0

Gemeente: Nijmegen Jaargang: 2022/2023 Oplage: 42.500 ex. 50 tips om energie te besparen Naden & kieren Maak ze dicht! Zonnepanelen kopen? Hoeveel heb ik er nodig? Je huis isoleren en geld besparen Energiezuinig verlichten: kies led 15 tips voor een zuinige rijstijl Warmtescan Pag 7 Pag 9 Pag 11 Pag 15 Pag 23 Pag 26 Pag 29 Inclusief Gemeentelijke Duurzaamheidsindex over de gemeente Nijmegen Pag. 4 Met dank aan o.a.: Bewaar exemplaar

Energieneutraal kosten besparen met raamisolatie? Zonder glasvervanging, verbouwing of ingrijpende maatregelen reflectglasfilm.nl Zon- en warmtewerende raamfolie Isolerende raamfolie Zon- en warmtewerende raamfolie werkt preventief en zorgt daardoor altijd voor een aangenaam binnenklimaat! Zo weert onze raamfolie eenvoudig de schadelijke effecten van de zon, met behoud van licht en zicht. Raamisolatie is een duurzame oplossing met groot effect. In de winter blijft de warmte binnen en in de zomer blijft het langer koel. Het is niet te zien, maar wel te voelen! De isolatiewaarde van het glas verbeterd tot wel 40%. info@reflectglasfilm.nl Steiger 2 6581 KZ Malden De voordelen | Raamfolie van Reflect Glasfilm Meer dan 30 jaar praktijkervaring Hoogste kwaliteit raamfolie Maatwerk offerte op locatie Vakkundige installatie Voor elk type glas Bedrijven en particulieren VOUCHER BESPAAR NU En krijg bij de aanschaf van raamfolie 5% korting! AFSPRAAK MAKEN Of bel: +31 (0)24-6451616 5% DUURZAAMHEIDSKORTING

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 3 Introductie Duurzaamheidswijzer Deze Duurzaamheidswijzer biedt nuttige informatie op het gebied van duurzaamheid. Of het nu gaat om energie, wonen, werken, gezondheid of sport, in alle gevallen is er een link naar duurzaamheid te leggen. De Duurzaamheidswijzer is tevens een handig bewaarexemplaar om te kunnen raadplegen. Een aantal voorbeelden hiervan zijn: • Berekening van het aantal zonnepanelen op basis van verbruik. • Een omrekeningstabel van de gloeilamp naar ledverlichting. • De Schijf van Vijf voor een gezonde voeding. • De Beweegrichtlijnen van Kenniscentrum Sport. • De 5 pijlers van de Levende Tuin. Daarnaast is de Gemeentelijke Duurzaamheidsindex over de gemeente Nijmegen opgenomen waarin de gemeente wordt afgezet tegen het landelijk gemiddelde. Deze index is tot stand gekomen vanuit de verzamelde basisgegevens die door het Onderzoekcentrum Drechtsteden zijn verwerkt en uitvoerig terug te vinden zijn op www.gdindex.nl. In een volgende editie wordt u met een nieuwe Duurzaamheidsindex over uw gemeente geïnformeerd. Wij hopen dat deze wijzer prikkelt en inspireert om (nog meer) bij te dragen aan een duurzame toekomst! Definitie duurzaamheid Wat houdt nu de term duurzaamheid precies in? Duurzaamheid is een breed begrip, maar in het kort komt het er op neer dat in een duurzame wereld mens (people), milieu (planet) en economie (profit) met elkaar “ Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien, in gevaar te brengen” ­ De World Commission on Environment ­ in evenwicht zijn, zodat we de aarde niet uitputten. De World Commission on Environment van de Verenigde Naties heeft een definitie geformuleerd die als standaard gehanteerd kan worden: Kortom, de aarde zo gebruiken dat de toekomstige generaties ook nog plezier en profijt kunnen hebben. Bij duurzaamheid kan de aarde dan ook op langere termijn het totaal van onze consumptie dragen. “Meld je aan op www.duurzaamheidswijzer.nu en ontvang nuttige informatie en speciale aanbiedingen van de diverse deelnemende partijen”

4 | DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU NIJMEGEN Gemeentelijke Duurzaamheidsindex Sinds 2006 is er de Sustainable Society Index (SSI) voor alle landen, dat wil zeggen voor ruim 150 landen, waar meer dan 99% van de wereldbevolking woont. De SSI wordt elke twee jaar vernieuwd. En sinds 2014 ook op lokaal niveau in Nederland met de Gemeentelijke Duurzaamheidsindex (GDI), voor iedereen met praktische informatie over alle gemeenten. Elk jaar verschijnt er een nieuwe, actuele versie van de GDI. Indicatorscores gemeente Nijmegen Het spinnenweb laat zien hoe duurzaam de gemeente Nijmegen is aan de hand van de 24 indicatoren van de GDI. Het midden van het web geeft aan: niet duurzaam (score 0); de buitenste cirkel geeft aan: duurzaam (score 10). Hoe voller het web, hoe duurzamer de gemeente is. De scores van de gemeente Nijmegen zijn groen; de gemiddelde scores van alle gemeenten worden weergegeven door de oranje lijn. Scores indicatoren Duurzaamheid Woonlasten Werkgelegenheid Solvabiliteit Jeugdwerkloosheid 4 Werkloosheid 2 CO2 uitstoot wegverkeer 0 Burgerparticipatie Ga naar www.gdindex.nl Vervoerswijze Veiligheid Hernieuwbare energie CO2 uitstoot woningen Energiebesparing woningen Energiegebruik woningen Afvalscheiding Gemeente Nijmegen Natuur Huishoudelijk afval Methodiek Nederland Vergelijking met Nederland 5,7 0 Score GDI 2021 10 Nijmegen 5,9 Nederland 0 10 Vanuit de verzamelde basisgegevens zijn de waarden voor elk van de indicatoren berekend, op een schaal van 0 tot 10. De beschikbare data zijn nuttig als hulpmiddel om met elkaar in gesprek te gaan, de juiste maatregelen te treffen en om de vooruitgang te monitoren. Echter, cijfertjes kunnen ook een eigen leven leiden en dat is nu juist niet de bedoeling. Data, de cijfertjes, zijn er voor mensen, niet omgekeerd. Lucht Water Sport Minima 10 8 6 Gezondheid Sociale zekerheid Gender gelijkheid Onderwijs De GDI laat in één oogopslag zien hoe duurzaam jouw gemeente is en waar mogelijkheden liggen om (met elkaar) te werken aan een echt duurzame gemeente. Bekijk de resultaten van je gemeente: wat gaat goed en wat kan beter? Wat verbaast je? Laat je inspireren door met anderen te overleggen. Bekijk ook de suggesties voor mogelijke acties/ projecten en maatregelen tot verbetering. Kijk ook eens naar de verschillen van een gemeente in de buurt.

DE VOLGENDE STAP IN VERWARMEN Verwarmen vraagt om een nieuwe aanpak. Onze slimme innovaties helpen jou je huis elektrisch, comfortabel en effi ciënt te verwarmen. Of het nu gaat om permanent verwarmen of een aanvulling op een bestaand systeem. Voor iedere ruimte hebben wij een passende oplossing. Dankzij onze smartapp heb jij de optimale controle. Onze producten ondersteunen bij de transitie naar gasloos verwarmen.

