32 Wat hangt er bij Kees en Annemiek aan de muur? 50 Feest bij de Pukkewjuk! Mandeguod mededelingen- en activiteitenblad van Mantgum 38e jaargang Januari 2024 O.a. in dit nummer: 6 Nieuws van Dorpsbelang Mantgum
UW INTERIEURSPECIALIST BEHANG | GORDIJNEN RAAMDECORATIE | HORREN PVC VLOEREN | LAMINAAT TAPIJT | PVC VLOEREN | VINYL BUITENZONWERING KASTEN OP MAAT Kom langs en vraag naar de (eindeloze) mogelijkheden! De Lange Baan 10 8731 DZ Wommels Telefoon (0515) 33 26 05 E-mail woonvaria@colorsathome.nl www.woonvaria.nl 2 | Mandeguod januari 2024 Nieuw! Joke & Johan
“ There is a crack in everything; that’s where the light comes in “ (Leonard Cohen) 2024 Als ik dit schrijf, zitten we nog volop in de donkere dagen voor Kerstmis. Er is weer veel gebeurd de afgelopen tijd. In de grote wereld werden we geconfronteerd met oorlogen, klimaat- en stikstofproblemen, woningtekort, de grote migratieproblemen en de groeiende ongelijkheid tussen landen en groepen mensen. In Mantgum ging dit alles niet aan ons voorbij. Bij de achterliggende verkiezingen gaven mensen ook hier blijk van onvrede met de “bestaanszekerheid”, zoals dat met een mooi woord heet. Het gesteggel met de huisvesting en de woningbouw geeft ook hier problemen. U kunt daarover meer lezen in het verslag van de presentatie concept-dorpsvisie door DMS op 14 december 2023 in de Wjukken. In een aantal gezinnen had men te maken met ziekte of het overlijden van een dierbare. Hoe ga je met dit alles om? Ik zag vandaag in het tv-programma Buitenhof een interview met twee psychiaters. Zij antwoordden op deze vraag verschillend. De één vond dat je het moest vinden in het zoeken naar verbinding in je eigen omgeving – “zorg voor elkaar, laat niemand eenzaam zijn.” De ander vond dat het lag aan het systeem van “ieder voor zich”, dat vergrootte de ongelijkheid tussen mensen. En daarmee de kloof. Daar moesten we met z’n allen aan werken. Laten we dat in ieder geval hier in Mantgum proberen. In het decembernummer van Mandeguod vond je de verslagen van alle activiteiten en initiatieven in 2023 met vrijwilligers, soms samen met beroepskrachten. Er is altijd iemand die voor je klaar staat! Vanmorgen liep ik langs de Mantgumervaart. De zon brak met een lichtstraal door de wolken – “that’s where the light comes in”. De agenda van het januarinummer 2024 van Mandeguod staat ook weer vol met initiatieven en ideeën! De redactie van Mandeguod wenst u een goed, zonnig en gezond 2024. Namens de redactie, Lys, Maaike, Boris, Ine, Rinse en Hotze, Diny de Vries Mandeguod januari 2024 | 3 Prakkesaasjes fan de redaksje
onderhoud verbouw restauratie renovatie nieuwbouw advies Skillaerderdyk 15, Mantgum www.klaversma.nl telefoon: 058 250 16 19 bouwbedrijf@klaversma.nl 4 | Mandeguod januari 2024
In dit nummer: Prakkesaasjes fan de redaksje Nieuws van Dorpsbelang Mantgum Wjukkennieuws Nieuws van het filmhuis Onafhankelijke ondersteuner Fryske Doarpen Nijjier mei de Mantgumer Maten Mantgum Foar Inoar Eetcafé Merke jierfergadering 2023 Terugblikken en vooruitkijken Doarpskeamer Nij Baarderadiel Verenigingen Activiteiten januari Weekagenda Instellingen Wat hangt er bij jullie aan de muur? Vraag over de Tweede Wereldoorlog Chansons Welke bouwwerken geef jij de toekomst als monument? Minder Ôffal Mantgum Feest bij de Pukkewjuk! Colofon 3 6 11 15 16 18 19 20 22 27 28 29 30 32 36 37 40 46 50 54 Kopij inleveren uiterlijk de 14de van elke maand mandeguod@gmail.com www.mantgum.com Foto: Adrie Jansen Mandeguod januari 2024 | 5
Nieuws van Dorpsbelang Mantgum Het (on)verharde wandelpad Op het moment van dit schrijven (midden december) lijkt het er op dat we nog dit jaar als inwoners zonder vieze, modderige schoenen over het wandelpad rondom Mantgum kunnen wandelen. Nog voor de kerstdagen wordt de eerste grond afgegraven en of het verharde wandelpad er dan ook ligt is wel de wens, maar hierbij zijn we natuurlijk afhankelijk van het weer. Neem vooral zelf een kijkje. Frisse lucht doet altijd goed. Verslag presentatie concept dorpsvisie Zoals u in de vorige Mandeguod en op de website mantgum.com heeft kunnen lezen zijn er inwoners in drie werkgroepjes aan de slag gegaan om voor verschillende onderwerpen een nieuwe (concept) dorpsvisie te schrijven. Op 14 december jl. is deze conceptvisie gepresenteerd aan zo’n 70 geïnteresseerde, oudere, middelbare en jongere inwoners van Mantgum. Ook waren vanuit de 6 | Mandeguod januari 2024
gemeente wethouder Reitsma en een beleidsmedewerker Wonen aanwezig. Na een inleiding hoe de visie tot stand is gekomen vertelde per werkgroep een lid wat de visie inhield. Vragen konden worden gesteld, maar de discussie was vooral bedoeld voor hierna. Na de pauze vertelde Eddy Lania van Doarpswurk dat iedereen zich kon verspreiden over 6 tafels in de zaal. Per tafel werd gevraagd wat men van de visie vond en of er nog nieuwe ideeën waren. Hieruit bleek dat de visie breed werd gedragen en dat er nog veel meer nieuwe ideeën waren. Deze zijn allemaal opgeschreven op grote flappen papier en worden in januari besproken door de werkgroepen en inwoners die hier nu verder over willen meedenken. Niet alle ideeën zijn waarschijnlijk even uitvoerbaar of hebben we als DMS het mandaat voor, maar dat wegen we dan af. Een aantal ideeën die geopperd werden aan de tafels staan hieronder. Het zijn ze lang niet allemaal. Want dan wordt de Mandeguod te dik. Groen en Duurzaam - Stel een commissie in voor de openbare ruimte. - Meer bloemen/bloemenmengsels langs de groenstroken in het dorp en de wandelpaden. - Wandelpaden uitbreiden – wandelpad noordzijde van Mantgum, oude “Tsjerkepaden” herstellen. → Mandeguod januari 2024 | 7
- Fiets- of wandelpad van It Bosk naar de Hegedyk. - Wedstrijd uitschrijven voor naam pad langs de Mantgumervaart. - Meer bomen in Mantgum. - Bomen langs pad bij Mantgumervaart. Sociaal - Café met terras dat open is, wat tegelijk een ontmoetingsplek is voor de jeugd, naast de Freedkelder. - Activiteiten organiseren samen met school en kinderopvang. - Onderzoeken hoe we meer mensen kunnen betrekken bij de dorpsfeesten. Zou een feest moeten zijn van het gehele dorp. - Er zijn ‘buurtoudsten’ in het dorp, maar wie zijn dit? - Activiteiten organiseren voor 40+ in het winterseizoen. - Infobord(en) in Mantgum waarop de activiteiten staan, welke er in Mantgum zijn. - IJsbaan verharden (eventueel skeelerbaan) en verplaatsen in de buurt van de Wjukken. - Een jaarlijkse dag waarbij alle sportverenigingen in Mantgum samenwerken. - Communicatie bevorderen ook bij moeilijke kwesties. Wonen en werken - Een straatje-erbij-plan wat door het ministerie ook genoemd wordt. Misschien langs de ijsbaan. - Bij alle groepen kwam naar voren dat de gemeente veel meer regie moet nemen. - De belangrijkste groepen waarvoor woningen gewenst zijn, zijn voor jongeren en senioren. - Bouwen achter de Swannedrift. - School verplaatsen in de buurt van de Wjukken en op de plek van de school woningen realiseren. - Gezondheidscentrum en gymzaal verplaatsen in de buurt van de Wjukken 8 | Mandeguod januari 2024
