0

2017 Bestuursverslag KS Fectio Katholieke Scholenstichting FECTIO • Aventurijn • Barbaraschool • De Boogerd • Camminghaschool • Delteykschool • Basisschool St. Michiel • St. Nicolaasschool • ‘t Schoolhuys • De Stek • Van Harte School • De Vlinder • De Zevensprong katholiek basisonderwijs in Houten en Bunnik met de meerwaarde van Fectio

BESTUURSVERSLAG 2017 Inhoudsopgave Voorwoord Raad van Toezicht Hoofdstuk 1 – Kernacti viteiten 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 Missie en visie Ambiti es Identi teit en imago Stakeholders Samenwerking met derden Realisati e beleidsdoelen 2017 Hoofdstuk 2 – Organisati e 2.1 2.2 2.3 2.6 2.7 2.8 Structuur en organogram Bestuur en directi e Raad van Toezicht 2.4 Medezeggenschap 2.5 Scholen Vertrouwenspersoon Klachtenregeling Veilige school Hoofdstuk 3 – Personeel 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Algemeen Personeelsbestand Verzuim Mobiliteitsbeleid Personeelsbeleid Hoofdstuk 4 – Onderwijs 4.1 Kwaliteit 22 4.2 4.3 4.4 4.5 Opbrengstgericht werken Passend onderwijs Inspecti e Realisati e overige beleidsdoeleinden 2017 Hoofdstuk 5 – Huisvesti ng Hoofdstuk 6 – Financieel beleid Hoofdstuk 7 - Conti nuïteitsparagraaf Hoofdstuk 8 - Jaarrekening 3 4 6 6 7 8 9 9 10 11 11 12 12 12 13 13 14 14 15 15 15 17 19 19 20 20 21 24 26 27 28 30 36 45

BESTUURSVERSLAG 2017 Lijst van afk orti ngen Aventurijn Barbaraschool De Boogerd Camminghaschool Delteykschool Basisschool St. Michiel St. Nicolaasschool ‘t Schoolhuys De Stek Van Harte School De Vlinder De Zevensprong Voorwoord Met 280 medewerkers verzorgde Fecti o in 2017 het onderwijs aan bijna 3000 leerlingen verdeeld over 12 katholieke basisscholen in de gemeente Houten (acht scholen) en de gemeente Bunnik (vier scholen). Op basis van ons strategisch beleidsplan hebben we de ontwikkeling van de doelen verder vorm gegeven. Het beste onderwijs voor ieder kind staat daarbij centraal. De belangrijkste veranderingen die in het Fecti o beleid in 2017 zijn gerealiseerd zijn: • mobiliteit onder directeuren: op vier Fecti oscholen begon in 2017 een nieuwe directeur • een divers aanbod aan trainingen, cursussen en workshops voor onze medewerkers in de Fecti oleergemeenschap • kwaliteitsbeleid voor alle Fecti oscholen met jaarlijks een zelfevaluati e en periodiek een audit • begeleiding en ondersteuning voor leerlingen met een aanvullende onderwijsvraag • de implementati e van een uniform ICT-netwerk • start uitrol van het Fecti o-Sharepoint Drs. R.A. Boerman bestuurder-directeur Katholieke Scholensti chti ng Fecti o Daarnaast was er veel aandacht voor de professionele cultuur en veiligheid binnen de scholen waarvoor in 2017 alle documenten zijn herzien en op elkaar zijn afgestemd. Ook streefden we in deze periode naar een duidelijke profi lering van de sti chti ng en van elke school. In dit bestuursverslag blikken we terug op de ontwikkelingen op onze scholen, binnen ons bestuur en personeel en op verschillende projecten. Bij de totstandkoming van het verslag werkten we samen met het communicati eprojectbureau ‘Van Dijk tot Kijk’ uit De Meern. Vrijwel alle foto’s die gemaakt zijn op de Fecti oscholen zijn verzorgd door Ralph Hageraats. In ons Bestuursverslag leggen we een koppeling tussen inhoud en cijfers en wordt de jaar rekening 2017 gepresenteerd. Deze is opgesteld door medewerkers van het Bestuursbureau van Fecti o en gecontroleerd door accountants kantoor BDO Nederland. 3 AV BA BO CA DE MI NI SH ST VH VL ZS

BESTUURSVERSLAG 2017 Leden De Raad van Toezicht bestond in 2017 uit: Mevrouw drs. A.M.L. van Leeuwen voorzitt er Senior Projectmanager Rabobank Nederland De heer P. van de Ven MSC vice-voorzitt er Bestuurssecretaris Openbare ScholenGroep Schoonoord Raad van Toezicht 4 4 De Raad van Toezicht (RvT) onderschrijft en handelt conform de Code Goed Bestuur. De RvT houdt toezicht op het bestuur van de sti chti ng. Daarnaast is de RvT werkgever en dient ze als klankbord voor de bestuurderdirecteur. De RvT heeft transparanti e en benaderbaarheid hoog in het vaandel staan en sti muleert een open en professionele cultuur. Haar handelen is gebaseerd op katholieke waarden. In alle afwegingen en besluitvormingsprocessen staat het uitgangspunt ‘het beste onderwijs voor ieder kind’ centraal. De RvT had in 2017 tweemaandelijks overleg in bijzijn van de bestuurder-directeur. Voorafgaand hieraan werd de inhoud van het overleg plenair voorbesproken. Naast deze overleggen was er een tweemaandelijks overleg tussen de voorzitt er van de RvT en de bestuurder-directeur. Per vergadering wordt een organisati ethema geagendeerd dat is gelieerd aan de thema’s en de daaraan gekoppelde domeinen uit het strategisch beleidsplan. Per vergadering is vrijwel alti jd een lid vanuit het betreff ende domein aanwezig hetgeen extra waarde toevoegt aan het te bespreken thema omdat ook beleidsmakers en –uitvoerders aan tafel zitt en. Voorafgaand aan een vergadering wordt een aantal vragen aan de bestuurder -directeur voorgelegd op basis waarvan de vergadering inhoudelijk kan worden vormgegeven. De heer drs. E.A.P. Schouten lid Senior beleidsmedewerker pensioenen, De Nederlandsche Bank De heer J.A. Brink lid Algemeen Management | Sales Management | Strategische Consultancy, Zelfstandig Ondernemer De heer drs. E.L.R. van der Zande lid Hogeschooldocent Filosofi e – Wereldreligies - Spiritualiteit en onderzoeker bij het lectoraat Normati eve Professionalisering van de Hogeschool Utrecht

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Raad van Toezicht De RvT heeft in 2017 via een separate sessie een zelfevaluatie uitgevoerd en aandachtspunten geformuleerd van haar werkzaamheden en ontwikkelpunten van een ieder. Om zorg te dragen voor een geleidelijke vervanging van de leden is gekozen voor een aanpassing van het rooster van aftreden. Als gevolg hiervan zullen in 2018 twee RvT-leden aftreden en twee nieuwe worden aangetrokken. Nieuwsbrief 5 Naast de overleggen met de bestuurder-directeur en afgevaardigden uit de domeinen houdt de RvT voeling met de organisatie door regelmatig scholen te bezoeken en afstemming te zoeken met de GMR. In 2017 heeft dat ertoe geleid dat er steeds meer focus komt op de ‘besturing’ (het geheel van gremia binnen de stichting en hun onderlinge samenwerking) in plaats van alleen ‘het bestuur’. Bijzondere aandacht in 2017 was er voor de besluit5 vorming met betrekking tot fusie van De Heilige Familieschool en De Bengelbongerd en de gevolgen daarvan. De Raad van Toezicht heeft haar goedkeuring gegeven aan deze fusie. De RvT is eind 2017 ook gestart met het inzichtelijk krijgen van de nog te nemen stappen in het kader van ‘waardegericht toezicht’. In 2018 zal dit verder worden geïncorporeerd. De RvT spreekt haar waardering uit voor de bestuurder-directeur, het directieteam, het onderwijzend en ondersteunend personeel en de stafleden op het Bestuursbureau voor hun dagelijkse inspanning en bijdrage om invulling te geven aan ‘het beste onderwijs voor ieder kind’. 5

BESTUURSVERSLAG 2017 1 Kernactiviteiten In dit hoofdstuk beschrijven wij onze missie en visie alsmede onze ambiti es. We gaan in op onze identi teit, benoemen onze stakeholders en beschrijven kort de realisati e van onze beleidsdoelen 2017. 1.1 Missie en visie De missie en visie van Fecti o zijn in 2010 vastgesteld en zullen in 2018 opnieuw binnen de sti chti ng besproken worden ten behoeve van het nieuwe strategisch beleidsplan 20192022. Missie Vanuit een professionele organisati e kinderen het beste onderwijs bieden door samen te leren. 6 Visie Voor ieder kind het beste onderwijs met oog voor individuele talenten van iedere leerling. Deze visie is in vier oriëntati epunten omschreven: 1. Werken vanuit een katholieke grondslag Fecti o is een katholieke scholensti chti ng die werkt vanuit de katholieke historie en de christelijke waarden. Daarbij staan wij, met behoud van onze katholieke identi teit, open voor andere godsdiensten. Deze katholieke grondslag klinkt door in onze totale visie. 2. Met hart voor het onderwijs Fecti o ziet het onderwijs als hart van haar organisati e. We stellen, samen met de ouders, het welbevinden en de leerontwikkeling van het kind centraal. We hebben oog voor alle kinderen. We willen dat ieder kind de mogelijkheden heeft zich breed te ontwikkelen zodat ieder kind een opti maal leerniveau kan bereiken. Ouders zien wij als pedagogische en, waar in het belang van het kind, als educati eve partners. Ouderparti cipati e vinden wij belangrijk en daarom sti muleren we dit zowel bij de ontwikkeling als bij de uitvoering van ons beleid. 3. Stevig verankerd in de maatschappij Fecti o heeft als sti chti ng een ondernemende en open blik naar haar omgeving. We opereren zelfstandig en onafh ankelijk. Daarbij hebben we oog voor belangrijke vernieuwingsimpulsen vanuit de samenleving en bekijken we deze steeds constructi ef kriti sch. 4. Binnen een professionele cultuur Fecti o sti muleert onderlinge uitwisseling van kennis en leren, zowel binnen een schoolteam als tussen mensen van verschillende teams.

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Kernactiviteiten 1.2 Ambities Het is onze ambitie om goed en Passend Onderwijs voor elk kind aan te bieden. Onder goed onderwijs verstaan we onderwijs dat aansluit bij onze visie. Elke school biedt onderwijs waarin het verwerven van kennis, vaardigheden en houdingen centraal staat. Dit begint met het aanleren van algemene vaardigheden die van alle tijden zijn zoals lezen en schrijven. Daarnaast is er aandacht voor socialisering: onderwijs is ook een proces van maatschappelijke vorming en democratisch burgerschap. Kinderen leren van de leraar en met en van elkaar. Naast kennis en socialisering werkt het onderwijs ook in op de persoon en zijn of haar persoonlijke ontwikkeling. Bij dit alles moeten we ons bewust zijn van de waarde van het voorbeeldgedrag van de leraar. Een goed voorbeeld is immers een voorwaarde voor een optimale leerom geving. Kennis, socialisering en persoonsvorming krijgen ruime aandacht op elke school zodat daadwerkelijk sprake is van goed en Passend Onderwijs. Goed onderwijs is toekomstgericht waarin we het waardevolle koesteren en leerlingen, voor zover ons inzicht reikt, toerusten op hun toekomst. We leren onze leerlingen te leven, te werken en te leren in een kennis samenleving. 7 Het onderwijs op onze scholen is onderdeel van een keten. Het sluit aan op voorschoolse opvang en geeft aansluiting op het voortgezet onderwijs. Daarbij is elke school onderdeel van de brede buurtgemeenschap waarin zij staat. We zijn ons ervan bewust dat in ons dagelijks werk de katholieke geloofstraditie referentiekader én inspiratiebron is binnen onze schoolgemeenschap en voor het onderwijs. Goed onderwijs kan altijd beter! Ons onderwijs is in zijn algemeenheid goed te noemen. Regelmatig onderzoek door de Inspectie van het Onderwijs bevestigt dit. Ook leerlingen bevestigen ons goede onderwijs. Niet alleen tijdens hun schooltijd maar ook als ze op het voortgezet onderwijs een nieuwe stap zetten. En toch, goed onderwijs kan altijd beter! Dat is dan ook het centrale uitgangspunt in ons strategisch beleidsplan. De vraag die we onszelf stellen is: hoe maken we ons onderwijs nog beter in de komende vier jaar? Die vraag proberen we zo concreet en realistisch mogelijk te beantwoorden. Nieuwsbrief 5 Strategisch beleidsplan De basis van dit strategisch beleidsplan is gelegd tijdens de brede bijeenkomst van betrokkenen bij Fectio op 13 mei 2014 in Fort Vechten. De opbrengsten hebben geleid tot het formuleren van vijf ambities voor onze scholenstichting voor de komende vier jaar: • Goed en Passend Onderwijs voor elk kind • Een professionele cultuur • Ouders als partners • Veilige scholen • Profilering: Fectio en de scholen Deze vijf ambities zijn direct gericht op het verder verbeteren van ons onderwijs. Het betekent ook dat een aantal andere belangrijke zaken niet wordt genoemd terwijl die in de komende jaren ook onze aandacht vragen. Dat geeft gelijk ook het belang en de beperking van het strategisch beleidsplan aan. Het plan vormt geen alomvattend spoorboekje van al onze activiteiten in de komende jaren. 7

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Kernactiviteiten 1.3 Identiteit en imago De waarden van Fectio zijn terug te vinden in onderstaande positionering: • Vertrouwen: in verbinding met elkaar en aandacht voor gezamenlijke viering • Ontwikkeling: vooruitstrevendheid in onderwijs • Respect voor elke leerling: veilig talenten ontwikkelen Vertrouwen, ontwikkeling en respect In alle gesprekken en bijeenkomsten die we binnen en buiten de stichting hebben gevoerd komt naar voren dat onze katholieke waarden, onze basis, nog altijd worden herkend en een gemeenschappelijke basis vormen van waaruit we werken. De kracht van de katholieke basisbeginselen vertaalt zich in eigentijdse kernwaarden als vertrouwen, verbonden en vieren. Onze waarden zijn geen marketingtool maar een drijfveer in de organisatie. Tegelijkertijd geeft het ook een beeld van de sfeer die we op de scholen nastreven en uit willen stralen en geven we uitdrukking waar Fectio voor staat en wil staan. Een koepel waar het katholiek zijn de basis vormt en zich vertaalt in een positief mensbeeld dat uitgaat van vertrouwen, dat verbonden is met mensen en staat voor een tolerante samenleving met respect voor ieders eigenheid. Nieuwsbrief 5 We kiezen niet zomaar voor het beste onderwijs maar willen daarin vooroplopen en vooruitstrevend zijn. 8 De gerichtheid op ontwikkeling drukt uit dat we niet zo maar een baan hebben maar met hart en ziel weten waar we voor gaan en staan. We kiezen niet zomaar voor het beste onderwijs maar willen daarin vooroplopen en vooruitstrevend zijn. Steeds de lat hoger leggen. En altijd vanuit respect voor elke leerling. De meerwaarde is dat elk kind in een veilige leeromgeving zijn eigen talenten kan ontwikkelen.

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Kernactiviteiten 1.4 Stakeholders Leerlingen en ouders zijn de basis van ons bestaan. Voor hen geven we het onderwijs en alle overige processen komen hieruit voort. Eigen medewerkers brengen kennis en ervaring in om de gewenste onderwijskwaliteit te kunnen leveren. Ze voeren het primaire proces (onderwijs) en de secundaire processen (ondersteuning) uit. Het is van groot belang verantwoord personeelsbeleid te voeren met het oog op welbevinden en gezondheid van de medewerkers. We informeren onze medewerkers door een maandelijkse nieuwsbrief. De stakeholders ontvangen sinds het najaar van 2016 elk half jaar een nieuwsbrief waarin aandacht voor de laatste ontwikkelingen binnen Fectio. Parochie: Fectio is verbonden met de R.K. Parochie Paus Johannes XXIII. Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen levert ons per leerling de zo noodzakelijke bekostiging. We gaan integer en verantwoord om met deze publieke gelden. Ze worden intern verdeeld en gebruikt om de scholen draaiende te houden. Gemeenten zijn in onze regio belangrijke partners. Met hen geven we handen en voeten aan het lokale en regionale educatieve beleid. Toeleverende instellingen zijn belangrijke partners die een aanzienlijk deel van de basis leggen voor de kinderen waar wij vervolgens acht jaar mee verder gaan. Een goede overdracht en waar mogelijk afspraken over doorlopende leerlijnen zijn van groot belang voor de kinderen. 9 We voeren regelmatig overleg met scholen waar onze leerlingen instromen. Dit doen we om een soepele overgang van de ene naar de andere school mogelijk te maken. Terugkoppelingen zijn belangrijk omdat dit mogelijkheden biedt om, waar nodig, ons eigen handelen bij te sturen. Nieuwsbrief 5 Het samenwerkingsverband ‘Passend Onderwijs’ is een partij die met en voor ons zorgdraagt voor een dekkend netwerk van ondersteuningsvoozieningen. Bovendien verzorgen we met hen scholing en intervisie voor onze eigen medewerkers. 1.5 Samenwerking met derden Fectio werkt nauw samen met de volgende partners: • Transvita: Regionaal Transfercentrum, een stichting ten dienste van de aangesloten basisscholen in Midden-Nederland. Transvita richt zich op loopbaan- en talentontwikkeling voor medewerkers van aangesloten basisscholen. Daarnaast verzorgen zij tijdelijk personeel bij verzuim van leerkrachten. • Marnixacademie: Pedagogische Academie voor Basisonderwijs (PABO). Fectio is een opleidingsschool voor deze Hogeschool. • Hogeschool Utrecht, Instituut Theo Thijsen: Pedagogische Academie voor Basisonderwijs. Fectio is een opleidingsschool voor deze Hogeschool. • Samenwerkingsverband Zuid-Oost Utrecht (ZOUT). Fectio is partner in dit samenwerkingsverband voor de scholen in de gemeente Bunnik. • Samenwerkingsverband Profi Pendi. Fectio is partner in dit samenwerkingsverband voor de scholen in de Gemeente Houten. • Kindercentra Midden Nederland (KMN) Kind&CO, een regionale organisatie voor kinderopvang waar we op veel locaties nauw mee samenwerken. • Bestuurlijk Overleg Primair Onderwijs Houten • Bestuurlijk Overleg Primair Onderwijs Bunnik • Gemeente Bunnik • Gemeente Houten 9