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 7 0 tips om energie te besparen 1. Verwarm alleen ruimtes waar u bent Verwarm alleen ruimtes waarin u op dat moment bent en houd de tussendeuren gesloten. Zo blijft de kamer beter warm en stookt u niet onnodig. Hiermee kunt u honderden euro’s per jaar besparen. 4. Leg dekens op de bank Onder een deken heeft u het veel minder snel koud. Zo kunt u de verwarming een graadje lager zetten. 2. Geef de radiatoren ruimte Zorg dat er ruimte is rondom de radiatoren zodat deze goed hun warmte kwijt kunnen. Kortom, plaats geen banken, lange gordijnen of andere voorwerpen voor de radiatoren. Hiermee bespaart u tot wel €95 per jaar. 5. Schakel de waakvlam uit Heeft u een gaskachel of oude ketel met waakvlam, die alleen verwarmt en geen warm water verzorgt? Doe dan de waakvlam uit buiten het stookseizoen. 7. Draag pantoff els Door pantoff els te dragen heeft u minder last van een mogelijk koude vloer, waardoor u de verwarming minder hoog hoeft te zetten. 8. Ontlucht uw radiatoren Als er 3. Houd gordijnen dicht Dichte gordijnen houden de warmte binnen. Tip: zorg dat de gordijnen niet langer zijn dan de vensterbank zodat ze niet voor de radiator hangen. 6. Zet de cv-ketel op 60°C De meeste cv-ketels staan standaard ingesteld op 80ºC, terwijl ze effi ciënter werken op 60ºC. Door de aanvoertemperatuur van de cv-ketel lager in te stellen, bespaart u veel gas. lucht in de radiatoren zit, warmen deze minder goed op omdat lucht minder goed warmte geleidt. Regelmatig de radiatoren ontluchten is dus zeker de moeite waard. 10. Wees zuinig met een elektrische kachel Elektrische kachels verwarmen een stuk minder effi ciënt dan reguliere verwarming. Gebruik een elektrische kachel daarom zo min mogelijk. 11. Gooi ‘s ochtends kort de ramen open Het lijkt misschien gek, maar door de ramen open te gooien verdwijnt de vochtige lucht uit huis en komt daar droge lucht voor in de plaats. Droge lucht warmt sneller op dan vochtige lucht, dat bespaart dus stookkosten. 13. Neem een douche i.p.v. een bad Een warm bad verbruikt 3x zoveel energie en water als een douche. Elke week een bad besparen, scheelt al gauw €35 aan gaskosten! 14. Koop energiezuinige apparaten Als u nieuwe apparaten koopt, kijk dan niet alleen naar de aanschafprijs maar ook naar de elektriciteitskosten. Veel apparaten die wat duurder zijn, verbruiken minder stroom. Zo bent u tijdens de gehele levensduur van een apparaat vaak goedkoper uit. U herkent een energiezuinig apparaat aan een donkergroene pijl op de verpakking (energielabel A). 9. Douch korter Door dagelijks 1 minuut korter te douchen bespaart u al gauw zo’n €13 per jaar aan stookkosten. 12. Zet de thermostaat op 15°C als u slaapt of weg bent Zet de thermostaat op 15 graden als u slaapt of niet thuis bent. En zet uw thermostaat een uurtje voor u naar bed gaat al lager. Verwarmt u uw huis met een warmtepomp? Dan is het juist verstandig de temperatuur op een constant niveau te houden. 15. Gebruik een thermoskan Koffi e wordt door de meeste koffi ezetapparaten warmgehouden door middel van een warmhoudplaatje. Dit kost veel elektriciteit. Gebruik in plaats daarvan een thermoskan voor de koffi e die u niet direct opdrinkt, en ze het apparaat meteen uit na het koffi ezetten. –> Voor meer tips zie pagina 32 & 33.

Je woning verduurzamen? Hoe ga je dat betalen? Wil je je huidige woning gaan verbouwen? Of de bestaande hypotheek oversluiten? Denk dan eens aan de financieringsmogelijkheden voor energiebesparende maatregelen! Verduurzaming van de woning zorgt niet alleen voor lagere maandlasten, maar ook de waarde van de woning neemt hierdoor toe. Hypotheek Visie Nijmegen staat graag voor je klaar om je alles te vertellen over de mogelijkheden! Bestaande hypotheek Het wordt steeds interessanter om je woning te verduurzamen. Het is niet alleen beter voor het milieu, maar uiteindelijk ook voor je portemonnee. Energiebesparende voorzieningen kun je meefinancieren in je hypotheek. Denk hierbij bijvoorbeeld aan zonnepanelen, isolatie, beglazing, isolerende deuren of kozijnen, warmtepomp, energiezuinige ventilatie enzovoorts. Subsidieregelingen Er zijn allerlei subsidieregelingen voor energiebesparende voorzieningen. Zo betaalt de overheid mee met verschillende subsidies voor bijvoorbeeld betere isolatie, het aanschaffen van zonnepanelen of een warmtepomp. Kijk voor meer informatie op www.verbeterjehuis.nl/energiesubsidiewijzer De Energiebespaarders Je woning willen verduurzamen, maar niet weten waar te beginnen? Dan staan ‘De Energiebespaarders’ voor je klaar. Je hoeft je niet meer te verdiepen in de techniek en geen verschillende aanbieders te vergelijken. Ze komen bij je aan huis om alle mogelijkheden te bespreken die je later aangeleverd krijgt in een verduurzaamrapport. Als je een eerste gratis en vrijblijvende afspraak maakt bij Hypotheek Visie in Nijmegen dan zetten wij de opdracht uit bij De Energiebespaarders. De kosten van €189,- zullen dan ook volledig door ons vergoed worden! Kijk voor meer informatie op: www.energiebespaarders.nl Hoe maak je een afspraak? Hypotheek Visie Nijmegen kijkt en denkt graag met je mee. Mocht je benieuwd zijn naar jouw mogelijkheden? Maak dan gratis en vrijblijvend een eerste afspraak met een van onze hypotheekadviseurs! Hypotheek Visie Nijmegen Kronenburgersingel 3 6511AL Nijmegen 024-3604785 nijmegen@hypotheekvisie.nl https://www.hypotheekvisie.nl/nijmegen GRATIS Verduurzaamrapport t.w.v. €189,

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 9 Naden & kieren Maak ze dicht! Door de brievenbus, langs het kruipluik of ‘gewoon’ onder de deur door: tocht kan overal vandaan komen. Het zorgt voor kou en onnodig energieverbruik. De oplossing is simpel: maak alle naden en kieren in je huis dicht, bijvoorbeeld met tochtstrips of kit. Je huis voelt warmer, je verspilt minder energie en je helpt het klimaat. Een huis met veel naden en kieren is ‘lek’. Koude lucht van buiten stroomt je huis in en verwarmde lucht je huis uit. Je huis voelt daardoor kouder aan. De thermostaat een graadje hoger zetten lijkt een goede oplossing. Het wordt daardoor wel wat warmer in huis, maar je gasverbruik gaat ook omhoog. En dan te bedenken dat de thermostaat juist omlaag kan als alle naden en kieren dicht zijn. Kosten en besparingen Het dichtmaken van alle naden en kieren in een gemiddelde hoekwoning of 2-onder-1-kap scheelt zo’n 70 m3 gas per jaar. Dat komt neer op een jaarlijkse besparing van minimaal € 70. En als de thermostaat dan ook nog een graadje lager kan (omdat het huis warmer aanvoelt), dan bespaar je nog eens zo’n € 130 per jaar. Samen € 200 per jaar dus! Zelf doen: lage kosten Als je zelf naden en kieren dichtmaakt, betaal je alleen de kosten van het materiaal. Die heb je zo terugverdiend met een lagere energierekening. Als je een klusjesman of bedrijf inhuurt, kost het natuurlijk meer. Milieu Centraal berekende dat het in een gemiddelde hoekwoning zo’n € 1.300 kost om alle naden en kieren te laten dichtmaken. Als een deel al is gedaan (bijvoorbeeld omdat je dak of vloer al geïsoleerd is), zijn de kosten lager. Op kierenjacht: check je huis Naden en kieren kun je pas dichtmaken als je weet waar ze zitten. Soms is dat op zichtbare plekken in je huis, bijvoorbeeld in de brievenbus. Soms op onverwachte plekken, bijvoorbeeld bij gaten in de muur waar leidingen doorheen lopen. Ga daarom op kierenjacht in je eigen huis. Check de ‘hotspots’ voor naden en kieren, kijk en voel als het hard waait: zijn ze dicht of voel je nog tocht als je je hand er voor houdt? De ‘hotspots’ in huis Door het hele huis • Bij ramen en deuren die open kunnen • Tussen de kozijnen en de muur • Bij gaten in de muur of vloer waar leidingen doorheen lopen • Tussen gipsplaten Als alle naden en kieren in je huis dicht zijn, kan de verwarming vaak ook een graadje lager. In een gemiddelde hoekwoning scheelt dat bij elkaar zo’n 200 euro per jaar! Ga voor meer informatie naar: www.milieucentraal.nl Milieu Centraal geeft praktische en betrouwbare informatie over groene onderwerpen, van zonnepanelen en warmtepompen tot afval scheiden en ledlampen. Neem eens een kijkje op www.milieucentraal.nl en laat je inspireren! Bron: Milieu Centraal, www.milieucentraal.nl Voordeur, meterkast, keuken en kruipluik • Opvallende plekken: in de brievenbus en onder de buitendeur • Onopvallende plekken: in de meterkast, bij leidingen achter en onder keukenkastjes en rondom het kruipluik Bij de buitenmuren • Bij een voorzetwand tegen de buitenmuur: tussen de gipsplaten • Waar de begane grondvloer aansluit op de buitenmuren In het dak • Tussen dakplaten, in de nok en in de aansluitingen van het dak.