en daar woningen realiseren. - Woonboten achter plan Boppeslach. - Tiny houses bij spoor (bij voormalige uitkijktoren). - Boven Poiesz een woonlaag met appartementen. - Wanneer Bottema wil stoppen, dit opkopen en daar woningen voor jongeren en ouderen realiseren. - Weer betaalbare huurwoningen bouwen. Volgens wethouder moet bij nieuwbouw 30% sociale huur, 30% betaalbaar en overige mag vrije sector zijn. - Voor de thuiswerkers flexplekken realiseren. In de Wjukken was een idee. - Voor uitbreiding moeten bestemmingsplannen door de Provincie goedgekeurd worden. Laten we de plannen daarvoor nu indienen. Doen we niets dan blijft over 10 jaar, over 10 jaar. Dus niet alleen denken in korte termijn, maar ook de lange termijn. Het vervolg is dat de werkgroepen in overleg gaan om te bepraten welke ideeën ze meenemen. De definitieve versie wordt dan voorgelegd op de ALV in april. Tussentijds houden wij u op de hoogte via Mandeguod en mantgum.com. Uw ideeën of mening kunt u altijd via de gebruikelijke kanalen bij ons kenbaar maken. Annemarie Meetsma Maaike Kuipers Roelf Vogelzang Tryntsje van der Galiën Andre Talman Met hart voor dieren, in het hart van Fryslân Voor spoedgevallen 24 u./7d. bereikbaar. Oedsmawei 13, 9001 ZJ GROU Tel. 0566 - 60 14 64 E-mail: info@dierenartsgrou.nl Websites: www.dierenartsgrou.nl en www.bistedokter.nl Telefonisch spreekuur: maandag t/m zaterdag van 8.00 - 9.30 u. Spreekuren gezelschapsdieren uitsluitend op afspraak! Balie geopend: Maandag t/m vrijdag: 8.00 – 18.00 u. en zaterdag: 8.00 – 9.30 u. Mandeguod januari 2024 | 9
zorgvuldig en met aandacht Dag en nacht bereikbaar T 0566 60 29 22 www.dejonguitvaartzorg.n .nl nl I www.dejonguitvaartzorg.nl 10 | Mandeguod januari 2024
Wjukkennieuws Met het verstrijken van het oude jaar en de komst van het nieuwe, staan we als bestuur van MFC Wjukken graag stil bij wat achter én voor ons ligt. De terugblik brengt ons een stuk verder terug dan het afgelopen jaar. Hij brengt ons terug naar oktober 1999. Dat was immers het moment dat MFC Wjukken voor het eerst in gebruik werd genomen. Gebouwd door en voor onze gemeenschap en klaar om de verbindende functie uit te gaan oefenen die het vandaag de dag nog steeds heeft. Dit is en wordt mogelijk gemaakt door de vrijwilligers die aan de Wjukken verbonden zijn. Jullie inzet, toewijding en enthousiasme is de drijvende kracht achter het succes van ons multifunctioneel centrum. Daarom willen we allereerst onze oprechte dank uitspreken aan alle vrijwilligers die zich onvermoeibaar inzetten voor het welzijn van de Wjukken. Ter ere van de 25-jarige verjaardag van MFC Wjukken willen we dit jaar – in oktober – iets bijzonders voor het dorp organiseren, omdat deze gemeenschap de Wjukken al 25 jaar mogelijk maakt, zij het als inzet als vrijwilligers, zij het als enthousiaste bezoekers. Hoe het verjaardagsfeest eruit gaat zien is nog niet bekend, maar het staat vast dat het een gevarieerde dag wordt, met activiteiten en gezelligheid voor jong en oud! Ben je hierdoor enthousiast geworden en wil je ook bijdragen aan de Wjukken? Er zijn verschillende commissies en activiteiten waarbij hulp gewenst is. Wees niet bang om de omvang van je inzet, want die kun je zelf bepalen en met anderen afstemmen. We ontvangen graag een bericht van je om te bespreken wat er allemaal mogelijk is! In het afgelopen jaar hebben we als bestuur nagedacht over de toekomst van MFC Wjukken en de rol die het speelt in onze gemeenschap. Dit is mede ingegeven door enkele wisselingen van bestuursleden, die ieder een eigen visie meebrengen en de gezamenlijke dynamiek verder ontwikkelen. We zijn tot de conclusie gekomen dat het tijd is om stappen te zetten in de professionalisering van ons bestuur. Dit betekent dat we als → Mandeguod januari 2024 | 11
bestuur bestaande afspraken, reglementen en structuren onder de loep zullen nemen en waar mogelijk zullen verbeteren. Dit zal niet alleen gaan om interne regelingen, maar bijvoorbeeld ook om de website en de huisstijl. Op deze manier willen we ervoor zorgen dat MFC Wjukken niet alleen een plek is waar we trots op zijn vanwege de gemeenschapszin, maar ook een professioneel geleid centrum dat aan alle moderne eisen voldoet. Zie je deze ontwikkelingen wel zitten en wil je daar onderdeel van uitmaken of die zelfs verder brengen? Er is binnen het bestuur van de Wjukken nog een positie vacant en daarvoor zijn we op zoek naar een bestuurder. Hiervoor wordt geen sollicitatieprocedure doorlopen. We zien graag je bericht tegemoet, waarna we kennis kunnen maken en de verwachtingen over en weer kunnen bespreken. Een belangrijk speerpunt voor het nieuwe jaar is onze duurzaamheidsambitie. Eerlijkheid gebiedt aan te geven dat dit mede is ingegeven door de hoge energiekosten. Dat is echter slechts een extra steun in de rug om vaart te maken met noodzakelijke ontwikkelingen op het gebied van milieubewustzijn en duurzaamheid. Het bestuur heeft in het najaar van 2023 een projectplan opgesteld getiteld ‘Wjukken duorsum troch de tiid!’, waarin de Wjukken de plannen uitwerkt om verschillende verduurzamingsmaatregelen te nemen. Dit gaat om het installeren van zonnepanelen, het verbeteren van de dakisolatie en het vervangen van het ventilatiesysteem. Natuurlijk begrijpen we dat dergelijke initiatieven financiële middelen vereisen. Daarom zijn we actief bezig met het aantrekken van fondsen om deze duurzaamheidsambities te verwezenlijken. De eerste subsidies en tegemoetkomingen zijn reeds toegezegd en we hebben goede hoop dat we binnen enkele maanden de laatste fondsen zullen werven. We hopen daarbij ook op de steun van lokale organisaties om onze plannen te realiseren. Samen kunnen we een positieve impact hebben op het milieu en tegelijkertijd de toekomst van ons geliefde MFC Wjukken veiligstellen. Als alles volgens de planning verloopt, 12 | Mandeguod januari 2024
kan mogelijk al in de loop van 2024 worden gestart met de uitvoering van de verduurzamingsmaatregelen. Klaas heeft jullie in de afgelopen editie van Mandeguod reeds meegenomen in de hoogtepunten van het afgelopen jaar. In het komende jaar streven we ernaar om MFC Wjukken naar nieuwe hoogten te tillen. Met waardering voor onze gemeenschap, verdere professionalisering en duurzaamheid als drie belangrijke pijlers, hebben we het volste vertrouwen dat ons MFC een plek blijft waar iedereen zich thuis voelt. Samen bouwen we aan een bloeiende toekomst voor MFC Wjukken en het gehele dorp. Het is een waar voorrecht om deel uit te maken van zo’n warme en betrokken gemeenschap en we kijken vol verwachting uit naar wat het komende jaar voor ons in petto heeft. Namens het bestuur van MFC Wjukken wensen we alle Mantgumers een voorspoedig en inspirerend nieuw jaar toe. Laten we samen de uitdagingen aangaan en de successen vieren! Met vriendelijke groet, Namens het gehele bestuur, Hayley Haulo Voorzitter Stichting MFC Wjukken bestuur@wjukken.nl Mandeguod januari 2024 | 13