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Kernactiviteiten 1.6 Realisatie beleidsdoelen 2017 In het jaarplan 2017 is de uitvoering van het nieuwe strategisch beleidsplan (2015-2018) ter hand genomen. Dit plan is na een brede oriëntatie binnen Fectio in 2014 door de RvT in januari 2015 goedgekeurd. Het geeft aan de hand van de vijf genoemde ambities de kaders aan van het beleid en de doelstellingen in de komende vier jaar, vanaf 2015 tot en met 2018. Hieronder staat de realisatie van de beleidsdoelen 2017 per ambitie: Goed en Passend Onderwijs voor elk kind Advies en ondersteuning voor leerlingen met een intensieve ondersteunings behoefte: in deze notitie is beschreven op welke wijze we aanvullend advies en ondersteuning voor een leerling bieden als dat echt nodig is. Hiervoor is jaarlijks € 176.400 beschikbaar, uitsluitend voor de inzet van extra personeel. Dit is naast de preventieve activiteiten die op schoolniveau worden ingezet. Identiteit: een groot deel van het jaar is gewerkt aan een nieuwe notitie met betrekking tot de identiteit van de stichting. Deze zal meer worden opgevat als een levensbeschouwelijke dimensie waarin de katholieke identiteit een belangrijke en dragende rol vervult. Bij de totstandkoming van deze notitie worden alle betrokken gremia gekend. De verwachting is dat de notitie in de eerste helft van 2018 wordt vastgesteld. Kwaliteitsmanagement: op alle scholen is een jaarlijkse zelfevaluatie ingevoerd waarmee een kader wordt opgelegd inzake kwaliteitsontwikkeling en kwaliteitscontrole. Daarnaast vindt op elke school periodiek (eens in de 3-4 jaar) een audit plaats. Nieuwsbrief 5 Opleiden in school: op alle scholen worden studenten van de PABO in samenwerking met de Marnixacademie of Hogeschool Utrecht opgeleid als leraar. De Fectioscholen in de twee netwerken ontwikkelen zich naar gecertificeerde scholen en inspireren elkaar. Een professionele cultuur Het beleid met betrekking tot de gesprekscyclus voor personeel en het verzuimbeleid zijn geëvalueerd en op onderdelen bijgesteld. De mobiliteit onder directeuren is conform beleid geïntensiveerd: op vier Fectioscholen begon in 2017 een nieuwe directeur. Dit beleid wordt geëvalueerd in schooljaar 18-19. Er is een divers aanbod aan trainingen, cursussen en workshops voor onze medewerkers in de Fectioleergemeenschap gerealiseerd in 2017. Dit aanbod is geëvalueerd, waaruit bleek dat de kwaliteit van de workshops hoog was en 60% van de medewerkers gebruik maakte van dit aanbod. In 2018 streven we naar een breder aanbod en een deelname percentage van 75%. Directies zullen de deelname door medewerkers activeren. 10 In 2017 heeft de gefuseerde scholencombinatie Heilige Familieschool/ Bengelbongerd een nieuwe naam gekregen: Van Harte School. Het fusietraject dat in 2015 is ingezet werd hiermee succesvol afgesloten. Het beleid rond de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) is in voorbereiding. Ten behoeve van dit project is voor het schooljaar 2017-2018 een projectleider aangewezen. Veilige scholen Het veiligheidsbeleid binnen alle scholen is in overleg met de Interne Contact personen geëvalueerd en herschreven. In aansluiting hierop is een gedragscode voor medewerkers geschreven. Profilering In 2017 zijn twee nieuwsbrieven voor externe stakeholders gepubliceerd. Een nieuwe website voor Fectio is in voorbereiding.

BESTUURSVERSLAG 2017 2 Organisatie We beschrijven de gremia binnen onze organisati e. Daarnaast is er aandacht voor de uitvoering van de klachtenregeling in 2017. 2.1 Structuur en organogram Fecti o is op 1 januari 2006 opgericht. De sti chti ng is een onderwijsorganisati e die het basisonderwijs verzorgt in de gemeenten Houten en Bunnik. De sti chti ng heeft als primaire taak erop toe te zien dat de aangesloten scholen goed functi oneren. De tweede taak van de sti chti ng is de kwaliteit van het onderwijs borgen en verbeteren. Tot slot ziet het bestuur erop toe dat de beschikbare middelen doelmati g en effi ciënt worden ingezet. Directi eteam De twaalf scholen van de sti chti ng zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van alle beleidsterreinen. De scholen vallen onder Fecti o en werken nadrukkelijk samen vanuit een lerende en open houding naar alle betrokkenen. De directeuren zijn verenigd in het directi eteam dat vergadert met de bestuurder-directeur. Het directi eteam heeft een belangrijke plek binnen de sti chti ng. Zij adviseren de bestuurderdirecteur over het beleid en de besluitvorming binnen de sti chti ng. Dankzij deze opzet wordt maximaal gebruik gemaakt van de kennis binnen de organisati e. Tegelijkerti jd kan er goed ingespeeld worden op de behoeft e binnen de organisati e en ontstaat draagvlak voor genomen besluiten. 11

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Organisatie Organogram: Raad van Toezicht Nieuwsbrief 5 bestuursbureau bestuurder-directeur GMR directieteam schooldirecteur MR Legenda: schoolteam Hiërarchische lijnen Adviserend en ondersteunend Overleg met GMR en MR Dienstverlening door bestuursbureau 2.2 Bestuur en directie College van bestuur Het doel van Fectio is om binnen de kaders van de Wet op het Primair Onderwijs het basisonderwijs in de gemeenten Houten en Bunnik te verzorgen. De stichting geeft het onderwijs in de geest van het katholiek geloof en stemt het onderwijs op haar scholen zoveel mogelijk af op de behoefte van de bevolking in haar werkgebied. Het bevoegd gezag van de stichting wordt gevormd door het College van Bestuur, de bestuurder-directeur. Deze functie wordt vervuld door drs. R.A. Boerman. 2.3 Raad van Toezicht De RvT houdt toezicht op het bestuur van de stichting. De RvT is bovendien werkgever en dient als klankbord voor de bestuurder-directeur. De samenstelling van de RvT is in 2017 onveranderd. 12 2.4 Medezeggenschap Fectio vindt het belangrijk dat ouders betrokken zijn bij het onderwijs van hun eigen kind(eren), bij de groep waarin hun kind(eren) zit(ten) en bij de school als geheel. Maar ook de relatie tussen school en ouders is bij Fectio belangrijk. Dit kan in de vorm van meeleven, meehelpen, meedenken en/of meebeslissen. De medezeggenschap vindt plaats in de Medezeggenschapsraad op schoolniveau. GMR De medezeggenschapsraad op stichtingsniveau wordt verzorgd door de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR). Sinds augustus 2017 bestaat de GMR nog maar uit 12 leden (6 personeelsleden en 6 ouders). Hiermee zijn alle scholen van de stichting vertegenwoordigd in de GMR. De GMR overlegt met de bestuurder-directeur en heeft adviesen instemmingsrecht voor bij de wet geregelde onderwerpen. De GMR vergaderde in 2017 zeven keer en had in deze vergaderingen ook altijd overleg met de bestuurder-directeur. Gespreksonderwerpen in 2017 waren o.a. de onderwijsstakingen, de begroting, veiligheidsbeleid, notitie Informatiebeveiligings- en privacybeleid, notitie Advies en Ondersteuning (over inzet van de gelden van het Passend Onderwijs) en het Bestuursformatieplan.

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Organisatie 2.5 Scholen Overzicht van de 12 basisscholen van Fectio: Brinnummer 30RD 07TZ 03UE 05GF 06PE 08OW 05GH 10GR 27JT 11LJ 26AN 21NR Naam school 1. Aventurijn 2. Barbaraschool 3. De Boogerd 4. Camminghaschool 5. Delteykschool 6. Basisschool St. Michiel 7. St. Nicolaasschool 8. ‘t Schoolhuys 9. De Stek 10. Van Harte School 11. De Vlinder 12. De Zevensprong Adresgegevens Raaigras 101-d, 3994 MB Houten Rijnzichtlaan 3, 3981 BS Bunnik Beusichemseweg 118, 3997 ML ‘t Goy Camminghalaan 27d, 3981 GD Bunnik De Curtis 7e, 3985 LK Werkhoven Lagedijk 17, 3998 KA Schalkwijk Rijneiland 2, 3984 MA Odijk Tappersgilde 22, 3994 CG Houten Torenmuur 1, 3991 SW Houten Loerikseweg 11A, 3991 AA Houten Bloesemtuin 17, 3994 PB Houten Scherpencamp 2, 3992 RD Houten Nieuwsbrief 5 B 4 BUNNIK 2 7 ODIJK 12 8 HOUTEN 10 5 11 9 1 WERKHOVEN N 3 ‘T 6 SCHALKWIJK ‘T GOY 2.6 Vertrouwenspersoon In 2017 zijn onder leiding van de externe vertrouwenspersonen twee netwerkbijeenkomsten voor Interne Contactpersonen (ICP) gehouden. Doel van dit netwerk is profes sionalisering van de Interne Contactpersonen en het bieden van een kwaliteitsplatform waarbij de Interne Contactpersonen met elkaar overleggen en elkaar adviezen kunnen geven. Deze bijeenkomsten werden, net als de jaren hiervoor, door vrijwel alle Interne Contactpersonen bijgewoond. In het jaar 2017 13 functioneerden Els Rietveld en Jeroen Meijboom als externe vertrouwenspersonen. Beiden zijn medewerkers van de CED-Groep. 13 Alle scholen hebben een of twee Interne Contactpersonen, veelal afhankelijk van de grootte van de school. De bijeenkomsten vonden plaats op 14 maart en 9 oktober 2017. Er was aandacht voor de onderstaande thema’s: • Taak- en rolverdeling Interne Contactpersonen • Verplichte aanwezigheid aandachts - functionaris • Lentekriebels • Gesprekken voeren met ouders • Bespreking documenten t.b.v. integraal veiligheidsbeleid op Fectioniveau • Nieuw onderzoekskader Onderwijsinspectie t.a.v. schoolklimaat

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Organisatie 2.7 Klachtenregeling Ons streven is om eventuele klachten zoveel mogelijk in goede harmonie op te lossen. Meestal biedt dat voor alle betrokkenen de meest positieve uitkomst. Scholen leren van de klacht en klagers hebben baat bij een soepele oplossing. Voor wie niet tevreden is met de afhandeling van een klacht op school- en/ of stichtingsniveau bestaat de Klachtenregeling Katholieke Scholenstichting Fectio. Deze is concreet uitgewerkt in procedures en is in elke schoolgids te vinden. Het is aan de klager om zich wel of niet aan de procedure te houden. De klager kan er ook voor kiezen om rechtstreeks een klacht in te dienen bij de Landelijke Klachtencommissie waarbij Fectio is aangesloten. Hiervan is in 2017 geen gebruik gemaakt. Er is sprake van een melding als deze gedaan wordt bij de ICP, van een klacht als deze bij de directie wordt ingediend. Soorten klachten In de verslagperiode 2017: • zijn de Interne Contactpersonen en directieleden betrokken geweest bij 29 meldingen van leerlingen, ouders of medewerkers en bij 13 klachten. • is tweemaal een beroep gedaan op de externe vertrouwenspersonen; in een van de gevallen betrof het advisering van de Interne Contactpersoon en in het andere geval betrof het een schooloverstijgende situatie en is de melder ondersteuning geboden. Aantal klachten Inventarisatie over het jaar 2017 Meldingen 14 Klachten op schoolniveau Officiële klacht Bron: jaarverslag CED groep • Het aantal klachten is het afgelopen jaar aanmerkelijk hoger dan vorige jaren. Dit kan met interpretatie te maken hebben: wanneer is iets een melding en wanneer is het een klacht. De begrippen ‘melding’ en ‘klacht’ blijken in de praktijk door elkaar te worden gebruikt of zijn soms moeilijk van elkaar te onderscheiden. Dit blijft lastig. 2014 73 1 0 2015 70 2 0 2016 59 2 1 2017 29 13 0 • Het aantal officiële klachten was gedurende de hele periode minimaal. Het lukt blijkbaar goed om klachten intern op te lossen. Nieuwsbrief 5 Klachten bij bestuur Een andere stap uit de procedure betreft de mogelijkheid tot inschakeling van de bestuurder-directeur. In 2017 is bij de bestuurderdirecteur één klacht ingediend door ouders. Dit betrof de kwaliteit van het onderwijs op een school. Deze klacht is naar tevredenheid afgehandeld. 2.8 Veilige school In het kader van de Wet Veilige School hanteert elke school een methode sociaal-emotionele ontwikkeling als basis voor elke leerling. Waar nodig wordt extra materiaal ingezet om verdiepende ondersteuning te kunnen bieden. Elke school heeft een gedragsprotocol opgesteld. Daarin staat beschreven wat de school preventief doet, aangevuld met het pestprotocol dat de school indien nodig hanteert. Om de veiligheid en het welbevinden van leerlingen te kunnen volgen hanteert elke school een signaleringsinstrument voor de sociaal-emotionele ontwikkeling (ZIEN, SCOL of KANVAS). Daarnaast gebruiken we binnen Parnassys het programma IRIS om incidenten (sociaal en fysiek) te registreren. Tweemaal per jaar worden de gegevens uit dit programma gemonitord op schoolniveau. Waar nodig worden aanpassingen gedaan.

BESTUURSVERSLAG 2017 3 Personeel In dit hoofdstuk aandacht voor ons personeelsbeleid, de personeels- en verzuimcijfers van 2017, het mobiliteitsbeleid en de gesprekken cyclus. 3.1 Algemeen Fecti o streeft naar een professionele cultuur waarin iedereen erop gericht is om met elkaar kwalitati ef goede professionals te worden. Hiervoor zijn onder andere sterke onderwijskundige leiders nodig en een sti mulerende werkomgeving waarin medewerkers met plezier en gezond kunnen werken en zich kunnen ontwikkelen. Om dit te realiseren is goed personeelsbeleid een essenti ële voorwaarde. Het personeelsbeleid richt zich op het realiseren van bekwame, goed opgeleide en gemoti veerde medewerkers op de juiste werkplek. Als we met elkaar daarin slagen heeft dit een positi ef eff ect op de kwaliteit van het onderwijs en het werk- en leerplezier van medewerkers en leerlingen. 3.2 Personeelssterkte Op 31 december 2017 zijn er 277 medewerkers in dienst van Fecti o. 89% Van deze medewerkers is vrouw. Het allergrootse deel van de medewerkers, namelijk 85%, is voor onbepaalde ti jd aan de organisati e verbonden. 57% van de medewerkers heeft een aanstelling tussen WTF 0,4 en WTF 0,8. Binnen Fecti o is de groep medewerkers tussen 30-39 sterk vertegenwoordigd, evenals de groep medewerkers van 55-59. Deze laatste groep is op dit moment de groep medewerkers met het hoogste verzuimpercentage (zie paragraaf verzuim). Het afgelopen jaar zijn meerdere malen op individueel niveau aanpassingen in het werk gedaan om de duurzame inzetbaarheid te vergroten. De verwachti ng is dat de vraag naar oplossingen (op maat) om de inzetbaarheid van deze medewerkers te waarborgen groter wordt. 79% Van de medewerkers is onderwijzend personeel. Van dit onderwijzend personeel zijn de afgelopen jaren leerkrachten LA uitgestroomd. Hierdoor is de verhouding in de functi emix langzaam verschoven. De verhouding LA/LB leerkrachten is van 72%-28% in 2015 naar 69%-31% in 2017 gegaan. 15

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Personeel Fulltime/Parttime 300 250 200 150 100 50 0 240 Fulltime Parttime 37 2017 300 250 200 150 100 50 0 Per functiegroep 220 35 OOP 22 OP Directie 300 250 200 150 100 50 0 Functiemix LA 185 176 LB Nieuwsbrief 5 163 51 2015 53 2016 52 2017 Per deeltijdcategorie 28 249 120 100 80 60 40 20 0 86 72 56 37 19 7 0,0-0,2 0,2-0,4 0,4-0,6 0,6-0,8 0,8-1,0 1,0 Per arbeidsrelatie 300 250 200 150 100 50 0 236 39 2 2017 35 7 2 1 Onbepaalde tijd <Niet ingevuld> Verlengd tijdelijk Bepaalde tijd Project Bapo vervanging Vacature Per leeftijdscategorie 16 60 50 40 30 20 10 0 44 41 31 20 8 0 0-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 3 65> 33 35 18 44

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Personeel Landelijk ligt de gewogen gemiddelde leeftijd (GGL) voor scholen voor basisonderwijs per 1 oktober 2016 op 40,19 jaar. De GGL van alle scholen van Fectio gemiddeld was per 1 oktober 2017 gemiddeld 40,30 jaar. Gewogen Gemiddelde Leeftijd (GGL) 41,00 40,50 40,00 39,50 39,00 38,50 40,40 40,19 39,82 39,35 2015 2016 Fectio brede GGL Landelijk GGL 2017 40,30 De gemiddelde leeftijd van ons onderwijzend personeel ligt daarmee dit jaar iets boven het landelijk gemiddelde. Dit is nadelig ten aanzien van het risico op instroom in het verzuim. Juist bij ouderen is er namelijk vaker sprake van instroom in ziekteverzuim. In de leeftijdscategorie tussen de 40 en 60 jaar zien we landelijk een duidelijke stijging van het aantal instromers in het verzuim. Bij medewerkers rond de 50 jaar is de instroom op zijn hoogst. Fectio streeft naar behoud van een gemiddelde leeftijd op of lager dan het landelijk gemiddelde. In onze wervingen selectieprocedure houden we hier - zoveel als mogelijk en toegestaan is - rekening mee. Nieuwsbrief 5 Gemiddelde verzuim% 4,70 4,60 4,50 4,40 4,30 4,64 4,43 2015 2016 Meldingsfrequentie 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00 1,05 1,00 0,84 2017 4,63 62,00 60,00 58,00 56,00 54,00 % 0-verzuim 60,87 56,72 2015 2016 2017 Verzuim% per verzuimduurklasse 2017 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 2015 17 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 3,59 4,37 4,74 4,36 2016 2017 2,54 61,54 3.3 Verzuim Het voortschrijdende verzuimpercentage over het jaar 2017 is ten opzichte van 2016 gestegen naar 4,63%. Dit percentage is laag ten opzichte van het meest recente landelijke verzuimpercentage van 6,3% (bron: Onderwijs in Cijfers, peildatum 2015). Dit is een mooi resultaat. Echter in de laatste twee maanden van 2017 is het verzuimpercentage gestegen. Hierdoor zal het voortschrijdende verzuimpercentage komend jaar ook enigszins stijgen. 1,17 0,48 Kort 0-8 Voortschrijdend verzuim% 2017 4,12 3,95 4,30 4,25 4,92 4,51 5,17 3,95 4,35 4,10 4,06 4,07 4,20 4,30 4,31 4,38 4,46 4,63 5,97 5,97 0,40 Middel 8-43 Middel 43-366 Lang >366 VP VVP De gemiddelde meldingsfrequentie in het primair onderwijs is 1,1 (dus iets meer dan een keer per jaar). Binnen Fectio is de gemiddelde meldingsfrequentie gedaald naar 0,84. Dat betekent dat medewerkers zich gemiddeld minder dan een keer per jaar ziekmelden. Dit is in principe positief. Een hoge meldingsfrequentie (drie meldingen in een jaar) is doorgaans een indicatie voor een niet medische oorzaak van verzuim. Verzuim is namelijk maar in ongeveer 30% van de gevallen medisch. Maar liefst 70% van het ziekteverzuim is wel beïnvloedbaar en daardoor vaak te voorkomen. Als een hoge meldingsfrequentie zich meerdere jaren achtereen herhaalt, leidt dit in 50% van de gevallen tot langdurig verzuim. 17 2017-01 2017-02 2017-03 2017-04 2017-05 2017-06 2017-07 2017-08 2017-09 2017-10 2017-11 2017-12

