3. een risico-opslag. De basisrente wordt gevormd door de rente op goudgerande waarden. Hiervoor kan bijvoorbeeld de Euribor worden gehanteerd. Op 1 januari 2021 was de 12-maands Euribor afgerond 0,5% negatief. De rentevast-opslag speelt als de rente gedurende een zekere tijd wordt vastgeklikt. Niet bij een afgesproken variabele rente. Die opslag is afhankelijk van de duur dat de rente vaststaat. Hoe langer de rente vaststaat, hoe hoger de opslag is. Die opslag kan worden teruggevonden door te kijken naar het verschil in rente bij een bankinstelling tussen bijvoorbeeld een lening met een rentevastperiode van één jaar en van vijf jaar. Op dit moment is dat verschil overigens bij een rentevastperiode van vijf jaar bijna verwaarloosbaar. De risico-opslag is het lastigst te bepalen. Daarvan zijn namelijk geen marktgegevens bekend. Maar de jurisprudentie biedt wel wat aanknopingspunten. De rechtspraak leert dat die opslag voor leningen zonder zekerheden en concrete aflossingsschema’s steeds rond de 1½ tot 2½% bedraagt. Maar het is maatwerk waarbij vragen spelen als: • wat is de omvang van de lening?; • worden harde zekerheden verschaft (hypotheek en pandrecht)?; • hoe solvabel is de lener?; • hoe verhoudt zich de omvang van de lening tot het inkomen van de lener?; • enzovoorts. Een en ander zou betekenen dat Javiera over haar ongedekte lening van € 23.000 bij haar eigen bv een rente van ongeveer 1% verschuldigd is. RISICO-OPSLAG IN DE JURISPRUDENTIE In de jurisprudentie is de risico-opslag een aantal NOAB.NL 37 “ ÉÉN UITGANGSPUNT IS IN ELK GEVAL HELDER: JE MOET DE RENTE BEPALEN VANUIT DE POSITIE VAN DE UITLENER, NIET VANUIT DE POSITIE VAN DE LENER” kerenaan de orde geweest. In het oog springende uitspraken zijn de volgende. In een uitspraak van 1 oktober 2009 (ECLI:NL:RBARN:2009:BK3097) ging het over leningen waar ik als fiscalist buikpijn van krijg: een dga leent in 2004 in twee tranches totaal € 9,4 miljoen van zijn eigen bv: aflossingsvrij, renteloos en er worden geen zekerheden verschaft. Van één lening is zelfs geen akte opgesteld. Hier stelt de Rechtbank Arnhem de risico-opslag ‘in goede justitie’ vast op 1,5%. ADVIES
38 Online Touch Home