een datakluis? gesloten. Ook in Vlaanderen heeft men de media- en cultuursector in het vizier. De publieke omroep (VRT) wil meer inzicht in kijk- en luistergedrag en theaters en musea willen meer informatie over bezoekers (publieksdata). Opvallend genoeg lijken de grote Vlaamse mediahuizen DPG Media en Mediahuis hier nog niet bij betrokken te zijn. Reparatie van het web? We krijgen te maken met een nieuwe dynamiek op het web. Bedrijven en overheden krijgen mogelijk toegang tot meer waardevolle, samenhangende en actuele, niet vervuilde data van hun gebruikers. Tegelijkertijd zullen zij misschien nog beter moeten aangeven wat ze met de persoonlijke data van gebruikers doen en wat de meerwaarde ervan is, bijvoorbeeld dat de dienstverlening aantoonbaar beter wordt. Een goede vertrouwensrelatie zal nog belangrijker worden voor toegang tot die gegevens. Verder kan het leiden tot een meer gelijk speelveld tussen grotere en kleinere bedrijven en tussen oudere spelers en nieuwkomers. Een goede vertrouwensrelatie zal nog belangrijker worden voor de toegang tot gegevens De hamvraag blijft wat gebruikers gaan doen: gaan ze hun eigen data zorgvuldig beheren, aanvullen en verbeteren? Gaan ze meer data delen dan nu, als ze meer controle hebben over hun data en meer inzicht hebben in wat er allemaal mee gebeurt? Zullen ze nog steeds net zo gemakkelijk als nu een vinkje zetten? Zal de privacy van burgers echt worden verbeterd? Naast de privacyregelgeving zijn meer robuuste privacy by design strategieën nodig, zoals het recht om vergeten te worden, de mogelijkheid om anoniem of ongepersonaliseerd gebruik te kunnen maken van diensten of via tijdelijke disposable identities. Dit legt voortdurend ook een verantwoordelijkheid bij organisaties die gebruikersgegevens verzamelen en verwerken. Gaat die verantwoordelijkheid door de opkomst van datakluizen verschuiven naar de data-eigenaar? Representatieve AI-chatbot De balans tussen consument en bedrijf en tussen burger en overheid blijft scheef door de snelle ontwikkeling van AI waarmee data kunnen worden geanalyseerd en geïnterpreteerd. In dat perspectief bezien zou er niet alleen een datakluis nodig zijn, maar daar bovenop een persoonlijke ‘AI-chatbot’ die de identiteit en persoonsgegevens van burgers beschermt. Die automatisch kan leren van je gedrag over je voorkeuren naast feitelijke gegevens. Een chatbot die namens consumenten en burgers kan onderhandelen met dienstverleners. Zo bezien zijn de datakluizen slechts een eerste stap in een ontwikkeling die een flinke impact zal gaan hebben op dienstverlening, marketing en privacy. Maurits Kreijveld is futuroloog en strategisch adviseur op het gebied van digitale transformatie. iBestuur 51, juli 2024 85
86 Online Touch Home