interview 200 gemeenten die meefietsen in het peloton. GGU-oplossingen zijn meestal geen plug and play-toepassingen, dus moet je er zelf ook nog iets aan doen. Vooral bij kleinere organisaties is dat echt een probleem. Als ik met hen spreek – bijvoorbeeld tijdens een werkbezoek aan een kring van gemeentesecretarissen – dan blijkt dat de noodzaak om bij de GGU aan te haken ook voor hen groot is, maar dat ze beseffen dat ze hun capaciteit maar eenmaal kunnen inzetten. Ze zien wel bruikbare producten, maar hun aandacht wordt volledig in beslag genomen door andere onderwerpen.’ Hoe stimuleer je het gebruik van die gezamenlijke oplossingen? ‘De Gezamenlijke Gemeentelijke Uitvoering is niet verplicht, maar ook niet vrijblijvend. Alle gemeenten betalen eraan mee, en stellen gezamenlijk de prioriteiten vast. Het huidige portfolio richt zich vooral op de bedrijfsvoering en informatievoorziening. Dat sluit niet altijd aan op de lokale agenda van gemeenten, waar momenteel de grote thema’s domineren zoals de energietransitie, het klimaatakkoord, de Omgevingswet en de uitdagingen binnen het sociaal domein. Generieke oplossingen krijgen pas meerwaarde als je ziet wat je er binnen een domein mee kan bereiken. Een mooi voorbeeld daarvan is het Ketenbureau i-Sociaal Domein dat het berichtenverkeer tussen zorgverleners en 355 gemeenten optimaliseert. Dit draagt uiteindelijk bij aan lagere lasten, waardoor we meer capaciteit aan de zorgtaken kunnen besteden. Dat is een aanpak die we bij meer vraagstukken zouden moeten organiseren. We hebben in de GGU-kadernota een eerste stap gezet door de GGU-prioriteiten te koppelen aan de belangrijkste beleidsthema’s. Dat is noodzakelijk, want anders krijg je niet de aandacht die je nodig hebt, en blijft de GGU een bijzaak van drie euro per inwoner.’ ‘we verleggen de focus van incidentele kleine projectjes naar meerjarige trajecten’ Heeft VNG Realisatie voldoende focus aangebracht in haar dienstenaanbod? ‘Ik denk dat de focus nog wel wat scherper kan, en dat we best wat kritischer mogen zijn over ons portfolio. Waar ik wel trots op ben, is dat we nu een aantal meerjarige vraagstukken structureel financieren. Daarmee verleggen we de focus van incidentele kleine projectjes naar meerjarige trajecten, waaraan we structureel kunnen bijdragen. Wij zijn adviseurs die samen met professionals van gemeenten oplossingen zoeken voor maatschappelijke vraagstukken. Met het oog op de toekomst zou ik zeggen: kies drie grote thema’s, en ga daarmee aan de slag. Kies binnen het sociaal domein voor zorg, werk, inkomen en schulden. En binnen het fysiek domein voor de Omgevingswet en energietransities, en in het algemeen voor informatieveiligheid. Ik zie een uitgestoken hand bij de beleidsdomeinen, dus denk dat deze rol weg8 Hugo Aalders: ‘Voor mij staat de urgentie om het beter te doen nog steeds overeind.’ gelegd is voor de uitvoering, en dat de organisatie daar wel klaar voor is. Er werken bij VNG Realisatie ongeveer 275 mensen, waarbij we de weg zijn ingeslagen om met meer eigen mensen in loondienst te gaan werken. Dat zijn er nu ongeveer een kwart, maar we willen doorgroeien. Daarvoor was er eerst meerjarige financiering nodig, en die is er nu.’ Is het gelukt om VNG Realisatie te positioneren als netwerkpartner? ‘Als ik terugkijk, zie ik dat gemeenten de laatste jaren zelf meer initiatief nemen en de agenda bepalen. Dat betekende dat we eerst een stapje terug moesten doen, en niet meer ongevraagd alles voor de gemeenten mochten invullen. Toen ik in 2018 instapte was ik daarom terughoudend, en heb ik vooral geluisterd naar de wensen van leden. Nu we tweeënhalf jaar verder zijn, vragen vooral grotere gemeenten ons om weer samen met hen een heldere koers uit te stippelen. Dat doen we natuurlijk graag, maar we moeten oppassen dat we niet voor de gemeenten gaan denken, want dat kunnen ze
9 Online Touch Home