Tandartsenpraktijk mantgum: mei-inoar soargje wy foar in strieljende lach! Mei ús pasjonearre team fan toskedokters, mondhygiënisten en assistinten, biede wy jo heechweardige soarch yn in gastfrije omjouwing. Ús praktyk, fêstige oan ‘e Wide hoeke, biedt toskehielkundige soarch foar jong en âld. Wat ús sa spesjaal makket? Hecht team Ons stabiele team van tandartsen en assistenten is enthousiast en volledig toegewijd aan het verlenen van hoogwaardige tandheelkundige zorg. We begrijpen dat elke patiënt unieke behoeften heeft en nemen de tijd om persoonlijke behandelplannen op te stellen die aan die behoefte voldoen. Mondhygiënisten in huis Uw mondhygiëne is een belangrijke factor voor uw algemene gezondheid. Wij hebben mondhygiënisten in huis die ervoor zorgen dat uw tandvlees en gebit in topconditie blijven. Onze patiënten beoordelen ons met een 8,7 Patiënt worden? We zijn een groeiende praktijk met ruimte om nieuwe patiënten te verwelkomen. Inschrijven bij onze praktijk • Telefonisch via 058-2501781 • Via onze website www.tandartsenpraktijkmantgum.nl • Loop gezellig binnen en meld u gemakkelijk aan bij onze balie Wy ferwolkomje jo graach yn ús praktyk! tandartsenpraktijk MANTGUM 14 | Mandeguod januari 2024
Nieuws van het filmhuis Op 5 januari beginnen we het nieuwe jaar met “Made in Italy” (2022), Komedie/Drama De kunstenaar Robert laat Londen achter zich om met zijn vervreemde zoon naar Italië terug te keren. Daar wil hij het herenhuis verkopen dat hij van zijn overleden vrouw heeft geërfd. Hij komt tot de ontdekking dat het landgoed in verval is. Op 19 januari de film “Good luck to you, Leo Grande” (2022), komedie/drama “It’s never too late to try something new” De weduwe Nancy Stokes is een gepensioneerde schooljuf en verlangt naar avontuur in haar leven. Maar meer nog heeft ze zin in seks en contact met iemand. Om zich van echt goede seks te verzekeren neemt ze contact op met de escort Leo Grande. Ze spreken af, slapen met elkaar en voeren conversaties. De twee blijken goed overeen te komen en Nancy krijgt weer meer zelfvertrouwen. Ze besluiten elkaar vaker te zien. 2 februari is de filmnight. We draaien dan twee speelfilms uit de 80’s en zorgen voor een smakelijk intermezzo. Komt u ook? Neem gerust vrienden, buren, familie mee. Om 19.45 uur is de zaal open en om 20.00 uur begint de film. Entree: € 9 incl.1 consumptie. Graag tot ziens, de filmcrew (Anne, Karin, Klaas, Cees, Marco en Christa) Mandeguod januari 2024 | 15
Even voorstellen - Doarpswurk - Onafhankelijke ondersteuner Fryske Doarpen Wist u dat er een organisatie is, die zich inzet voor de groei en bloei van onze prachtige dorpen en gemeenschappen in Fryslân? Maak kennis met Stichting Doarpswurk, een onafhankelijke stichting t.b.v. lokale ontwikkeling! Onze missie is om de kracht van gemeenschappen te versterken en om de levenskwaliteit in onze dorpen te verbeteren. Hoe doen we dat? Dat leggen we u graag uit. Wat doet Doarpswurk? Stichting Doarpswurk biedt onafhankelijke ondersteuning niet alleen aan besturen van dorpshuizen en dorpsbelangen, maar ook aan verenigingen en initiatiefgroepen in heel Fryslân. Hierbij gaat het om het ondersteunen van groepen inwoners, die een mooi idee hebben ter verbetering van de leefomgeving. Of het nu gaat om het organiseren van evenementen, het opzetten van duurzame projecten, het ontwikkelen van dorpsvisies en dorpsplannen, of het aanpakken van maatschappelijke vraagstukken, wij helpen u graag. Waaruit bestaat onze hulp? Advies en Ondersteuning: Heeft u een idee voor een project en weet u niet waar te beginnen? Wij bieden advies en begeleiding om uw plannen tot bloei te brengen. 16 | Mandeguod januari 2024 Onze nieuwsbrief: Wilt u op de hoogte blijven van Doarpswurk? Meld u via onze website aan voor de nieuwsbrief vol informatie, interviews en voorbeelden van projecten in heel Fryslân. Subsidies en Financiering: Wij helpen u bij het vinden van passende subsidies en financieringsmogelijkheden voor uw lokale initiatieven. Netwerken en Samenwerken: Stichting Doarpswurk brengt mensen bij elkaar. Wij helpen bij het opzetten van samenwerkingsverbanden en het leggen van waardevolle contacten in de regio. Training en Workshops: Wij organiseren trainingen en workshops om uw vaardigheden te vergroten en u te inspireren voor nieuwe initiatieven.
Uw ideeën en vragen zijn welkom! Heeft u een idee voor een buurtproject, wilt u een vereniging starten, of heeft u hulp nodig bij een lokaal vraagstuk? Aarzel niet om contact met ons op te nemen! Stichting Doarpswurk is er voor u en samen maken we onze dorpen nog mooier en levendiger. Met vriendelijke groet, Het Team van Stichting Doarpswurk Neem contact met ons op: Bel ons: 0566 – 62 50 10 Mail ons: info@doarpswurk.frl www.doarpswurk.frl Mandeguod januari 2024 | 17
Nijjier mei de Mantgumer Maten Op 21 jannewaris 2024 sille de Mantgumer Maten it nije jier muzikaal ynliede mei in optreden yn de Wjukken. It begjint om 15.00 oere We binne in lyts koar en om de kosten in bytsje te drukken freegje wy foar de tagong in bydrage fan 7,50 euro. By de tagongspriis is ynbegrepen in fergees drankje foar yn it skoft. It koar bringt in ferskaat oan Fryske, Hollânske en Ingelske ferskes nei foaren. Bekende en minder bekende lieten en eltsenien is frij om mei te sjongen. It hiele barren stiet ûnder lieding fan dirigente Gebbien Braam en de muzikale begelieding wurdt fersoarge troch Lys Scarse. We hoopje op in protte publyk, dus net stinne der hinne! It bestjoer fan de Mantgumer Maten 18 | Mandeguod januari 2024
Mantgum Foar Inoar Eetcafé Allereerst de beste wensen! Na het leuke, smakelijke en gezellige samenzijn van 10 december jl. pakken we in het nieuwe jaar de draad weer op! Zondag 28 januari ben je van harte welkom mee te eten bij ons Eetcafé. Vanaf 17.00 uur is het Eetcafé geopend. Kosten: € 7,00 p.p. Zoals bekend zijn de drankjes voor eigen rekening. Lijkt het je gezellig om in informele sfeer kennis te maken of bij te kletsen met dorps genoten, jong en oud(er) en lekker te eten? Meld je dan aan, vóór 21 januari, via de mail: foarinoar@mantgum.com of bij een van de leden van de coördinatiegroep. Wij verwelkomen je graag de 28ste! Roely, Aukje, Ria, Ank, Pieter, Siebolt en Marja Mandeguod januari 2024 | 19
