Publieke Software Aanbesteden al een eerste bijdrage aan geleverd, maar daar hebben we nog een slag te maken. En wij zullen dat ook moeten uitdragen.” Met het uitdragen daarvan en met name het opnemen van dergelijke doelen op een hoog niveau heeft Roozendaal minder. “Toch is het hartstikke belangrijk”, zegt Van Wallenburg, “dat wij dat vertellen. En dat we dat in alle kwetsbaarheid vertellen. Mensen moeten de ruimte voelen.” En dat bevestigt Roozendaal toch. “Ja, je moet het dragen op alle niveaus, want zonder dat voelen mensen de ruimte niet. Het moet uiteindelijk doordringen tot in de haarvaten.” Open source in het opleidingsaanbod “En daar is nog een hoop debat te voeren”, zegt Roozendaal, voordat al dit soort afwegingen concreet zijn. “Wij gebruikten de EUPL en dat sluit ook veel open source licenties uit. Wat bedoelen we precies met open source? Mag een ander het weer verpakken en verkopen?” Ook vragen over de rol die open source kan spelen bij makkelijker samenwerken met bedrijven en ketenpartijen of het organiseren van bedrijven rond je eigen software, “zijn allemaal vragen die we langs moeten lopen”, volgens Van Wallenburg. “En we moeten ook meer collega’s bekendmaken met die vragen. Dat betekent ook dat we dit soort vragen een goede plek moeten geven in het opleidingsaanbod in brede zin. We hebben nog wat te doen om concreet handelingsperspectief te geven.” Open ontwikkelen Roozendaal zou de vraag nog wel breder willen zien. “Als je aanbesteedt, dan vraag je doorgaans om een dienst of product. Maar als je iets ontwikkelt dat er echt toe doet – dus niet je tekstverwerker – en waar vertrouwen een grote rol speelt, dan gaat het over in alle openheid iets tot stand brengen. Het gaat over mensen mee laten kijken, terwijl je bezig bent. Dat vergt echt een heel ander soort nadenken over ICT-projecten bij de overheid. Alles wat we nu doen, had ‘t niet gehaald wanneer we dat langs de lat hadden gelegd van alle eisen die de overheid stelt aan ICT-projecten. Vaak hadden we geen programma van eisen vooraf, ontdekten tijdens het project wat het beste was voor hosting, waren niet alle go/no-go momenten gedocumenteerd. En je kunt ook moeilijk van een aanbieder verwachten dat hij organiseert dat de hele samenleving mee kan kijken. Hoe incorporeer je dat in een aanbesteding?” “Het is natuurlijk hartstikke spannend in een overheidsorganisatie waarin iedere vorm van risico in een politiek-bestuurlijke context staat”, aldus Van Wallenburg, “maar we moeten de dialoog aangaan over welke risico’s we bereid zijn te accepteren en hoe je dat nog steeds rechtmatig en controleerbaar maakt. En het Advies34 Mensen mee laten kijken, terwijl je bezig bent. Dat vergt echt een heel ander soort nadenken over ICT-projecten bij de overheid college ICT-toetsing (het voormalige BIT) gaat het proces van de CoronaMelder evalueren, ook daar gaan we van leren.” “Ja”, zegt Roozendaal, “na afloop moeten we kijken wat we van dit proces kunnen leren. Het eerste advies dat het adviescollege gaat geven gaat over de vraag wat de overheid kan leren van deze aanpak. Daar ben ik blij mee. Ik vind dat echt superinteressant. Sommige dingen kunnen straks niet, sommige wel. Ik ben heel nieuwsgierig”, sluit Roozendaal af. Het gehele gesprek kunt u terugzien op www.ibestuur.nl. ‘Over de drempel’ is een project van iBestuur, stichting Kafkabrigade en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Doel: het stimuleren van de beeldvorming over de inzet van open source en de mogelijkheden tot flexibilisering van de aanbesteding van software. i es tuur
35 Online Touch Home