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Personeel Het verzuimpercentage per verzuimduuklasse geeft inzicht in de ernst van het verzuim binnen de organisatie. Het gaat om cijfers exclusief zwangerschap- en bevallingsverlof en inclusief langdurig verzuim. Het verzuimpercentage is het hoogst vanaf 43 dagen verzuim. Daarnaast neemt de verzuimduur toe naarmate medewerkers ouder zijn. Arbodienstverlening Fectio is Eigen Risicodrager voor het Vervangingsfonds. Het Eigen Risicodragerschap vraagt om regie op preventie en verzuim. De afgelopen jaren is er een start gemaakt door inhuur van een eigen bedrijfsarts, de invoering van het digitale verzuimdossier en het formuleren van duidelijke afspraken over verantwoordelijkheden. Begin 2017 is de bedrijfsarts gestopt met zijn werkzaamheden voor Fectio. Om die reden was er op korte termijn behoefte aan een nieuwe bedrijfsarts. Er is gekozen voor de dienstverlening van Perspectief. Perspectief verzorgt vanaf het eerste kwartaal van 2017 de arbodienstverlening. Deze ontwikkelingen waren reden genoeg om het verzuimbeleid te evalueren en bij te stellen. Eind 2017 is het huidige verzuimbeleid vastgesteld. De komende jaren zal intensief ingezet worden op de invulling van het casemanagerschap en de preventie van verzuim. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de ervaring en expertise van de arbodienstverlening van Perspectief. Kosten Arbodienstverlening 18 50000 40000 30000 20000 10000 0 2014 Arbodienstverlening 2015 2016 Arbeidsdeskundige 2017 Coaching Arbodienstverlening neemt kosten met zich mee. Onder de kosten van de arbodienstverlening vallen spreekuren met de verzuimconsultant en Arboarts, overleg met de verzuimconsultant, (preventieve) coaching, psychologen, werkplekonderzoeken, arbeidsdeskundige onderzoeken en de eventuele inzet van andere interventionisten. Het afgelopen jaar zijn er meer kosten gemaakt. Dit komt door de extra uren die de nieuwe arbodienst moest maken om verzuimdossiers op orde te maken, medische gegevens moest opvragen en voor kennismaking met verzuimende medewerkers en directeuren. Nieuwsbrief 5 De verwachting is dat de komende periode deze kosten af zullen nemen. Daarnaast zijn er gesprekken gevoerd met medewerkers die al langere tijd op een niet passende werkplek werkzaam waren. Dit heeft ook geleid tot uitval en de noodzaak om interventionisten in te zetten. Deze interventies zijn gericht op het begeleiden van deze medewerkers naar een passende, duurzame oplossing.

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Personeel Het komende jaar zal er veel aandacht zijn voor een goede samenwerking tussen de arbodienstverleners, directeuren, medewerkers en beleidsmedewerker P&O. Een proactieve houding van vooral de direct leidinggevenden (casemanagers) en alert advies van de beleidsmedewerker P&O moeten ervoor zorgen het verzuimpercentage onder de 5% te houden. Uitstroom 2017 16 14 12 10 8 6 4 2 0 15 Wederzijds goedvinden Gepensioneerd Op eigen verzoek 8 4 4 Einde inleenperiode 3.4 Mobiliteitsbeleid Het afgelopen jaar is geïnvesteerd in het stimuleren van mobiliteit. Reden hiervoor was het krimpende aantal leerlingen op een deel van de scholen. De verwachting was dat met het stimuleren van vrijwillige mobiliteit er geen gedwongen uitdiensttreding plaats hoefde te vinden. Gebleken is dat deze inschatting juist was. In 2017 zijn 2 teamleiders doorgegroeid naar een directiefunctie en is 1 directeur overgestapt naar een andere school binnen de Stichting. Tevens is met 15 medewerkers een vaststellingsovereenkomst overeengekomen. In deze overeenkomst is vastgelegd dat de arbeidsovereenkomst met wederzijds goedvinden wordt beëindigd. 11 Van deze medewerkers hebben gebruik gemaakt van de stimuleringsmaatregelen mobiliteit. De overige medewerkers hebben om andere redenen deze overeenkomst getekend. Daarnaast is de inschatting dat tussen de 5-10 medewerkers vrijwillig overgestapt zijn naar een andere school. Er is het afgelopen jaar geïnvesteerd in het vullen van de Talentenpool van Transvita. Eind 2017 hebben zeven medewerkers een Fectio-aanstelling met een detacheringsovereenkomst naar Transvita. De totale WTF is 5,2. Hiermee heeft Fectio het streefgetal van WTF 6,0 bijna bereikt. 19 3.5 Personeelsbeleid Gesprekkencyclus De gesprekkencyclus bestaat uit een drietal gesprekken tussen directeuren en medewerkers en heeft een looptijd van twee jaar. De cyclus bestaat uit het doelstellingengesprek, functioneringsgesprek en beoordelingsgesprek. Daarnaast stellen medewerkers een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) op. Sinds 2016 wordt voor de verslaglegging en voor het doorlopen van de cyclus gebruik gemaakt van Performancemanagement, een digitale module van RAET. In 2017 is gestart met het evalueren van deze cyclus en het gebruik van het digitale systeem. Naar aanleiding van deze evaluatie zal op meerdere momenten in 2018 een training gesprekkencyclus plaatsvinden. Daarnaast zal begin 2018 aan de hand van de evaluatie de inrichting van Performancemanagement aangepast worden aan de wensen van de gebruikers. Nieuwsbrief 5 Cupella In 2016 is Cupella in gebruik genomen om het taakbeleid voor medewerkers en directeuren beter inzichtelijk te maken. Het jaar 2017 is gebruikt om meer eenduidigheid te realiseren in de invoer van het taakbeleid in Cupella. Er zijn bijeenkomsten georganiseerd voor directeuren en teamleiders om hen te instrueren over het gebruik van Cupella. Daarnaast is er een handleiding opgesteld. Personeels- en salarisadministratie Medewerkers hebben per jaar recht op 428 uur verlof. Verlof wordt gedurende het jaar opgebouwd en in de schoolvakanties opgenomen. Indien een medewerker een gedeelte van het jaar werkt is er vaak nog sprake van verlofrechten of terugbetaling van teveel genoten verlof. Sinds 2017 wordt dit bij vertrek verrekend. Medewerkers die één of meerdere dagen worden ingezet voor vervanging of medewerkers die extra werken hebben dit extra opgebouwde verlof uitbetaald gekregen in juli van dit jaar. Het afgelopen jaar is de Selfservice in RAET Youforce verder uitgebreid. Medewerkers hebben via de Selfservice de uitruil van reiskosten en vakbondscontributie zelf kunnen regelen. 19

BESTUURSVERSLAG 2017 4 Onderwijs en Kwaliteit Onderwijs en kwaliteit zijn voor ons onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Vanuit het zicht op kwaliteit kijken naar onderwijs zorgt voor verbetering en verrijking. Binnen Fecti o leren we daartoe van en met elkaar op verschillende terreinen. 4.1 Kwaliteit Bij Fecti o staat de kwaliteit van het onderwijs centraal. Door die kwaliteit beter in beeld te hebben zijn we in staat om gericht te verbeteren. In 2017 is nadrukkelijk geïnvesteerd in de opzet van een draaiboek waarin zelfevaluati e en auditi ng een plek hebben gekregen. Twee leden van het directi eteam hebben zich geschoold in deze materie en hebben vervolgens een lijn opgezet. 20 Jaarlijks vult elke directeur de zelfevaluati e in gedurende de eerste periode van het schooljaar. De zelfevaluati e is opgezet volgens de standaarden van het waarderingskader dat de Inspecti e gebruikt. Door hierbij aan te sluiten signaleert de directeur jaarlijks de sterke en zwakke punten van de organisati e. Aansluitend geeft de directeur aan met welke items dat schooljaar aan de slag wordt gegaan en welke doelen nagestreefd worden. De zelfevaluati e wordt doorgesproken met de bestuurder-directeur. Er wordt sti lgestaan bij de doelen die behaald zijn, de interventi es die daar helpend bij waren en de doelen die voor het volgende schooljaar centraal zullen staan. Eenmaal in de 3-4 jaar vindt in het voorjaar een audit plaats op elke Fecti oschool. Enkele opgeleide collega’s gaan de school in en bekijken aan de hand van de zelfevaluati e en aanvullende vragen van de school het reilen en zeilen in de school. Doel van de audit is om feedback te geven aan de school: waar gaan zaken goed, waar kan de school verbeteren. In 2017 is een van de scholen bezocht in een pilot. Twee directi eleden hebben een dag meegelopen en gesprekken gevoerd met leerkrachten, intern begeleider, leerlingen, ouders en directeur. De opbrengst was zeer bruikbaar voor de school maar ook aan de kant van de auditcommissie is geleerd. In 2018 zullen drie scholen worden bezocht waarna de brede opzet van zelfevaluati e en auditi ng wordt geëvalueerd. Naar aanleiding van het tevredenheidsonderzoek van eind 2016 is op alle scholen een stakeholderreview uitgevoerd. In een groep van ouders, medewerkers en management zijn per school de resultaten van de meti ng besproken en zijn drie onderwerpen benoemd waar de school mee aan de slag is gegaan.

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Onderwijs en Kwaliteit Onderwerpen die onder andere zijn benoemd: • Ouderbetrokkenheid • Communicatie • Werkklimaat • Profilering Begin 2018 is de voortgang bespreekpunt in het gesprek van directeur en bestuurder. Eind 2018 zal opnieuw de tevredenheidsmeting worden afgenomen. In 2017 werd bekend dat de website Scholen op de Kaart vanaf 2018 een schoolgids kan genereren. Met het doel voor ogen dat we hiervan gebruik willen gaan maken zijn we ons gaan richten op een actuele en duidelijke invulling van de betreffende website. In september hebben we een werkbijeenkomst gehouden voor het management om de schoolsites in te vullen. Een van de scholen heeft vervolgens meegedaan aan een pilot voor de nieuwe schoolgids. Dat leverde ons informatie op om de sites ‘beter’ te gaan vullen. Begin 2018 kan elke school de schoolgids als proef downloaden. Vervolgens zal een feedbackbijeenkomst worden georganiseerd voor het directieteam om de schoolgidsen vóór het nieuwe schooljaar goed gevuld te hebben. Aventurijn Barbaraschool Bengelbongerd De Boogerd Camminghaschool Delteykschool 21 Heilige Familieschool Basisschool St. Michiel St. Nicolaasschool ‘t Schoolhuys De Stek De Vlinder De Zevensprong Fectio gemiddelde Landelijk gemiddelde 4.2 Opbrengstgericht werken Centrale Eindtoets Binnen Fectio hebben alle leerlingen van groep 8 in april 2017 de Centrale Eindtoets gemaakt. Elke leerling krijgt een standaardscore tussen 501 en 550. Het gemiddelde van alle deelnemende leerlingen vormt de schoolscore. In onderstaande tabel de scores van 2017: Leerlingaantal 46/46 10/10 9/9 9/9 44/44 22/30 27/28 30/30 31/34 51/51 63/63 52/52 27/27 Score 542,1 542,8 535,7 535,3 540,7 535,5 537,6 535,6 536,5 534,7 536,8 538,3 539,2 537,8 535,6 21

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Onderwijs en Kwaliteit Fectio scoort boven het landelijk gemiddelde. Tevens is er groei te zien op meerdere scholen. 1 van de 13 scholen (‘t Schoolhuys) scoort nog onder de ondergrens, dat waren in 2016 5 scholen (Barbaraschool, Delteykschool, Basisschool St. Michiel, St. Nicolaasschool, ‘t Schoolhuys). 4 Scholen scoren boven de bovengrens (Aventurijn, Barbaraschool, Cammingha school, Zevensprong), dat gold voor slechts 2 scholen (Aventurijn, Camminghaschool) in 2016. Elke school stelt een analyse op na de halfjaarlijkse toetsen op basis van drie items: wat zien we, wat vinden we daarvan, welke acties zetten we uit. De school die ‘onvoldoende’ scoorde heeft een uitgebreider actieplan geschreven hoe de school verbetering van de (leer)resultaten tot stand gaat brengen. Daarnaast biedt de beleidsmedewerker Onderwijs de directeur van de betreffende school ondersteuning bij de ontwikkeling en uitvoering van dit verbeterplan. De bestuurder-directeur agendeert het verbetertraject tweemaal per kalenderjaar tijdens het overleg met de betreffende directeur. Ook in het directieteam worden de scores van de Centrale Eindtoets jaarlijks Nieuwsbrief 5 besproken. Doel van dit overleg is om te kijken waar eigen schoolprestaties kunnen worden verbeterd door met en van elkaar te leren. In 2017 hebben we een onderzoek gedaan naar de eindtoetsmogelijkheden. Een werkgroep van enkele leerkrachten groep 8, intern begeleiders en directieleden heeft de mogelijk heden op een rij gezet. Advies was om Fectiobreed twee eindtoetsen mogelijk te maken vanaf 2018: de DIA-eindtoets en de Centrale Eindtoets (schriftelijk of digitaal). April 2018 zullen vier scholen de DIA-eindtoets afnemen en acht scholen de Centrale Eindtoets. 22

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Onderwijs en Kwaliteit Halfjaarlijkse toetsen Om de tussentijdse leervordering te monitoren worden halfjaarlijks op al onze scholen Citotoetsen voor rekenen, wiskunde, spelling en lezen (DMT) afgenomen. In onderstaande tabel een overzicht van de scores op de toetsen van juni per school. Oranje: onder minimum Inspectienorm Wit: voldoende - goed AV BA BE BO CA DE HF MI NI SH ST VL ZS DMT kaart 1-3 Groep 3 DMT kaart 1-3 Groep 4 DMT kaart 1-3 Groep 5 Spelling Spelling Spelling Spelling Spelling Rekenen Rekenen Rekenen Rekenen Rekenen Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7 Tabel 10: overzicht van de scores op de toetsen per school Specifieke aandacht bleek nodig voor lezen in groep 3. Omdat we halfjaarlijks geconfronteerd werden met lage opbrengsten hebben we een keuze gemaakt voor het programma Bouw! Dit is een computergestuurd programma voor risicolezers in groep 2-4. Deze leerlingen lezen viermaal per week onder begeleiding van een tutor. Met name de wetenschappelijke onderbouwing van de effecten van dit programma hebben geleid tot deze keuze. We verwachten in 2018 zichtbare verbetering in de resultaten van met name leerlingen in groep 3. Bij de onderdelen spelling en lezen valt op dat de zwakke scores verspreid over de groepen en scholen liggen waarbij enkele scholen wat meer opvallen. Deze scholen zijn zich hier van bewust en investeren in hun onderwijs en didactisch handelen. Lijst van afkortingen Aventurijn - AV Barbaraschool - BA De Boogerd - BO Camminghaschool - CA Delteykschool - DE Basisschool St. Michiel - MI 23 St. Nicolaasschool - NI ‘t Schoolhuys - SH De Stek - ST Van Harte School - VH De Vlinder - VL De Zevensprong - ZS In het directieteam zijn de tussenopbrengsten besproken waarbij we met elkaar benoemen welke vernieuwingen in ons onderwijs een positief effect hebben op de scores. Op deze wijze leren we van elkaar en ondersteunen we verbeteringen op collegascholen. Scholen werken steeds meer doelgericht vanuit de tussenopbrengsten. Zij betrekken de leerlingen actief bij het belang van de toets zodat de werkhouding tijdens elke toetsafname, ook de eindtoets, verbetert. Fectio is zich bewust van het belang van goed onderwijs aan onze leerlingen en investeert in die verbetering. Scholen die onder de inspectie norm scoorden kregen van het bestuur de opdracht een plan van aanpak te schrijven voor dat onderdeel. In het team van intern begeleiders worden de resultaten elk half jaar besproken en wordt met elkaar gekeken waar verbeteringen kunnen worden aangebracht en wat werkt. Nieuwsbrief 5 23

