12 Nuchter omgaan met pensioenstress Ruim vier op de tien zzp’ers bouwen onvoldoende pensioen op. Het instituut voor budgetvoorlichting Nibud steekt een helpende hand toe met de Pensioenschijf van Vijf. Doorwerken na je pensioen wordt daarin meegewogen. De boekhouder kan het benodigde zetje in de rug geven om een begin te maken, constateert Anna van der Schors. Door: Hans Pieters Het grootste probleem is en blijft de stress die veel mensen ervaren als het om pensioen en financiële zaken gaat, aldus senior wetenschappelijk medewerker Anna van der Schors. Budgetvoorlichter Nibud heeft voor Rabobank onderzoek gedaan naar de vraag: hoe zijn mensen bezig met hun financiële toekomst? Een belangrijk aspect bij het beantwoorden van die vraag is het type pensioeninkomen waarover je het hebt, stelt Van der Schors. “Ik ben er geen voorstander van allemaal ellende aan te praten. Daarmee creëer je alleen maar onrust, terwijl er voor de meeste mensen persoonlijk of als individueel huishouden helemaal niet zoveel aan de hand is.” Uitstelgedrag Op basis van onderzoeken van Netspar en Nibud heeft Rabobank een document opgesteld rondom de pensioenopbouw. Als alle vormen van vermogensopbouw worden meegerekend, inclusief het voordeel van een afgelost huis, dan heeft 31 procent van de werknemers en 43 procent van de zzp’ers een ontoereikend pensioen. ‘Een veelgebruikt excuus: het is nog zo ver weg’ Houd je rekening dat de cijfers uitgaan van de norm van 70% van het eerdere inkomen, dan zijn de cijfers nog niet zo slecht, meent de onderzoeker. Voor een belangrijk deel van de mensen gaat het goed, als je het pensioenvermogen afzet tegen de uitgaven die ze zelf denken te hebben. Om meer zzp’ers aan het pensioen te krijgen is Nibud voorstander van een opt-out sysNOAB teem, waarbij je als zzp’er automatisch in een pensioenregeling terechtkomt. Slechts vier op de tien Nederlanders onder de 65 jaar heeft een goed beeld van hoe hij of zij er financieel voor staat, blijkt uit Nibud-onderzoek. Bij mensen onder de veertig heeft slechts een kleine minderheid een idee. Uitstelgedrag is ons niet onbekend. Mensen vinden pensioen lastig en weten niet waar ze moeten beginnen. “Een veelgebruikt excuus is: het is nog zo ver weg. Een andere reflex luidt: wie zegt dat ik zo oud word?” Onverstandig, meent de onderzoeker. “De gemiddelde levensverwachting is toch echt boven de tachtig.” Pensioenschijf van Vijf Hoe belangrijk je het vindt, bepaalt of je de intentie hebt om te sparen. Maar of je ook werkelijk actie onderneemt, hangt samen met hoe moeilijk je het vindt. “Het benadrukken van het belang om aan je pensioen te werken kan zelfs een averechts effect hebben. De angst om een verkeerde beslissing te nemen verlamt,” vertelt de onderzoeker. “Wat dat betreft kun je maar beter gewoon beslissen om € 100 per maand opzij te leggen, zonder je er verder in te verdiepen. Dan heb je uiteindelijk een groter bedrag dan als je je erin verdiept, maar niks doet.” Haar advies aan financieel experts luidt: “Je stimuleert mensen meer als je ze laat zien welke kleine stapjes ze wel kunnen zetten, dan inzoomen hoe belangrijk het is.” De Nibud Pensioenschijf van Vijf zoomt in op de verschillende bronnen van inkomsten bij het pensioen. De Pensioenschijf bestaat, naast de AOW en het werknemerspensioen, uit pensioensparen, eigen vermogen, zoals spaargeld en beleggingen en als laatste, vijfde pijler, inkomen doordat je blijft werken na je pensioen. Van der Schors verwijst naar een publicatie van het CPB, waaruit blijkt dat zelfstandigen gemiddeld meer vermoActiva | Nummer 2 - 2018
13 Online Touch Home