hcgairco g hcglaadpaal hcgwarmtepomp hcgzonnepanelen

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 11 Zonnepanelen kopen Met zonnepanelen bespaar je flink op je energierekening en help je het milieu. Waar moet je op letten? Is jouw dak geschikt? Wij beantwoorden je vragen. Waaruit bestaat een zonneenergiesysteem? Naast de zonnepanelen op het dak bestaat de installatie uit: • een omvormer; • bekabeling; • extra groep in de meterkast; • en liefst ook een monitoringsysteem. De omvormer zet de gelijkspanning van de zonnepanelen om naar de wisselspanning van ons elektriciteitsnet. Van de omvormer loopt een kabel naar de elektriciteitsmeter via een aparte groep in de meterkast. Vaak zal dus bij de installatie een nieuwe groep toegevoegd moeten worden. De elektriciteits meter moet teruglevering aan het net kunnen registeren. Heb je nog een oude meter met een draaiende schijf, dan zie je die ook daadwerkelijk terugdraaien. De meeste omvormers worden geleverd met een monitoringsysteem. Dat is heel zinvol en een eventuele meerprijs waard. Je ziet hoeveel stroom jouw panelen daadwerkelijk leveren. Omdat je die stroom soms direct zelf verbruikt, staat dit niet gelijk aan wat je via je elektriciteitsmeter aan het net teruglevert. Zonder monitoring kun je de precieze opbrengst van zonnepanelen dus niet achterhalen. Moderne omvormers hebben vaak een wifi­verbinding, maar een bekabelde internetverbinding kan ook. Zo kun je de informatie op bijvoorbeeld een pc, tablet of smartphone zien, compleet met dag­, maand­ en jaaroverzichten. Niet alleen leuk, maar ook de beste manier om in de gaten te houden of je panelen nog goed presteren. Als je voor micro­omvormers of power optimizers kiest, kun je zelfs de opbrengst per individueel zonnepaneel bijhouden. Bij micro­omvormers heeft elk zonnepaneel aan de achterkant zijn eigen omvormertje en hangt er geen omvormer meer in huis. Bij power optimizers zit aan het paneel alleen een ‘optimizer’ en is nog wel een omvormer in huis nodig. Hoeveel zonnepanelen heb ik nodig? Je wilt zonnepanelen. Maar hoeveel is optimaal? Dat hangt af van je stroomverbruik en de opbrengst van de zonnepanelen. We leggen uit hoe je het optimale aantal zonnepanelen berekent en waar je op moet letten. Wat heb je nodig? Wanneer haal je financieel gezien de meeste opbrengst uit zonnepanelen? Het meest optimaal is als je precies genoeg zonnepanelen hebt om je totale jaarlijkse stroomverbruik mee op te wekken. Om te bepalen hoeveel zonnepanelen voor jou optimaal zijn, heb je dus nodig: • een inschatting van de opbrengst (het vermogen) van de aan te schaffen zonnepanelen; • je eigen energierekening om te zien hoeveel stroom je per jaar verbruikt; • afmetingen, hellingshoek en oriëntatie van je dak. –> vervolg op pagina 13 Bereken de jaaropbrengst van zonnepanelen In Nederland geldt de volgende vuistregel: de jaaropbrengst van zonnepanelen in kilowattuur (kWh) bedraagt 90% van de capaciteit van het systeem in wattpiek. Voorbeeld: 10 panelen van 270 Wp leveren dus zo’n 0,9 x 10 x 270 = 2430 kWh op. In kustgebieden ­ waar de jaarlijkse instraling hoger is ­ zal dit iets meer zijn. Koele temperaturen zijn ook gunstig, want zonnepanelen presteren bij dezelfde hoeveelheid zonlicht beter als ze kouder zijn. Als de panelen niet op het zuiden, maar ongeveer op zuidoost of zuidwest liggen, kun je voor de zekerheid 10% van de verwachte opbrengst afhalen.

www.ambiance.nl/nijmegen Meer comfort en een lagere energierekening met zonwering Duurzaamheidstips van de grootste zonweringspecialist van Nederland Dat zonwering bijdraagt een koel huis is algemeen bekend. Maar wist je dat zonwering ook in de winter bijdraagt aan meer comfort en een lagere energierekening? De combinatie van de juiste producten, doekkleur en slimme bedieningsopties maken een enorm verschil! Hoe dat werkt? Dat lees je in onze 5 duurzaamheidstips op www.ambiance.nl/nijmegen/duurzaamheidstips Voor een vakkundig advies op basis van jouw wensen ben je van harte welkom in onze showroom.  Tip: bel ons voor een afspraak, dan weet je zeker dat er een adviseur voor je klaar zit! ZONWERING R OLLUIKEN RAAMDECORA TIE TERRAS - OVERKAPPINGEN HORREN VL OEREN Ambachtsweg 2, 6581 AX Malden - T (024) 358 28 20 - info@zonweringnijmegen.nl

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 13 Bereken zelf het aantal zonnepanelen Een goede installateur kan een behoorlijk precieze opbrengstverwachting voor jouw dak bepalen, maar voor een eerste inschatting van het aantal panelen dat je nodig hebt, gebruik je de formule: (jaarlijks stroomverbruik x 1,1) : (het vermogen van 1 paneel in wattpiek). Voorbeeld: • Je jaarlijks stroomverbruik is 3000 kWh. • Je leverancier heeft zonnepanelen van 270 Wp in de aanbieding. • Daarvan heb je er dan 3000 x 1,1 = 3300 gedeeld door 270 = 12,2 nodig. Omdat de opbrengst van zonnepanelen jaar op jaar verschilt, en in de loop der jaren langzaam iets achteruitgaat, zou je bijvoorbeeld voor 13 panelen kunnen kiezen als die op je dak passen. Het vermogen van de zonnepanelen in wattpiek Het vermogen van zonnepanelen wordt uitgedrukt in wattpiek (Wp). Dat is het (maximale) piekvermogen dat het zonnepaneel opwekt onder standaard laboratoriumcondities (zogenaamde STC­condities: optimale instraling, temperatuur van 25 graden). Het piekvermogen is nodig om de jaarlijkse opbrengst te berekenen, maar ook om te bepalen wat de capaciteit van de omvormer moet zijn voor een bepaald aantal panelen. Er zijn inmiddels zonnepanelen van standaardformaat met piekvermogens tot zo’n 360 Wp, maar 260­290 Wp is gangbaar. Panelen met extra hoge vermogens zijn duurder en vaak alleen lonend als de dakruimte beperkt is; ze bieden immers wel meer opbrengst per vierkante meter, maar niet altijd per euro­investering. Check je jaarlijkse stroomverbruik Zoals hierboven blijkt leveren gemiddelde nieuwe zonnepanelen per stuk dus rond de 240 kWh elektriciteit per jaar. Een gemiddeld huishouden gebruikt zo’n 3300 kWh aan stroom per jaar. Voor dit stroomverbruik heb je 14 gemiddelde zonnepanelen nodig (14 x 240 = 3360). Maar dit is een gemiddelde van grote en kleine huishoudens. Ook de hoeveelheid apparaten, hoe zuinig deze zijn en of je elektrisch rijdt spelen een rol. Het is dus slim om eerst je energierekening erbij te pakken om te zien hoeveel panelen voor jou optimaal zijn. Houd daarbij, voor zover mogelijk, rekening met toekomstige veranderingen in je huishouden of leefstijl. Maandbedrag verlagen In het eerste jaar dat je zonnepanelen hebt, zal je maandbedrag dat je aan de leverancier betaalt te hoog zijn. Daarna ontvang je bij je jaarnota een teruggave. Het kan daarom handig zijn om direct na plaatsing van de zonnepanelen aan je energieleverancier te vragen of het maandbedrag meteen omlaag kan. Voor meer informatie ga je naar: Consumentenbond Consumentenbond.nl

