Vergrijzing leidt tot kennisverlies Hoe kunnen we softwarevergrijzing u ervaren IT-medewerkers met pensioen gaan, zien veel organisaties zich geconfronteerd met het verlies van essentiële kennis en expertise. Dit verlies brengt de continuïteit van bedrijfsvoering en innovatie in gevaar. Bovendien was er in het verleden minder dringende behoefte aan verandering, met name bij aanzienlijke wijzigingen in het IT-landschap, omdat de wet- en regelgeving destijds minder strikt was en technologische vooruitgang langzamer verliep. Tegenwoordig worden organisaties geconfronteerd met een veel grotere dynamiek, gedreven door de razendsnelle technologische vooruitgang, maatschappelijke veranderingen en opkomende uitdagingen op het gebied van (informatie-) beveiliging. Dit betekent dat men zich voortdurend moet aanpassen, ondanks de technologische veroudering van de software en het wegvloeien van de ervaring van de ontwikkelaars die de systemen hebben opgebouwd en ingericht. N Technische schuld Het toenemende aantal oudere ICTprofessionals heeft geleid tot een groeiende bezorgdheid over de kennisborging en toekomstbestendigheid van applicaties binnen organisaties. De expertise die ontwikkelaars gedurende hun loopbaan hebben opgebouwd, is vaak niet volledig gedocumenteerd, waardoor het risico op het verlies van kennis en informatie over oudere systemen toeneemt. Dit is een belangrijk onderdeel van het legacy54 De vergrijzing van een grote groep ontwikkelaars is een toenemende uitdaging waar zowel bedrijven als overheidsinstanties wereldwijd mee te maken hebben. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) was in 2010 8 procent van de Nederlandse ICT’ers 55 jaar of ouder, in 2021 is dit bijna verdubbeld naar 15 procent. Deze ICT-professionals hebben diepgaande kennis van oudere softwaresystemen en de technologie waarin ze zijn ontwikkeld. probleem, waarbij verouderde systemen en software een belemmering vormen voor vooruitgang. Uit een analyse door AG Connect en Binnenlands Bestuur over 119 grote ICT-overheidsprojecten in 2022 bleek dat een aantal projecten sterk gehinderd werd door deze legacy-problematiek. Een treffend voorbeeld hiervan is de vernieuwing van het Basisregister Onderwijs, dat uiteindelijk 35 miljoen euro duurder uitviel als gevolg van diverse tegenvallers op het gebied van verouderde software en datakwaliteit. Bij de vernieuwing van de IT-systemen van de Belastingdienst trof men een “enorme technische schuld” aan, waarbij meer dan 50 procent van de applicaties dringend aan vervanging toe was. Deze projecten benadrukken het belang van het verminderen en voorkomen van de technische schuld en het verbeteren van kennisborging om de slagingskans van toekomstige ICT-projecten te vergroten. Er is dus sprake van steeds sneller verouderende technologie, een hogere mate van wijzigingen, maar daarnaast ook uitdagingen met beveiliging en de borging van kennis die de onderhoudbaarheid en aanpasbaarheid van IT-systemen vereisen. Daarbij is het ook van belang te beseffen dat applicaties binnen een ITlandschap zelden losstaande onderdelen zijn, en onderdeel zijn van een landschap met verbindingen en afhankelijkheden. Veroudering van één applicatie kan dus effect hebben op andere applicaties binnen en buiten de organisatie. Hoe kunnen organisaties deze uitdagingen het hoofd bieden en softwarevergrijzing voorkomen? Digitale blauwdruk Het moderniseren van verouderde software kan een effectieve manier zijn om softwarevergrijzing tegen te gaan. Het implementeren van nieuwe technologieën en het toepassen van moderne best
55 Online Touch Home