is. Het instellen van een chief data officer bijvoorbeeld is in haar ogen ‘een goede zaak’ maar vraagt zorgvuldig overleg. “Belangrijk is ook dat kennis en focus geïntegreerd worden in het hele team, dat het niet uitsluitend bij één functionaris komt te liggen maar is ingebed. Dat noem ik ook nieuw ambtelijk vakmanschap. Er moeten sneller belletjes gaan rinkelen welke experts je bij een bepaalde opgave nodig hebt.” Wat moeten bestuurders en managers vooral in hun bagage hebben als het gaat om digitaal leiderschap? “In vrijwel alle functies heb je i-vaardigheden nodig, basiskennis over informatiebeveiliging vind ik onontbeerlijk op alle niveaus. Bij de start van beleidsontwikkeling horen de digitale kwesties meegenomen te worden. Dat is niet langer volgend. Niemand heeft trouwens meer de absolute kennis en macht. Het idee dat de samenleving maakbaar is ligt ver achter ons. En al helemaal op het gebied van digitalisering. Als overheid zijn we nog tamelijk klassiek georganiseerd. Ik voer tot mijn vreugde ook gesprekken over andere manieren van samenwerken. Meer horizontaal en in netwerken. Hoe zou de besluitvorming dan gaan?” Kunt u dat toelichten? Ze gaat verzitten en tekent in de lucht een piramide. “Binnen een departement stroopt alles zich op tot hoog in de piramide, daar waar ik zit. De nota’s en de Kamerbrieven van de staatssecretaris gaan via mij. Die zie ik in principe allemaal. Waarom eigenlijk? Ik denk dat er andere manieren zijn van samenwerking en besluitvorming die veel functioneler en minder tijdrovend zijn. Als niet alles door die smalle hals naar de top van de piramide moet, kunnen er meerdere initiatieven en samenwerkingsverbanden naast elkaar bestaan. Als mensen veel kennis hebben kunnen ze ook zelf beslissen, kunnen bevoegdheden en verantwoordelijkheden lager in de organisatie komen te liggen.” Wat is uw leiderschapsstijl? “Ik ben een beetje secundair, ik luister heel graag. En vervolgens reageer ik. Ik probeer op een menselijke, verbindende manier te werken.” U zei in een ander interview dat u hebt geleerd de touwtjes wat meer te laten vieren en ook blij te zijn met een resultaat van 80 procent. “Haha, ja. Dat klopt. Ik ben minder streng geworden. Gras gaat niet harder groeien door eraan te trekken. Ik merk ook dat een organisatie lucht nodig heeft. Ondanks dat we demissionair zijn hebben we een ambitieuze agenda, waarin eigenlijk niets on hold staat. Ik ben zelf ook ambitieus, maar kan daarnaast complimenten geven.” Als u de digitale overheid van 2025 zou moeten verbeelden, wat ziet u dan? “Tja, 2025 is best dichtbij. Ik hoop in elk geval dat de overheid minder gesloten is. Dat we veel meer als één entiteit naar de burger en ondernemer optreden. Meer samenwerken met de wetenschap en de private sector. Ik zie een sterkere netwerkvorming voor me, en burgers die weer ervaren dat de overheid voor ons allemaal is. Het huis van de overheid mag wel wat opener. Ja, dat is een treffend beeld.” Nummer 48, oktober 2023 11 Het idee dat de samenleving maakbaar is ligt ver achter ons. En al helemaal op het gebied van digitalisering
12 Online Touch Home