Speciaal voor de inwoners van Nijmegen: isoleren zonder lange wachttijd Een goed geïsoleerd huis biedt u volop voordeel: • minder kou en tocht; • een lagere energierekening; • minder CO2-uitstoot; • uw eventuele warmtepomp werkt alleen optimaal als uw huis goed geïsoleerd is; Door de gestegen gasprijzen verdient u de investering in isolatie snel terug. De overheid vindt isoleren zo belangrijk dat er goede subsidiemogelijkheden zijn. Hierbij krijgt u tot 30% van de kosten vergoed. Ook is het mogelijk om een fi nanciering aan te vragen voor het laten uitvoeren van isolatie. Speciaal voor de inwoners van Nijmegen: isoleren zonder lange wachttijd Door de grote vraag naar isolatie lopen wachttijden behoorlijk op. Maar niet voor u! Voor deze actie in Nijmegen hebben wij capaciteit vrijgemaakt. Snel genieten van een geïsoleerd huis? Het kan! Zo werkt het Wilt u uw huis laten isoleren? Dan komen wij bij u langs om uw huis te bekijken en een off erte op maat te maken. Zijn er geen bijzonderheden, dan komen wij binnen een paar weken uw woning isoleren. Wilt u een vrijblijvende afspraak maken? Stuurt u dan een e-mail met uw naam en telefoonnummer of gebruik de QR code; wij bellen u binnen 24 uur terug. IsoSun is onderdeel van LeefEnergieBewust, de duurzaamheidsgoep voor particulieren, VvE’s en het MKB. LeefEnergieBewust biedt door het hele land duurzaamheidsproducten aan zoals zonnepanelen, spouwmuurisolatie, dakisolatie, vloerisolatie, bodemisolatie en laadpalen. De volgende bedrijven zijn onderdeel van LeefEnergieBewust: Vraag een off erte aan via 085-6202167 of via het contactformulier op onze site www.isosun.nl

a NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 15 Je huis isoleren en geld besparen Door je huis goed te isoleren, kun je veel energie besparen. Heb je een wat oudere woning, dan kun je met enkele goedkope maatregelen al snel heel veel geld besparen. Maar ook in nieuwere woningen zijn nog veel mogelijkheden om te besparen, die je snel terugverdient. Als je huis niet goed geïsoleerd is, vervliegt de warmte van je centrale verwarming door ramen, muren, vloer of dak naar buiten. Stoken voor de buitenlucht is zonde van de energie, dus zorg dat de warmte binnen blijft! Moderne huizen met energielabel A of B zijn al goed geïsoleerd, oudere woningen vaak minder. Woningen van voor 1980 zijn vaak zelfs niet of nauwelijks geïsoleerd. Alsnog isoleren bespaart veel energie en geld en je verdient de investering meestal snel terug. Bij oudere woningen leveren kleine investeringen de meeste besparing op. Denk daarbij aan tochtstrips of radiatorfolie: je koopt het voor een prikkie in de bouwmarkt, maar het zorgt voor een veel lager gasverbruik. Dak, gevel, ramen en vloeren isoleren Zowel bij oudere als bij wat nieuwere woningen valt er veel te behalen. Als je een slecht geïsoleerde woning goed isoleert, kun je jaarlijks tot wel 2700 m3 aardgas besparen, dat is maar liefst €1700. Milieu Centraal heeft de besparingen berekend voor een gemiddelde eengezinswoning, per type isolatiemaatregel en per type woning. De tabel toont de jaarlijkse besparing in euro’s, en het bedrag dat je moet investeren. Je kunt daaruit gemakkelijk de terugverdientijd afleiden. Het isoleren van het dak verdien je bijvoorbeeld in ongeveer 8 jaar terug, bij een spouwmuur is dat al in 4 jaar. Zo’n rendement vang je tegenwoordig niet meer op een spaarrekening. Wanneer je minimaal 2 isolatiemaatregelen neemt, kon je daarvoor ook subsidie aanvragen. Om in aanmerking te komen voor deze subsidie dient u minimaal twee maatregelen uit te laten voeren, voor extra informatie kunt u kijken op: www.rvo.nl Op de overheidswebsite ‘Energiebesparen doe je nu’ vind je een overzicht van verbeteropties voor je woning, uitleg over subsidies en leningen, en links naar bedrijven die de werkzaamheden kunnen uitvoeren. Altijd goed ventileren! Zorg altijd dat je voldoende ventileert. Dit kost een beetje energie, maar het is erg belangrijk voor je gezondheid. Bij goede isolatie en het ontbreken van kieren kunnen ongezonde stoffen zich in de Jaarlijkse besparing in €, (cursief) wat je eenmalig investeert Maatregel Tussenwoning Isoleren schuin dak Isoleren vloer Isoleren spouwmuur HR++-glas in plaats van enkel glas €500 (€4000) €160 (€1400) €210 (€800) €240 (€3100) lucht binnenshuis ophopen. Ventileren kan met een mechanisch ventilatiesysteem, maar roosters in de ramen en af en toe doorluchten kan ook. Veel informatie over ventileren kun je vinden bij Milieu Centraal. Besparen Dankzij al deze tips bespaar je al behoorlijk op je energierekening. Wil je nog meer besparen? Kijk dan of het wisselen van energieleverancier zin (€4600) €180 (€1600) €550 (€2100) €270 (€3500) Hoekwoning / twee­onder­een­kap €600 Vrijstaande woning €1000 (€8300) €320 (€2800) €800 (€3100) €360 (€4600) heeft. Bekijk in de Energievergelijker welke energieleverancier voor jou het voordeligst is en stap meteen over. Nóg makkelijker is overstappen via het Energiecollectief. Voor meer informatie ga je naar: Consumentenbond Consumentenbond.nl Besparen en voor meer informatie ga je naar: Consumentenbond www.consumentenbond.nl

GOEDKOOPAIRCOS.NL Speciale aanbieding * 60% op uw gas! Energielabel A+++ Koelen, verwarmen, reinigen en ontvochtigen MITSUI MTX12HP24 incl. standaard montage NU VOOR €1.150,-* split unit airco 12000 BTU 3.5 Kw Koelen en verwarmen R32 5 jaar garantie Fluisterstil Wifi voorbereid Optimale luchtverdeling Auto Swing * gemiddeld tarief BESTEL NU en bespaar LG 3.5 KW SET Split unit 3,5 Kw WiFi Koelen en Verwarmen R32 NU VOOR €1.395,-* MITSUBISHI HEAVY SRK NU VOOR €1.495,-* 3.5 Kw Split Unit Koelen en verwarmen R32 KOELEN EN VERWARMEN HET GEHELE JAAR DOOR

