ERVARINGEN Tijdens de voormeting vulden 187 patiënten die voor een chemokuur op de afdeling oncologie verbleven een vragenlijst in (Tanja-Dijkstra e.a., 2016). Hieruit kwam naar voren dat de patiënten zeer positief stonden tegenover de mogelijkheid om hun kuur in een paviljoen in de tuin te ondergaan. Een meerderheid van ruim 60% gaf aan liever een chemokuur buiten in de natuur dan binnen te ondergaan. Het belang van natuur werd verder onderstreept door de bevinding dat ongeveer twee derde van de patiënten de voorkeur gaf aan uitzicht op bomen, in plaats van uitzicht op de straat, de lucht of iets anders. Toen het paviljoen eenmaal gerealiseerd was, bleken minder patiënten dan verwacht gebruik te maken van het paviljoen. Dit had onder meer te maken met het feit dat veel patiënten van hun arts niet naar buiten mochten, bijvoorbeeld omdat het hun eerste kuur was, of omdat ze een coldcap droegen. Patiënten die de stap naar buiten wel maakten werden geconfronteerd met een aantal ‘kinderziekten’ van het paviljoen, zoals onvoldoende beschutting tegen felle zon en een infuus apparaat dat alarm geeft bij het verrijden over de hobbelige houten steiger. Nadat de meeste van deze problemen waren opgelost door een extra investering van het ziekenhuis werd het paviljoen alsnog niet zo intensief gebruikt als verwacht op basis van de resultaten van de voormeting. Dit had ook gevolgen voor het onderzoek: er waren tijdens de twee nametingen maar weinig patiënten die een vragenlijst buiten in het paviljoen invulden waardoor het lastig is om conclusies te trekken over de effecten van het paviljoen. Desgevraagd gaven patiënten aan dat slecht weer de meest genoemde reden is om niet naar buiten te gaan (Tanja-Dijkstra e.a., 2017). Andere genoemde redenen zijn een gebrek aan privacy en voorzieningen, en een onveilig gevoel. Voor de meeste patiënten zijn veiligheid en comfort dus erg belangrijk. Voor hen kan uitzicht op de natuur tijdens een behandeling een geschikt alternatief bieden voor het daadwerkelijk buiten ondergaan van de behandeling. Dit laat niet onverlet dat alleen al de mogelijkheid om naar buiten te kunnen voor kankerpatiënten een grote troost en bemoediging kan zijn, ook al kunnen of willen ze niet echt naar buiten. Zo’n mogelijkheid geeft patiënten het gevoel dat tegemoet gekomen wordt aan hun behoeften, en vermindert het gevoel van opgesloten zijn in een klinische, medische omgeving. Voor kanker patiënten heeft de chemotuin zonder twijfel een grote meerwaarde. Zoals patiënte en verpleegkundige Christine Schuil (1957-2015) tijdens de opening van de chemotuin het indrukwekkend en overtuigend verwoordde: “zo’n tuin die er speciaal voor gemaakt is om tot de rust te komen, daar voel je je veel vrijer en ook minder een patiënt”. 9
10 Online Touch Home