LONGZIEKTEN ALS GEVOLG VAN WERK INTERVIEW Frank Schrama (55) heeft longfibrose ‘IK WORD ZIEK VAN AARDE EN MESTSTOFFEN’ Frank Schrama werkte jarenlang in de groensector. Het kwam nooit in hem op dat hij daar een longziekte van kon krijgen. Toch gebeurde dat. Frank kreeg longfibrose vanwege een allergie voor organische stoffen, schimmels en sporen. Zijn werkzame toekomst is onzeker. ‘Als mijn longen verder achteruitgaan, mag ik dit werk niet meer doen. Als jongen begon ik met werken op een boerderij. Daarna ging ik aan de slag in tuinen en een boomkwekerij. Sinds elf jaar werk ik bij mijn huidige werkgever als meewerkend uitvoerder in de tuinaanleg. Ik leef voor de natuur en tuinen zijn mijn passie. Als ik niet aan het werk ben voor mijn baas, kun je me vinden in mijn eigen tuin. Ik was mijn leven lang al een beetje kortademig en liep vaak te hoesten. In de loop der tijd werd dat erger. Een paar jaar geleden kreeg ik moeite met lichamelijke inspanning. Ik werd dan licht in mijn hoofd en duizelig, en het voelde of mijn adem werd afgeknepen. Dat zal wel komen omdat ik ouder word, dacht ik, en ik ging het wat rustiger aan doen. Daar werd ik heel vindingrijk in. Ik deelde mijn werk bijvoorbeeld op in kleine stukjes. Of ik reed even naar een andere klus als ik op adem wilde komen. Als uitvoerder kan dat makkelijk, want je hebt vaak meerdere projecten. ERG VERBAASD Zo kon ik mijn werk aardig volhouden. Tot vier jaar geleden. Het hoesten hield ineens niet meer op en ik was heel erg kortademig. De huisarts dacht aan een verwaarloosde longontsteking, maar na twee antibioticakuren ging het niet beter. Toen ben ik naar de longarts verwezen. Hij zag op een foto dat ik longfibrose heb. Daarbij ontstaat bindweefsel in de longen, waardoor ze minder goed zuurstof opnemen. De ziekte kan op verschillende manieren ontstaan. Bij mij blijkt een allergie voor organisch materiaal, schimmels en sporen de oorzaak. Ik was erg verbaasd toen ik dat hoorde. Mijn hele leven kom ik al in aanraking met aarde en meststoffen. Ik heb nooit geweten dat ik daar ziek van kon worden. Daarnaast speelt er in mijn geval misschien een erfelijke factor mee, want mijn moeder had ook longfibrose. 27
28 Online Touch Home