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 17 Warmtepomp: elektrisch verwarmen Een warm huis zónder aardgas: dat kan duurzaam met een warmtepomp. Met deze elektrische verwarming wordt jouw klimaatimpact meteen een flink stuk kleiner. En als je nú een warmtepomp koopt, kun je subsidie krijgen. Check welke warmtepomp voor jouw huis geschikt is. Er zijn drie soorten warmtepompen: • Een volledig elektrische warmtepomp zorgt voor verwarming van je huis en al je warme water in de badkamer en keuken. Als je ook elektrisch gaat koken, woon je zonder aardgas. Deze warmtepomp wordt ook wel combi, volledig of all­electric genoemd. • Een hybride warmtepomp werkt samen met je cv­ketel. Hij zorgt op de meeste dagen voor de warmte in huis, de cv­ketel springt alleen bij als het erg koud is en zorgt voor je warme water in de badkamer en keuken. Het is een makkelijke tussenstap naar wonen zonder aardgas. • Een ventilatiewarmtepomp is een kleine warmtepomp die warmte uit de ventilatielucht haalt. Ongeveer 180.000 huizen in Nederland (2016) hebben al een warmtepomp, en steeds meer mensen nemen er één. Welke warmtepomp voor welk huis? 1 Heeft jouw huis overal iets van isolatie (in je dak, vloer en gevel én dubbel glas)? Dan kun je nu al een hybride warmtepomp nemen. Die werkt samen met je cv­ketel, maar je gasverbruik daalt flink. Zo bespaar je heel eenvoudig 25 procent op je CO2­uitstoot! 2 Ontbreekt er ergens in huis nog isolatie, bijvoorbeeld onder de vloer of in de spouwmuur? Pak dat dan eerst aan. Daarmee bespaar je meer op je energierekening en op je CO2­uitstoot. Daarna ben je klaar voor een hybride warmtepomp! 3 Is jouw cv­ketel 12 jaar of ouder? Zoek dan alvast uit of je huis geschikt is voor een volledig elektrische warmtepomp. Mis je ergens nog goede isolatie? Pak dat dan nu aan: zo ben je straks klaar om all­electric te gaan. 4 Voor een volledige warmtepomp moet jouw huis goed tot zeer goed zijn geïsoleerd. Is jouw huis in of na 2000 gebouwd? Dan is de isolatie zeker in orde en kun je het zonder grote ingrepen geschikt maken voor een volledige warmtepomp. 5 Is jouw huis na 1974 gebouwd? Dan is de kans groot dat je een mechanisch ventilatiesysteem hebt en is jouw huis geschikt voor een ventilatiewarmtepomp. Waarom is een warmtepomp duurzaam? Een warmtepomp haalt warmte uit de lucht, bodem of het grondwater en maakt daar een bruikbare temperatuur van. Een warmtepomp doet dat heel efficiënt: van 1 kWh stroom maakt een warmtepomp 2 tot 5 kWh warmte. De warmtepomp gebruikt stroom: je zult dus merken dat je stroomverbruik toeneemt. Daar staat tegenover dat je geen (of bij een hybride warmtepomp: de helft minder) gas gebruikt. Alles bij elkaar gaat jouw CO2­uitstoot door verwarming en warm water omlaag, ook al is in Nederland de stroom nog lang niet 100% duurzaam. Vergeleken met een hr­ketel op gas is jouw CO2­uitstoot door verwarming en warm water veel lager: • Met een hybride warmtepomp zo’n 25% lager. • Met een volledige warmtepomp met de buitenlucht als bron zo’n 40% lager. • Met een volledige warmtepomp met bodembron zo’n 50% lager. Als in de toekomst alle stroom duurzaam is, gaat de CO2-uitstoot van volledige warmtepompen zelfs naar nul. Ga voor meer informatie naar: www.milieucentraal.nl Milieu Centraal geeft praktische en betrouwbare informatie over groene onderwerpen, van zonnepanelen en warmtepompen tot afval scheiden en ledlampen. Neem eens een kijkje op www.milieucentraal.nl en laat je inspireren! Bron: Milieu Centraal, www.milieucentraal.nl

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 19 Nationale Duurzame Huizen Route De Nationale Duurzame Huizen Route is een platform voor iedereen die geïnteresseerd is in duurzaam wonen. Wat is er te beleven? • 365 dagen per jaar vragen stellen aan huiseigenaren op de website • Ideeën opdoen en uitwisselen tijdens de Nationale Duurzame Huizen Route • Verdieping met thematours in het voorjaar Bekijk de duurzame huizen bij jou in de buurt. Je kunt ook zoeken op bouwjaar, type woning of kenmerk. De deelnemende huizen zijn stuk voor stuk inspirerende voorbeelden om zelf aan de slag te gaan. Duurzame Huizen Route Ervaringen uit de eerste hand Wil je meer weten over het verduurzamen van je huis en comfortabeler wonen? Of staat er een verbouwing op de planning en kijk je naar energiebesparende mogelijkheden? Stel je vraag aan een huiseigenaar met een duurzame woning en hoor ervaringen uit de eerste hand. Veel huiseigenaren zijn het hele jaar door via de website bereikbaar voor vragen of aanvullende informatie. Dit kan door middel van een contactformulier bij de woning. Tijdens de jaarlijkse Duurzame Huizen Route krijg je de mogelijkheid om huiseigenaren persoonlijk te ontmoeten. In heel Nederland stelt een groot aantal huiseigenaren hun duurzame huis ieder jaar open voor een bezoek. In een ongedwongen sfeer heb je alle tijd om vragen te stellen. LET OP: Niet alle huizen gaan open. Zie de openingstijden op onze website. Huis aanmelden Vind je het leuk om anderen op weg te helpen bij het duurzamer maken van hun woning? Meld je huis aan voor de Nationale Duurzame Huizen Route en deel jouw kennis en ervaringen. Of het nu gaat om spouwmuurisolatie, HR++­glas, zonnepanelen of balansventilatie; alle opgedane kennis en ervaringen zijn waardevol! Voor meer informatie bezoek je onze website op www.duurzamehuizenroute.nl

20 | DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU NIJMEGEN STIJGING VAN UW ENERGIEVERBRUIK Onder druk van de hoge energieprijzen, worstelen de meeste woningeigenaren vooral met de vraag: “hoe breng ik mijn energieverbruik omlaag?“ Hierbij wordt vooral gedacht aan energiebesparende maatregelen zoals bijvoorbeeld isoleren, plaatsen van zonnepanelen en warmtepompen. Echter een belangrijke maatregel wordt hierbij over het hoofd gezien namelijk: vochtwering in uw woning. Vocht Vocht leidt namelijk tot een hoger energieverbruik en dus ook hogere energiekosten. Het vocht dat in de lucht aanwezig is, absorbeert immers de warmte en de verwarming moet meer werken om dat warmteverlies te compenseren. Door de vochtigheid omlaag te brengen, bespaar je op je energiekosten. Als de lucht heel vochtig is, heeft elke kubieke meter meer massa. Dat kost meer energie om te verwarmen. Bovendien is de gevoelstemperatuur lager als de luchtvochtigheid hoog is. Mogelijke gevolgen voor uw welbevinden In een vochtige woning voelt het kouder aan en warmen de kamers slecht op, hetgeen extra energie kost en dus uw energierekening negatief beïnvloed. In een vochtige woning is er dikwijls sprake van schimmelvorming hetgeen ongezond is voor bejaarden en baby’s. Tevens kunnen mensen met longaandoeningen hiervan hinder ondervinden. Aantasting van uw woning Schade die veroorzaakt wordt door vocht, kan de levensduur en de waarde van uw woning doen dalen. Als het te lang duurt, kan er naast esthetische schade ook structurele schade optreden: afbrokkelende baksteenvoegen, gevaarlijke elektriciteitsinstallatie etc. Vochtproblemen verhelpen Jammer genoeg lossen vochtproblemen helaas niet vanzelf op. Gezien dat vochtproblemen van invloed zijn op uw energieverbruik en dus uw energiekosten, moeten ze ook worden aangepakt. Het bestrijden van vocht in uw woning kan worden gefinancierd bij het aangaan van een verduurzamingshypotheek. Immers het aanpakken van vocht in uw woning leidt tot een lager energieverbruik en lagere energiekosten. Voor vragen en of informatie kunt u ons bereiken op: Walldecsolutions bv Noord Brabantlaan 265 5652 LD Eindhoven +31(0)40 – 252 9762 info@walldecsolutions.nl

