'DER FREISCHÜTZ' VAN JESSE PASSENIER Jesse Passenier is een Nederlandse componist, die in zijn werk principes uit jazz en klassiek verenigt, de periferieën van beide stromingen verkent en de diepte en mogelijkheden van harmonie uitdaagt. Hij is de winnaar van de Rogier van Otterloo Award 2017; blijk van erkenning voor zijn succes in het samenbrengen van genres in cross-overs, het leiden van zijn eigen orkest en zijn vaardigheid in orkestraal schrijven. “De opdracht was om een verkorte versie van Der Freischütz te arrangeren voor een nieuwe bezetting, zodat de muziek meer in het hier en nu terecht komt. Samen met Enrico Delamboye en Sybrand van der Werf heb ik allereerst naar een bezetting gezocht om Der Freischütz in een nieuwe jas te steken die past. We kozen voor nogal een ommezwaai, en ruilden de romantische strijkers in voor vooral blazers. Een flink klankverschil, maar die wending is wel heel passend hier in Limburg, te midden van de sterke harmonieorkest - en fanfaretraditie. Het is een orkest, bestaande uit orkestjes geworden. Zo zit er een saxofoonkwartet in verscholen, maar ook een koperkwintet en los daarvan nog een hoornsectie. Met een contrabas vinden we de diepte, de fluit of piccolo breidt de bovenkant mooi uit en de percussie maakt het geheel af. Die verschillende groepjes binnen het ensemble heb ik speels ingezet, zodat ze een eigen identiteit krijgen binnen de opera. Soms heeft zo’n groep even een eigen laagje te spelen, en soms spelen ze zelfs even iets alleen. Verder heb ik von Weber willen bewaren, maar wel hier en daar wat wranger willen brengen dan in de oorspronkelijke compositie. Ik zocht naar sterke verwantschap maar meer naar onze huidige tijd toegetrokken. Als je naar de voorstelling komt, en je kent de opera, dan kun je ervan op aan dat je Der Freischütz herkent. Wel klinkt het verrassend anders, maar op een subtiele manier. Er is een soort vleugje wat je neus oppikt, maar als je een slok neemt, mengt het als een prettige smaak waarvan je heerlijk kan blijven genieten. Er zit wat meer spanning in de dramatiek van de muziek en de kleuren zijn wat veelzijdiger en complexer. Maar toch blijft het in de basis ongewijzigd. ‘Onze maakbare maatschappij’ is voor mij een heel herkenbaar thema. We realiseren ons niet hoe kwetsbaar onze gemakken zijn – onze voorrechten – want rechten bestaan in werkelijkheid niet. Ook die zijn gemaakt, maakbaar en helaas ook afbreekbaar. Ik denk dat onze versie van deze opera de ontwrichting mooi weergeeft. En eigenlijk hoop ik dat dit soort confrontatie ertoe leidt dat we weer meer begrip voor elkaar voelen en elkaar meer gaan zien en zelfs helpen, terwijl we ook leren onszelf altijd als eerste in bescherming te moeten nemen.” Jesse Passenier “ Ik denk dat onze versie van deze opera de ontwrichting mooi weergeeft 19
20 Online Touch Home