Podium ervaringskennis en verbindt zich met de cultuur van de samenleving. De informatiehuishouding vormt het collectieve geheugen van de samenleving als geheel zoals het DNA en het brein dit zijn voor het menselijk lichaam. Deze gedeelde kennisinfrastructuur vormt de ruggengraat in democratische processen. Voor jeugdzorg betekent dit dat betrokken burgers, gemeenten en maatschappelijke instanties toegang hebben tot en kunnen bijdragen aan kennis en beleid op dit gebied. Maatschappelijk lerend systeem Tot slot. De overheid staat voor de grote opgave om haar informatiehuishouding op orde te brengen. Er zal fundamenteel moeten worden nagedacht over nieuwe ontwerpen. Het is moeilijk voor te stellen dat we onze processen van informatieverwerking en besluitvorming radicaal anders zouden kunnen ontwerpen, maar de natuur kan met eeuwenoude concepten houvast bieden. De adoptie van algemeen natuurlijke principes in informatiehuishouding, geïnspireerd door de werking van het menselijk lichaam, draagt bij aan een duurzaam maatschappelijk lerend systeem. Dit sluit aan bij het lerende en adaptieve karakter dat als visie werd geschetst in het rapport ‘De informatiehuishouding van het Rijk in 2030’.1 De overheid als geheel vormt dan het collectieve geheugen en de kennisinfrastructuur die toegankelijk is voor maatschappelijke organisaties, bedrijven en burgers. De informatiehuishouding is de ruggengraat van de politieke structuur waarin burger en overheid zich verhouden. Arre Zuurmond, regeringscommissaris Informatiehuishouding, constateerde naar aanleiding van het actieplan informatiehuishouding Rijksoverheid dat er aan een nieuw huis bovenop het huidige fundament gewerkt zal moeten worden.2 Dit biedt bijzondere kansen voor een doelarchitectuur, gebaseerd op natuurlijke principes voor de informatiehuishouding. Het zou inzichtelijk moeten maken welke informatie beschikbaar moet zijn om wendbaar te kunnen zijn. Er ontstaat dan een nieuw sociaal evenwicht in de samenleving doordat de informatiekanalen tussen burger en overheid worden ingericht op het optimaal benutten van feedback. Met natuurlijke waarden en principes wordt daarmee de basis gelegd voor een maatschappelijk lerend systeem. Irene Nooren is bio-informaticus en strategisch adviseur bij SURF. Guido Enthoven is bestuurskundige en directeur van het Instituut Maatschappelijke Innovatie. 1. Future Lab. De informatiehuishouding van het Rijk in 2030. https://www.informatiehuishouding.nl/ Producten+%26+publicaties/rapporten/2020/04/21/ de-informatiehuishouding-van-het-rijk-in-2030 2. Informatiehuishouding.nl. Nieuwsbericht 23-11-2022, https://www.informatiehuishouding.nl/actueel/ nieuws/2022/11/23/nieuw-huis Nummer 46, april 2023 105
106 Online Touch Home