Bel Niek voor advies: (06) 10 96 06 47 Duurzaam wonen hoeft niet kostbaar te zijn Niek Laskewitz is fi nancieel adviseur bij Rabobank Rijk van Nijmegen en gespecialiseerd in duurzaam wonen. Een onderwerp waar je eigenlijk niet meer omheen kunt en daar is Niek blij mee. Met relatief kleine investeringen kun je al energie besparen en duurzamer wonen. Denk maar aan het beter isoleren van je huis of investeren in zonnepanelen. Rabobank helpt graag bij duurzame woonwensen. Met de hoge gas- en energieprijzen denkt iedereen er wel over na: hoe kan ik duurzamer wonen? Met andere woorden: hoe kan ik geld besparen op mijn energierekening en op wat voor manier kan ik bijdragen aan een betere toekomst? “Wij merken dat steeds meer mensen bij ons aankloppen met duurzame woonwensen”, zegt Niek. “Ze willen weten wat er allemaal mogelijk is en wat daar de kosten van zijn. Als financieel adviseur en als erkend adviseur duurzaam wonen help ik ze daar graag bij.” Optimaal wooncomfort Niek adviseert altijd om de gratis HuisScan van homeQgo uit te voeren. Je voert een aantal gegevens in en krijgt daarmee inzicht in duurzame en energiebesparende maatregelen die voor jouw woning geschikt zijn. “Extra fijn is dat je meteen ziet wat het kost en wat het je oplevert”, zegt Niek. “En wat er prioriteit heeft. Kun je beter eerst je vloer isoleren of dubbelglas aanschaffen? De HuisScan geeft inzicht.” Je vindt de huisscan op rabobank.nl/ duurzaamwonen Financiële oplossingen Je bent eruit, je wilt jouw woning duurzaam verbouwen. Maar hoe kan je dit het beste financieren? Er zijn verschillende slimme mogelijkheden. Je kunt ervoor kiezen om je spaargeld te gebruiken, maar er bestaan ook andere mogelijkheden om de verduurzaming van je woning te financieren. Zo zijn subsidies, kun je een duurzaamheidskorting krijgen op je hypotheekrente en is het mogelijk om een Energiebespaarlening af te sluiten. Via de Energiebespaarlening is het mogelijk om tegen een aantrekkelijke rente geld te lenen voor energiebesparende maatregelen. De Energiebespaarlening put uit het Nationaal Warmtefonds. Rabobank maakt deze lening o.a. mogelijk. Ook biedt Rabobank het Groendepot. ‘Een bouwdepot speciaal voor het nemen van energiebesparende maatregelen,’ legt Niek uit. Je hebt twee jaar de tijd om te beslissen hoe jij je woning wilt verduurzamen. Dit geeft jou de tijd om hier rustig over na te denken. Zolang je het geld niet gebruikt, ontvang je hierover een rentevergoeding die gelijk is aan de afgesproken hypotheekrente die je voor de verduurzaming hebt afgesloten. Het grotere plaatje Nog een laatste tip van Niek: kijk naar het grotere plaatje. ‘Bij het kopen van een huis, willen mensen meestal de hypotheek zo laag mogelijk houden. Begrijpelijk, maar het loont om breder te kijken en alle woonlasten in beeld te brengen, niet alleen de hypotheeklast. In bepaalde gevallen kan het bijvoorbeeld juist interessant zijn om de hypotheek iets op te hogen, zodat je kunt investeren in de verduurzaming van je huis. Een investering die op termijn weer een flinke besparing oplevert.’ er energiebesparende Ook benieuwd naar jouw mogelijkheden om duurzamer te wonen? Bel Niek voor een vrijblijvende afspraak op (06) 10 96 06 47 of kijk op rabobank.nl/duurzaamwonen.

Kom langs en zie hoe mooi zuinig kan zijn! Nieuweweg 303 6603BN Wijchen T. 024-6422524 www.stelumiverlichting.nl Ruit herstellen? Seuren bellen!

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 23 Energiezuinig verlichten: kies led Gloei- en halogeenlampen vervangen door ledlampen is een slimme zet, zelfs als de lampen nog goed werken. Een ledlamp is 85% zuiniger dan een gloeilamp en verbruikt 75% minder stroom dan een halogeenlamp. Er bestaan ledlampen in vrijwel alle soorten, maten en tinten. Hoewel de aanschafprijs hoger ligt, betaal je op de lange termijn veel minder voor led door het lage verbruik en de lange levensduur. Je kunt flink energie besparen door je huis efficiënt te verlichten. Bijna alle (99%) impact van verlichting op het milieu komt door de elektriciteit die nodig is om lampen te laten branden. Daarom is het niet zonde om werkende onzuinige lampen te vervangen door led. De energie die het kost om een ledlamp te produceren win je binnen 300 branduren terug. Milieu Centraal geeft tips om energie te besparen met verlichting, helpt je stap voor stap op weg om de juiste lamp te kiezen én vertelt waar je oude lampen kunt inleveren. Tips om te besparen op verlichting 1 Maak optimaal gebruik van daglicht in je huis, dan hoeven je lampen minder vaak aan. 2 Doe lampen uit als je een ruimte verlaat (ook als dat kort is). Laat ook ledlampen en buitenlampen niet onnodig aan. 3 Vervang gloeilampen en halogeenlampen door ledverlichting; start met lampen die vaak aan zijn en veel licht geven. Daar is de meeste energie te besparen. 4 Oude gloei­ en halogeenlampen mogen in de vuilnisbak, maar spaarlampen moet je apart inleveren. Check bij twijfel de afvalscheidingswijzer. Gloei- en halogeenlamp vervangen loont! De meeste mensen weten dat gloeilampen erg onzuinig zijn en de afgelopen jaren zijn ze grotendeels uit de winkel verdwenen, net als sommige halogeenlampen. Toch branden In de tabel hieronder kun je bekijken wat je aan energiekosten bespaart als je gloeilampen vervangt door ledlampen. Te vervangen gloeilamp Gloeilamp van 100 watt Gloeilamp van 75 watt Gloeilamp van 60 watt Gloeilamp van 40 watt Gloeilamp van 25 watt Gloeilamp van 15 watt Aantal lumen vervangende ledlamp > 1300 lumen 900 ­ 1100 lumen 700 ­ 850 lumen 400 ­ 500 lumen 200 ­ 300 lumen 100 ­ 150 lumen ** Op basis van 550 branduren per jaar. Bij een elektriciteitsprijs van 21 cent/kWh (prijspeil 2018). Energiekostenbesparing per jaar ** 9,80 euro 7,25 euro 5,90 euro 4,00 euro 2,50 euro 1,50 euro Minder energiekosten door zuinige lamp Met spaarlampen en ledlampen kun je veel besparen op je energiekosten. Hoewel halogeenlampen 30% zuiniger zijn dan gloeilampen, loont het ook om halogeenlampen te vervangen door ledverlichting. Helaas is er nog niet voor elk type halogeenlamp een ledlamp beschikbaar. er in een gemiddeld Nederlands huishouden nog 11 gloeilampen en 13 halogeenlampen. Alleen al in de huiskamer en keuken zijn gemiddeld nog 11 onzuinige lampen te vinden. Als je de 11 gloei­ en halogeenlampen in de huiskamer en keuken vervangt door led geeft dat een besparing van zo’n € 30 per jaar op je energiekosten (prijspeil 2018). Vervang je ook de 13 resterende onzuinige lampen in huis, dan komt daar nog €15 per jaar bij. De aanschaf van de ledlampen verdien je door de lagere stroomkosten gemiddeld in ruim 5 jaar terug. Mooi voor het milieu en goed voor je portemonnee! Zuinige ledlampen duurder? Ledlampen zijn in aanschaf duurder dan gloeilampen. Maar als je het stroomverbruik én de levensduur meetelt, ben je in veel gevallen toch goedkoper uit met led. Zo gaan ledlampen vaak 15.000 branduren mee, terwijl een gloeilamp maar 1.000 branduren meegaat. Je moet dus eigenlijk de aanschafkosten van 1 ledlamp vergelijken met die van 15 gloeilampen. Je bespaart verder 85% op de elektriciteitskosten, omdat de ledlamp veel minder stroom gebruikt dan de gloeilamp. Een halogeenlamp is iets minder onzuinig en gaat minder snel stuk dan een gloeilamp. Led bespaart 75% energie ten opzichte van halogeen en gaat 7,5 keer zo lang mee. Uiteraard gaat dit niet op als de lamp voortijdig stuk gaat of weinig brandt, dan kan een ledlamp toch duurder uitpakken. Voor meer informatie ga je naar: Bron: Milieu Centraal, www.milieucentraal.nl Milieu Centraal geeft praktische en betrouwbare informatie over groene onderwerpen, van zonnepanelen en warmtepompen tot afval scheiden en ledlampen. Neem eens een kijkje op www.milieucentraal.nl en laat je inspireren!