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Onderwijs en Kwaliteit Alle scholen brengen jaarlijks hun leerlingpopulatie in beeld en stellen tweemaal per jaar hun trendanalyse op, gebaseerd op de uitkomsten van de Citotoetsen. Het team en de MR bespreken de analyse en per school wordt een plan van aanpak opgesteld. Deze plannen komen ter sprake in het overleg dat de schooldirecteur met de bestuurderdirecteur heeft. Streefdoelen Enkele scholen hebben aansluitend al streefdoelen bepaald. Deze zijn veelal gericht op de individuele leerling, nadruk ligt op de vraag of elke leerling in een half jaar voldoende heeft geleerd. Binnen het team van intern begeleiders wordt dit onderwerp regelmatig besproken. Er is een grote behoefte hierin te leren van en met elkaar. In 2018 zal er een notitie worden ontwikkeld hoe we binnen Fectio met streefdoelen omgaan. Parnassys Met behulp van Parnassys, een digitaal systeem dat leerlinggegevens en leerlingresultaten in beeld brengt, houden we goed zicht op ontwikkelingen. Voor elke leerkracht staat alle informatie over zijn of haar groep op de groepskaart. Dit leerlingvolgsysteem helpt ons de situatie van een leerling en/of een groep snel in beeld te hebben. Door gezamenlijke afspraken over het gebruik van Parnassys kunnen we ook bovenschools steeds meer informatie inzien en vergelijken, onder andere de leerlingenstroom naar het Voortgezet Onderwijs. 4.3 Passend Onderwijs Ondersteuning Op 1 augustus 2014 is de Wet Passend Onderwijs ingevoerd. De wet geeft aan dat alle scholen zorgplicht hebben en dat zij elke aangemelde leerling een passende plek moeten bieden. Dat kan op de eigen school zijn maar het kan ook binnen een andere school van het samenwerkingsverband. Regulier of speciaal, de plek moet passend zijn bij de onderwijsbehoefte van het kind. Nieuwsbrief 5 Vier van onze scholen zijn aangesloten bij het samenwerkingsverband ZOUT (Zuid-Oost Utrecht). De overige scholen zijn bij Profi Pendi aangesloten (Zuid-West Utrecht). Alle scholen hebben een ondersteuningsprofiel en een schoolondersteuningsplan. Het aantal verwijzingen naar het speciaal (basis)onderwijs was in 2017 als volgt: School Aventurijn Barbaraschool Bengelbongerd De Boogerd Camminghaschool Delteykschool Heilige Familieschool Basisschool St. Michiel St. Nicolaasschool ‘t Schoolhuys De Stek 24 De Vlinder De Zevensprong Speciaal (basis)onderwijs 3 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Onderwijs en Kwaliteit De scholen kijken nadrukkelijk naar de onderwijsbehoefte van elk kind. Dit doen zij samen met de ouders en minimaal één deskundige. De deskundige brengt de begeleidingsbehoefte van het kind in kaart. Daarbij wordt ook gekeken of de school waar het kind op dat moment les krijgt die begeleiding wel kan bieden. Is dat niet zo? Dan zoekt de school naar een onderwijsplek waar de juiste begeleiding wel aanwezig is. Deze handelingsgerichte werkwijze zorgt ervoor dat eventuele zorg eerder door alle betrokkenen herkend en onderkend wordt. Op deze manier kan eerder Passend Onderwijs aangeboden worden. Het aantal verwijzingen naar het speciaal (basis)onderwijs blijft dankzij deze multidisciplinaire overlegvorm voor het derde jaar nadrukkelijk lager dan vier jaar geleden. De basisondersteuning van de scholen is op orde. Het team van intern begeleiders werkt veel samen binnen Fectio. Naast de werkzaamheden voor de eigen school zetten zij zich ook in voor gezamenlijke ontwikkelingen. Alle beleidsdoelen die vallen onder Passend Onderwijs en opbrengstgericht werken worden sowieso besproken in dit team. Regelmatig komen ideeën voor beleid of interventies voort uit deze groep. Deze worden vervolgens vanuit het domein in het directieberaad voorgesteld en zo nodig besloten. Een voorbeeld hiervan is de aanschaf van Bouw! voor alle Fectioscholen. 25 TaalKanjerKlas De pilot TaalKanjerKlas, in samenwerking met Auris, is gestopt aan het einde van schooljaar 2016-2017. Deze groep voor TOS-leerlingen (leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis) heeft 1,5 jaar als pilot gedraaid. Voor Auris, maar ook voor Fectio, was het van belang dat de groep bekostigd kon worden uit de mediumarrangementen van leerlingen die de groep bezoeken. Dat bleek niet haalbaar te zijn. Vanuit een evaluatie onder ouders en leerkrachten bleek dat een groep ontwikkelingsgelijken in deze wel positief werkt op het welbevinden van de leerlingen. Tevens zagen zij positieve effecten op de leerontwikkeling van de kinderen, een extra talig trainingsmoment bleek zeker te werken. Voor schooljaar 2017-2018 is het aanbod gewijzigd. Mogelijkheden die er nu zijn: • Begeleiding van een groepje leerlingen onder leiding van een TOS-specialist van Fectio Nieuwsbrief 5 • Meedenken door een specialist van Fectio bij het bepalen van het begeleidingsarrangement van een TOS-leerling • Mogelijkheid van coaching van een leerkracht met een TOS-leerling in de klas In 2018 zullen we ons richten op professionalisering van leerkrachten zodat de begeleiding van een TOS-leerling in de klas beter passend kan worden uitgevoerd. Toptalent In 2017 is het Fectiobeleid omtrent de begeleiding van en het onderwijs aan (hoog)begaafde leerlingen herijkt. Er is een duidelijke indeling gemaakt van onderwijs en begeleiding in de klas, buiten de klas/in school en bovenschools. Het beleid is uitgewerkt in een Fectiofolder voor ouders waarbij elke school een aanvulling heeft gedaan voor de eigen school: wat gebeurt er dan daadwerkelijk op de school met deze leerling? De Virtuele Klas, de bovenschoolse voorziening voor die leerlingen die aan de begeleiding binnen de school nog onvoldoende uitdaging hebben, is geëvalueerd. Ouders en leerlingen zijn enthousiast, leerkrachten eveneens. De afstemming en communicatie tussen school en begeleider van de Virtuele Klas bleken niet optimaal. Niet helder was welke verwachtingen er waren van elkaar. In het Fectiobeleid is dit nadrukkelijk beschreven, scholen zijn nu meer mede-eigenaar geworden. In 2018 is binnen het netwerk talentcoaches aandacht voor de implementatie van het beleid, zowel binnen de eigen school als bovenschools. Met elkaar verder ontwikkelen is de insteek die hier past. 25

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Onderwijs en Kwaliteit Inzet extra personeel In het najaar van 2017 heeft een werkgroep vanuit management en het team van intern begeleiders een notitie geschreven over de inzet van extra personeel. Om de gelden Passend Onderwijs zinvol in te gaan zetten, is allereerst breed gekeken waar extra inzet nodig is. De keuze is gevallen op de intensieve ondersteuning ten behoeve van gedragsleerlingen en bij dyslexie. Deze ondersteuning is gericht op herstel en deelname aan het onderwijsprogramma van de school. De Fectiogelden worden per 1 januari 2018 beschikbaar gesteld voor preventieve begeleiding om de leerkracht voldoende toe te rusten de preventieve taak in de klas goed uit te kunnen voeren. Daarnaast is geld beschikbaar voor inzet van onderwijsassistenten en coaching van leerkrachten bij gedragsproblemen in de klas. De gelden worden voor twee jaar beschikbaar gesteld. Eind 2018 vindt een tussenevaluatie plaats. 4.4 Inspectie Alle Fectioscholen hebben sinds oktober 2017 weer het basisarrangement. De St. Nicolaasschool heeft in 2017 een grote ontwikkeling doorgemaakt nadat zij eind 2016 door de Inspectie zwak was beoordeeld. De school heeft een plan van aanpak opgesteld met verbeteracties. In samenwerking met de Vliegende Brigade, een begeleidingsteam vanuit de POraad, heeft de St. Nicolaasschool haar doel eind september 2017 bereikt: het basisarrangement. Nieuwsbrief 5 De Inspectie heeft tevens de Delteykschool bezocht. Ook daar heeft een kwaliteitsonderzoek plaatsgevonden op basis van het signaal van driemaal onvoldoende score op de Centrale Eindtoets. De Inspectie merkte op dat de school nauwelijks verwijst en veel leerlingen passend begeleidt. Op basis van zorgvuldige dossiervorming kon de Inspectie enkele leerlingen uit de eindresultaten houden van 2015 en 2017. De school heeft mede daardoor het basisarrangement kunnen behouden. Voor de zomer heeft de Inspectie Aventurijn bezocht binnen het nieuwe waarderingskader. Aventurijn ontving het predicaat ‘goed’. De school heeft goed zicht op de brede ontwikkeling van de leerlingen en stemt optimaal af. Het onderwijs is goed georganiseerd waardoor de leerkrachten goed ondersteuning kunnen bieden. De leerlingen zijn goed betrokken in de lessen en werken samen. De school is een veilige omgeving voor leerlingen en medewerkers. Binnen de school is sprake van een open sfeer met ruimte voor verschillen en ieders mening. Het team laat voortdurend zien te willen leren en verbeteren. 26

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Onderwijs en Kwaliteit 4.5 Realisatie overige beleidsdoeleinden 2017 Identiteit In 2017 ging de aandacht uit naar de levensbeschouwelijke identiteit. Er was behoefte aan een duidelijke en meer actuele beschrijving van onze identiteit, wat we daaronder verstaan en hoe we dit binnen de stichting en op de scholen kunnen terugzien. Er is een aanzet gegeven aan een notitie ‘levensbeschouwelijke dimensie van KS Fectio’ en deze is besproken in het directieteam. Het streven is de notitie in april 2018 definitief af te ronden. Opleiden in School In 2017 is het beleid met betrekking tot Opleiden in School herijkt. Vanuit de twee samenwerkingspartners, Marnix en Hogeschool Utrecht, is informatie bijeengebracht. Daarnaast zijn de afspraken die in de voorgaande jaren zijn gemaakt meegenomen in het nieuwe beleid. Dit beleid is basis voor beide netwerken. Nieuwe ontwikkelingen en afspraken worden jaarlijks aangevuld. Eén school heeft het keurmerk behaald Opleiden in School, waardoor nu vier scholen zijn gecertificeerd. Nieuwsbrief 5 27 Sociale Veiligheid De herintroductie van de IRIS-monitor is doorgeschoven naar maart 2018. Deze monitor is verbonden met ons leerlingvolgsysteem Parnassys. Incidenten met opvallend gedrag (sociaal dan wel fysiek) worden binnen Parnassys geregistreerd. Via de IRIS-monitor kunnen de incidenten gemonitord worden. Op deze wijze krijgen we beter zicht op de veiligheid op de scholen. Het gebruik van de registratie is nog niet volledig, vandaar herintroductie. Ouderportaal Er zijn afspraken gemaakt over het gebruik van het Ouderportaal binnen Parnassys om ouders actueel inzicht te geven in de ontwikkeling van hun kind. Begin 2018 staat een training gepland en gaat het eerste gedeelte van het portaal naar ouders open. 21st Century Skills De opbrengst uit gesprekken in 2016 en 2017 vormen de basis voor de eerste verkenningen van een nieuwe visie voor Fectio. In 2018 zal een nieuwe visie worden bepaald. Vanuit die nieuwe visie zal een nieuw strategisch beleidsplan worden geschreven. 27

BESTUURSVERSLAG 2017 5 Huisvesti ng Op het gebied van huis vesti ng zorgt een beleidsmedewerker van het bestuursbureau samen met elke directeur voor een actueel onderhoudsplan. Daarbij zoekt hij naar verduurzaming van gebouwen. In 2017 zijn bij een drietal locati es ingrijpende aanpassingen uitgevoerd. Bij de Barbaraschool is een grote stap gezet naar een duurzamer gebouw. Door alle buitenkozijnen te voorzien van hoog rendement dubbelglas, het plaatsen van een goed isolerend luchtrooster en het verminderen van het aantal klapramen is het binnenklimaat verbeterd en het energieverbruik verminderd. Verder zijn de aula, gangzones, teamkamer en directi ekamer voorzien van een nieuwe vloer. De keuken is vernieuwd en in de open ruimte verwerkt. Daarnaast is schilderwerk uitgevoerd aan de binnen- en buitenzijde van het gebouw. 28 Bij de Zevensprong heeft Fecti o een impuls gegeven aan het techniekonderwijs in Houten door de TechniekFabriek in dit gebouw te huisvesten. De sti chti ng “TechniekFabriek” is de laatste jaren gegroeid van een groep vrijwilligers die kinderen in hun vrije ti jd kennis liet maken met techniek naar een organisati e die ook aan kinderen van de groepen 6, 7 en 8 techniekles geeft . Deze lessen vallen binnen de lesmethodes van de scholen. Fecti o ondersteunt deze technieklessen en samen met de gemeente Houten is de huisvesti ng tot stand gekomen. Daarnaast zijn in het gebouw van de Zevensprong alle groepen gehuisvest rondom de aula. Hierdoor is de school niet meer opgedeeld in twee delen. In het najaar van 2017 zijn we gestart met een onderzoek naar de mogelijkheid om het schoolgebouw aan te passen aan de wensen van het Dalton Onderwijs. Bouwkundig is uitgegaan van de BENG (Bijna Energie Neutrale Gebouwen). De wens was om eind 2017 een plan te hebben liggen waarmee in 2018 de school zou kunnen worden gerenoveerd. Helaas is in de prakti jk gebleken dat de BENG-norm een investering vergt die niet door Fecti o alleen gedragen kan worden. Ook was er in 2017 nog geen duidelijkheid of de schoolbesturen of de gemeentes verantwoordelijk zijn voor de kosten van het renoveren van schoolgebouwen. Op 31 december 2017 was de status van het onderzoek dat het huidige ontwerp fi nancieel niet haalbaar was maar wel leidraad is voor komende gesprekken met de gemeente. In 2018 zal verder worden onderzocht wat de mogelijkheden zijn om het binnenklimaat en de binneninrichti ng te upgraden. Voor de klimaati nstallati e geldt dan niet de BENG-norm maar deze moet er in de toekomst wel voor geschikt zijn. De duurzame ambiti e om zelf energie op te wekken blijft staan.

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Huisvesting Bij de Vlinder is een uitbreiding van Kindercentra Midden Nederland Kind & Co geïntegreerd in het schoolgebouw. Het voormalige kleuterspeellokaal is toegevoegd aan het KMN Kind & Co-gedeelte. Hierin is de peuterspeelzaal gehuisvest. Hierdoor is een doorgaande lijn naar het kleuteronderwijs van de Vlinder nog eenvoudiger geworden. De lokalen grenzen nu aan elkaar. KMN Kind & Co heeft ook een Buitenschoolse Opvang toegevoegd waardoor de locatie de Vlinder steeds meer doorgroeit naar een kindcentrum. Bij de overige scholen zijn reguliere onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. 29 29

BESTUURSVERSLAG 2017 6 Financieel beleid In dit hoofdstuk treft u een analyse aan van toe- en afnames van de cijfers 2017 ten opzichte van de begroti ng 2017 en ten opzichte van de realisati e 2016. Financiële positi e op balansdatum In onderstaande tabel is de balans per 31 december 2017 opgenomen met de vergelijkende cijfers 2016. De balans is een momentopname van de vermogensstructuur van een organisati e. Dit overzicht geeft de fi nanciële situati e weer op 31 december 2017 in vergelijking met de situati e van een jaar daarvoor. Na dit overzicht volgt een korte toelichti ng op de belangrijkste wijzigingen in de balans. Acti va 31-12-2017 31-12-2016 Passiva 31-12-2017 31-12-2016 Materiële vaste activa 30 Financiële vaste activa Vorderingen Liquide middelen Totaal activa 2.017.473 4.800 931.469 3.543.818 6.497.560 2.242.397 Eigen vermogen 0 857.139 3.230.177 6.329.713 Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Totaal passiva 3.624.152 1.190.172 208.319 1.474.917 6.497.560 3.429.952 1.291.176 230.195 1.378.390 6.329.713

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Financieel beleid Materiële vaste activa De stichting heeft in 2017 voor een bedrag van € 211.869 aan activa gedesinvesteerd. Deze desinvesteringen hadden een boekwaarde van € 39.892. De afschrijvingstermijn van deze desinvesteringen was langer dan de technische levensduur. Er zijn verouderde digiborden buiten gebruik gesteld. In 2017 is € 273.954 geïnvesteerd aan activa. Van het bedrag betreft € 2.507 aan investeringen in gebouwen, € 217.297 aan investeringen in inventaris en apparatuur en € 54.150 aan investeringen in leermiddelen. De totale afschrijvingslasten bedroegen € 459.006. Aangezien de investeringen lager waren dan de afschrijvingslasten en de boekwaarde van de desinvesteringen is de waarde van de materiële activa met € 224.924 afgenomen. Financiële vaste activa In 2017 heeft Fectio een waarborgsom afgegeven voor een bedrag van € 4.800. 31 Vorderingen De belangrijkste vordering is die op het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen in verband met het betaalritme van de rijksbijdrage personeel voor een bedrag van € 764.524 (2016: € 769.945). In de periode augustus-december wordt minder dan 5/12 van de rijksbijdrage personeel van het betreffende schooljaar ontvangen. Hierdoor ontstaat er per 31 december een vordering op het ministerie. Deze vordering loopt in de periode januari-juli terug tot € 0. Vanaf augustus neemt de vordering toe tot het nieuwe balanssaldo. De vordering op het ministerie is lager vergeleken met de eindstand per 31 december 2016 vanwege lagere personele bekostiging. De vordering op de gemeenten is gestegen door de afrekening van het Taalbad eind 2017. Op 31 december 2017 had Fectio een bedrag van € 78.007 (2016: € 63.801) aan overige vorderingen en overlopende activa. Deze vorderingen zijn in omvang gestegen vergeleken met de eindstand per 31 december 2016. De stijging wordt met name veroorzaakt doordat de stichting meer vooruitbetaald heeft voor posten die betrekking hebben op 2018 vergeleken met de stand eind 2017. Aan de vorderingen zijn geen risico’s verbonden. Er is derhalve geen voorziening wegens mogelijke oninbaarheid opgenomen. Nieuwsbrief 5 Liquide middelen De omvang van de liquide middelen is in 2017 met € 313.641 toegenomen. De toename in het werkkapitaal en een positief resultaat zorgden voor de toename van de liquide middelen. Een nadere toelichting op de ontwikkeling van de liquide middelen wordt gegeven in het kasstroomoverzicht. Eigen vermogen Het positieve resultaat van € 194.200 is ten gunste van het eigen vermogen gebracht. Van dat resultaat is € 145.814 ten gunste van de algemene reserve gebracht. De algemene reserve bedraagt per 31 december 2017 € 3.134.660. Naast de algemene reserve zijn er bestemmingsreserves: Bestemmingsreserve personeel Van het resultaat is € 66.674 ten laste van de personeelsreserve gebracht. De personeelsreserve bedraagt € 308.300 per 31 december 2017. Bestemmingsreserve Multi Functionele Accommodatie (MFA) De bestemmingsreserve MFA is in het verleden ontstaan bij de oprichting van de desbetreffende MFA’s. De reserve is bedoeld ter dekking van eventuele risico’s vanuit de MFA. De bestemmingsreserve MFA bedraagt € 59.627 per 31 december 2017. Bestemmingsreserve nulmeting De bestemmingsreserve nulmeting is ontstaan bij de invoering van de lumpsumbekostiging. De op dat moment aanwezige materiële vaste activa zijn tegen boekwaarde opgenomen in de administratie. Hier is de bestemmingsreserve nulmeting tegenover geplaatst. De reserve is bedoeld ter dekking van de afschrijvingslasten van de bijbehorende materiële vaste activa en heeft daarmee een 31

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Financieel beleid eindig karakter. De betrokken afschrijvingslasten bedroegen in 2017 € 18.288. Dit bedrag is ten laste van de reserve gebracht waardoor de reserve nulmeti ng uitkomt op € 121.562 per 31 december 2017. Voorzieningen Jubileumvoorziening De sti chti ng heeft een jubileumvoorziening. Deze is bedoeld ter dekking van de jubileumgrati fi cati es bij een 25- en 40-jarig ambtsjubileum. De omvang van de voorziening is meer dan voldoende om de toekomsti ge grati fi cati es te dekken. De voorziening bedraagt per 31 december 2017 € 219.514. De verklaring voor de sti jging van de voorziening is dat de loonkosten van de werknemers in 2017 zijn gestegen. Voorziening binnen- en buitenonderhoud De sti chti ng heeft een voorziening voor het onderhoud van de schoolgebouwen. De gemeente is eigenaar van de schoolgebouwen, maar de sti chti ng is verantwoordelijk voor zowel het binnen- als buitenonderhoud van de schoolgebouwen. De scholen gevesti gd in een MFA vallen buiten deze voorziening. Deze scholen dragen de materiële bekosti ging af aan de betreff ende beheersti chti ng. 32 De voorziening voor het onderhoud van de schoolgebouwen is gebaseerd op een meerjarig onderhoudsplan. Dit onderhoudsplan is in 2017 geactualiseerd. In 2017 heeft de sti chti ng € 353.651 besteed aan onderhoud en € 250.000 gedoteerd aan de voorziening. Hierdoor komt het saldo van de voorziening uit op een bedrag van € 970.658 per 31 december 2017. Kortlopende schulden De belangrijkste kortlopende schulden zijn de salaris gebonden schulden zoals af te dragen loonheffi ng, pensioenpremies en het nog te betalen vakanti egeld. Deze schulden worden eind januari respecti evelijk eind mei betaald. De omvang van de salaris gebonden schulden is licht gestegen met € 10.972 vergeleken met eind 2016. De sti jging wordt met name veroorzaakt door hogere afdracht pensioenpremies (€ 20.267). Deze sti jging wordt deels gecompenseerd door lagere loonheffi ng (€ 14.584) vergeleken met eind 2016. De overige kortlopende schulden bestaan uit het crediteurensaldo, nog te besteden lerarenbeurs en overige overlopende posten. Het uitstaande crediteurensaldo per 31 december 2017 is gedaald vergeleken met 2016. De nog te besteden lerarenbeurs is in omvang gestegen vergeleken met 2016. De sti jging van de overlopende passiva wordt met name veroorzaakt door nog te betalen vakanti edagen aan vervangers en nog uit te betalen transiti evergoedingen. Nieuwsbrief 5 Analyse resultaat Het kalenderjaar 2017 is afgesloten met een positi ef resultaat van € 194.200, terwijl er een negati ef resultaat van € 52.491 was begroot. Zowel de baten als de lasten waren hoger dan was begroot, omdat de invloed van het loonruimteakkoord nog niet bekend was ti jdens het opstellen van de begroti ng. In 2016 was een positi ef resultaat van € 36.172 behaald. Het resultaat van 2017 is daarmee hoger dan het resultaat van 2016. Op de volgende pagina een vergelijking van de staat van baten en lasten op basis van gerealiseerde en begrote baten en lasten voor het kalenderjaar 2017 en gerealiseerde baten en lasten voor het kalender jaar 2016:

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Financieel beleid Realisatie 2017 Baten Rijksbijdragen OCenW Overige overheidsbijdragen Overige baten Totaal baten Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige instellingslasten Totaal lasten Saldo baten en lasten € 15.402.288 160.551 306.074 15.868.913 Begroting 2017 Verschil € 14.744.649 11.348 79.045 14.835.042 € 657.639 149.203 227.029 1.033.871 Realisatie 2016 Nieuwsbrief 5 € 15.235.091 103.817 218.663 15.557.571 Verschil € 167.197 56.734 87.411 311.342 13.076.099 459.006 1.155.249 991.487 15.681.841 187.072 12.305.212 445.507 1.178.493 968.821 14.898.033 -62.991 770.887 13.499 -23.244 22.666 783.808 250.063 12.810.948 443.401 1.253.425 1.031.069 15.538.843 18.728 265.151 15.605 -98.176 -39.582 142.998 168.344 Financiële baten en lasten 7.128 Nettoresultaat 194.200 10.500 -52.491 33 Rijksbijdragen OCenW De lumpsum is in 2017 € 401.873 hoger dan begroot en € 18.968 hoger vergeleken met 2016. Dit komt doordat de lumpsum 2017 is verhoogd voor de financiering van het loonruimteakkoord. De niet geoormerkte subsidies zijn € 181.861 hoger dan begroot vanwege hogere prestatieboxgelden en aanvragen lerarenbeurs. De vergoedingen van de samenwerkingsverbanden zijn € 73.906 hoger uitgevallen dan begroot. Het bedrag per leerling voor het schooljaar 2017-2018 is door zowel ZOUT als Profi Pendi verhoogd. Overige overheidsbijdragen In 2017 zijn gemeentelijke subsidies ontvangen voor het Taalbad (opvang nieuwkomers) en vergoedingen in het kader van leerlingenzorg. Alleen de vergoeding van individuele leerlingenzorg was in de begroting meegenomen. -3.372 246.691 17.446 36.174 -10.318 158.026 Overige baten De verhuurinkomsten zijn gestegen vergeleken met de begroting en vorig jaar. Dit komt met name door de verhuur van lokalen van de Zevensprong aan de Techniekfabriek. De overige baten zijn met name gestegen ten opzichte van de begroting, vanwege de bijdrage van andere schoolbesturen ter dekking van de loonkosten van de inzet van de Transvita Poolers, alsmede aan de loonkosten van de leerkrachten Taalbad. 33

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Financieel beleid Personele lasten De lonen en salarissen inclusief uitkeringen waren in 2017 € 810.398 hoger dan begroot en € 1.035 lager vergeleken met 2016. De hogere lonen en salarissen vergeleken met de begroti ng kunnen met name worden verklaard door de sti jging van de loonkosten als gevolg van het loonruimteakkoord die niet was opgenomen in de begroti ng. Deze loonkostensti jging is voor een bedrag van € 366.773 gedekt door extra inkomsten vanuit het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Daarnaast is extra formati e ingezet die gedekt is door diverse overige inkomsten zoals de aanvraag lerarenbeurs, gemeentelijke bijdragen, samenwerkingsverbanden en overige schoolbesturen (Transvita en Taalbad). Afschrijvingen De afschrijvingslasten zijn € 13.499 hoger dan begroot. De scholen hadden in 2016 diverse ICT-investeringen eerder uitgevoerd dan gepland. De afschrijvingslasten zijn met € 15.605 toegenomen vergeleken met 2016. Nieuwsbrief 5 Huisvesti ngslasten De huisvesti ngslasten zijn in 2017 € 23.244 lager dan begroot en € 98.178 lager vergeleken met 2016. In de huisvesti ngslasten is de dotati e voor de voorziening onderhoud opgenomen. Deze dotati e is gebaseerd op een ti enjarig onderhoudsplan dat in 2017 is geactualiseerd. Op basis van het geactualiseerde plan is de dotati e aan de onderhoudsvoorziening met € 43.123 verlaagd. De scholen in een MFA-gebouw betalen een vergoeding, 34 De overige personeelslasten zijn € 68.167 hoger uitgevallen dan was begroot. De sti chti ng heeft € 19.024 meer aan kosten voor arbo en preventi e en € 12.212 voor begeleiding personeel uitgegeven, € 24.368 meer aan nascholing van het personeel en €12.563 meer aan de begeleiding van zorgleerlingen. gebaseerd op de materiële bekosti ging, aan de beheersti chti ng van de MFA. Deze vergoeding is gebaseerd op het aantal klaslokalen in beheer. Zowel het klein onderhoud als de schoonmaakkosten zijn in 2017 €22.622 respecti evelijk € 26.201 hoger uitgevallen dan begroot. De energiekosten zijn in 2017 € 31.357 lager uitgevallen als gevolg van energiebesparende onderhoudsvervangingen.

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Financieel beleid Overige instellingslasten De overige lasten zijn € 22.666 hoger dan begroot en € 39.585 lager vergeleken met 2016. De stijging van de kosten administratie en beheer kan met name verklaard worden door de indexatie van de accountantskosten van voorgaande jaren die nog niet verwerkt was en hogere kosten van de fusie van de Bengelbongerd en de Heilige Familieschool. De daling kan met name worden verklaard door lagere productiekosten. De daling van de kosten inventaris, apparatuur en leermiddelen kan met name worden verklaard door de overstap naar Heutink ICT waardoor de ICT-licenties fors lager zijn uitgevallen. De hogere overige lasten kunnen met name worden verklaard door het boekverlies op de desinvesteringen van de digiborden. Financiële baten en lasten De rentebaten waren in 2017 lager dan begroot en lager vergeleken met 2016. Dit komt door het lagere rentepercentage, terwijl de omvang van de liquide middelen is gestegen. De stichting ontvangt alleen nog rente over haar spaarrekeningen. In 2017 is minder geïnvesteerd dan was begroot. Dit kan met name worden verklaard doordat een deel van de ICT-investeringen naar voren is gehaald en in 2016 is uitgevoerd. Anderzijds is een aantal investeringen uitgesteld doordat er nieuwe directeuren op scholen zijn gekomen, die in eerste instantie een inventarisatie wilden uitvoeren alvorens te investeren. Investeringen 35 € Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Overige materiële vaste activa Totaal investeringen 2.507 217.297 54.150 273.954 2017 realisatie 2017 begroot € 0 255.633 108.700 364.363 2018 begroot € 12.500 204.808 149.050 366.358 2019 begroot € 0 253.980 107.509 361.489 2020 begroot € 0 228.269 76.900 305.169 35 Investeringen en financieringsbeleid Het beleid van de stichting is erop gericht om investeringen, waarvoor geen bijdragen van derden worden ontvangen, met eigen middelen te bekostigen. Gezien de liquide positie van de stichting is er ook geen noodzaak tot het aantrekken van vreemd vermogen. De investeringen van 2017 zijn dan ook met eigen middelen gefinancierd. In de meerjarenbegroting is een meerjareninvesteringsplan opgenomen. Hiermee wordt in beeld gebracht wat de scholen de komende jaren willen gaan investeren in o.a. meubilair, ICT en leermiddelen. Nieuwsbrief 5

BESTUURSVERSLAG 2017 7 Continuïteitsparagraaf De sti chti ng stelt jaarlijks binnen de planning- en controlcyclus een begroti ng op. Vanuit de vast gestelde meerjarenbegroti ng is het mogelijk om op hoofdlijnen een prognose op te stellen van de balans in de komende jaren. Balans: EUR Bedragen: Acti va Vaste acti va Materiële vaste acti va Financiële vaste acti va Totaal van vaste acti va Vlott ende acti va Vorderingen Liquide middelen Totaal van vlott ende acti va Totaal van acti va 36 Passiva Eigen vermogen Eigen vermogen, algemene reserve Eigen vermogen, bestemmingsreserves Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Totaal van passiva 3.624.154 3.134.665 489.489 1.190.171 208.320 1.474.917 6.497.562 3.418.906 2.951.417 467.489 774.278 185.320 1.324.917 5.703.421 3.317.776 2.874.287 443.489 895.131 150.320 1.314.917 5.678.144 3.270.428 2.848.939 421.489 722.068 130.320 1.304.917 5.427.733 Realisati e 2017 Prognose 2018 Prognose 2019 Prognose 2020 2.017.474 4.800 2.022.274 1.922.690 4.800 1.927.490 1.790.111 4.800 1.794.911 1.603.990 4.800 1.608.790 931.470 3.543.818 4.475.288 6.497.562 881.470 2.894.461 3.775.931 5.703.421 875.470 3.007.763 3.883.233 5.678.144 870.470 2.948.473 3.818.943 5.427.733

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Continuïteitsparagraaf De omvang van de balanstotalen zal de komende jaren afnemen. Het eigen vermogen zal eind 2018 lager zijn dan eind 2017 als gevolg van het negatief begrote resultaat in 2018. Het is een bewuste keuze om een deel van het aanwezige kapitaal in te zetten ten behoeve van de verdere verbetering van het onderwijs. De waarde van de materiële vaste activa zal de komende jaren dalen. De investeringen zullen lager zijn dan de afschrijvingen. De omvang van de vorderingen gaan terug naar het gebruikelijke niveau. De liquide middelen zijn als saldopost berekend. De posten aan de passivazijde van de balans zijn doorgerekend met behulp van de meerjarenbegroting 2018 – 2020 waarbij rekening Staat van baten en lasten: EUR Bedragen: Leerlingaantal: Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen Overige baten Totaal baten Lasten Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten 37 Saldo baten en lasten Financiële baten Financiële lasten Resultaat Realisatie 2017 2916 15.402.288 160.551 306.074 15.868.913 Prognose 2018 2837 15.005.665 48.200 150.227 15.204.092 Prognose 2019 2809 14.528.581 39.200 108.610 14.676.391 Prognose 2020 2725 14.267.568 26.600 108.610 14.402.778 is gehouden met incidentele kortlopende schulden per balansdatum 31 december 2017. Staat van baten en lasten Onderstaand een vergelijking van de staat van baten en lasten op basis van gerealiseerde en begrote baten en lasten voor het kalenderjaar 2017 en begrote baten en lasten voor de kalenderjaren 2018-2020. Bij het opstellen van de begroting is rekening gehouden met de door de schooldirecteuren ingeschatte ontwikkeling van het leerlingenaantal en de meest recente informatie van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen over de ontwikkelingen van de rijksbijdragen. Nieuwsbrief 5 13.076.098 459.006 12.729.493 461.142 1.155.249 991.487 15.681.840 187.073 9.051 1.924 194.200 1.154.093 1.051.112 15.395.840 -191.748 10.000 1.500 -183.248 12.202.669 494.068 1.151.569 912.714 14.761.020 -84.629 9.000 1.500 -77.129 11.898.558 491.290 1.162.508 882.270 14.434.626 -31.848 8.000 1.500 -25.348 37

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Continuïteitsparagraaf KS Fectio heeft met haar 12 scholen te kampen met een krimp van het aantal leerlingen. Dat geldt voor alle scholen in het werkgebied (gemeente Houten en gemeente Bunnik). De verwachting is dat deze krimp aanhoudt tot 2021. Daarna zal het stabiliseren. Op dit moment is de krimp vooral merkbaar op de Basisschool St. Michiel, De Vlinder, De Stek en de St. Nicolaasschool. Dit betekent minder groepen leerlingen en dus minder leraren. Daar tegenover staat dat er meer behoefte is aan vervangers bij ziekte en verlof van leraren, omdat er (landelijk) minder nieuwe leraren bij komen en meer leraren met pensioen gaan. Dit houdt in dat we meer leraren met een vaste aanstelling nodig hebben om de continuïteit van het onderwijs te kunnen garanderen. Al met al betekent dit dat we dus minder leraren voor de scholen nodig hebben en meer leraren voor onze talentenpool (Transvita). enkelvoudige leerproblemen (denk aan rekenproblemen, leesproblemen e.d.). Naast het reguliere budget kunnen zij daar 60% van het budget vanuit het samenwerkingsverband voor gebruiken. Over de besteding moet jaarlijks door de school verantwoording worden afgelegd in de begroting, zodat duidelijk wordt dat de school deze middelen aanwendt voor het preventief beleid ten gunste van Passend Onderwijs voor alle leerlingen. De overige 40% wordt zodanig uitgegeven dat het scholen ondersteunt bij activiteiten die na het preventief beleid komen, als leerlingen ondanks het preventief beleid toch aangewezen zijn op intensieve ondersteuning. Het betreft een inzet waar alle scholen naar behoefte gebruik van kunnen maken. Centraal daarbij is de opvatting dat intensieve ondersteuning voor leerlingen vaak, zo niet meestal, een direct verband heeft met het leerkrachtgedrag Nieuwsbrief 5 38 De belangrijkste wijziging ten opzichte van voorgaande jaren is dat vanuit de missie van onze stichting ‘Het beste onderwijs voor ieder kind’ faciliteiten beschikbaar komen ten gunste van leerlingen die kortdurend of langdurend maatwerk nodig hebben in het onderwijs. Dit kan omdat de samenwerkingsverbanden ten behoeve van de extra ondersteuning direct geld uitkeren aan de schoolbesturen waaruit de extra ondersteuning dan weer gefinancierd kan worden. Deze beweging geeft ons gelegenheid om eigen beleid te ontwikkelen en zo onze verantwoordelijkheid voor goed en Passend Onderwijs uit te breiden. De scholen zijn verantwoordelijk voor preventie in brede zin en voor de Tijdens de begrotingsgesprekken hebben we met name gesproken over de kwaliteitsverbetering binnen elke school, rekening houdend met het aantal (te verwachten) leerlingen en hiermee het aantal groepen en het aantal benodigde leerkrachten en klassenassistenten. Een aantal scholen heeft een bewuste keuze gemaakt om meer dan het aantal genormeerde groepen aan te houden. Hierdoor zijn bij deze scholen de begrote loonkosten ook relatief hoger. van de leraar, zodat de extra ondersteuning net zo goed gericht is op de leraar, de organisatie als op de leerling.

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Continuïteitsparagraaf De personeelslasten vormen de grootste kostenpost van onze begroting. De directeur van de school dient op basis van het leerlingaantal en het onderwijsbeleid van de school de formatie voor de komende schooljaren zodanig aan te passen dat het past binnen het bestuursformatieplan van de stichting. Gemiddeld fte Directie OP OOP Totaal 2017 17,76 143,66 16,36 177,78 2018 17,17 137,07 19,75 173,99 2019 16,34 131,16 18,31 165,81 2020 16,34 124,95 17,86 159,15 Samen werken aan het onderwijs van morgen is het uitgangspunt van de afspraken die zijn vastgelegd in de bestuurlijke akkoorden. Om de stap van goed naar beter onderwijs te kunnen maken investeert het kabinet in de professionele ontwikkeling van leraren en schoolleiders. Elke school heeft zijn eigen nascholingsbudget. Dit budget is bedoeld om de werknemer in staat te stellen invulling te geven aan zijn eigen professionele ontwikkeling. Naar verwachting zullen de pensioenpremies bij het ABP in 2018 stijgen. Waarschijnlijk wordt het premiepercentage door het ABP 1,4% hoger vastgesteld dan het huidige percentage van 21,5%. Van deze 21,5% wordt 30% ingehouden op het salaris van de medewerkers. De overige 70% is voor rekening van de werkgevers. Deze verhoging hebben wij in de begroting meegenomen. 39 Fectio is verplicht om maandelijks premie te betalen aan het Participatiefonds (PF). Uit deze premie financiert het PF de werkloosheidskosten van onderwijspersoneel. Het PF stelt de hoogte van de premies jaarlijks vast. Ook het PF heeft het premiepercentage per 1 januari 2018 bekendgemaakt. De premie stijgt van 4% naar 5,25% per deze datum. Deze premieverhoging is in de begroting 2018 doorgevoerd. De regering heeft met het nieuwe regeerakkoord dat onlangs is afgesloten bepaald dat in het primair onderwijs tijdelijke contracten voor invalkrachten in verband met vervanging wegens ziekte uitgezonderd worden van de ketenbepaling. Er is nog steeds geen akkoord tussen de bonden voor een nieuwe CAO PO. In de begroting is derhalve uitgegaan van de CAO PO 2016-2017. Nieuwsbrief 5 De afschrijvingslasten zijn gebaseerd op de aanwezige materiële vaste activa en verhoogd op basis van de investeringsplannen. De verwachting is dat de huisvestingslasten nagenoeg gelijk zullen blijven. Ook is de verwachting dat de stichting op de overige instellingslasten besparingen kan realiseren. Elk onderdeel van de begroting is realistisch en voorzichtig geraamd. Risicomanagement Om de strategische koers van Fectio en haar scholen te kunnen bepalen brengen we in deze paragraaf de risico’s in kaart die gevolgen hebben voor het (financiële) beleid van de stichting. Fectio is zich ervan bewust dat de organisatie te allen tijde risico’s loopt en dat deze risico’s zo goed mogelijk bekend moeten zijn en beheerst moeten worden. Op basis van een uitgevoerde overkoepelende risicoanalyse hanteert Fectio bepaalde regels bij het opstellen van beleid om verantwoord met risico’s om te gaan. De directeuren hebben met elkaar in november 2017 afgesproken dat per risico de bepaling van impact en kans, bijbehorende maatregelen en het eigenaarschap op de agenda 2018 van de domeinen worden geplaatst. Het doel is de risico’s verder te verlagen. 39 Het interne controlesysteem is door middel van autorisaties in de verschillende digitale systemen (zowel financieel als personeel administratief) geregeld. Jaarlijks bekijkt de accountant in hoeverre deze zaken op orde zijn en doet daarvan verslag in het accountantsrapport. De belangrijkste risico’s betreffen:

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Continuïteitsparagraaf Bestuur en Organisatie • Niet of onvolledig voldoen aan wet- en regelgeving. Maatregelen: beleidsmedewerkers nemen deel aan externe relevante netwerken zodat actuele kennis gegarandeerd is. Regelmatig overleg met business control en/of bestuurder in het kader van compliance management. Risico: laag. • Niet zorgvuldig omgaan met persoonlijke gegevens van leerlingen en medewerkers. Maatregel: voldoen aan WPB, vanaf mei 2018 aan AVG en instellen van een stuurgroep privacy onder leiding van een functionaris gegevensbescherming. Risico: midden. • Er zijn situaties of calamiteiten voorstelbaar die niet leiden tot uitkering van de schade door de verzekeraar. Het kan bijvoorbeeld gaan om uitzonderingen in de polisvoorwaarden (kleine lettertjes) of eigen schuld. Het participatiefonds kan negatief beslissen over de instroomtoets van een ontslagen werknemer. Dit alles kan tot liquiditeitstekorten leiden. Maatregel: reservering in het vermogen van de stichting voor eventuele claims. Risico: midden. Onderwijs • Specifieke ondersteuningsbehoeften van leerlingen worden niet voldoende of niet tijdig gesignaleerd. Dit kan leiden tot fricties. Maatregelen: permanente kwaliteitszorg wordt uitgeoefend. Goede dialoog met ouders in stand houden. Risico: laag. 40 • De gemeente Bunnik is een groeigemeente waarbij het kan voorkomen dat kinderen op de wachtlijst moeten worden geplaatst. Hierbij is een risico aanwezig dat niet voor alle kinderen een onderwijsplek kan worden gegarandeerd. Maatregel: Barbaraschool breidt uit met twee groepen. Reservering personele inzet voor onverwachte groei is aanwezig. Risico: laag. Personeel • Personeelsinstrumenten worden niet dan wel niet volledig doelmatig ingezet. Personeelsinstrumenten als de gesprekkencyclus, duurzame inzetbaarheid, verzuimprocedures, competentiegericht werven en opleiden worden bijvoorbeeld niet structureel, in samenhang, eenduidig en doelgericht ingezet op de schoollocatie(s). Maatregel: scholing en training van aangewezen functionarissen. Pro-actieve sturing door directies. Controle op de uitvoering door beleidsmedewerker. Risico: laag. Nieuwsbrief 5 • Kans op boetes dan wel dure afkoopregelingen bij arbeidsgeschillen. Voorbeelden daarvan zijn: het vergoedingsverzoek ontslag dat ingediend wordt bij het participatiefonds wordt niet ingewilligd, er ontstaan problemen met de verantwoording vervanging bij het vervangingsfonds, er ontstaan problemen in verband met herbenoemingsverplichtingen. Het UWV legt dan sancties op. Maatregelen: de advieslijn met Dyade en Verus in stand houden. In de begroting is een post opgenomen voor mogelijke sancties. Risico: midden. • Een functionaris/medewerker valt plotseling weg. Door (onverwachte) mobiliteit, ziekte, overlijden of een andere niet voorziene gebeurtenis ontstaat een open plek in de organisatie. Dit leidt op korte termijn tot gebrek aan kennis en ervaring en belemmeringen in de dagelijkse voortgang, de beleidsontwikkeling of de essentiële besluitvorming. Maatregelen: Fectio is lid van Transvita en levert haar deel aan de gezamenlijk flexibele schil. Essentiële bedrijfsprocessen (salaris, financiën en bestuur) hebben een protocol voor opvolging bij langdurende afwezigheid. Risico: hoog.

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Continuïteitsparagraaf Huisvesting • Het bestuur heeft een gebrek aan expertise op één of meer aspecten van onderwijshuisvesting zoals vastgoed en exploitatie, onderhoud, renovatie en nieuwbouw. Er worden keuzes gemaakt over het schoolgebouw die de onderwijskundige doelstellingen niet ten goede komen of zelfs in de weg staan. Er gebeurt te weinig aan onderhoud, renovatie of nieuwbouw. Maatregel: extern adviseur van Hevo is op de achtergrond beschikbaar. Risico: laag. • Het bestuur investeert te weinig in huisvesting, binnenklimaat en gebouwonderhoud. Maatregelen: eens per drie jaar wordt na inspectie van de gebouwen het meerjaren onderhoud geactualiseerd. De reservering van groot onderhoud wordt hierop afgestemd. Risico: laag. • Er bestaan onveilige situaties of gebreken zijn niet op tijd hersteld. Dit kan leiden tot een boete, proces of financiële claim. Maatregel: goede voorlichting aan directies en conciërges. Risico: midden. Financieel • De AO/IC is niet op orde en dit kan zorgen voor fouten en onregelmatigheden. Maatregel: de AO/IC is goed beschreven en uitstekend op orde. Risico: laag. Nieuwsbrief 5 • Het bestuur heeft niet gezorgd voor het scheiden van bevoegdheden als het gaat om beslissen, bestellen, betalen en bewaren. Betrokkenen bij het inkoopproces kunnen in de verleiding komen om niet de juiste procedures te volgen en zichzelf of anderen te bevoordelen. Maatregel: bevoegdheden zijn goed gescheiden. Dit is beschreven. Risico: laag. • De leerlingenadministratie voldoet niet aan de eisen van het ministerie van OCW ten aanzien van juistheid, tijdigheid en volledigheid. Wet- en regelgeving omtrent leerlingenadministratie worden niet toegepast. Als het bestuur de telgegevens, burgerservicenummers en leerlingendossiers niet op orde heeft kan dit grote gevolgen hebben voor de hoogte van de bekostiging. Maatregel: er is toezicht op de administraties vanuit het Bestuursbureau. Duo geeft onregelmatigheden door aan de school en aan het bestuur. Risico: laag. 41 Teldatum 1 oktober Realisatie 2016 3.028 Realisatie 2017 2.916 -112 Prognose 2018 2.837 -79 Prognose 2019 2.809 -28 Prognose 2020 2.725 -84 • Het aantal leerlingen vermindert waardoor de rijksbijdragen teruglopen. Fectio heeft te maken met een dalend leerlingenaantal. De realisatie van het aantal leerlingen in 2017 en de prognose van het aantal leerlingen voor de komende jaren is als volgt: Maatregelen: om deze risico’s te beperken worden vroegtijdig de ontwikkeling van het leerlingenaantal, de rijksbijdragen en de personele lasten op elkaar afgestemd. Zo nodig worden maatregelen getroffen om de personele lasten te verminderen. Risico: midden. 41

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Continuïteitsparagraaf Treasuryverslag Het treasurybeleid vindt plaats binnen de kaders van de ‘Regeling beleggen, lenen en derivaten OCW 2016’. Bij het aantrekken respectievelijk uitzetten van alle benodigde respectievelijk overtollige middelen wordt gehandeld overeenkomstig de in deze regeling gestelde verplichtingen. Treasury heeft bij Fectio primair als doel het beheren van financiële risico’s. In 2017 is conform het statuut gehandeld. De liquide middelen zijn ondergebracht bij de Rabobank. De Rabobank heeft een AA-rating en voldoet daarmee aan de regeling en het eigen statuut. Kengetallen Met betrekking tot de solvabiliteit, liquiditeit, rentabiliteit en het weerstandsvermogen vermelden wij onderstaand de kengetallen: Solvabiliteit De solvabiliteit geeft de verhouding tussen eigen en vreemd vermogen aan en verschaft dus inzicht in de financieringsopbouw. De solvabiliteit geeft ook aan in hoeverre de instelling op langere termijn aan haar verplichtingen kan voldoen. Definitie 1: Eigen vermogen gedeeld door het totale vermogen Solvabiliteit I 2016 54% 2017 56% 42 Definitie 2: Eigen vermogen en voorzieningen gedeeld door het totale vermogen Solvabiliteit II (inclusief voorzieningen) 2016 75% 2017 74% Definitie 2 van de solvabiliteit geeft aan dat 74% van het totale vermogen uit eigen vermogen ofwel reserves en voorzieningen bestaat, hetgeen inhoudt dat slechts 26% van het totale vermogen gefinancierd wordt met vreemd vermogen. Hieruit kan worden geconcludeerd dat de vermogenspositie van de stichting goed is. De stichting is duidelijk in staat om aan haar verplichtingen op langere termijn te kunnen voldoen. De onderwijsinspectie hanteert een ondergrens van 30% (definitie 1). Nieuwsbrief 5 Liquiditeit De liquiditeit geeft aan in hoeverre de instelling op korte termijn aan haar verplichtingen kan voldoen. Definitie 3: De verhouding tussen de vlottende activa (som van liquide middelen, vorderingen en voorraden) en de kortlopende schulden. Liquiditeit (current ratio) 2016 2,97 2017 3,03 De liquiditeitsratio geeft aan dat drie keer kan worden voldaan aan de uitstaande kortlopende schulden, crediteuren, nog te betalen posten en de overlopende passiva. De stichting heeft op 31 december 2017 de beschikking over € 3.230.177 aan liquide middelen en heeft daarnaast € 857.141 openstaan aan nog te ontvangen bedragen. Deze bedragen zijn binnen één jaar opeisbaar, waardoor kan worden voldaan aan de openstaande schulden die binnen één jaar voldaan moeten zijn, te weten € 1.378.390. In bovenstaande berekening is geen rekening gehouden met de in de voorzieningen opgenomen verplichtingen. De onderwijsinspectie hanteert thans een ondergrens van 1. De liquiditeitspositie van de stichting is hierdoor goed te noemen.

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Continuïteitsparagraaf Rentabiliteit De rentabiliteit geeft aan of er sprake is van een positief dan wel negatief bedrijfsresultaat in relatie tot de totale baten. Definitie 4: Resultaat gedeeld door de totale baten (inclusief financiële baten). Rentabiliteit 2016 0,23% 2017 1,22% De rentabiliteit geeft aan hoeveel procent van de totale opbrengsten omgezet wordt in het uiteindelijke resultaat. De stichting heeft van de totale baten, te weten € 15.876.040 een positief resultaat behaald van € 194.200. In vergelijking met vorig jaar is de ratio toegenomen, hetgeen aangeeft dat in het jaar 2017 procentueel minder kosten zijn verantwoord dan in het voorafgaande jaar 2016. Kapitalisatiefactor De kapitalisatiefactor geeft een indicatie hoe rijk een schoolbestuur is, dit om te signaleren of onderwijsinstellingen misschien een deel van hun kapitaal niet of inefficiënt benutten voor de vervulling van hun taken. Nieuwsbrief 5 Definitie 5: De activazijde van de balans minus de materiële vaste activa betreffende gebouwen en terreinen gedeeld door de totale baten (inclusief financiële baten). Kapitalisatiefactor 2016 39% 2017 40% De onderwijsinspectie hanteert een grens van 35% - 60% voor onderwijsinstellingen. 43 43

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Continuïteitsparagraaf Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft aan het vermogen om niet-voorziene tot de reguliere bedrijfsvoering behorende risico’s op te vangen. Definitie 6: Het eigen vermogen minus de materiële vaste activa, uitgedrukt in een percentage van de rijksbijdrage OCW. Weerstandsvermogen exclusief MVA 2016 7,79% 2017 10,43% In deze definitie wordt de rol van het eigen vermogen als risicobuffer voor onvoorziene gebeurtenissen benadrukt. Huisvestingsratio De huisvestingsratio geeft aan welk deel van de totale lasten is besteed aan lasten voor huisvesting, inclusief de afschrijvingen op gebouwen en terreinen. Definitie 7: huisvestingslasten plus de afschrijvingen gebouwen en terreinen gedeeld door de totale lasten. Huisvestingsratio 2016 8,03% 2017 7,44% Met dit percentage zit Fectio onder de signaleringsnorm van 10%. 44

BESTUURSVERSLAG 2017 Jaarrekening Grondslagen voor waardering van acti va, passiva en resultaatbepaling Algemeen De grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn conform de Regeling voor de Jaarverslaggeving Onderwijs (RJO). Op basis van de RJO worden Titel 9 Boek 2 BW (Burgerlijk Wetboek) en de Richtlijnen van de Raad voor de Jaarverslaggeving toegepast (behoudens afwijkingen en aanvullingen in de RJO). De jaarrekening is opgesteld in euro’s. Acti va en passiva (met uitzondering van het groepsvermogen) worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifi eke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. In de balans, de staat van baten en lasten en het kasstroomoverzicht zijn referenti es opgenomen. Met deze referenti es wordt verwezen naar de toelichti ng. Voor zover noodzakelijk worden op de vorderingen voorzieningen getroff en voor verwachte oninbaarheid. Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen voor waardering van acti va, passiva en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Schatti ngen Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is het belangrijk dat de leiding van de instelling over verschillende zaken zich een oordeel vormt, en dat de leiding schatti ngen maakt die essenti eel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Als het voor het geven van het in art. 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schatti ngen, inclusief de bijbehorende veronderstellingen, opgenomen bij de toelichti ng op de betreff ende jaarrekeningposten. Verbonden parti jen Alle rechtspersonen waarover overheersende zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. Ook rechtspersonen die overwegende zeggenschap kunnen uitoefenen worden aangemerkt als verbonden parti j. Tot slot worden ook de statutaire directi eleden, andere sleutelfuncti onarissen in het management van de instelling en nauwe verwanten aangemerkt als verbonden parti jen. 45

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Jaarrekening 2017 Transacties van betekenis met verbonden partijen worden toegelicht voor zover deze niet onder normale marktvoorwaarden zijn aangegaan. Hiervan wordt de aard en omvang van de transactie toegelicht. Ook andere informatie die nodig is om inzicht te bieden, zal worden vermeld. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs plus bijkomende kosten, of tegen de vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen. De afschrijvingen vinden lineair en naar tijdsgelang plaats op basis van de verwachte toekomstige gebruiksduur. Er wordt rekening gehouden met de bijzondere waardeverminderingen die op de balansdatum worden verwacht. Onderstaand worden de afschrijvingstermijnen per categorie weergegeven. Tevens zijn de activeringsgrenzen vermeld. Categorie Installaties Kantoormeubilair - bureaus en kasten Kantoormeubilair - stoelen Huishoudelijke apparatuur Schoolmeubilair - docentensets Schoolmeubilair - leerlingensets Onderwijskundige apparatuur ICT - servers en computers ICT - netwerk 46 ICT - digitale schoolborden Leermiddelen en software afschrijvingstermijn in maanden 180 240 120 60 240 180 60 48 120 120 96 afschrijvingspercentage per jaar 6,67% 5,00% 10,00% 20,00% 5,00% 6,67% 20,00% 25,00% 10,00% 10,00% 12,50% activeringsgrens in € 500,00 500,00 500,00 500,00 500,00 500,00 500,00 500,00 500,00 500,00 500,00 De gebouwen en terreinen worden opgenomen als er sprake is van economisch eigendom. Hiervan is sprake in het geval van eigen investeringen of van doordecentralisatie van de huisvesting. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Voor de toekomstige kosten van groot onderhoud aan de bedrijfsgebouwen is een voorziening voor groot onderhoud gevormd. De toevoeging aan de voorziening wordt bepaald op basis van het geschatte bedrag van het onderhoud en de periode die telkens tussen de werkzaamheden van groot onderhoud verloopt. Nieuwsbrief 5 Vlottende activa Vorderingen worden bij verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Als de ontvangst van de vordering is uitgesteld op grond van een verlengde overeengekomen betalingstermijn wordt de reële waarde bepaald aan de hand van de contante waarde van de verwachte ontvangsten. Voorzieningen wegens oninbaarheid dienen in mindering te worden gebracht op de boekwaarde van de vordering. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan 12 maanden.

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Jaarrekening 2017 Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve(s) en bestemmingsreserve(s) en/of -fonds(en). Hierin is tevens een segmentatie opgenomen naar publieke en private middelen. De bestemmingsreserves zijn reserves met een beperktere bestedings mogelijkheid, die door het bestuur is aangebracht. Omschrijving Reserve BAPO Doel Toekomstige BAPO resutaten Reserve MFA Toekomstige exploitatietekorten MFA Reserve nulmeting Afschrijvingskosten eerste waardering Beperkingen Resultaat BAPO Beperkingen 308.300 dan wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen. Voorzieningen worden onderscheiden naar aard en doel. Nieuwsbrief 5 Toevoegingen aan de voorzieningen vinden plaats door dotaties ten laste van de staat van baten en lasten De onttrekkingen vinden rechtstreeks plaats ten laste van de betreffende voorziening. Pensioenvoorziening Nederlandse pensioenregelingen: Tekorten MFA 59.627 Afschrijvingskosten eerste waardering De instelling heeft een aantal pensioenregelingen. De belangrijkste kenmerken van deze regelingen zijn: • Pensioengevende salarisgrondslag (eindloon, middelloon e.d.) 121.562 • Afspraken over indexatie • Beschrijving belangrijkste kenmerken van de uitvoeringsovereenkomst De bestemmingsfondsen zijn reserves met een beperktere bestedingsmogelijkheid, die door derden zijn aangebracht. Voorzieningen Algemeen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. Tenzij anders vermeld worden de voorzieningen gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen. Wanneer de verwachting is dat een derde de verplichtingen vergoedt, en wanneer het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting, • Wijze waarop pensioenregelingen zijn ondergebracht bij de pensioenuitvoerder (opf, bpf, verzekeraar) • Dekkingsgraad van de pensioenuitvoerder. Op de Nederlandse pensioenregelingen zijn de bepalingen van de Nederlandse Pensioenwet van toepassing en worden op verplichte, contractuele of vrijwillige basis premies aan pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen betaald door de instelling. De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de balans opgenomen. Voorziening jubilea De voorziening jubilea wordt opgenomen tegen de contante waarde van de verwachte uitkeringen gedurende het dienstverband. Bij de berekening van de voorziening wordt onder meer rekening gehouden met verwachte salarisstijgingen en de blijfkans. 47

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Jaarrekening 2017 Voorziening Onderhoud Voor uitgaven voor groot onderhoud van gebouwen wordt een voorziening gevormd om deze lasten gelijkmatig te verdelen over een aantal boekjaren. De toevoegingen aan de voorziening wordt bepaald op basis van het geschatte bedrag van het groot onderhoud en de periode die telkens tussen de werkzaamheden voor groot onderhoud verloopt. Langlopende schulden Langlopende schulden worden bij de eerste waardering gewaardeerd tegen reële waarde. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. Onder deze post vallen onder meer vooruitontvangen investeringssubsidies. Deze subsidies moeten zichtbaar in mindering gebracht worden op de materiële vaste activa of als schuld gepresenteerd worden onder vooruitontvangen investeringssubsidies. Kortlopende schulden De overlopende passiva betreffen de vooruitontvangen bedragen die aan opvolgende perioden worden toegerekend en/of nog te betalen bedragen, voor zover ze niet onder de Per school worden de baten en lasten toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Lasten en risico’s die hun oorsprong vinden vóór het einde van het verslagjaar, zijn meegenomen als zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Het resultaat van de staat van baten en lasten wordt toegevoegd aan de (bestemde) reserve(s) die door het bestuur is/ zijn bepaald. Rijksbijdragen worden als baten verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarop de toekenning betrekking heeft. andere kortlopende schulden zijn te plaatsen. Kortlopende schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Kortlopende schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. Dit is meestal de nominale waarde. Nieuwsbrief 5 Baten en lasten Het resultaat is het verschil tussen de baten en lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor vermelde waarderingsgrondslagen. 48

