N DOORBREKEN doende inspirerend is, zowel qua content als qua verpakking, springt iedereen heus wel over z’n eigen schaduw heen. SUCCESNUMMERS Waarom het gelukt is? Er is een vijftal succesnummers. In de eerste plaats is dat de dominantie van een gemeenschappelijk doel. Je hoeft geen profeet te zijn om te voorspellen dat een concreet doel energie geeft. Maar er is meer. Het werken met heldere doelen leidt tot meer hoop, zelfvertrouwen, veerkracht en optimisme en tot minder verzuchting. Het tweede is persoonlijk commitment. Minister Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) heeft zich persoonlijk hard gemaakt voor dit onderwerp. Zonder haar steun was smart mobility niet zo sterk gepositioneerd in de ‘Declaration of Amsterdam’. Het derde succesnummer is market pull en geen technology push. Natuurlijk gaat het niet om techniek (middel), maar om de toepassing (doel). Wat levert het op? Wat kunnen partijen als Albert Heijn, Jumbo en Unilever er straks mee? Die partijen moeten er straks immers mee werken. ‘Eat your own dogfood: the message is the medium’ is succesnummer vier. Het spreekt voor zich dat je een innovatie innovatief moet neerzetten. Als je van A naar B wil, dan krijg je mensen alleen mee als je vanaf dag één in termen van B acteert. Laatste succesnummer is professioneel programmamanagement. Zonder dat komt een dergelijke challenge vermoedelijk niet van de grond. VAN OVERHEID NAAR TUSSENHEID Natuurlijk waren er niet alleen succesnummers, maar was er ook een schaduwkant. Niets gaat immers vanzelf. De belangrijkste energievreter was het opboksen tegen het bestaande systeem. ‘Zo doen we dat nou eenmaal hier’. Omdat je iets aan het doen bent dat niet past in de standaardcatalogus: de onbekendheid van het werken in horizontale samenwerkingsverbanden. Dat betekent dat je als overheid niet meer boven de partijen staat, maar tussen de partijen in. Als overheid ben je niet meer dé speler, maar een van de spelers. Een speler die verbindt en die partijen bij elkaar brengt. Een speler die samen met andere stakeholders het concept platooning naar de volgende fase van de innovatiecyclus brengt. Van overheid naar tussenheid. COCREATIE Uiteraard heeft het EU-voorzitterschap en de landing op de Maasvlakte de challenge wind in de zeilen gegeven. Maar terugkijkend is de combinatie van cocreatie én netwerkleiderschap cruciaal geweest. Waarbij niet alleen mét stakeholders de samenwerking is geoperationaliseerd, maar waarbij wij ook met hen schouder aan schouder het toekomstbeeld hebben geconcretiseerd. Als je in een tijd van exponentiële veranderingen transities ‘buiten’ en ‘binnen’ gelijke tred wilt laten houden, als je niet alleen bezig wil zijn met die ‘diarree’ aan inrichtings- en verrichtingsvraagstukken, dan is het terugredeneren vanuit dat gecreëerde vergezicht een slimme manier om te ontsnappen aan die waan van de dag. Als je weet waar je heen wilt, kun je ook inzichtelijk maken welke patronen nu aangepakt moeten worden om daar te komen. Dát is de backbone van de beoogde verandering. Meer weten? Dit artikel is gebaseerd op de praktijktheorie, zoals beschreven in het boek ‘Vastgeroeste patronen doorbreken’ (Dirk-Jan de Bruijn, Scriptum, 2016).
44 Online Touch Home