Merke jierfergadering 2023 20 oktober was het zover, de jaarlijkse vergadering van de merke. De jierfergadering werd aangekondigd in de Mandeguod van september. Hierin stond vermeld dat iedereen welkom was om bijvoorbeeld je ideeën te delen, om dingen die je liever anders ziet bespreekbaar te maken of om gewoon langs te komen voor een gezellige avond. De vergadering werd geopend door Wietske op de Clincke in de Wjukken. Helaas was de jierfergadering niet druk bezocht dit jaar, maar we zijn erg blij met de dorpsgenoten die er waren! Bettie las het merkeverslag voor om even herinneringen op te halen. De aanwezige dorpsgenoten waren zeer tevreden en hadden een fantastische merke gehad!! En zo kregen we ook vele tips en deze nemen we zeker ook mee naar volgend jaar. Geart deed financieel verslag en legde uit waar de inkomsten en uitgaven lagen. We zijn zeer tevreden dit jaar en blij dat we de tekortkomingen van vorig jaar nu recht hebben kunnen trekken. Geart heeft samen met de kascommissieleden om tafel gezeten. Dit zijn Anke Koldijk en Jant van Dijk, bedankt voor jullie hulp! De kascommisie heeft normaal gesproken 2 jaar zitting en we hopen ook op andere dorpsgenoten te kunnen rekenen voor deze taak de komende jaren. Ons nieuwe kascommissielid Anke Koldijk stopt zodat we beter kunnen rouleren. Jant 20 | Mandeguod januari 2024 van Dijk doet dit volgend jaar weer, Sybren van der Meer loopt volgend jaar mee met Jant. Bestuursmutaties Ofgeand: Wietske stopt haar deelname in de merkekommisje volgend jaar na de merke, dus er moet een nieuwe voorzitter komen. Haar vervanger is Akkelien Edes, zij gaat het komende jaar meelopen met Wietske zodat de overdracht duidelijk is. Geart stopt ook na volgend jaar merke, we zijn nog op zoek naar een nieuwe penningmeester. Ook is het de bedoeling dat deze dit jaar meeloopt met Geart, zodat deze ook goed kan worden ingewerkt. Nieuwe bestuursleden: We zijn blij dat Sanne ons team komt versterken. Ook hopen we dat er meer dorpsgenoten zijn die er zin in hebben om de merkekommisje te komen versterken, spreek ons aan of stuur een mail om je aan te melden! Na veel overleg en afwegingen zijn we op een nieuwe merkedatum gekomen. We vinden de zweef belangrijk, deze
staat al jaren centraal op de merke, dus zijn we in overleg met Appie Kooistra op 2 datums gekomen. Waarvan 1 datum in de toekomst midden in de bouwvak valt waardoor we toch voor 19, 20 en 21 september 2024 gaan. Ook kunnen we de 3e week van september vastzetten met ons exploitantenteam, waardoor we elk jaar verzekerd zijn van een vaste datum. Alle aanwezigen tijdens de jierfergadering zijn het eens met de nieuwe vaste datum. De Brainstorm Merke 2024 was fantastisch en we hebben veel nieuwe ideeën opgedaan! Sanne gaat aan de slag met de socials en zij wil jullie graag meenemen in de ideeën. Volg ons allemaal op facebook, insta en tiktok! Sanne start binnenkort o.a. een poll waarbij iedereen een stem uit kan brengen over het thema van 2024!! Het was een gezellige productieve avond en we willen alle aanwezigen bedanken! Voor vragen en ideeën mag je altijd bij ons komen of mailen naar merkekommisjemantgum@gmail.com. Groeten Merke Commissie Mantgum, Wietske, Akkelien, Geart, Patricia, Stefan, Annemarie, Sanne en Bettie Mandeguod januari 2024 | 21
Terugblikken en vooruitkijken Doarpskeamer Nij Baarderadiel Terwijl ik dit schrijf is het nog twee weken en dan sluiten we het jaar af. Zo op het eind kijk ik zeker terug op een prachtig jaar. Ook in de laatste maand van het jaar zijn er weer veel leuke activiteiten geweest. 14 november heeft Catrien Dekker een groepje dames begeleid bij het maken van een scrapbook. Ze heeft zoveel materiaal, iedereen is daardoor geslaagd in het maken van een prachtig fotoboekje. De onderwerpen en dus ook de kleuren waren zeer divers. Op 16 november vond het tweede UP gesprek plaats. Het onderwerp was ‘het nieuwe nu’. De opkomst was lager dan de eerste keer. Jammer, want het gesprek is door de deelnemers erg gewaardeerd. De soep was weer lekker en door de lage opkomst had ieder een extra kopje. En samen eten verbindt! Zeker een fijne afsluiting van zo’n waardevolle ochtend. Op 21 november hadden we ‘oud Hollandsche spelletjes’ en 28 november koersbal. Voor beide activiteiten was er geen grote belangstelling. Het was wel super gezellig. Van oud tot jong hebben de deelnemers genoten. Blijkbaar zijn de spelletjes soms wat minder in trek. We hopen een volgende keer uiteraard op een hogere belangstelling. Op 23 november heeft Roely van der Veen een aantal deelnemers geholpen met een hart van vilt. Zulke prachtige werkjes zijn er gemaakt. Er was wat te weinig tijd, dus 22 | Mandeguod januari 2024
op 28 november is een aantal deelnemers nog teruggekomen om het af te maken. Roely heeft altijd veel leuke ideeën. Haar specialiteit is werken met vilt. Het is wel veel werk altijd, maar prachtige resultaten! 5 december konden er taaipoppen versierd worden. Dit leek ons ook leuk als activiteit voor de kinderen. Die zijn er dan ook massaal op afgekomen. Waarschijnlijk hadden de kinderen bij het avondeten wat minder trek dan normaal, want de versierde poppen zijn zo ongeveer allemaal in de maag terecht gekomen. Het was wel genieten. De middag is afgesloten met een mooi Sinterklaasverhaal. Anke van Eif heeft met haar warme stem een prachtig verhaal voorgelezen in het Frysk. Mooi hoor en de kinderen vonden het ook leuk. 7 december was de derde ronde van de sjoelcompetitie. De persoon, die niet genoemd wil worden en momenteel op de eerste plaats staat, heeft meer dan 1000 punten gehaald in de eerste drie beurten. Toch is de race nog niet gelopen. Er zijn nog twee keer te gaan. En misschien is de eerste plaats niet zo spannend, de nummer twee en drie zijn nog niet zeker van hun plaats. In totaal doen 12 deelnemers mee in de competitie. 12 december hebben 29 deelnemers een kerstkrans gemaakt. Er was ‘s middags en ‘s avonds een groep. Rinske de Boer en Marianne Dirckx hadden zoveel materiaal beschikbaar. De keuze was reuze. Er waren geen kosten verbonden aan het maken van dit stuk. De kerstkrans was één van de vijf workshops die gesubsidieerd zijn vanuit de verstrekte subsidie door ‘Mienskip en Bedriuw yn Ferbining’. Rinske en Marianne, super bedankt voor al die organisatie. 14 december is er door een grote groep deelnemers gewerkt aan prachtige vilten roodborstjes. Jet Reitsma had de workshop droogvilten goed voorbereid. Toch was het nog aanpoten om het vogeltje op tijd klaar te krijgen. Het was een zeer gewaardeerde workshop. Mogelijk komt deze activiteit nog eens terug. → Mandeguod januari 2024 | 23
Wat staat er dan voor januari op de agenda: Op 2 januari openen we het nieuwe jaar. We heffen het glas en eten er een lekker hapje bij. Gezellig om met elkaar het jaar te beginnen. Voor de kinderen is er in de Kelder een film. We beginnen om 14.00 uur. 4 januari is de vierde ronde van de sjoelcompetitie. Laat deze kans niet voorbijgaan! Op 9 januari tijdens de crea-middei, kun je happy stones beschilderen. We kunnen de kinderen vragen om de resultaten in het dorp te verspreiden, dat is immers de bedoeling van happy stones. Mogelijk kun je een mooie wens tekenen op je steen. Donderdag 11 januari zetten we de sjoelbakken nog een keer klaar zodat er gelegenheid is om nog eens te oefenen voor de laatste ronde! 16 januari is er weer een BINGO. De nieuwe regels zoals in de vorige Mandeguod zijn aangekondigd gelden voor deze middag. Het is belangrijk dat er voldoende deelnemers zijn, minimaal 8 deelnemers. Mochten er te weinig zijn, dan wordt er maar één ronde gespeeld. Het derde UP gesprek vindt plaats op 18 januari. Het onderwerp is ‘wensen en dromen’. Met dit onderwerp kan het gesprek echt alle kanten opgaan. Vind je het leuk om met elkaar in gesprek te gaan? Hillie begeleidt het gesprek op een integere wijze en zorgt ervoor dat ieder die wil, ruimte krijgt. Tijdens het gesprek wordt een kopje thee/koffie geschonken met wat lekkers. Na afloop is er weer een 24 | Mandeguod januari 2024 lekker kopje soep met stokbrood. Voor de deelnemers zijn hieraan geen kosten gebonden. 