Temperatuur verlagen = energie en geld besparen! esparen! ZET JE CV-KETEL OP 60° & BESPAAR TOT WEL €60 PER JAAR! De meeste cv-ketels staan standaard veel heter ingesteld dan nodig. Door de temperatuur van het verwarmingswater naar 60 graden terug te brengen, werkt je ketel efficiënter. Zonder dat je aan warmte of comfort inlevert. Op onze site vind je een handig filmpje waarmee je jouw ketel ook op 60 graden kunt zetten. Zo bespaar je veel gas en daarmee energie en geld. Dat kan oplopen tot wel 60 euro per jaar! Bekijk de simpele instructievideo’s op: ZETMOP60.NL

Elektr isch laden in stijl Ons produc t Altijd op voorraad Alle kleuren mogelijk Slimme app Laadpaal of Laadbox Installatie hoogte naar keuze Op zoek naar een laadpaal die net zo mooi en duurzaam is als je elektrische auto? Ga voor een Design-Laadpaal! Het slanke ontwerp is slim in al z’n eenvoud en gemaakt van RVS met een hoogwaardige coating. Kies je favoriete kleur en geniet jarenlang van een unieke laadpaal. Een aanwinst voor de oprit, parkeerplaats of in je voortuin. 06 42 95 88 70 Bel ons Design-Laadpaal.nl

26 | DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU NIJMEGEN 15 tips voor een zuinige rijstijl Hoeveel brandstof een auto verbruikt hangt af van het soort auto waarin u rijdt én van uw rijstijl. Door zuinig te rijden verbruikt u minder brandstof. Daarmee voorkomt u veel uitstoot van CO2 en andere milieubelastende stoffen. Ook uw rijstijl maakt veel uit voor het milieu. Lees hier wat u kunt doen. 1 Maak gebruik van een navigatiesysteem om zo recht mogelijk op uw doel af te gaan en dus geen onnodige kilometers te maken. Bij sommige navigatiesystemen kunt u kiezen voor meest efficiënte route. Bij andere systemen is de optie “kortste route” vaak het beste. 2 Maak gebruik van het Start/Stop systeem indien aanwezig. 3 Wees bewust van het feit dat een koude motor tweemaal zoveel brandstof verbruikt dan een motor die goed is opgewarmd. Daarnaast is hoge toeren maken met een koude motor slecht voor uw voertuig. Om zuinig te rijden dient u dus laag in de toeren te rijden tot de motor voldoende is opgewarmd. 4 Probeer zo in te parkeren dat u direct kunt wegrijden zonder dat u moet keren. De auto keren met koude motor direct na vertrek is meer vervuilend voor het milieu dan wanneer u dit met een warme motor doet. 5 Kies voor Cruise control om gelijkmatig gas te geven en een vaste snelheid aan te houden. Door minder gas te geven en minder te remmen loopt uw motor efficiënter en dus zuiniger. 6 Kies de juiste versnelling. Probeer te voorkomen dat de motor van het voertuig overtoeren of ondertoeren maakt. Door op het juiste moment door te schakelen verbruikt u het vermogen optimaal, levert het minder kans op beschadiging van de motor en daarmee waarborgt u zuinig rijden. 7 Anticipeer op het verkeer. Om zuinig te rijden en tegelijkertijd uw rijcomfort te verhogen dient u vooruit te kijken in het verkeer zodat u tijdig kunt anticiperen op diverse verkeerssituaties. Hiermee voorkomt u dat u abrupt moet reageren door te remmen of gas te geven en haalt u de excessen uit uw rijstijl. 8 Probeer onnodig elektriciteitsgebruik te voorkomen. Hiermee wordt bijvoorbeeld bedoeld, overdag rijden met de Daytime Running Lights in plaats van de dimlichten. 9 Trek langzaam op. Door rustig op te trekken bespaart u brandstof en tegelijkertijd bespaart u op onderhoud en slijtage. 10 Onderhoud uw voertuig voldoende. Door uw voertuig tijdig van onderhoud te voorzien bevordert u de levensduur van uw voertuig maar zorgt u er direct voor dat uw voertuig zuinig blijft rijden. 11 Controleer regelmatig uw bandenspanning. Door een te lage bandenspanning verhoogt u de weerstand en draagt daarmee bij aan een tot 5% hoger brandstofgebruik. 12 Probeer kalm te rijden. Bij korte ritten (tot een uur) is de tijdswinst door hard rijden zeer minimaal. Blijf binnen de maximale snelheid rijden om de luchtweerstand te verlagen. Daarnaast zorgt een kalme rijstijl ervoor dat u minder hoeft te remmen en te accelereren waardoor u direct zuiniger rijdt en het levert minder stress op. 13 Airco slim gebruiken. Een ingeschakelde airconditioning kan het brandstofverbruik en dus de CO2 emissie fors verhogen. De uitstoot van schadelijke emissies kan eveneens worden verhoogd. Wilt u brandstof besparen en het milieu minder belasten, schakel de airco dan alleen in als het echt nodig is. 14 Korte ritten. Meer dan de helft van de autoritten is korter dan 10 kilometer, een prima afstand om gewoon op de fiets te doen. Bij korte autoritten wordt in de regel relatief veel met koude motor gereden waardoor het brandstofverbruik en dus de CO2 uitstoot relatief hoog is en het milieu zwaarder wordt belast. Er zijn nog veel meer voordelen om de fiets te pakken: u kunt uw fiets vrijwel overal gratis parkeren, en u voorkomt onnodige slijtage van uw auto door het rijden met een koude motor. Een koude motor zorgt ook voor relatief meer vervuiling. En al die korte ritten vinden vaak in de stad plaats en hebben dan een nadelige invloed op de lokale luchtkwaliteit. Pak daarom ook eens lekker de fiets! 15 Haal overbodige bagage uit uw auto; en rijdt niet onnodig met bijvoorbeeld een imperiaal. Extra bagage betekent extra gewicht, meer brandstofverbruik en dus een hogere CO2 uitstoot. Voor meer informatie: www.hetnieuwerijden.nl.