Bestuursverslag KS Fectio 2017 |Jaarrekening 2017 Overheidssubsidies Exploitatiesubsidies worden als baten verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen en de stichting de condities voor ontvangst kan aantonen. Subsidies met betrekking tot investeringen in materiële vaste activa worden in mindering gebracht op het desbetreffende actief en als onderdeel van de afschrijvingen verwerkt in de staat van baten en lasten. Personeelsbeloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de staat van baten en lasten voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. De stichting heeft de toegezegde pensioenregeling bij de bedrijfstak pensioenfonds in de jaarrekening verwerkt als verplichtingenbenadering. Voor toegezegde bijdrageregelingen betaalt de instelling op verplichte, contractuele of vrijwillige basis premies aan pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen. Behalve de betaling van premies heeft de instelling geen verdere verplichtingen uit hoofde van deze pensioenregelingen. De premies worden verantwoord als personeelskosten als deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa als dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Afschrijvingen op materiële vaste activa Materiële vaste activa worden vanaf het moment van ingebruik neming afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. De stichting schrijft niet af over terreinen en vastgoedbeleggingen. Als een schattingswijziging plaatsvindt van de economische levensduur, dan worden de toekomstige afschrijvingen aangepast. Nieuwsbrief 5 Boekwinsten en -verliezen bij verkoop van materiële vaste activa zijn inbegrepen onder de afschrijvingen. Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen. Toelichting kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Hierbij wordt het resultaat als basis genomen. Dit overzicht geeft weer waaraan de in de verslagperiode beschikbaar gekomen gelden zijn besteed. In samenhang met de balans en de staat van baten en lasten moet het kasstroomoverzicht bijdragen aan het inzicht in de financiering, de liquiditeit, de solvabiliteit en het vermogen van de instelling om geldstromen te genereren. 49

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 BALANS PER 31 DECEMBER 2017, VERGELIJKENDE CIJFERS PER 31 DECEMBER 2016 (na verwerking resultaatbestemming) Activa € VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Gebouwen Terreinen Inventaris en apparatuur Overige materiële vaste activa Niet aan de bedrijfsuitoefening dienstbare materiële vaste activa Financiële vaste activa Overige vorderingen TOTAAL VASTE ACTIVA VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen Debiteuren OCW Gemeenten Overige vorderingen Overlopende activa Liquide middelen TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA TOTAAL ACTIVA 50 17.352 764.524 71.586 2.022 75.985 931.469 3.543.818 4.475.287 6.497.560 16.588 769.945 6.806 1.694 62.105 857.139 3.230.177 4.087.316 6.329.713 162.313 7.422 1.507.319 339.606 813 2.017.473 4.800 4.800 2.022.273 0 0 2.242.397 176.146 7.959 1.670.453 386.870 969 2.242.397 31-12-2017 € € Nieuwsbrief 5 31-12-2016 €

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 BALANS PER 31 DECEMBER 2017, VERGELIJKENDE CIJFERS PER 31 DECEMBER 2016 (na verwerking resultaatbestemming) Passiva € Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserves (publiek) 31-12-2017 € € Nieuwsbrief 5 Nieuwsbrief 5 31-12-2016 € 3.134.663 489.489 2.994.482 435.470 3.624.152 3.429.952 Personeelsvoorzieningen Overige voorzieningen 219.514 970.658 1.190.172 Langlopende schulden Vooruitontvangen investeringssubsidies Kortlopende schulden Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Pensioenpremies Overige kortlopende schulden Overlopende passiva 216.867 1.074.309 1.291.176 208.319 230.195 208.319 230.195 152.354 474.106 144.146 1.990 184.003 487.627 123.879 3.481 702.320 1.474.917 579.400 1.378.390 TOTAAL PASSIVA 6.497.560 6.329.713 51

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2017, VERGELIJKENDE CIJFERS 2016 Nieuwsbrief 5 2017 € Baten Rijksbijdragen OCW Overheidsbijdragen en -subsidies overige overheden Overige baten Totaal baten 15.402.288 160.551 306.074 15.868.913 € Begroot 2017 € 14.744.649 11.348 79.045 14.835.042 € € 15.235.091 103.817 218.663 15.557.571 2016 € Personeelslasten Afschrijvingen vaste activa Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten 13.076.099 459.006 1.155.249 991.487 15.681.841 187.072 Financiële baten en lasten Nettoresultaat 7.128 194.200 12.305.212 445.507 1.178.493 968.821 14.898.033 -62.991 10.500 -52.491 12.810.948 443.401 1.253.425 1.031.069 15.538.843 18.728 17.446 36.174 52

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 KASSTROOMOVERZICHT Nieuwsbrief 5 2016 Nieuwsbrief 5 2017 Bedragen in € Kasstromen uit operationele activiteiten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Aanpassingen voor aansluiting bedrijfsresultaat Aanpassingen voor afschrijvingen Aanpassingen voor waardeveranderingen Toename (afname) van voorzieningen Overige aanpassingen voor aansluiting met het bedrijfsresultaat Totaal van aanpassingen voor aansluiting met het bedrijfsresultaat Veranderingen in werkkapitaal Afname (toename) van kortlopende vorderingen Toename (afname) van kortlopende schulden Totaal van veranderingen in werkkapitaal Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest Kasstroom uit operationele activiteiten Kasstromen uit investeringsactiviteiten Verwerving van immateriële vaste activa Verwerving van materiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten financiële vaste acti va Kasstromen uit financieringsactiviteiten Toename langlopende schulden Aflossing langlopende schulden Kasstroom uit financieringsactiviteiten Toename (afname) van liquide middelen Realisatie Realisatie 187.073 459.006 39.871 -101.004 584.946 -84.143 96.527 12.384 597.330 18.865 -1.924 614.271 -4.800 -273.954 -278.754 11.405 -33.281 -21.876 313.641 -282.822 -282.822 10.000 -33.846 -23.846 505.382 18.726 443.401 155.819 617.946 118.299 58.359 176.658 794.604 18.865 -1.419 812.050 53

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 TOELICHTING OP DE ONDERSCHEIDEN POSTEN VAN DE BALANS Nieuwsbrief 5 Activa Vaste activa Materiële vaste activa Schoolgebouw(en) De door de stichting beheerde schoolgebouwen zijn economisch wel, doch juridisch geen eigendom van de stichting. Voor een overzicht van de onder ons bestuur staande scholen verwijzen wij naar het bestuursverslag. Verloopoverzicht materiële vaste activa 2017 Gebouwen Terreinen Inventaris en apparatuur Overige materiële vaste activa Niet aan de bedrijfsuitoefe ning dienstbare materiële vaste activa Verkrijgings- of vervaardigingsprijs aan het begin van de periode Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen aan het begin van de periode Materiële vaste activa aan het begin van de periode Verloop gedurende de periode Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen Afschrijving op desinvesteringen Mutatie gedurende de periode Stand aan het eind van de periode Verkrijgings- of vervaardigingsprijs aan het einde van de periode Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen aan het einde van de Materiële vaste activa aan het einde van de periode 209.074 -32.929 176.146 2.507 -4.902 -13.589 2.151 -13.833 206.679 -44.367 162.313 10.732 -2.773 7.959 3.343.282 -1.672.829 1.670.453 - - -537 - -537 10.732 -3.310 7.422 217.297 -194.766 -343.307 157.642 -163.134 3.365.813 -1.858.494 1.507.319 944.423 -557.553 386.870 54.150 -12.201 -101.417 12.204 -47.264 986.372 -646.766 339.606 1.874 -905 969 Totaal materiële vaste activa 4.509.386 -2.266.989 2.242.397 - - -156 - -156 1.874 -1.061 813 273.954 -211.869 -459.006 171.997 -224.924 4.571.470 -2.553.997 2.017.473 In 2017 heeft de stichting activa gedesinvesteerd. Deze activa had een boekwaarde van € 39.872. Achteraf gezien was de inschatting van de afschrijvingstermijn van de digiborden te lang geweest. Al deze activa zijn buiten gebruik gesteld en konden niet meer worden verkocht. Financiële vaste activa 54 Verloopoverzicht financiele vaste activa 2017 Vorderingen op OCW en EZ Financiële vaste activa, posten Stand aan het begin van de periode Financiële vaste activa aan het begin van de periode Verloop gedurende de periode Investeringen en verstrekte leningen Stand aan het eind van de periode Financiële vaste activa aan het einde van de periode 0 0 0 De financiële vaste activa betreft een afgegeven waarborgsom. 0 0 0 0 0 0 0 4.800 4.800 0 0 0 Vorderingen op gemeenten en GR's Effecten Overige vorderingen Totaal financiële vaste activa

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 Vlottende activa 31-12-2017 Vorderingen Debiteuren OCW/EZ Gemeenten en GR's Overige vorderingen Subtotaal vorderingen Overlopende activa Vooruitbetaalde kosten Te ontvangen interest Overige overlopende activa Overlopende activa Totaal van vorderingen Liquide middelen Kasmiddelen Tegoeden op bankrekeningen Liquide middelen 17.352 764.524 71.586 2.022 855.483 35.823 9.051 31.111 75.985 931.469 8 3.543.810 3.543.818 Nieuw bi 31-12-2016 sbrief 5 5 16.588 769.945 6.806 1.694 795.034 19.713 18.865 23.527 62.105 857.139 18 3.230.159 3.230.177 55

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 Passiva Eigen vermogen Algemene reserves Algemene reserve Totaal algemene reserve Bestemmingsreserves (publiek) Reserve BAPO Reserve MFA Reserve nulmeting Totaal bestemmingsreserves publiek Stand per 01-01-2017 € 2.994.482 2.994.482 Stand per 01-01-2017 € 241.626 59.627 134.217 435.470 Stand per 01-01-2017 € Totaal eigen vermogen 3.429.952 Resultaat 2017 € 145.814 145.814 Resultaat 2017 € 66.674 - -18.288 48.386 Resultaat 2017 € 194.200 Voor een specificatie per kostenplaats verwijzen wij u naar bijlage "Reserves per kostenplaats". Voorzieningen Stand per 01-01-2017 Personeelsvoorzieningen € Voorziening Jubilea Totaal personeelsvoorzieningen 56 Overige voorzieningen Voorziening Onderhoud Totaal overige voorzieningen Totaal voorzieningen 216.867 216.867 € 20.887 20.887 € -18.240 -18.240 € 219.514 219.514 Dotatie Onttrekking Stand per 31-12-2017 Kortlopende Langlopende deel deel < 1 jaar € 7.171 7.171 > 1 jaar € 212.343 212.343 Overige mutaties € -5.633 -5.633 Overige mutaties € - - 5.633 5.633 Overige mutaties € - Nieuwsbrief 5 Stand per 31-12-2017 € 3.134.663 3.134.663 Stand per 31-12-2017 € 308.300 59.627 121.562 489.489 Stand per 31-12-2017 € 3.624.152 1.074.309 1.074.309 1.291.176 250.000 250.000 270.887 -353.651 -353.651 -371.891 970.658 970.658 1.190.172 795.759 795.759 802.930 174.899 174.899 387.242 De onderhoudsvoorziening is gebaseerd op een meerjarig onderhoudsplan dat is opgesteld door een externe partij. Verder is het nog niet duidelijk of het gebouw van de Van Harte School gerenoveerd gaat worden of dat er volledige nieuwbouw komt. Bij renovatie komen de kosten volledig of voor het grootste deel voor rekening van Fectio. Bij nieuwbouw zijn deze kosten voor de gemeente. Tot op heden heeft de gemeente hier nog geen besluit over genomen.

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 Lang pend s lo ende schulden Stand per Vooruitontvangen investeringssubsidies investeringssubs. Gemeente Vooruitontv. investeringssubs. Overige Totaal vooruitontvangen investeringssubsidies Kortlopende schulden Crediteuren Crediteuren Totaal Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Loonheffing Premies sociale verzekeringen Totaal belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake pensioenen Schulden terzake van pensioenen Totaal schulden terzake van pensioenen Overige kortlopende schulden Netto salarissen Overige schulden Totaal overige kortlopende schulden Overlopende passiva € Vooruitontvangen subsidies OCW niet-geoormerkt Vakantiegeld Vooruitonvangen subsidies overige Overige overlopende passiva Totaal overlopende passiva Totaal kortlopende schulden 46.221 399.739 101.945 154.414 702.320 1.474.917 31-12-2017 € € 33.721 394.022 90.388 61.269 579.400 1..378.3378.390 31-12-2017 € 1.990 0 1.990 31-12-2016 € 31-12-2017 € 144.146 144.146 € 31-12-2016 € 2.854 627 3.481 57 31-12-2017 € 445.304 28.802 474.106 € 31-12-2016 € 123.879 123.879 € € Ontvangen investerings 01-01-2017 subsidies € 201.595 28.600 230.195 - 16.405 16.405 € -26.858 -11.423 -38.281 Vrijval subsidies -/€ 174.737 33.581 208.319 Stand per 31-12-2017 € 107.432 26.168 133.600 € 40.447 1.652 42.099 Looptijd > 1 jaar Nieuwsbrief 5 Looptijd > 5 jaar j euws 31-12-2017 € 152.354 152.354 € 31-12-2016 € 459.888 27.739 487.627 € € 31-12-2016 € 184.003 184.003 € €

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 TOELICHTING OP DE ONDERSCHEIDEN POSTEN VAN DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN Nieuwsbrief 5 Baten Rijksbijdragen € Rijksbijdrage OCW Niet-geoormerkte subsidies OCW Ontvangen doorbetalingen rijksbijdrage SWV Totaal Rijksbijdragen 14.465.060 620.955 316.274 15.402.288 2017 € € 14.063.187 439.094 242.368 14.744.649 Begroot 2017 € € 14.484.027 378.096 372.968 15.235.091 2016 € 2017 Begroot 2017 € Overige gemeentelijke en GR-bijdragen en - subsidies Overheidsbijdragen en -subsidies Overige baten € Verhuur Overige Totaal overige baten Totaal baten 59.027 247.048 306.074 15.868.913 2017 € € 45.460 33.585 79.045 14.835.042 160.551 160.551 Begroot 2017 € € 44.551 174.112 218.663 15.557.571 € € 11.348 11.348 2016 € € € 103.817 103.817 2016 € Lasten Personeelslasten 2017 € Brutolonen en salarissen Sociale lasten Premies Participatiefonds Premies Vervangingsfonds Pensioenpremies Totaal lonen en salarissen 58 Dotaties personele voorzieningen Overig Totaal overige personele lasten Overige uitkeringen Af: Uitkeringen Totaal personele lasten 114.065 114.065 13.076.099 20.887 783.570 804.457 - - 12.305.212 14.500 715.403 729.903 212.483 212.483 112.810.948 26.410 610.279 636.689 9.463.340 1.291.438 327.503 14.128 1.289.298 12.385.707 11.575.309 € € 11.575.309 Begroot 2017 € € 9.605.444 1.317.555 315.408 44.338 1.103.997 12.386.742 2016 €

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 Gemiddeld aanta Gedurende het jaar 2017 waren gemiddeld 196 werknemers in dienst op basis van een volledig dienstverband (2016: 203). aantal werknemers Nieuwsbrief 5 Afschrijvingen € Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Overige materiële vaste activa Totaal afschrijvingen Huisvestingslasten € Huur Klein onderhoud en exploitatie Energie en water Schoonmaakkosten Heffingen Dotatie onderhoudsvoorziening Tuinonderhoud Bewaking/beveiliging Overige huisvestingslasten Totaal huisvestingslasten 446.492 59.122 117.649 239.982 19.932 250.000 15.136 4.792 2.144 1.155.249 14.126 343.307 101.573 459.006 2017 € € 448.022 36.500 149.006 213.781 24.070 293.123 12.641 950 400 1.178.493 Begroot 2017 € € 456.657 64.531 131.845 240.429 38.726 293.122 23.750 3.028 1.337 1.253.425 2017 € € 12.168 330.396 102.943 445.507 2016 € Begroot 2017 € € 11.718 324.480 107.203 443.401 2016 € 59

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 Overige lasten a € Administratie en beheer Reis- en verblijfkosten Telefoon- en portokosten Kantoorartikelen Totaal administratie- en beheerslasten Inventaris, apparatuur en leermiddelen Bibliotheek/mediatheek Toetsen en testen Totaal inventaris, apparatuur en leermiddelen Wervingskosten Representatiekosten Buitenschoolse cq bijzondere activiteiten Contributies Abonnementen Medezeggenschapsraad Verzekeringen Overige Reproductiekosten, drukwerk, schoolgids Culturele vorming Totaal overige Totaal overige lasten 2.044 462 21.685 31.509 13.411 6.429 10.548 82.124 65.924 32.785 266.921 991.487 De post toetsen en test is van overige lasten naar inventaris, apparatuur en leermiddelen gerubriceerd. De vergelijkende cijfers 2016 zijn hierdoor aangepast. In het boekjaar zijn de volgende bedragen aan accountantshonoraria (reeds onderdeel van 4.4.1.1) ten laste van het resultaat gebracht: 2017 Begroot 2017 € Controle van de jaarrekening en bekostigingggevens 17.451 17.451 € € 14.000 14.000 Bovenstaande honoraria betreffen uitsluitend de werkzaamheden die bij de stichting zijn uitgevoerd door BDO zoals bedoeld in art.1, lid 1a Wta (Wet toezicht accountantsorganisaties). De kosten voor de controle zijn inclusief bekostiging en omzetbelasting. € € 17.109 17.109 531.309 6.362 14.944 552.615 800 - 15.920 31.070 19.738 11.980 9.620 45.472 78.046 17.887 230.533 968.821 152.991 3 15.342 3.614 171.951 574.100 4.350 9.730 588.180 1.820 1.141 7.257 33.416 19.982 5.479 8.737 89.435 85.883 27.004 280.154 1.031.070 2017 € € 128.000 500 20.033 1.575 150.108 554.022 4.798 10.724 569.544 Begroot 2017 € € 162.716 72 2016 € Nieuwsbrief 5 16.496 2.088 181.373 2016 € Totaal Lasten 15.681.841 60 Saldo baten en lasten 187.072 -62.991 18.727 14.898.033 15.538.844

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 Financiële baten e a Rentebaten Rentelasten Totaal financiële baten en lasten Nettoresulaat en lasten 2017 € 9.051 -1.924 7.128 194.200 € € 12.000 -1.500 10.500 -52.491 Begroot 2017 € € 18.865 -1.419 17.446 36.173 2016 € Nieuwsbrief 5 61

