HANDHAVING SCHIJNZELFSTANDIGHEID 01 25 Wat betekent ‘volledige handhaving’? Edith: “Vanaf 1 januari dit jaar mogen we weer een naheffingsaanslag opleggen voor loonheffingen als we schijnzelfstandigheid constateren. Tot die datum gold het handhavings moratorium [red: algemeen uitstel of tijdelijke opschorting] en gaven we alleen een aan wijzing (de verplichting om de werkwijze aan te passen of de werkende in de loonaangifte op te nemen). Eventueel corrigeerden we tot het moment van de aanwijzing. Nu kunnen we ook met terugwerkende kracht (tot 1 januari 2025) een aanslag opleggen. Daarmee wordt het financiële risico voor ondernemers groter.” Edith de Bourgraaf dan waarschuwen we en geven voorlichting. Afhankelijk van de uitkomst van het bedrijfsbezoek, kunnen we een boekenonderzoek starten. Dan duiken we de administratie in, bezoeken de werkvloer en stellen vragen. Constateren we inderdaad schijnzelfstandigheid, dan maken we een rapport op en leggen we een naheffing op. Doorgaans controleren we een heel kalenderjaar, maar vanwege de zachte landing, kan dat ook een maand zijn. Dan blijven de financiële gevolgen beperkt.” Hoe wordt schijnzelfstandigheid vastgesteld? Edith: “We beoordelen een arbeidsrelatie op basis van loon, arbeid en gezag. Deze uitgangspunten zijn uitgewerkt in een afwegingskader na de uitspraak van de Hoge Raad in de Deliveroo-zaak. Het zijn negen punten, waarbij we alle feiten en omstandigheden meewegen. Dat kan betekenen dat als de feiten nét iets anders zijn, de uitkomst verschilt. Bijvoorbeeld als de ene zzp’er wel met zijn eigen bus en materialen komt en de andere niet.” Hoe streng wordt er gehandhaafd? Edith: “De politiek wil een zachte landing, dus starten we in principe met een bedrijfsbezoek. We bekijken dan hoe de ondernemer de inhuur van personeel heeft geregeld. Zien we signalen van schijnzelfstandigheid, 6 ONDERHOUDNL Hoe selecteren jullie bedrijven? Edith: “We werken ‘risicogericht’, op basis van beschikbare informatie uit de belastingaangiften. Hoge personeelskosten en weinig medewerkers, kunnen een indicatie zijn. Ook civiele procedures of andere signalen kunnen aanleiding geven. Behalve arbeidsbemiddelaars richten we ons niet specifiek op sectoren.” Waarom deze handhaving? Jan: “Het aantal zzp’ers is de afgelopen jaren enorm gegroeid. Daar is op zich niets mis mee, zolang het maar échte zelfstandig ondernemers zijn. In diverse sectoren, zoals in de zorg, zien we veel verkapte dienstverbanden. Dan wordt oneigenlijk gebruik gemaakt van fiscale voordelen en verslechteren vaak ook de verhoudingen op de werkvloer, met meer autonomie voor de zzp’er en minder voor de medewerkers in loondienst. Het kabinet wil meer balans op de arbeidsmarkt tussen vast en zzp. Daar zijn drie lijnen voor uitgezet: een gelijker speelveld (o.a. afbouwen zelfstandigenaftrek
7 Online Touch Home