23 en 30 januari starten acht dames met het maken van pop Sebastian. Roely van der Veen begeleidt deze workshop. De workshop bestaat uit zes bijeenkomsten. We zijn ook reuze blij om hier aan te kunnen kondigen dat Romke Toering op 25 januari een lezing geeft. Romke heeft de laatste tijd regelmatig aandacht gekregen in de media en ook nog in de laatste Mandeguod. Nieuwsgierigheid gewekt? Kom zeker voor het verhaal van Romke. In de kalender staan de tijdstippen waarop de activiteiten starten. Mooi om jullie in het nieuwe jaar weer te kunnen ontmoeten! Wat ook nog leuk is om te melden. Er start op 11 januari ook weer een nieuwe groep cognitieve fitness. De Doarpskeamer is niet de organisator van deze training. Wel staan we aan de wieg hiervan. Zelf heb ik de eerste cursus meegedaan en ik gun iedereen zo’n leuke nuttige cursus. We hebben veel gelachen met elkaar en om jezelf en we hebben veel geleerd over hoe je je brein fit kunt houden! Tot zover het vooruitkijken. Vol enthousiasme starten we het nieuwe jaar. Kom langs en doe mee. De Doarpskeamer Nijbaarderadiel is DE plek om elkaar te ontmoeten, om wat te leren, wat te doen en om met elkaar in gesprek te gaan. Karin van Beest, Coördinator Doarpskeamer Nij Baarderadiel
Dinsdag 2 januari Donderdag 4 januari Dinsdag 9 januari Jeugdfilm, start 14.00 uur in de Kelder. Met de volwassenen wordt het nieuwe jaar ingeluid met een hapje en een drankje. 4e ronde Sjoelcompetitie. Start 10.00 uur. Crea middei, Happy stones. Start 14.00 uur. Donderdag 11 januari Sjoelen, nog even oefenen voor de laatste ronde! Start 10.00 uur. Dinsdag 16 januari BINGO, start 14.00 uur Donderdag 18 januari 3e UP gesprek. Het onderwerp is ‘wensen en dromen’ Dinsdag 23 januari Donderdag 25 januari Dinsdag 30 januari Donderdag 1 februari 5e ronde Sjoelcompetitie start 10.00 uur. Dinsdag 6 februari Donderdag 8 februari Creatief voor Valentijn, start 10.00 Dinsdag 13 februari Dinsdag 20 februari 3e keer Pop Sebastian, start 14.00 uur. Donderdag 15 februari 4e UP gesprek, onderwerp is dankbaarheid. Start 14.00 uur na afloop een kopje soep met stokbrood. 4e keer Pop Sebastian, start 14.00 uur. Donderdag 22 februari Kinderactiviteit, start 10 uur Dinsdag 27 februari 5e keer Pop Sebastian, start 14.00 uur. Donderdag 29 februari Sjoelen, nog even oefenen voor het kampioenschap. Start 10 uur. IEDEREEN IS VAN HARTE UITGENODIGD OM MEE TE DOEN!! MFC De Wjukken, Om ’e terp 21 9022 BD Mantgum Iedere dinsdagmiddag van 13:00 - 17:00 & donderdagochtend 9:00 - 12:30 EMAIL: reserveringen@wjukken.nl / tel.nr: 06-20191971 Start van het maken van pop Sebastian. Start 14.00 uur Lezing door Romke Toering, start 10.00 uur 2e keer Pop Sebastian, start 14.00 uur. Puzzelen, doe gezellig mee met het maken van een puzzel. Start 14.00 uur. Mandeguod januari 2024 | 25 FEBRUARI JANUARI
Wij wensen iedereen een fantastisch 2024, met liefde, geluk en gezondheid! Wij zijn een tijdje afwezig, want we gaan ook dit jaar weer met de camper op pad naar Zuid Europa. We hebben er heel veel zin in en gaan er, samen met onze honden, heerlijk van genieten. We hopen jullie vanaf donderdag 28 maart weer van lekkere pizza’s te mogen voorzien. www.sambrinipizzas.nl tel/whatsapp 06 53 87 78 41 26 | Mandeguod januari 2024
Verenigingen Vereniging Biljartvereniging Mantgum Bridgeclub CPO Mantgum Doarpsmienskip Mantgum Fûgelwacht Mantgum Gymnastiekvereniging Weidum Iisclub De Twa Doarpen Jeu de Boulesvereniging Wjukslach Keatsferiening Jacob Klaver Korfbalvereniging WWC Loopgroep Rûnom Mantgum Mannenkoor Mantgumer Maten Mantgum Leeft Mantgumer Tennisclub Merke Commisje Mantgum Muziekvereniging Harmonie Weidum Oudercommissie De Gielguorde Plan Boppeslach Resitearkolleezje Frisia 1874 Soos 60+ Speeltuinvereniging De Pôle Stichting Freed/NoName Stichting Wjukken Voetbalvereniging Oosterlittens Werkgroep Historie Mantgum Wietwetterklup Contactpersoon / email Mark Kracht Durk Swierstra Arjen Klaversma - cpomantgum@gmail.com Annemarie Meetsma - doarpsmienskip@gmail.com E. van der Hem K. Bosma J. van der Werf G. Kuperus J.Cuperus - info@jacobklaver.nl bestuur@kv-wwc.nl D. Lont J. Noorman Maaike Kuipers - mantgumleeft@gmail.com Willemijn Koopmans-van Hasselt - tennismantgum@gmail.com Wietske Terluin - terluin@ziggo.nl. tel: J. de Boer - info@harmonieweidum.nl ocgielguorde@gmail.com Jant van Dijk - boppeslach@wjukken.nl Frisia1874@gmail.com C. Kaspers Tjepko Jansen nonamemantgum@hotmail.com bestuur@wjukken.nl D. Ottema historischcentrum@leeuwarden.nl R. de Groot Telefoon 06 22 005 381 058 251 96 81 058 251 93 93 058 250 11 44 058 250 40 97 06 20 557 123 06 13 146 695 06 51 221 165 06 55 454 603 06 14 411 680 06 41 767 042 06 21 506 911 058 251 94 02 06 20 494 345 058 250 14 05 06 21 144 376 06 20 191 971 058 250 13 09 058 254 20 51 Mandeguod januari 2024 | 27
Activiteiten januari Datum Dinsdag 2 januari Donderdag 4 januari Vrijdag 5 januari Zaterdag 8 januari Zondag 7 januari Dinsdag 9 januari Activiteit Doarpskeamer: Jeugdfilm & nieuwjaarsborrel voor volwassenen Doarpskeamer: 4e ronde sjoelcompetitie Filmhuis: "Made in Italy" (2022), Komedie/Drama Nieuwjaarsborrel gemeente Leeuwarden Kerkdienst, dominee Marrum Doarpskeamer: Crea middag: Happy Stones Donderdag 11 januari Doarpskeamer: Sjoelen Dinsdag 16 januari Doarpskeamer: Bingo Donderdag 18 januari Vrijdag 19 januari Zondag 21 januari Nieuwjaarsconcert Mantgumer Maten 15.00 uur Dinsdag 23 januari Doarpskeamer: start pop maken Donderdag 25 januari Doarpskeamer: Lezing door Romke Toering Repaircafé Zondag 28 januari Eetcafé Mantgum Foar Inoar Dinsdag 30 januari Doarpskeamer: 2e keer pop maken Donderdag 1 februari 5e speelronde sjoelcompetitie 14.00 uur 10.00 uur MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken 19.30 – 21.00 uur MFC Wjukken Inloop vanaf 17.00 uur 14.00 uur 10.00 uur MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken (doarpskeamer) Doarpskeamer: 3e UP-gesprek. ‘wensen & dromen’ Filmhuis: “Good luck to you, Leo Grande” (2022), komedie/drama Kerkdienst, dominee de Boer Tijd 14.00 uur 10.00 uur Inloop vanaf 19.45 uur 17.00 – 19.00 uur 11.00 uur 14.00 uur 10.00 uur 14.00 uur 10.00 uur Inloop vanaf 19.45 uur 11.00 uur Locatie Freedkelder in MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken De Harmonie, Leeuwarden Mariakerk Mantgum MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken Mariakerk Mantgum 28 | Mandeguod januari 2024
