op door aan te geven dat ze de Holter ook eerder mogen inleveren als het niet bevalt. Uiteindelijk maken patiënten dan soms toch de twee weken vol. We vroegen welke tips ze willen mee geven aan andere praktijken die al meedoen aan D2AF. Dit waren er twee: 1. Reserveer vooral in het begin voldoende tijd voor de studie 2. Wees secuur in het maken van ECG’s, anders kan de uitslag niet geïnterpreteerd worden en moet het ECG opnieuw gemaakt worden. Mariëlle en Ellen vinden deelname aan de studie ook positief voor hun eigen ontwikkeling. Ze zijn nu meer alert op het bestaan van atriumfibrilleren en weten beter bij welke symptomen ze erop moeten letten. Daarnaast zien ze mogelijkheden om de apparatuur en de geleerde vaardigheden na afloop van de studie te integreren in het cardiovasculair spreekuur. De onderzoekers zijn nog op zoek naar huisartsen die willen deelnemen. Wordt u enthousiast van dit project? Neem dan contact op! De onderzoekers voorzien u graag van informatie. Drs. Nicole Verbiest - van Gurp, AIOTHO (Arts In Opleiding Tot Huisarts en Onderzoeker) vakgroep huisartsgeneeskunde UM, tel. 020-5661444, E-mail: studie@d2af.nl, website: www.d2af.nl 17 op één lijn 54
18 Online Touch Home