WERKGROEP HISTORIE MANTGUM Geschiedenis van straatnamen in Mantgum Iedereen vindt het gewoon om een adres te hebben zoals de naam van een straat, laan, singel, gracht, plein of dijk, voorzien van een huisnummer, postcode en woonplaats. Vroeger was dat anders. Toen moest je uitleggen dat je woont in, naast, achter, tegenover of vlakbij een woning waarin een bepaald beroep wordt uitgeoefend, of dat herkenbaar is aan een gevelsteen of door een versiering aan dat huis, of een markant gebouw. Dat verandert, eerst door verschillende systemen van huisnummering en daarna door het geven van namen en huisnummers, aan de rechterkant van de straat - gezien vanuit het centrum of de kerk- oplopend een even nummer en aan de andere kant een oneven nummer. Het systeem van huisnummering is in Nederland in 1805 ingevoerd, in de zogenaamde Franse tijd (1795-1813). Vanaf 1830 zijn in het oudst bekende “Register van ingezetenen” van de gemeente Baarderadeel de huizen in Mantgum voorzien van een huisnummer. In 1830 waren er 45 huisnummers in Mantgum. Het systeem van huisnummering is sindsdien regelmatig herzien. Informatie daarover is te vinden in Ald Mantgum (zie www.Mantgum.com). In 1978 voerde PTT Post de postcode in. Sinds 1 maart 1966 hebben alle straten in Mantgum een naam. Een jaar daarvoor stelt Doarpsmienskip Mantgum het college van burgemeester en wethouders van de toenmalige gemeente Baarderadeel voor de straten een naam te geven. Op 18 oktober 1965 neemt de gemeenteraad de suggesties van Doarpsmienskip Mantgum over, op één voorgestelde naam na. Enige discussie is er over de naam Frijbuorren. Frijhôf of Frijbuorren is in de middeleeuwen een toevluchtsoord dicht bij kerk en pastorie dat bescherming biedt aan personen die worden vervolgd. De naam Frijbuorren wordt op advies van de Nammejowingskommisje van de Fryske Akademy overgenomen. Deze commissie raadt af om die naam ook te geven aan het verlengstuk. Dat staat bekend als de Oaljekoekshoeke of Oaljekoeksbuert. Deze namen zijn ontleend aan de geur van oliebollen die daar destijds vaak worden gebakken. De gemeenteraad vindt de naam Oaljekoekshoeke wat denigrerend, ja zelfs discriminerend voor de bewoners die er dan wonen. Uiteindelijk besluit de gemeen10 Mandeguod november 2015
13 Online Touch Home