Digitale veligheid Digitale autonomie Welke tien ICT-gerelateerde dossiers moeten de komende regeerperiode op de agenda van het nieuwe kabinet staan? We legden de vraag voor aan Linda Kool, senior onderzoeker Digitale samenleving van het Rathenau Instituut. ECP-directeur Arie van Bellen voegt daar zijn lijst graag aan toe. Door Peter Olsthoorn ICT-dossiers voor het Top-10 “ICT is inherent onveilig en kwaadwillenden maken daar gebruik van, daar moeten we veel harder aan trekken. Hoe zot is het dat we het advies krijgen om geen mobieltjes meer naar vergaderingen mee te brengen; we kunnen beter inzetten op weerbaarheid. We moeten bestaande technologie als de in Nederland sterke encryptie veel intensiever toepassen en investeren in gebruik van nieuwe technologie en dus in expertise.” 1 “De zeggenschap over digitale infrastructuur, zowel hard- en software als diensten, staat onder druk. Nederland en Europa moeten soevereiner worden en een eigen innovatieklimaat creëren, en investeren in volgende generatie infrastructuur en standaarden; waar Europa te weinig aan doet. Strategisch gaan denken in plaats van responsief zoals met 5G gebeurde. En ook strengere inkoopvoorwaarden hanteren.” 2 verdienvermogen nederland verbeteren “In de mondiale economische verhoudingen staat het verdienvermogen van Nederland en de EU onder druk. Dit noopt tot nadenken over het behalen van meer toegevoegde waarde uit platformen en de creatie van nutsfuncties. De Digital Services Act en Digital Marketing Act zijn goede voorzetten, maar het zal nog wel een flink robbertje vechten worden.” 3 “De democratische rechtsstaat staat onder druk van digitale dreigingen door de combinatie van polarisatie via sociale media, de macht van big tech en misbruik zoals met desinformatie via deep fakes. We moeten investeren in digitale middelen om de democratie te ondersteunen, investeren in 4 24 democratie bewaken digitale autonomie digitale veiligheid tech-burgerschap en platforms Europees reguleren zonder in censuur te vervallen. Er zijn ook heel veel positieve kansen te benutten met digitale middelen voor besluitvorming, ook voor versterking van de Europese democratie.” “Spraak, augmented en virtual reality dompelen ons nog dieper onder in digitale technologie met integratie van fysieke en virtuele realiteit. Bijvoorbeeld in mooie simulaties, maar er dreigt ook manipulatie van onze werkelijkheid. Dit alles noopt tot dialoog en diep nadenken over aanpassing aan waarden als privacy, autonomie, waarachtigheid en gezondheid, maar ook aanpassing van juridische kaders zoals die voor onze publieke ruimte en het eigendom.” 5 data-analyse in het openbaar bestuur “Een hot item na de kindertoeslagaffaire. We moeten gezond verstand gebruiken bij wat algoritmes en AI bij overheden wel en niet vermogen en investeren in kwalitatieve wetgeving met informatie- en transparantieplichten. Maar ook een goed behouden zicht op proportioneel gebruik. Je moet verantwoord innoveren. Hier komt ook een wat saaier onderwerp bij kijken: hoe wordt bestaande regelgeving beïnvloed, want die wordt wellicht langzaam uitgehold door een andere procesindeling.” 6 “We moeten de groene en de digitale ambities verbinden. Bijvoorbeeld in een nationale strategie voor energie data met inzet op innovatiekracht van netbeheerders, platformisering van leverantie en het activeren van zeggenschap door burgers over de energietransitie.” 7 verduurzaming immersieve technologie Verdienvermogen beeld: shutterstock/ibestuur Democra
25 Online Touch Home