MENSEN GAAN ER PAS ECHT IETS MEE DOEN ALS ZE ER EEN GOED BEELD BIJ HEBBEN. Waar stonden jullie drie jaar geleden, bij aanvang van het project Versterking samenwerking? Anje: ‘We waren al bezig om de academische opleidingsschool verder te professionaliseren en het concept dat we hanteerden te verbreden naar de reguliere opleidingsschool. De scholen waren enthousiast en gaven aan dat onderzoek in de school door een student, samen met het team, bijdraagt aan de onderzoekende houding van de leerkrachten: ze gaan echt anders met elkaar om, ze werken meer samen, ze gaan minder uit van hun onderbuikgevoel en zoeken meer naar onderbouwing.’ Linda: ‘We wilden ook meer zicht op het benutten van masteropleidingen in de school. Die aandacht daarvoor was nieuw en ik denk heel belangrijk, omdat op heel veel scholen leerkrachten werken die een master hebben gevolgd.’ Anje: ‘Dat zij een rol krijgen in de onderzoeksgroepen was tot dan toe helemaal niet vanzelfsprekend.’ Linda: ‘Die koppeling kan de waarde van wat we allemaal doen in het werkveld vergroten. Tegelijkertijd betekent het dat masteropgeleide leerkrachten meer hun positie binnen de school krijgen. Het levert dus van twee kanten winst op. Ik merk nu dat in steeds meer scholen goed wordt nagedacht over de samenstelling van de onderzoeksgroep en dat kwaliteiten die aanwezig zijn in het team meer benut worden.’ Jullie hebben de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in dat onderzoek in de school, geholpen door het project ‘Versterking samenwerking’ en het NRO-project ‘Kennisbenutting in Onderzoekende Scholen’. Anje: ‘De besturen geven aan, en daar zijn we ook heel trots op, dat onderzoek in de school een enorme impuls heeft gehad binnen alle opleidingsscholen. Het is echt geïntegreerd, alle schoolleiders onderschrijven het belang ervan en zij benutten het model dat we hiervoor hebben ontwikkeld, met de dialoog- en feedbackfunctie van onderzoek.’ Linda: ‘Er is vanuit de directeuren en coördinatoren nu de vraag gekomen om één ontwikkelscan te maken waarin zowel opleiden in de school als de onderzoekscultuur verwerkt zijn, want iedereen vindt onderzoek in de school inmiddels belangrijk. Het is zeker niet meer iets van alleen de academische opleidingsschool’ Anje: ‘Wat we zelf hebben geleerd en ook weer aan de scholen hebben teruggegeven, is dat de organisatiestructuur leidend is voor de ontwikkeling van je school als professionele leergemeenschap. Het helpt als je de organisatie zo inricht dat je het inhoudelijk overleg meer in kleine ontwikkelgroepjes laat plaatsvinden, met minder focus op organisatorische zaken, en leerkrachten stimuleert om daarin onderzoeksmatig en planmatig te werk te gaan. Dat leidt tot meer betrokkenheid van leerkrachten, meer samenwerking en goede dialoog over kwaliteit van onderwijs. Meer scholen hebben het nu op die manier georganiseerd en directeuren zien hoe zij dat kunnen stimuleren en faciliteren door daarvoor een structuur op te zetten, en studenten bij de ontwikkelgroepen te laten aansluiten. Dan gaan alle groepen ‘vanzelf’ meer onderzoeksmatig aan de slag, echt vanuit de ontwikkelpunten van de school of de stichting.’ Linda: ‘Je ziet dat er binnen besturen steeds meer bovenschools wordt geregeld, wat leerkrachten uitnodigt om bij een andere school te gaan kijken. Wij hebben dat ook als tip in onze instrumenten opgenomen. Ik vind een mooi voorbeeld nog steeds het project ‘Gluren bij de buren’ van basisschool De Bunders.’1 Anje: ‘Het overleg gaat nu ook meer over inhoudelijke thema’s. Ook omdat ze geleerd hebben om meer de verdieping te zoeken en met elkaar de dialoog aan te gaan. Als we met schoolleiders spreken, dan merken we dat we steeds meer dezelfde taal spreken. Zij weten waar je het over hebt als je praat over onderzoek in de school. Je hoeft niet meer uit te leggen dat het dan niet gaat om heel veel data en lange verslagen. De schoolleiders zien onderzoek door leerkrachten steeds meer als logisch middel voor schoolontwikkeling. In scholen die net hiermee starten is dat vaak nog helemaal niet het geval.’ 1 Lees ook de blog van Linda hierover op www.partnerschapopleidenindeschool.nl/blog/gluren-bij-de-buren 32
33 Online Touch Home