Wateren Wij Stille Wateren volgt de routes die schepen aflegden over de Zuiderzee met producten gemaakt door slaafgemaakten en vertelt de achtergrond over het slavernijverleden in Flevoland. In de multimedia installatie ‘Wij’ van Rafik Opti delen acht Almeerders openhartig hun verhaal en nemen je mee in wat hen heeft geraakt en gemaakt. Eén van hen is Naïra Gomez. Op haar 19de kwam zij vanuit Curaçao in Nederland studeren. Imiddels woont ze al 30 jaar in Nederland, waarvan 16 jaar in Almere. Waarom vond je het belangrijk om mee te doen aan deze tentoonstelling? Almere bestaat nog geen 50 jaar. Bijna iedereen die ouder is dan 30 jaar is vanuit een andere plek naar Almere gekomen. Dat kan vanuit Amsterdam, Groningen, Zeeland of zoals ik uit Curaçao zijn. Iedere inwoner van Almere heeft een verhaal. Ik vind het belangrijk om mijn verhaal te delen met anderen, zodat ze zichzelf in mij herkennen of met mij kunnen verbinden. Aan de andere kant luister ik ook graag naar het verhaal van andere Almeerders die van deze stad houden en elkaar een plekje gunnen om er een mooie(re) stad van te maken. Hoe heb je het ervaren om deel te zijn van deze tentoonstelling? Het interview in de tentoonstelling is erg persoonlijk. Ik vertel over mijn familie. En dat zijn natuurlijk niet alleen maar leuke verhalen. Ik wil namelijk niet dat de volgende generatie over dezelfde stenen struikelt. Mijn doel is om ervoor te zorgen dat we de patronen doorbreken. Ik wil de kracht die in de familie zit versterken en doorgeven aan onze kinderen. Hopelijk gaan meerdere families op onderzoek naar hun eigen familie en met elkaar in gesprek over hun eigen historie en cultuur, na het horen van mijn verhaal. Mijn deelname heb ik met mijn moeder en zussen gedeeld. Zij waren gelukkig heel positief! Daarnaast heb ik ter voorbereiding op het interview voor de tentoonstelling hele mooie gesprekken gehad met Sher Ewo (interviewster Stille Wateren, red.). Verdiepen in het slavernij verleden In de tentoonstelling Stille Wateren kom je meer te weten over het slavernijverleden. Wil je je nog verder verdiepen? Dit zijn de bronnen die Naïra raadpleegde: • Nationaal Archief • NiNsee (Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis) • Documentaire: Wit is ook een kleur (Sunny Bergman) Boeken: • Di ki manera? A Social History of Afro-Curacaoans, 1863 – 1917 (Prof. dr. Rose Mary Allen) • Sambumbu Volkskunde boekenserie van Curacao, Aruba en Bonaire (Pater Paul Brenneker) • Witte onschuld (Gloria Wekker) • Uitsluitingsmechanismen (Barryl Biekman) In de tentoonstelling wordt duidelijk wat de connectie van de Zuiderzee met het slavernijverleden was. Wat merk jij in Almere van het slavernijverleden? Ik heb mij afgevraagd welke verbinding een mooie, nieuwe stad als Almere met het slavernijverleden heeft. Eerst dacht ik ‘helemaal niks’. Maar toen bedacht ik mij: het feit dat Nederland een stad als Almere heeft kunnen bouwen is omdat de slavernij een belangrijke bijdrage aan de Nederlandse welvaart heeft geleverd. Dat heeft er ook toe geleid dat hier veel Surinamers en Curaçaoënaars zijn komen wonen. En in Almere zijn alleen maar ‘nieuwkomers’. Bijna iedereen komt uit een andere stad of ander land en mag genieten van alles wat de stad te bieden heeft. Ondanks ons verleden moeten we ervoor zorgen dat we er samen een mooie(re) stad van maken. Vorig jaar is er in Almere een slavernijmonument onthuld. Ook bood de burgermeester zijn excuses aan. Wat vind jij dat er nu moet gebeuren? Het is goed dat er excuses is aangeboden. Maar weten witte Almeerders wel waarom? Ik denk dat er meer witte Nederlanders moeten opstaan om het verhaal te vertellen, niet alleen de zwarte mensen. Als ik het verhaal over het slavernijverleden deel wil ik mensen graag uitdagen om op onderzoek te gaan en naar zichzelf te kijken. Hoe ben ik grootgebracht, wat is mij verteld over de “vreemde ander”. We zijn allemaal onderdeel van dit pijnlijke verleden. Daarom moeten onvertelde verhalen en verborgen historie van het slavernijverleden op scholen onderwezen worden. Tentoonstellingen zoals Stille Wateren zorgen ook voor meer bewustwording. Ik hoop uiteindelijk dat er mooie verbindingen en gesprekken ontstaan waar iedereen liefdevol naast elkaar staat. 13
14 Online Touch Home