een Australische agrariër, die voor eenzelfde vraagstuk al onderzoek verrichtte en voorbeelden kan geven van behaalde resultaten, en andersom.” Clustering De mondiaal groeiende vraag naar hoogwaardig voedsel is op zich goed voor Nederland, volgens Rol. “Ons land is groot in productie, import, export en doorvoer,” zegt hij. “We hebben een op alle gebied uitstekend logistiek stelsel en daarmee bekendheid opgebouwd. We verwachten dan ook in Nederland een groeiende concentratie van foodbedrijven. Daarover zijn wij positief, want deze bedrijven kunnen elkaar versterken en Nederland een goede internationale marktpositie verschaffen. De regio Venlo is daarvan al een voorbeeld met de succesvolle clustering van versfood en AGF. Dat is goed voor de sector en ons land, maar ook voor verdere ontwikkelingen. Ook Regio FoodValley met Wageningen University & Research (WUR) geldt inmiddels als één van de beste en meest innovatieve clusters ter wereld. Zo’n cluster laat duidelijk zien dat je innoveren niet alleen kunt.” Naar buitenlandse begrippen vormt Nederland één grote cluster. “Amerikaanse bedrijven, maar ook andere internationale ondernemingen vestigen zich al in de ‘greenports’,” bevestigt Rol. “Zij komen af op de vitale distributiecentra en ontwikkelpunten voor food. We hebben absoluut internationale aantrekkingskracht. We weten steeds beter hoe we moeten samenwerken en welke duurzame stimulansen we moeten bieden voor economische groei. Multinationals willen hier synergie bereiken.” Investeringstrends “De investeringen in steeds grotere en hogere warehouses, maar ook in vergaande automatisering zijn opvallend,” vervolgt Rol. “De verwerkende industrie steekt daarnaast veel tijd en resources in de ontwikkeling van producten met een hoge toegevoegde waarde vooral voor de sterk groeiende Aziatische markt, zoals bijvoorOorsprong Voor de voedselketen is de Rabobank van oudsher een belangrijke bank. De bank is ontstaan in de 19e eeuw, toen agrariërs, die moeilijk aan geld konden komen, daartoe zijn gaan samenwerken. De Coöperatieve Centrale RaiffeisenBoerenleenbank bood hen een toekomst en vormt de basis van de huidige Rabobank. beeld melkpoeder voor zuigelingen. Tenslotte zien wij een sterke groei in de markt van ‘contract manufacturing’. Producenten van A-merken besteden hun productie uit aan gespecialiseerde ‘private label’ producenten en specialiseren zelf in datgene waar zij goed in zijn: marketing en productontwikkeling. Zo zien wij toenemende specialisatie in de keten.” Rol signaleert ook kleinschalige investeringen: “In diverse grote steden en vooral rond onderwijsinstellingen neemt het aantal ‘startups’ en incubatorprogramma’s toe. Hieraan is momenteel veel behoefte en de dynamiek die hier uitkomt is niet gering. Grote foodbedrijven zijn steeds op zoek naar verbeteringen en vernieuwingen. ‘Startups’ kunnen voor vraagstukken vaak relatief snel innovatieve oplossingen creëren, die grote bedrijven graag adopteren,” aldus Rol. ¢ Meer informatie: Rabobank Nederland Martijn Rol, sectorspecialist Food martijn.rol@rabobank.nl Croeselaan 18, 3521 CB Utrecht 030 - 216 5990 / 06 - 1057 6281 www.rabobank.nl/food FOOD Locaties 2018/2019 - 13
14 Online Touch Home