Weekagenda Maandag Yoga AMV Harmonie 2002 Medische fitness Fanfare ’Harmonie Weidum’ Zenmeditatie Dinsdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Medische fitness Urker Vishandel Doarpskeamer Biljarten 60+ Judo, 4 t/m 7 jaar Judo, 7 t/m 8 jaar Judo, 8 t/m 9 jaar Judo, 10 jaar en ouder Bootcamp door Sander Hageman Yoga van Veronica Aukes Flow Yoga, Studio Fitaal Woensdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Klaverjasklub 60+ 60+Soos Medische fitness Bodyflow, Studio Fitaal Pilates, Studio Fitaal Malletband ‘Harmonie Weidum’ Tennislessen namens de Mantgumer Tennisclub Donderdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) Cognitieve fitness Doarpskeamer Pianoles Kids swing 4 t/m 7 jaar Sambrini’s Pizza Funky kids 7 t/m 10 jaar Modern dance 10 jaar en ouder Hardloopgroep Rûnom Mantgum Bootcamp & Fifty Fit door Sander Hageman Jeu de boules competitie Yoga Yoga, YogaRutger Vrijdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Bridgen Pilates, Studio Fitaal Biljartcompetitie Zaterdag Bootcamp door Sander Hageman Zondag Jeu de boules Instuif 9.30 uur MFC Wjukken 15.30 uur OBS de Gielguorde 13.00 uur MFC Wjukken Oefenavond Mannenkoor Mantgumer Maten Niet in mei t/m augustus 18.00 - 19.00 uur en 19.00 - 20.00 uur Praktijk FYSIOBOS 19.30 - 21.00 uur Dorpshuis Weidum MFC Wjukken 20.00 uur 19.45 - 21.30 uur Dokter Fokkewei 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 10.00 uur Praktijk FYSIOBOS 15.30 - 18.00 uur Bij de Poiesz 13.00 - 17.00 uur MFC Wjukken 14.00 - 16.00 uur MFC Wjukken 15.45 - 16.30 uur Gymzaal 16.30 - 17.15 uur Gymzaal 17.15 - 18.05 uur Gymzaal 18.05 - 19.00 uur Gymzaal 19.00 - 20.00 uur Schoolplein 19.00 - 20.30 uur MFC De Wjukken 19.25 - 20.25 uur en 20.30 - 21.30 uur Basisschool de Gielguorde 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 13.30 uur MFC Wjukken 13.30 uur MFC Wjukken 18.00 - 19.00 uur en 19.00 - 20.00 uur Praktijk FYSIOBOS 19.00 uur Basisschool De Gielguorde 20.00 uur Basisschool De Gielguorde 19.30 - 21.30 uur Dorpshuis Weidum Tennisbaan bij de Wjukken 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 09.00 - 10.00 uur MFC Wjukken 10.30 uur MFC Wjukken 9.00 - 12.30 uur MFC Wjukken 14.50 - 21.30 uur MFC Wjukken 15.45 - 16.30 uur Gymzaal Afwezig t/m 21 maart Bij de Poiesz 16.30 - 17.15 uur Gymzaal 17.15 - 18.05 uur Gymzaal 18.30 uur Bij mfc Wjukken 19.30 - 20.30 uur Sportveld 19.30 uur Bij mfc Wjukken 19.00 - 20.30 uur Praktijk FYSIOBOS 20.00 - 21.00 uur Basisschool De Gielguorde 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 14.00 - 17.30 uur MFC Wjukken 8.45 uur Dorpshuis Weidum 19.30 uur Café Bonnema 09.00 - 10.00 uur Sportveld 14.00 uur Bij mfc Wjukken Mandeguod januari 2024 | 29
Instellingen Instelling Amaryllis Dorpenteam Zuid Apotheekhoudende Huisarts Bergwerff Buitenschoolse opvang De Vrijbuiters Doarpskeamer Nij Baarderadiel Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Dokterswacht Friesland Gastouderopvang It Swânnennest G. van der Heide Gastouderopvang Seerôvers en Lânrotten J. Wijnja Gemeente Leeuwarden, klein leed Gezondheidscentrum It Kleaster Kinderopvang It Flinterke Logopediepraktijk Mantgum Mantgum Foar Inoar Mindfulnesstraining en zenmeditatie Praktijk Fysiotherapie FYSIOBOS Shiatsu & Massagetherapie Sportcentrum Akkermans Studio Fitaal Tandartsenpraktijk Mantgum Yoga instituut Veronica Aukes YogaRutger E. Hartvelt A. Wijnstra foarinoar@mantgum.com Eef Heinhuis Peuteropvang ‘De Pukkewjuk’ (‘Kids First’) E. Hartvelt Politie Service Centrum S. Bos Ant Folkerts V. Akkermans M. Ypma Veronica Aukes Rutger Feitsma info@yogarutger.nl Wilt u ook bij deze instellingen vermeld staan? Stuur dan een e-mail naar mandeguod@gmail.com en wij nemen contact met u op. Wijkagent Iedere eerste dinsdag van de maand aanwezig voor vragen in de Wjukken van 14.00 - 16.00 uur. Oud papier kunt u eens per 4 weken op donderdag naar de containers bij het treinstation, de parkeerplaats tegenover het voormalige gemeentehuis en de parkeerplaats bij de Wjukken brengen. Informatie: ocgielguorde@gmail.com Waar zijn in Mantgum AED’s aanwezig? MFC Wjukken (dag en nacht) hoofdingang gebouw Poiesz Supermarkt, alleen tijdens openingstijden Praktijk Fysiotherapie FYSIOBOS, werkdagen 08.00 - 18.00 uur Treinstation Mantgum Wat te doen bij een incident: eerst 112 bellen. 30 | Mandeguod januari 2024 info@fysiobos.nl info@massagepraktijkantwerk.nl E. Hartvelt Karin van Beest bestuur@wjukken.nl R. de Groot rsdegroot@terphus.nl Contactpersoon Email info@dorpenteam.nl praktijkbergwerff@ezorg.nl apotheekbergwerff@ezorg.nl Telefoon 0566 625 151 0517 34 12 72 0517 34 27 26 itkleaster@ezorg.nl 088 035 04 00 06 37 342 540 06 51 968 990 0900 112 7112 058 250 15 23 058 250 19 52 058 257 66 66 058 763 45 13 088 035 04 00 06 27 064 994 058 250 15 57 06 12 822 712 088 035 04 00 0900 88 44 058 250 14 14 06 52 133 130 0515 42 56 12 06 42 012 203 info@tandartsenpraktijkmantgum.nl 058 250 17 81 06 47 139 027
Mandeguod januari 2024 | 31
Wat hangt er bij jullie aan de muur? Poeh, we hebben ja gezegd op de vraag van Marinus en Simone over wat er bij ons aan de muur hangt, maar dan is het nog best lastig om een selectie te maken. Het dwingt je echter ook om weer eens met andere ogen te kijken naar alles wat je in de loop der jaren verzameld hebt en dat is heel leuk! Wij zijn in 1991 vanuit Leiderdorp naar Grou verhuisd met ons gezin met 4 kinderen en onze eigen uitgeverij de Kangoeroe, gespecialiseerd in schoolboeken. Inmiddels zijn we allang met pensioen en is de uitgeverij verkocht, maar overal in ons huis, eerst in Grou en sinds 2010 in Mantgum, is de Kangoeroe nog volop aanwezig. In de vorm van knuffels (geliefd bij de kleinkinderen), beeldjes en bijvoorbeeld deze aquarel, die in onze werkkamer hangt. Ook in de werkkamer een hele oude schoolkaart van Friesland, een beetje gehavend weliswaar, maar daarom niet minder mooi en een grote reclameposter op hardboard van Pietje Bell. Die laatste heeft Kees ooit gekregen van collega’s, omdat hij bij hen bekend stond als de Pietje Bell van het boekenvak. Beetje eigengereid misschien? In onze woonkamer is deze grote fotocollage niet te missen. Het zijn foto’s, door onszelf of onze kinderen gemaakt van Bonaire, het eiland waar we zulke heerlijke vakanties hebben gevierd. Door Angelique Dalderup van Naomi Arts is van al die foto’s dit schilderij gemaakt, op canvas en met zilver-bronzen strips ertussen. De voorwaarde was dat het allemaal verticale foto’s moesten zijn én dat er geen mensen op mochten staan. 32 | Mandeguod januari 2024
Deze dame maakt op deze manier meer kunstwerken over landen en steden, zoals bijvoorbeeld over Amsterdam. Een dierbare herinnering! En last but not least op onze slaapkamer deze kleine Abraham, gebakken van rivierklei uit de Rijn, die de vader van Kees kreeg toen hij 50 werd. Het schilderij op hout van een dansende Afrikaanse vrouw, is van de Frans-Israëlische kunstenaar Avy Benhamron die wij op Bonaire ontmoetten. Doorgegeven aan zijn oudste zoon Kees toen díe 50 werd en over 3 jaar hopelijk door ons door te geven aan onze oudste zoon Tjalling! Wij geven de pen graag door aan Kees van de Bijl en Saskia Paquot, en hopen in de volgende Mandeguod ook werk van henzelf te zien. Groeten, Kees en Annemiek Smit Mandeguod januari 2024 | 33
34 | Mandeguod januari 2024
Mandeguod januari 2024 | 35
