tions in Den Haag en Arnhem deze omslag nog maken. Van der Velden legt uit: “LED verlichting heeft kleinere armaturen dan de vroegere verlichting. ProRail wil in bestaande stations geen bouwkundige aanpassingen hiervoor maken. Wij moeten er dus voor zorgen dat we met het nieuwe, kleinere LED armatuur het bestaande gat afdekken. Bijvoorbeeld door er een grotere, metalen plaat achter te maken. Op een creatieve manier spelen we zo een beetje om de armaturen passend te maken. Bij grote renovaties waar alles op de schop gaat of bij nieuwbouw speelt dit uiteraard niet.” dag, qua kleur en intensiteit wordt aangepast om zo de natuurlijke lichtdynamiek van buiten na te bootsen. Daarnaast worden op steeds meer stations sensoren ingebouwd in de armaturen, die daglicht en beweging detecteren en op basis daarvan het licht op- en afschalen. Haider noemt als voorbeeld de tunnel bij station Dordrecht en de perronverlichting op station Driebergen-Zeist. Bijsturen in ontwerpfase Voor station Bleiswijk-Zoetermeer maakte LICHTNL het complete lichtplan. “Daar zijn we helemaal vanaf de tekentafel bij betrokken geweest”, vertelt Theo van der Velden. “Op ons advies heeft de architect een paar kleine aanpassingen gemaakt in het ontwerp van het plafond, waar de armaturen qua breedte en hoogte precies in een houten lamel moesten passen. Wat zij aanvankelijk wilde, was technisch niet helemaal mogelijk. Doordat we vanaf het begin mee aan tafel zaten, konden we goed adviseren en tijdig bijsturen. Na de ontwerpaanpassing hebben we samen met de fabriek een heel nieuw armatuur ontwikkeld, met minimale blindstukken, dat perfect paste. Elke keer als ik op de A12 onder het station doorrijd, dan denk ik vol trots: ‘Dat is toch maar mooi ons project!’” Overgang naar LED verlichting Zo’n vijf jaar geleden is ProRail begonnen met het vervangen van bestaande verlichting op stations door LED. Inmiddels moeten alleen de stations in Noordoost Nederland en de grote staNieuw verlichtingsconcept voor emplacementen Emplacementen zijn plekken waar treinen geparkeerd staan en onderhoud plaatsvindt. Ze worden meestal verlicht met hoge masten. LICHTNL ontwierp een nieuw verlichtingsconcept dat ervoor zorgt dat ook in de nauwe, schaduwrijke paden tussen de treinen in, voldoende licht is om de onderhoudsmonteur goed zijn werk te laten doen. Ali Haider: “We hebben een systeem ontwikkeld met spandraden van oersterke Keflar kabel. Die spannen we tussen de bestaande portalen, waar de hoogspanningsleiding aan hangt. Recht boven de paden. Aan die spandraden bevestigen we de armaturen. Zo komt het licht precies waar je het nodig hebt. Zodra er een trein aankomt, gaat het licht branden.” Dit verlichtingsconcept is inmiddels toegepast op de emplacementen in Hoorn, Alkmaar, Den Bosch, Enkhuizen en Groningen. Betere perronverlichting voor slechtzienden In september 2020 startte ProRail, in samenwerking met Stichting Koninklijke Visio, een pilot met het spandraadverlichtingsconcept van LICHTNL op een perron van station Weesp. “Voor mensen met een visuele beperking is een gelijkmatige verdeling van het licht op een perron heel belangrijk”, aldus van der Velden. “Met deze techniek kunnen we om de vier meter een armatuur ophangen, in plaats van de huidige masten die op 16 meter afstand van elkaar staan. Toegegeven, je hebt meer armaturen nodig, maar het vermogen is veel kleiner dan dat van een mastarmatuur. De eerste reacties van Visio over deze pilot zijn positief, dus wie weet wordt dit in de toekomst op meer stations toegepast.” << www.lichtnl.nl Stationslocaties 2020/2021 - 69
70 Online Touch Home