Mens en natuur komen samen in de Energietuin Wageningen University & Research is als onderzoeks- en ontwerppartner betrokken bij de Energietuin Assen-Zuid. Daarnaast wordt er onderzoek gedaan naar de ecologische effecten. Merel Enserink, landschapsarchitect aan de WUR, werkte aan het ontwerp van de Energietuin Assen-Zuid. Merel, kun je vertellen hoe de WUR aan het ontwerp van de Energietuin Assen-Zuid heeft gewerkt? Ten eerste door de aanwezige landschapskwaliteiten als uitgangspunt te nemen, zodat deze leidend zijn bij ontwerpkeuzes. Bijvoorbeeld in de plaatsing van de technische installaties, de ontwikkeling van natuur- en recreatiewaarden en het vergroten van de toegankelijkheid voor bezoekers. Om een voorbeeld te geven, in de Energietuin Assen-Zuid hebben we naar de verkaveling gekeken en de oriëntatie van de PV-opstelling hierop aangepast. Dit kan natuurlijk niet zomaar, hiervoor hebben we een reeks online schetssessies georganiseerd met alle betrokken partijen om tot een integraal ontwerp te komen. In hoeverre is het concept Energietuinen vernieuwend? Wat kunnen we leren tijdens het ontwerpend onderzoek en na de oplevering? Het concept van de Energietuinen is zeker vernieuwend, er wordt gewerkt vanuit een integrale doelstelling. Het gaat niet alleen over energieopwekking. Er is veel aandacht voor de omgeving, voor lokale belanghebbenden en het realiseren van natuur- en recreatiedoelen. Er wordt werkelijk een nieuw landschap ontworpen, in plaats van het verstoppen van een technische interventie in het bestaande landschap. Er zijn weinig voorbeelden van zulke projecten binnen de energietransitie, dit komt ook naar voren in het recente artikel van Oudes & Stremke (2021) over frontrunner zonneparken. Er kan nog veel geleerd worden over het proces, de randvoorwaarden en de mogelijkheden om deze doelstellingen te realiseren. Na oplevering van de Energietuin Assen-Zuid willen wij onderzoeken of en hoe de ambities uit het ontwerp gerealiseerd zijn. “ Het project Energietuinen geeft waardevolle inzichten voor onderzoek naar de ontwikkeling van duurzame energielandschappen.” Eén van de uitgangspunten is dat de Energietuin toegankelijk is voor iedereen en een educatieve functie heeft. Waarom is dat? Om de Nederlandse doelstelling te halen voor duurzame energieopwekking zijn er zonnevelden nodig. Met toegankelijkheid als uitgangspunt hebben we de ambitie om het landschap aantrekkelijk te houden en grote delen van het landschap beleefbaar te maken. Dit verschilt dus enorm met het laatste, fossiele energielandschap. Door educatie aan de energietuin te verbinden helpen we bezoekers begrijpen waarom dit gebeurt en wat dit betekent voor deze plek. Uit onderzoek blijkt dat het versterken van kennis over bepaalde landschapstransformaties het bewustzijn en draagvlak vergroot. “ De ambities van de Energietuinen zijn zeer inspirerend, als WUR dragen wij bij met ontwerp en onderzoek en de kennisdeling hiervan in Nederland en daarbuiten.” Kan het ontwerp, als het af is, overal gebruikt worden wat jou betreft? Of is dit ontwerp uniek voor dit gebied? In principe is elk ontwerp plek specifiek, dat geldt ook voor Energietuin Assen-Zuid. Het mooie aan het concept Energietuinen is dat het zeer bruikbaar is op andere locaties met vergelijkbare ambities. De Energietuin Assen-Zuid zal een belangrijke inspiratiebron zijn voor nieuwe projecten. Oudes, D. & Stremke, S. (2021) Next generation solar power plants? A comparative analysis of frontrunner solar landscapes in Europe. Renewable and Sustainable Energy Reviews 145 (2021) 111101. https://doi.org/10.1016/j.rser.2021.111101 7
8 Online Touch Home