Vraag over de Tweede Wereldoorlog Beste Mantgumers, Tijdens de Tweede Wereldoorlog was vanaf mei 1944 de LO-Rayoncentrale van Rayon 102 gevestigd in Easterwierrum. (LO: Landelijke Organisatie voor hulp aan Onderduikers) Rayon 102 bestond uit de gemeenten Baarderadeel en Rauwerderhem en later ook nog Oostelijk Wymbritseradeel en Hennaarderadeel. De Rayonleider was Tom Ras, een slager uit Leeuwarden. Deze centrale regelde alles wat met het onderduiken te maken had: distributiekaarten, persoonskaarten, voedsel en onderduikplekken. De centrale was van mei 1944 tot in november 1944 gevestigd bij Tjeerd Andringa, die in het dagelijks leven vrachtwagenchauffeur was bij de Timmerfabriek Friesland in Easterwierrum, en die aan de Doarpsstrjitte in Easterwierrum woonde. Tjeerd was de gemeentelijk LO-leider. Tjeerd kwam oorspronkelijk van Wytgaard. Daarna zat de LO-Centrale tot 1 april 1945 bij mijn beppe, Kobe Van der WerfKuipers aan de Hegedyk te Boazum, net aan de rand van Easterwierrum. Omdat er rond die tijd (1 april 1945) voortdurend sprake leek te zijn van een verrader, moest de Rayon-centrale daar vanaf die datum weg. De Centrale kwam vervolgens in Mantgum. Helaas weet ik niet waar. Het zou kunnen dat de Centrale bij de Hervormde dominee Steenbeek kwam, maar daarvoor heb ik niet echt bewijzen, het is alleen maar een vermoeden. Het enige dat ik verder nog weet, is dat de LO Rayoncentrale vanaf 4 juni 1945, dus na de bevrijding, in de pastorie van Jorwert bij dominee Bas van Gelder, was gevestigd. Dominee Steenbeek viel wel eens in voor dominee Van Gelder in de tijd dat hij zat ondergedoken (vanaf eind 1944), vandaar mijn vermoeden dat de Rayoncentrale in Mantgum bij dominee Steenbeek was ondergebracht. Ik ben benieuwd of iemand van de Mantgumers hierover nog meer weet. Ik hoor hier graag over. Bij voorbaat hartelijk dank, Catharinus van der Werf, Leeuwarden Tel: 058-2674354, email: csvanderwerf@gmail.com 36 | Mandeguod januari 2024
Nijjierswinsk Alle freonen, freondinnen en kunde yn Mantgum winskje ik in sûn, fleurich en lokkich 2024 ta. Tagelyk wol ik elk bedanke foar de kaarten en de belangstelling dy’t ik krij no’t ik revalidearje yn Noorderbreedte. Ik gean fan it positive út en ik hoopje dan ek dat ik gau wer yn Mantgum omstappe kin! Jim kinne my ek altyd berikke fia ús Pieter: 06 38180929 Openingstijden: Groetnis fan Eelkje van der Veen-Jongstra Chansons Jacques Brel, Charles Aznavour, Georges Moustaki, Dalida, Gilbert Bécaud, Julien Clerc, .…. Chansons, wie kent ze niet, maar weet je ook wat er eigenlijk be- of gezongen wordt? Nieuwsgierig om daar in ontspannen sfeer en onder professionele begeleiding mee bezig te gaan? Onder leiding en ten huize van Aukje Winsemius, die in haar werkend leven beëdigd vertaler Frans was, willen we in de wintermaanden 4 à 6 keer bij elkaar komen om de leukste, mooiste, droevigste chansons te begrijpen en eventueel te vertalen. Maandagmiddag van 14-16 uur, met koffie/thee, € 15,- per persoon per keer, max 4 personen. Aanmelden bij Anna Christien Piebenga, info@piebenga.nl Bienvenue et à bientôt! Mandeguod januari 2024 | 37 Zondag en maandag gesloten Dinsdag t/m/ vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur Zaterdag van 10.00 tot 13.00 uur
Eef Heinhuis - ervaren trainer Mindfulness categorie 1 MBSR - MBCL - IMP Zenmeditatie Meer weten? T 0612822712 eefheinhuis@8je.nl • www.8je.nl Dokter Fokkewei 10, Mantgum 38 | Mandeguod januari 2024
Ze moeten met een stuk of 20 à 30 zijn, misschien wel met meer. De ransuilen zijn weer terug in het oude gedeelte van Mantgum. Grote kans om ze hier waar te nemen, overdag in hun ‘roestplaats’ of ‘s nachts als silhouet jagend door de lucht. Laten we hopen dat ze in Mantgum een rustig thuis blijven vinden, want zo’n groot aantal van een diersoort die als ‘kwetsbaar’ op de rode lijst van Nederlandse broedvogels staat, is iets om als dorp trots op te zijn en te koesteren. Foto: Boris Lemereis Mandeguod januari 2024 39 |
Welke bouwwerken geef jij de toekomst als monument? Ben je inwoner van Baard, Bears, Easterlittens, Hilaard, Hûns, Jellum, Jorwert, Leons, Mantgum of Weidum? Welke bouwwerken moeten dan volgens jou behouden blijven voor de toekomst en verdienen de status van monument? Gemeentelijke monumenten kunnen onroerende goederen zijn, zoals gebouwen, bruggen, parken en bijvoorbeeld een bijzonder hek, maar ook delen of onderdelen van een gebouw. Monumenten moeten voldoen aan de criteria die zijn vastgelegd in de gemeentelijke Erfgoedverordening (2018). Stuur je suggesties voor potentiële monumenten met adres en een korte toelichting naar: monumentenzorg@leeuwarden.nl. De gemeente gaat de komende jaren nieuwe gemeentelijke monumenten aanwijzen in het gebied dat bij de gemeente is gevoegd. Dat is onder meer het grondgebied van de voormalige gemeente Littenseradiel. De eerste stap van het project is een vooronderzoek. Naast een voorlopige inventarisatie en gesprekken met historische verenigingen, monumentenstichtingen en dorpsbelangen is de gemeente hiervoor ook benieuwd welke gebouwen en plekken volgens inwoners zelf bewaard moeten blijven als erfgoed. Waarom monumenten aanwijzen? Binnen de oude gemeentegrenzen van Leeuwarden zijn veel bijzondere huizen, bruggen en kerken al als monument aangewezen. Met de nieuwe gebieden erbij, is het belangrijk ook daar monumenten aan te wijzen. Dit heeft twee belangrijke redenen. - Waarderen van en investeren in erfgoed draagt bij aan het behoud van het historische karakter van dorpen en landelijk gebied. - Dankzij deze aanwijzing kunnen eigenaren ook advies en financiële steun krijgen bij het in stand houden van hun monument. 40 | Mandeguod januari 2024
Het onderzoeks- en aanwijzingsproject is vorig jaar begonnen in het zuidoostelijke deel van de gemeente. Nu volgt het westen van de gemeente. Meer informatie over het gemeentelijke monumenten project dat bestaat uit een onderzoeks- en een aanwijzingsfase is te vinden op de website van de gemeente Leeuwarden. Kijk op: www.leeuwarden.nl/monumenten. Mandeguod januari 2024 | 41
42 | Mandeguod januari 2024
Mandeguod januari 2024 | 43
44 | Mandeguod januari 2024
Mandeguod januari 2024 | 45
