‘Sommige achtergestelde groeperingen, of mensen die zich door de democratische rechtsstaat verloren voelen, gebruiken de middelen van Big Tech om hun stem te laten horen,’ zegt ze. ‘Je kunt als burgemeester van X af gaan, maar je kunt ook op X blijven om je eigen boodschap te blijven verkondigen. Als gemeente vinden we het ook belangrijk om aanwezig te zijn op de kanalen die Meta biedt, omdat we anders een deel van de inwoners missen in de communicatie.’ Natuurlijk zit het haar dwars dat sociale mediagebruikers hun data weggeven aan commerciële partijen. ‘Maar er is geen reden om ons als slachtoffer te gedragen. Ik ben blij dat de techbedrijven op Europees niveau genormeerd worden. In een advies van de Raad van het Openbaar Bestuur, waarvan ik lid ben, verwijzen we bijvoorbeeld naar de Digital Services Act (DSA). Gelukkig hebben we Europa dat onze waarden hoog houdt.’ Regulering ‘De vloek van Big Tech’ om dit probleem tegen te gaan. Integendeel, met globalisering en digitalisering hebben we het enorm uit de hand laten lopen. De vloek van Big Tech is vele malen groter dan Louis Brandeis zich ooit had kunnen voorstellen.’ Ook mooie kanten ‘Dat klinkt heel dreigend,’ reageert Huri Sahin. Als burgemeester van Rijswijk, een gemeente met 60.000 inwoners, ziet ze de invloed van de techbedrijven dagelijks in haar omgeving. In de gemeentelijke organisatie, die net als zoveel gemeenten afhankelijk is van de dienstverlening van Microsoft, maar vooral ook in de samenleving, met alle mooie en minder mooie kanten die daarbij horen. Hoewel ze de zorgen van de hoogleraar deelt, wil ze toch ook die mooie kanten benadrukken. In het reguleren van Big Tech heeft Passchier echter weinig fiducie. ‘Je vergroot er de macht van grote techbedrijven mee, omdat je het met regels ook moeilijker maakt voor potentiële concurrenten en kleinere spelers. Die kunnen níet het risico lopen op boetes, geen topadvocaten inhuren, zich verplaatsen van land tot land, of zelfs dreigen om de Europese Unie te verlaten. Dus ik denk niet dat we op de goede weg zijn.’ Ook hij ziet best dat sociale mediaplatforms voordelen bieden. ‘Maar ze dienen de belangen van burgers niet. Sociale media zijn gemaakt om zo winstgevend mogelijk voor de eigenaar te zijn. Ze zijn geprogrammeerd om mensen zo lang mogelijk op de platforms vast te houden, door ze te overspoelen met allerlei triviale informatie, al dan niet kloppend.’ Desinformatie ‘Nu raakt u me helemaal', reageert Sahin meteen. ‘Desinformatie is mijn allergrootste zorg. U bent wetenschapper, u gebruikt voetnoten en verwijzingen om te onderbouwen wat u schrijft. Daar houden de verspreiders van desinformatie zich helemaal niet aan. Dat is lastig voor de overheid, omdat de inwoners desinformatie wél lezen en erdoor beïnvloed iBestuur 54, april 2025 51 Theorie en praktijk ontmoeten elkaar in het gemeentehuis van Rijkswijk. Burgemeester Huri Shahin in gesprek met hoogleraar Reijer Passchier.
52 Online Touch Home