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 VERANTWOORDING SUBSIDIES Nieuwsbrief 5 G1 Verantwoording G1-B Uitgebreid Omschrijving Studieverlof 2016 Studieverlof 2016 Studieverlof 2016 Studieverlof 2016 Studieverlof 2016 Studieverlof 2016 Studieverlof 2017 Studieverlof 2017 Studieverlof 2017 Studieverlof 2017 Studieverlof 2017 Studieverlof 2017 Studieverlof 2017 775489 775352 776043 777251 777332 777152 851856-1 852346-1 852749-1 853926-1 853997-1 Toewijzing Kenmerk Datum 22-08-2016 22-08-2016 22-08-2016 22-08-2016 22-08-2016 22-08-2016 20-09-2017 20-09-2017 20-09-2017 20-09-2017 20-09-2017 TVKS17011 24-05-2017 853834-1 20-09-2017 Totaal Bedrag van toewijzing € 8.100 10.088 11.782 7.217 8.837 11.782 10.354 12.093 12.093 11.186 9.067 12.348 12.093 137.040 Ontvangen t/m Besteed in 2016 € 8.100 10.088 11.782 7.217 8.837 11.782 - - - - - - - 57.806 2016 € 3.375 4.203 4.909 3.007 3.682 4.909 - - - - - - - 24.085 Stand 01-01-2017 € 4.725 5.885 6.873 4.210 5.155 6.873 - - - - - - 33.721 Ontvangen in Lasten in Besteed in 2017 € - - - - - - 10.354 12.093 12.093 11.186 9.067 12.348 12.093 79.234 2017 € - - - - - - - - - - - - - - 2017 € 4.725 5.885 6.873 4.210 5.155 6.873 4.314 5.039 5.039 4.661 3.778 5.145 5.039 66.736 Stand ultimo 2017 € - - - - - - 6.040 7.054 7.054 6.525 5.289 7.203 7.054 46.219 Prestatie afgerond Ja / Nee Ja Ja Ja Ja Ja Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee 62

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 VERBONDEN PARTIJEN Nieuwsbrief 5 Verbonden partijen met belang in bevoegd gezag Statutaire naam Stichting Beheer Het Palet Stichting Beheer MFA Werkhoven Beheersstichting MFA Limes Stichting MFA Kersentuin Stichting Stichting Stichting Stichting Statutaire zetel Odijk Werkhoven Houten Bunnik Code activiteiten: 1. contractonderwijs, 2. contractonderzoek, 3. onroerende zaken, 4. overige Met betrekking tot de Stichting Beheer Het Palet, Stichting Beheer MFA Werkhoven, Beheersstichting MFA Limes en Stichting MFA Kersentuin willen wij opmerken dat één van onze scholen onder deze beheersstichtingen vallen en dat zij jaarlijks het gebouwafhankelijke deel van de materiële instandhouding aan deze stichtingen overdragen. Met deze bijdragen wordt het gebouw, waarin de betreffende school zit, onderhouden. Code 4 4 4 4 Deelname percentage 0% 0% 0% 0% 63

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 WNT: WET NORMERING BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSEN PUBLIEKE SECTOR EN SEMI PUBLIEKE SECTOR Algemeen Complexiteitspunten Complexiteitspunten gemiddelde totale baten Complexiteitspunten gemiddeld aantal leerlingen, deelnemers of studenten Complexiteitspunten gewogen aantal onderwijssoorten of sectoren Totaal aantal complexiteitspunten Bezoldigingsklasse Bezoldigingsmaximum Afwijkende bezoldigingsklasse Afwijkend bezoldigingsmaximum Toelichting op de WNT Nieuwsbrief 5 01-01-2017 t/m 31-12-2017 4 3 1 8 C 129.000 Niet van toepassing Niet van toepassing 64

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 WNT: WET NORMERING BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSEN PUBLIEKE SECTOR EN SEMI PUBLIEKE SECTOR Leidinggevend topfunctionarissen met dienstbetrekking Volgnummer Aanhef Voorletters Tussenvoegsel Achternaam 1 (Fictieve) dienstbetrekking Ja De heer R.A. Boerman Gewezen topfunctionaris Nee Functie(s) Aanvang functie Einde functie Taakomvang (fte) Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloning betaalbaar op termijn Subtotaal bezoldiging Onverschuldigd betaald bedrag bezoldiging Totale bezoldiging Afwijkend WNT-maximum Individueel WNTmaximum Motivering overschrijding bezoldigingsnorm Toelichting overschrijding bezoldiging Aanvang functie vorig verslagjaar Einde functie vorig verslagjaar Taakomvang (fte) vorig verslagjaar Beloning in vorig verslagjaar Belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen in vorig verslagjaar Beloning betaalbaar op termijn in vorig verslagjaar Totale bezoldiging in vorig verslagjaar Uitkering wegens beëindiging dienstverband Onverschuldigd betaald bedrag ontslaguitkering Totaal uitkeringen wegens beëindiging dienstverband Uitkeringen wegens beëindiging dienstverband, betaald in het verslagjaar Individueel WNTmaximum ontslaguitkering (Voorgaande) functies Jaar einde dienstverband Motivering overschrijding ontslaguitkeringsnorm Toelichting overschrijding ontslaguitkeringsnorm bestuurder-directeur 01-jan 31-dec 89.352 0 13.433 102.785 0 102.785 N.v.t. 103.200 N.v.t. N.v.t. 01-01 31-12 0,80 86.082 0 Toezichthoudend topfunctionaris 1 Ja Mevrouw A.M.L. van Leeuwen Voorzitter 01-jan 31-dec 3.000 0 0 7.500 0 7.500 N.v.t. 19.350 N.v.t. N.v.t. 01-01 31-12 0,00 3.000 0 Toezichthoudend topfunctionaris 2 Nee De heer J.A. Brink Lid 01-jan 31-dec 1.500 0 0 5.000 0 5.000 N.v.t. 12.900 N.v.t. N.v.t. 01-01 31-12 0,00 1.500 0 Toezichthoudend topfunctionaris 3 Ja De heer E.A.P. Schouten Lid 01-jan 31-dec 1.500 0 0 5.000 0 5.000 N.v.t. 12.900 N.v.t. N.v.t. 01-01 31-12 0,00 1.500 0 Toezichthoudend topfunctionaris 4 Ja De heer P. van de Ven Lid 01-jan 31-dec 1.500 0 0 5.000 0 5.000 N.v.t. 12.900 N.v.t. N.v.t. 01-01 31-12 0,00 1.500 0 Toezichthoudend topfunctionaris 5 Ja De heer E.I.R van der Zande Lid 01-jan 31-dec 1.500 0 0 5.000 0 5.000 N.v.t. 12.900 N.v.t. N.v.t. 01-01 31-12 0,00 1.500 0 Nieuwsbrief 5 11.473 0 97.555 0 0 0 0 3.000 0 0 0 0 0 1.500 0 0 0 0 0 1.500 0 0 0 0 0 1.500 0 0 0 0 0 1.500 0 0 0 0 65 0 0 N.v.t. N.v.t. N.v.t. N.v.t. N.v.t. N.v.t. N.v.t. N.v.t. 0 N.v.t. N.v.t. N.v.t. N.v.t. 0 N.v.t. N.v.t. N.v.t. N.v.t. 0 N.v.t. N.v.t. N.v.t. N.v.t. 0 N.v.t. N.v.t. N.v.t. N.v.t. De stichting heeft geen gewezen topfunctionaris met een echt of fictief dienstverband. Ook heeft de stichting geen niet-top functionaris boven de norm.

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN Nieuwsbrief 5 Leverancier MKB Schoon Zuidplas en Partners Huur Pelmolen Periode 01-01-2017 01-01-2017 Kleinere contracten < € 10.000,- zijn niet opgenomen. 31-12-2017 31-12-2017 Looptijd 8 60 Bedrag per maand maand in € 17.249 2.152 < 1 jaar >= 1 en < >= 5 jaar € € 137.992 25.824 - 51.648 € - - 2017 € 216.737 23.038 66

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 Houten, 19 juni 2018 9 Nieuwsbrief 5 Katholieke Scholenstichting Fectio Namens de Raad van Toezicht, Mevr. drs. A.W.M. van Leeuwen (voorzitter Raad van Toezicht) Dhr. J.A. Brink (lid Raad van Toezicht) 67

BESTUURSVERSLAG 2017 Overige gegevens 68

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 (VOORSTEL) BESTEMMING VAN HET RESULTAAT Nieuwsbrief 5 Statutaire regeling inzake bestemming resultaat € Algemene reserve (publiek) Reserve personeel Reserve nulmeting Totaal bestemmingsreserves Totaal resultaat Resultaat 2017 € € 145.814 66.674 -18.288 48.386 194.200 69

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 GEBEURTENISSEN NA BELANSDATUM Nieuwsbrief 5 Er zijn gebeurtenissen na balansdatum die hier dienen te worden toegelicht. 70

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 Controle erkleverklaring van de onafh ankelijke accountant Aan: de raad van toezicht van Katholieke Scholensti chti ng Fecti o. Aan: A. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2017 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2017 van Katholieke Scholensti chti ng Fecti o te Houten gecontroleerd. Naar ons oordeel: • geeft de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening een getrouw beeld van de groott e en de samenstelling van het vermogen van Katholieke Scholensti chti ng Fecti o op 31 december 2017 en van het resultaat over 2017 in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs; • zijn de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutati es over 2017 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmati g tot stand gekomen in overeenstemming met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, zoals opgenomen in paragraaf 2.3.1. Referenti ekader van het Onderwijsaccountantsprotocol OCW 2017. De jaarrekening bestaat uit: 1. de balans per 31 december 2017; 2. de staat van baten en lasten over 2017; en 3. de toelichti ng met een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor fi nanciële verslaggeving en andere toelichti ngen. De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden en het Onderwijsaccountantsprotocol OCW 2017. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de secti e ‘Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening’. Wij zijn onafh ankelijk van Katholieke Scholensti chti ng Fecti o, zoals vereist in de Verordening inzake de onafh ankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafh ankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informati e voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. B. Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen andere informati e Naast de jaarrekening en onze controleverklaring daarbij, omvat het jaarverslag andere informati e, die bestaat uit: • Voorwoord • Raad van Toezicht • Het bestuursverslag. Op grond van onderstaande werkzaamheden zijn wij van mening dat de andere informati e: • met de jaarrekening verenigbaar is en geen materiële afwijkingen bevat; • alle informati e bevat die op grond van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en paragraaf 2.2.2. Bestuursverslag van het Onderwijsaccountantsprotocol OCW 2017 is vereist. Wij hebben de andere informati e gelezen en hebben op basis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de jaarrekeningcontrole of anderszins, overwogen of de andere informati e materiële afwijkingen bevat. Met onze werkzaamheden hebben wij voldaan aan de vereisten in de Regeling jaarverslaggeving onderwijs, paragraaf nderwij 2.2.2. Bestuursverslag van het Onderwijsaccountantsprotocol OCW 2017 en de Nederlandse Standaard 720. Deze werkzaamheden hebben niet dezelfde diepgang als onze controlewerkzaamheden bij de jaarrekening. ar Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van de andere informati e, waaronder het bestuursverslag en de overige gegevens in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en de overige OCW wet- en regelgeg ving. uur e n 71 Nieuwsbrief 5

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 C. B hrijving van verantwoordelijkheden met betrekking tot de jaarrekening eschrijvin Verantwoordelijkheden van het bestuur en de raad van toezicht voor de jaarrekening g Nieuwsbrief 5sbrief 5 Het bestuur is verantwoordelijk voor het opmaken en getrouw weergeven van de jaarrekening Nieuw, in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Het bestuur is ook verantwoordelijk voor het rechtmati g tot stand komen van de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutati es, in overeenstemming met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen. In dit kader is het bestuur tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet het bestuur afwegen of de onderwijsinstelling in staat is om haar acti viteiten in conti nuïteit voort te zett en. Op grond van genoemde verslaggevingsstelsel moet het bestuur de jaarrekening opmaken op basis van de conti nuïteitsveronderstelling, tenzij het bestuur het voornemen heeft om de onderwijsinstelling te liquideren of de acti viteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realisti sche alternati ef is. Het bestuur moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de onderwijsinstelling haar acti viteiten in conti nuïteit kan voortzett en toelichten in de jaarrekening. De raad van toezicht is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van fi nanciële verslaggeving van de onderwijsinstelling. Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht, dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informati e verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij ti jdens onze controle niet alle materiële fouten en fraude ontdekken. Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fouten of fraude en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, ti ming en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluati e van het eff ect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Een meer gedetailleerde beschrijving van onze verantwoordelijkheden is opgenomen in de bijlage bij onze controleverklaring. Utrecht, 27 juni 2018 BDO Audit & Assurance B.V. namens deze, 72 R.W.A. Eradus RA

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 Bijlag bij de controleverklaring: e bij de Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kriti sch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsNieuwsbrief 5 deels vorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden en het Onderwijsaccountantsprotocol OCW 2017, ethische voorschrift en en de onafh ankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit: • het identi fi ceren en inschatt en van de risico’s dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, dan wel het niet rechtmati g tot stand komen van baten en lasten alsmede de balansmutati es, het in reacti e op deze risico’s bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle-informati e die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrift e, het opzett elijk nalaten transacti es vast te leggen, het opzett elijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing; • het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de eff ecti viteit van de interne beheersing van de onderwijsinstelling; • het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor fi nanciële verslaggeving, de gebruikte fi nanciële rechtmati gheidscriteria en het evalueren van de redelijkheid van schatti ngen door het bestuur en de toelichti ngen die daarover in de jaarrekening staan; • het vaststellen dat de door het bestuur gehanteerde conti nuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informati e vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de onderwijsinstelling haar acti viteiten in conti nuïteit kan voortzett en. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vesti gen op de relevante gerelateerde toelichti ngen in de jaarrekening. Als de toelichti ngen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controle-informati e die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomsti ge gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een instelling haar conti nuïteit niet langer kan handhaven; • het evalueren van de presentati e, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichti ngen; en • het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacti es en gebeurtenissen en of de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutati es in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmati g tot stand zijn gekomen. 73

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 GE ENS OVER DE RECHTSPERSOON GEVENS O Nieuwsbrief 5 Naam: Adres: Telefoon: E-mailadres: Internetsite: Katholieke Scholensti chti ng Fecti o Pelmolen 19, 3994 XX Houten 030-6381121 info@ksfecti o.nl www.ksfecti o.nl Bestuursnummer: 43318 Contactpersoon: Telefoon: E-mailadres: BRIN-nummers: Drs. R.A. Boerman 030-6381121 info@ksfecti o.nl 30RD 07TZ 10XN 03UE 05GF 06PE 11LJ Aventurijn Barbaraschool De Bengelbongerd De Boogerd Camminghaschool Delteykschool Van Harte School 08OW Bassischool St. Michiel 05GH 10GR 27JT St. Nicolaasschool ‘t Schoolhuys De Stek 26AN 21NR De Vlinder De Zevensprong 74

BESTUURSVERSLAG 2017 Bijlagen 75

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 RESERVES EN VOORZIENINGEN PER KOSTENPLAATS Nieuwsbrief 5 Reserves Mutaties 2017 Algemene reserve (publiek) De Boogerd Camminghaschool St. Nicolaasschool Pastoor Dr. Delteykschool Barbaraschool St. Michiel t Schoolhuys De Bengelbongerd Heilige Familieschool De Zevensprong De Vlinder De Stek Aventurijn Groeitelling Prestatiebox Passend Onderwijs Personeelsreserve (scholen) Bestuursbureau Bovenschools Totaal Algemene reserve Stand 01-01-2017 136.347 171.571 128.363 - 59.555 64.370 164.158 84.659 55.131 36.379 312.545 224.980 56.422 190.759 483.308 244.064 95.309 - - 486.563 2.994.482 1.209 -7.394 -87.124 35.708 67.352 20.234 60.702 Resultaat Overige -1.657 -17.585 -9.757 -10.607 -5.871 -9.460 -10.788 24.490 -109.149 -27.975 26.812 -38.346 136.945 78.125 -20.425 -26.672 -21.264 34.295 - 88.142 - 72.855 - -34.704 -305.512 145.814 -95.309 34.704 205.529 -5.633 100.226 -7.548 Stand mutaties 31-12-2017 135.899 146.592 31.482 25.101 121.036 75.144 214.072 0 127.382 55.643 253.774 335.253 113.283 225.054 571.450 316.919 - - 386.580 3.134.663 Aan einde van het boekjaar heeft een herverdeling plaatsgevonden tussen de reserves met als uitgangspunt dat het bovenschools vermogen een minimum van € 1.500.000,- moet bedragen. 76 Bestemmingsreserves (publiek) Mutaties 2017 Reserve Personeel Personeel Totaal Reserve personeel Stand 01-01-2017 € 241.626 241.626 Resultaat Overige € 66.674 66.674 Stand mutaties 31-12-2017 € € - - 308.300 3308.8.300

Bestuursverslag KS Fecti o 2017 |Jaarrekening 2017 Reserve MFA Stand 01-01-2017 € Camminghaschool St. Nicolaasschool Pastoor Dr. Delteykschool Aventurijn Totaal Reserve MFA Reserve nulmeting De Boogerd Camminghaschool St. Nicolaasschool Barbaraschool St. Michiel t Schoolhuys De Bengelbongerd Heilige Familieschool De Zevensprong De Vlinder De Stek Bestuursbureau Totaal Reserve nulmeting 14.514 25.557 11.422 8.134 59.627 Stand 01-01-2017 € 2.834 1.868 23.735 1.612 14.509 8.454 1.689 6.287 2.199 35.161 33.578 2.291 134.217 Resultaat Overige N Mutaties 2017 € - - - - - Mutaties 2017 Resultaat Overige € -374 -272 -2.990 -156 -1.963 -1.466 -135 -863 -316 -4.652 -4.791 -310 -18.288 Stand mutaties 31-12-2017 € € 163 305 245 294 1.193 679 -1.554 617 327 2.049 1.125 190 5.633 2.623 1.901 20.990 1.750 13.739 7.667 - 6.041 2.210 32.558 29.912 2.171 121.562 77 Nieuwsbrief 5 uwsbStand mutaties 31-12-2017 € € - - - - - 14.514 25.557 11.422 8.134 59.627

Katholieke Scholenstichting FECTIO Aventurijn www.basisschoolaventurijn.nl Barbaraschool www.barbaraschoolbunnik.nl Boogerd www.rk-deboogerd.nl Camminghaschool www.camminghaschool.nl Delteykschool www.delteyk.nl Basisschool St. Michiel www.stmichiel.nl St. Nicolaasschool www.nicolaasschool-odijk.nl ‘t Schoolhuys www.schoolhuys.nl De Stek www.de-stek-houten.nl Van Harte School www.vanharteschool.nl De Vlinder www.rkbs-de-vlinder.nl De Zevensprong www.7spronghouten.nl Pelmolen 19 • 3994 XX Houten • 030 638 11 21 • info@ksfectio.nl www.ksfectio.nl

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44
45. 45
46. 46
47. 47
48. 48
49. 49
50. 50
51. 51
52. 52
53. 53
54. 54
55. 55
56. 56
57. 57
58. 58
59. 59
60. 60
61. 61
62. 62
63. 63
64. 64
65. 65
66. 66
67. 67
68. 68
69. 69
70. 70
71. 71
72. 72
73. 73
74. 74
75. 75
76. 76
77. 77
78. 78

Home