Minder Ôffal Mantgum De werkgroep is alweer meer dan een jaar actief. En terugblikkend zijn er al allerlei initiatieven op gang gekomen. Begin dit jaar is er een kleine inventarisatie geweest bij de middenstand in ons mooie dorp. Hoe kunnen we het gebruik van plastic verpakkingen verminderen en welke restproducten kunnen we bij de winkels inleveren? Frituurvet, batterijen, kleding, het is al mogelijk. In overleg met de Poiesz staat er nu ook een doppenbak. De opbrengst is voor KNGF-geleidehonden. De eerste zeven volle vuilniszakken hebben we in oktober al weggebracht naar het centrale inzamelpunt bij de Makro in Leeuwarden. Om voedselverspilling te voorkomen maken supermarkt en bakker gebruik van de app ‘Too Good To Go’. Deze apps worden inmiddels goed benut: de kreet ‘uitverkocht’ verschijnt regelmatig. In februari hebben we katoenen brood- en groentezakken uitgedeeld. In samenwerking met Mantgum Leeft is er een workshop Zeep en wasmiddel maken georganiseerd. De gemeente heeft ons informatie van Omrin gegeven over wat zij in de grijze container tegenkomen. Ongeveer de helft van de inhoud hoort er niet in thuis. Op ons verzoek is toen ook een analyse van het afval van Mantgum gemaakt. De conclusie hieruit was dat Mantgum op 46 | Mandeguod januari 2024 enkele procenten na een gelijk beeld geeft. Er valt dus nog wel wat te winnen: 30% in de grijze bak hoort in de groene! In juni is de wens uitgesproken een repaircafé in Mantgum op te zetten. En dan is het mooi te zien dat de Mandeguod goed gelezen wordt, want binnen de kortste keren meldde zich een vrijwilliger aan om daarmee van start te gaan. Met als resultaat dat in september het eerste Repaircafé in de Wjukken een feit was. We gaan er in 2024 mee verder, het blijft op de 4e donderdag van de maand met uitzondering van de zomer en december. De eerstvolgende data zijn dus 25 januari, 22 februari, 28 maart, steeds van 19:30 tot 21:00 uur in de Wjukken. Ieder jaar is er een landelijke ‘week zonder afval’. Enkele deelnemers kwamen tot de conclusie dat het wel een hele uitdaging is. Toch liet het resultaat zien dat het wel bijna mogelijk is. Hergebruik van ‘afval’ is de beste besparing van grondstoffen en energie. En in overleg met gemeente en Omrin hebben we gebrainstormd hoe we hier inhoud aan konden geven. Uiteraard is er jaarlijks de Garagesale, een activiteit waarbij goederen een nieuwe bestemming krijgen. Om ook
in de rest van het jaar mogelijkheden te bieden is er sinds kort een weggeefhoek op Facebook gestart: Mantgum Fergees. Meld u aan en kijk of er iets van uw gading tussen zit. Of heeft u iets waar u van af wilt en waarmee u een ander wellicht blij mee kan maken, dan kunt u dat daar kwijt. Heeft u nog ideeën wat we nog kunnen organiseren om afval te verminderen: laat het ons weten op mom@ duorsummantgum.frl Rob Mangnus Mandeguod januari 2024 | 47
48 | Mandeguod januari 2024
Mandeguod januari 2024 | 49
Feest bij de Pukkewjuk! Kijk mijn lichtje, kijk mijn lichtje Zelf gemaakt, zelf gemaakt En vanavond mag ik, en vanavond mag ik Laat op straat, laat op straat De herfstperiode begon in Mantgum met regen en kou en dat kwam bij de Pukkewjuk ook terug: het thema eind oktober was “Regen”. Het lokaal prachtig versierd met allemaal paraplu’s (“Mama, de paraplu’s hangen op de kop, dat is gek!”) en de kinderen hebben eigen regeninstrumentjes gemaakt. Na regen komt zonneschijn, of laten we zeggen, lichtjes van de lampionnen! De kinderen knutselden hun eigen lampion en oefenden een liedje om te zingen. Voor veel peuters zal het de eerste keer zijn geweest dat ze langs de deuren mochten om hun liedje te zingen, vaak vergezeld door oudere broers en zussen, ouders of vriendjes. Spannend, maar vooral heel leuk! Het is ook bijzonder om ineens in het donker op straat te wandelen, overal kinderen, liedjes en mooie lichtjes. We hebben thuis nog een aantal dagen “is het vanavond weer Sint-Maarten?” gehoord. Van Sint-Maarten rolden de peuters zo de sinterklaasperiode in. Vol verwachting klopt ons hart, tenminste, bij een deel van de peuters. Een aantal kinderen vindt het ook nog wel wat spannend, zo’n grote meneer met een lange witte baard. 50 | Mandeguod januari 2024
Dat Sinterklaas cadeautjes komt brengen beseffen ze nog niet altijd. Sinterklaas kwam aan op de trekker en eenmaal binnen met zijn pietjes werden ze welkom geheten met een heus dansfeestje en werden er mooie liedjes gezongen. De papa’s en mama’s mochten ook meezingen, maar zij moesten nog wel even wennen aan de nieuwe teksten! Toch was Sinterklaas erg blij met de liedjes en werden de kinderen daarna getrakteerd op cadeautjes en pepernoten. Alle kinderen kregen een mooi krijtbord met krijtjes, er werden meteen mooie tekeningen gemaakt. En tot slot: kerst! Toen we half december de peuters bij de Pukkewjuk brachten zagen we een kerstboom staan, met de mooie lampjes er al in. Verder was de boom nog wel kaal. Maar bij het ophalen was de boom ineens prachtig versierd! De peuters hebben zelf de kerstballen erin gehangen. Het jaar 2023 werd voor de peuters afgesloten met een heerlijk kerstontbijt. Als er in en om het dorp nog kinderen van 2 jaar zijn die ook mee willen genieten van al dit moois: er is nog ruimte bij de Pukkewjuk. Kinderen kunnen, al voor hun tweede verjaardag, aangemeld worden via de website van Kidsfirst, www.kidsfirst.nl. Namens de juffen en de oudercommissie van de Pukkewjuk: de beste wensen voor 2024! Femke Hottinga Mandeguod januari 2024 | 51
52 | Mandeguod januari 2024
maand aanbieding 750 gram iedere dinsdag bij de Poiesz in Mantgum van 15.30 tot 18.00 uur kibbeling + gratis saus voor € 10,Mandeguod januari 2024 | 53
Colofon Mandeguod is een uitgave van Doarpsmienskip Mantgum en verschijnt 11 keer per jaar Doarpsmienskip Mantgum Annemarie Meetsma secretaris, Algemeen lid: Maaike Kuipers, Roelf Vogelzang E-mail: doarpsmienskip@mantgum.com Website: www.mantgum.com Redactie Mandeguod Lys Scarse eindredacteur, Maaike Kuipers redacteur, Diny de Vries redacteur, Boris Lemereis redacteur, Ine Plompen redacteur, Rinse Westerdijk vormgever Financieel beheer Hotze Bonnema penningmeester. Bankrekening Mandeguod: NL77 INGB 0005 0727 04 Verspreiding Johan Heddema coördinatie en Ria van der Werf (reserve) Verspreiding door veel vrijwilligers uit Mantgum Druk CSLdigitaal Tarieven Mandeguod Jaaradvertentie (binnenwerk) Eenmalige advertentie (alleen binnenwerk) Formaat (bxh) Hele pagina € 189,00 Halve pagina € Kwart pagina € Hele pagina 99,00 56,00 € Halve pagina € Kwart pagina € 33,00 18,00 13,25 140 x 195 mm 140 x 95 mm / 65 x 195 mm 65 x 95 mm / 140 x 45 mm Aanleveren advertenties Bij voorkeur in zwart wit en PDF formaat. Aanleveren van een advertentie kan ook in TIFF, JPG, JPEG of PNG. Aanleveren van een advertentie in WORD is ook mogelijk. U loopt dan wel de kans dat er afwijkingen optreden, met name in de fonttypes en fontgrootte. Verenigingsmededelingen (alleen binnenwerk) Jaarbijdrage € 36,00 Oplage 510 exemplaren Inleveren kopij Uiterlijk de 14e van elke maand E-mail: mandeguod@gmail.com Algemeen In uw mail met de bijdrage(n) dient u - voor eventuele vragen - uw naam, adres en telefoon nummer te vermelden. De bijdrage moet - tenminste - voorzien zijn van de naam van de afzender. Eventuele foto(‘s) ook apart en bewaard als TIFF, JPG, JPEG meesturen. De redactie behoudt zich het recht voor om uw tekst te redigeren, zo nodig in te korten of om uw bijdrage(n) eventueel niet te plaatsen. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van stukken die zijn geschreven door niet-redactieleden. Tevens dient u zich er rekenschap van te geven dat Mandeguod ook in pdf-formaat op www.mantgum.com geplaatst wordt. © MANDEGUOD Overname van artikelen en foto’s alleen na verkregen schriftelijke toestemming van de redactie van Mandeguod. 54 | Mandeguod januari 2024
Mandeguod januari 2024 | 55
1 Online Touch