SPECIAL Zingeving vervangt informatiebeheer Digitalisering biedt ambtenaar nieuwe kansen De toenemende digitalisering eist zijn tol voor wat betreft de inzetbaarheid van ambtenaren. Veel van hen vrezen de massaontslagen die gaan plaatsvinden in de periode 20172020. Als tegenbeweging boycotten ze daarom massaal verdere digitalisering van hun werk. Dit leidt tot gespannen situaties, terwijl digitalisering elke ambtenaar juist inhoudelijke kansen biedt. Tekst: Daniël de Klerk, innovatiemanager bij Vicrea Beeld rechtsboven: Shutterstock H et zijn mei 2016 op het eerste gezicht wat loze kreten maar toch ligt er een groot vraagstuk voor: wat wordt de rol van de gemeenteambtenaar in de komende decennia? Wat kunt u als ambtenaar verwachten? Een perspectief geschetst vanuit een IT-dienstverlener voor de overheid. Voordat we kijken naar wat de digitalisering betekent voor de ambtenaar anno 2016 is het goed om kort een blik in het verleden te werpen. Iets meer dan honderd jaar geleden deed zich namelijk een soortgelijke situatie voor onder fabrieksarbeiders. Onder invloed van de productielijn ontstond er de vrees dat ‘vakmanschap’ zou uitsterven. Voortaan zouden vakmensen als fabrieksarbeider door het leven moeten, dagenlang staand aan een lopende band. Dit zou leiden tot vervreemding en ontscholing met alle desastreuze gevolgen van dien. Niets voor niets werd een gezaghebbend onderzoek uitgevoerd in 1911 door een Delftse ingenieur naar “Geschooldheid en techniek: onderzoek naar den invloed van arbeidssplitsing en machinerie op de mate van vereischte oefening en bekwaamheid der arbeiders”. Handwevers Weer iets minder dan honderd jaar voor het onderzoek van 1911 brak in het Engelse Lancashire een opstand uit onder handwevers die door de opkomst van weefmachines hun bron van inkomsten verloren. Deze opstand ging gepaard met de vernieling van de weefmachines. Wat dit ons anno 2016 leert, is dat de introductie van nieuwe technieken arbeidsverhoudingen compleet op zijn kop kunnen zetten. De introductie van kunstmatige intelligentie en daaraan gerelateerde ontwikkelingen op het gebied van big data, robotisering en het internet of things zijn wellicht nog veel bedreigender ontwikkelingen. Juist omdat ze alle lagen van de beroepsbevolking raken. Zo blijkt uit een onderzoek van Frey en Osbourne van de 10
11 Online Touch Home