aar data en algoritmen met waarde(n)’, luidt de precieze kop van het themahoofdstuk in de I-strategie Rijk. Inderdaad is hier sprake van een optelsom van waarde en waarden, luidt de uitleg van de beide portefeuillehouders van het thema, de CIO’s en tevens pSG’s Eva Heijblom en Gerdine Keijzer-Baldé van respectievelijk de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Economische Zaken en Klimaat. “Allereerst hebben we het over publieke waarden”, zegt Heijblom, die ook meteen verwijst naar de Werkagenda Waardengedreven Digitaliseren van staatssecretaris Van Huffelen van Binnenlandse Zaken Koninkrijksrelaties, waarin waarden als privacy en inclusie van burgers een basisplek hebben gekregen. “Wat we van de toeslagenaffaire hebben geleerd is dat de overheid zich er constant bewust van moet zijn dat betrouwbaarheid, transparantie en uitlegbaarheid voorop moeten staan bij wat ze met data doet.” Data met waarde, vult Keijzer-Baldé aan, heeft ook alles te maken met kwaliteit. “Een goede kwaliteit van data bevordert de informatievoorziening en draagt bij aan de kwaliteit van de besluitvorming en het aanpakken van maatschappelijk problemen.” ‘N Ter illustratie haalt het hoofdstuk in de I-strategie twee dossiers aan: de Monitor Klimaatbeleid, die data van een statisch rapport in pdf-vorm voortaan presenteert via het online dashboard klimaatbeleid.nl en de digitalisering van data rond mesttransporten, die een betere handhaving op ‘zwarte mest’ mogelijk heeft gemaakt. “We hebben er de afgelopen jaren flink op ingezet om naar buiten toe transparant te maken welke datasets we hebben, onder meer om up-to-date te zijn met alle data rond het klimaatbeleid”, vertelt KeijzerBaldé. “Daar is de Monitor Klimaatbeleid voor ontwikkeld.” Ook is er nu het Dashboard Groningen, dat uiteenlopende datasets combineert over de afbouw van de gaswinning, zoals data over de gaswinning, het aantal aardbevingen en schadegevallen en over de versterkingsoperatie aan huizen. “Iedereen heeft toegang tot deze informatie en we zien dat daar goed gebruik van wordt gemaakt.” Datakoersen Eva Heijblom en Gerdine KeijzerBaldé: “Een goede kwaliteit van data bevordert de informatievoorziening en draagt bij aan de kwaliteit van de besluitvorming.” LNV heeft op haar beurt ‘Datakoersen’ bij onder meer DG Stikstof opgesteld. “Samen met beleidsambtenaren bekijken we welke data we in huis hebben”, licht Heijblom toe, “wat we ermee kunnen en hoe we de beleidsvorming hiermee kunnen ondersteunen. Dit is voor sommige beleidsonderdelen behoorlijk nieuw. Het kost ook wel wat tijd om alles goed en zorgvuldig op een rij te zetten.” De data van het Rijk kunnen ook medeoverheden ten goede komen. Een onderwerp dat zich volgens Heijblom uitstekend leent als pilot onder de Interbestuurlijke Datastrategie is Gebiedsgericht Werken. De provincies moeten de komende tijd met de uiteenlopende opgaven vanuit het Nationaal Programma Landelijk Gebied aan de slag. Elke provincie moet de puzzel leggen waar woningen kunnen komen, waar plek is voor landbouw en bedrijven en hoe te borgen dat stikstofnormen niet overschreden worden. “Je kunt je voorstellen dat er heel veel data bij komen kijken om deze opgaven verder te helpen, en tegelijkertijd zijn er heel veel vragen zoals wie de juridisch eigenaar van bepaalde data is en welke definities je hiervoor hanteert. Het gaat vandaag de dag vaak over de kansen en risico’s van AI, maar ook op het vlak van data moet nog veel gebeuren.” Nummer 46, april 2023 73
74 Online Touch Home