MG maakt elektrisch rijden bereikbaar voor iedereen www.vanmossel.nl/mg

Bijdragen aan een betere wereld en gezonder leefklimaat door kunststof kozijnen en deuren! Maak nu vrijbijvend een afspraak voor een gratis offerte! Isoleren en verduurzamen van de eigen woning wordt steeds belangrijker. We moeten stap voor stap van het gas af en de energieprijzen stijgen steeds verder. Dit betekent dat we onze huizen anders moeten gaan verwarmen en dat kan alleen op een effi ciënte manier als uw huis goed geïsoleerd is. Met onze sterk isolerende kunststof kozijnen, gecombineerd met hoogwaardig inbraakwerend glas dat voldoet aan alle normen en gewenste isolatiewaardes, realiseert u een aanzienlijke energiebesparing en zet u een grote stap in het verduurzamen van uw woning! Kerkenbos 1111 (naast de Basic Fit) 6546 BC Nijmegen | 024 21 20 925 | info@kroonkozijnnijmegen.nl Onze showroom is uitsluitend op afspraak geopend. www.kroonkozijn.nl MARKETINGSTRATEGIE ONLINE MARKETING Daag ons uit en deel je ambitie Samen maken wij impact op je doelgroep WEBSITE EN WEBSHOP Maak je website het perfecte visitekaartje en verkoopkanaal Strategie Het maken van de juiste keuze als het aankomt op doelstellingen, doelgroepen en kanalen is niet makkelijk. Laat campagnes op elkaar aansluiten met een aanpak die staat als een huis en waar je zelf de regie over hebt! Online Je wilt je bedrijf laten groeien. Samen bepalen wij de inzet van online marketingoplossingen. Beeld, tekst, social media, webcare en online adverteren verzorgen wij samen. Website Jouw website of webshop wordt op maat gemaakt met WordPress, al dan niet in combinatie met WooCommerce of Shopify. Zo kan je ook zelf aan de slag met je website na oplevering. Vergeet ook zeker niet je onderhoud, dit houdt hackers weg van jouw website. Prosos B.V. Prinses Beatrixlaan 297 7312 DG Apeldoorn Tel.: 055 20 706 80 support@prosos.nl www.prosos.nl prosos.nl

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 29 WARMTESCAN Warmtefoto’s of warmtescans worden steeds vaker gebruikt om te zien waar warmte weglekt uit onze huizen. Maar zulke warmtebeelden van gevels en daken kunnen sterk in detail verschillen. Er zijn grofweg twee soorten warmtebeelden: de quick scan en de uitgebreide warmtebeeldrapportage. Quick scans worden door verschillende gemeenten gratis aan bewoners aangeboden en geven een beeldende eerste indruk van onnodig energieverlies in een huis. Zo word je aan het denken gezet over de energiezuinigheid van je woning. Dit soort beelden worden ook door bedrijven voor 100 à 150 euro aangeboden. De uitgebreide warmtebeeldrapportage geeft voor 250 tot 400 euro een gedetailleerder beeld van de kwaliteit van de isolatie van een huis. Dit gaat vaak samen met een maatwerk energiebesparing (voorheen EPA), dat zelf ook enkele honderden euro’s kost. Voor een goed warmtebeeld moet er minstens 10 graden verschil zijn tussen binnenen buitentemperatuur. En er mag geen verstoring door zonnestralen of neerslag zijn. ‘s Winters vroeg in de ochtend of bij bewolking zijn de omstandigheden daarom het beste. Waarom een warmtebeeld? Een warmtescan geeft aan waar warmte uit de woning verloren gaat en waar het zinvol is om extra isolatie aan te brengen. Isolatie maakt je huis aangenamer, maar ook gezonder: gebrekkige isolatie (koudebruggen) kan zorgen voor vochtvorming en schimmel in muren en houtrot in vloeren en daken. Met een warmtebeeldcamera kunnen de volgende gebreken worden opgespoord: • Ontbrekende isolatie • Natte of uitgezakte isolatie • Koudebruggen (in de isolatie) • Kieren, naden en gaten (nauwkeuriger in combinatie Besparen en voor meer informatie ga je naar: Milieu Centraal www.milieucentraal.nl met een blowerdoortest) • Luchtdichtheid van de woning (alleen in combinatie met een blowerdoortest) • Bouwgebreken • Onjuiste detaillering • Lekkages Slechte isolatie kan in een woning van gemiddelde omvang jaarlijks zo’n € 1.000 aan stookkosten schelen. Dit staat gelijk aan ongeveer tien procent van de totale klimaatbelasting van een gemiddeld huishouden. Wonen in een slecht geïsoleerd, tochtig huis is bovendien onprettig: het voelt er altijd koud aan.

Ons specialisme is het bouwen met duurzaam hout. Vanuit deze visie hebben wij het concept Thermohouse ontwikkeld. Thermohouse is energiezuinige en milieuvriendelijke houtskeletbouw en richt zich op mensen die energieneutraal willen wonen. Dit concept maakt gebruik van ecologisch verantwoorde materialen zoals duurzaam hout en biologisch materiaal als Gutex. DUURZAAMHEID EN HERBRUIKBAARHEID GUTEX inblazen is niet alleen besparend, het is bovendien goed voor het milieu. Het natuurlijke isolatiemateriaal zorgt er namelijk voor dat het CO2 dat in de houtvezels opgeslagen is, opgeslagen blijft en dus niet in de lucht komt. Daarnaast is het materiaal bijna volledig duurzaam en herbruikbaar. Het hout dat voor GUTEX wordt gebruikt wordt gewonnen uit productiebossen in het Zwarte Woud. De kernen van de bomen zijn bestemd voor de productie van hout, zoals planken. De schors wordt via tuincentra als bodembedekker verkocht. Het spinthout, dat net onder de bast zit, werd tot voor een aantal jaren als afval beschouwd. Met de ontwikkeling van GUTEX is er sprake van maximaal gebruik van de boom. Isoleren met GUTEX is dus ook duurzaam isoleren. Koenen Bouwgroep Factorijweg 13c 6541 DM Nijmegen Telefoon: 024-3789201 Fax: 024-3733900 info@koenenbouwgroep.nl Over BOUWMAAT: passie voor vakwerk Wij zijn Bouwmaat. En dat zijn we al sinds 1986. Toen opgericht door bouwers, voor bouwers. Voor elke klus, van klein tot groot: wij hebben het in huis. Met een landelijk netwerk van vestigingen, een webshop en een app zijn wij de maatstaf in bouwen. Duurzaamheid Uitgangspunt is dat de resources op onze planeet eindig zijn en het dus belangrijk is voor onze en toekomstige generaties te handelen vanuit belang van People en Planet met oog voor Profi t. Als handelsorganisatie willen we actief bijdragen aan een betere wereld: • We bieden zoveel mogelijk duurzame producten aan • We kopen ethisch in • We trachten onze ecologische voetafdruk te beperken • Wij stimuleren medewerkers actief een maatschappelijke bijdrage te leveren Wat we verkopen Hout en plaatmaterialen wordt maximaal duurzame ingekocht: • Bouwmaat verkoopt voor 99% hout uit duurzaam gekapt bos • Gipsproducten bij Bouwmaat bestaan voor 18,5% uit hergebruikte gipsplaten • Bouwmaat maakt het zijn klanten makkelijk en betaalbaar om elke isolatieklus luchtdicht op te leveren • Onze kleding toeleveranciers worden getoetst op het ethisch inkopen en produceren van de kleding. Dat wil zeggen dat de confectie zonder kinderarbeid en onder menswaardige productieomstandigheden wordt gemaakt. Hiervoor worden jaarlijks verklaringen ondertekend. Sinds 2019 koopt Bouwmaat uitsluitend in bij partijen welke zich conformeren aan het BSCI (Business Social Compliance Initiative). • Focus ligt verder op energiebesparing. Bouwmaat stimuleert actief middels promoties de verkoop van isolatiemateriaal en lichtbronnen • Veilig werken voor klanten is ook een focuspunt. Er wordt steeds meer aandacht gegeven aan veiligheidsschoeisel en stofvrij werken. • Bouwafval: Bouwmaat stimuleert een juiste afvalverwerking door haar klanten, door het aanbieden van de Afvalservice. BOUWMAAT NIJMEGEN Energieweg 26a 6541 CX Nijmegen T. 024 372 82 11 www.bouwmaat.nl

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 31 Help! Waar begin ik met verduurzamen van mijn huis? “Een woning verduurzamen hoeft geen dertigduizend euro te kosten”, zegt Peter Huizer van bouwmaatschappij BMN de Klerk in Hardinxveld-Giessendam. BMN de Klerk is één van de bedrijven die zich aansloot bij Duurzame Aanbieder. Hierop vindt u alleen gekwalificeerde en door onafhankelijk keuringsinstituut SKG-IKOB gekeurde bedrijven. Woningbezitters krijgen bij aangesloten bedrijven één aanspreekpunt waar ze terecht kunnen met al hun vragen over het stapsgewijs verduurzamen van hun woning. Zowel advies, uitvoering als nazorg. “Als lid van branchevereniging Bouwend Nederland heb ik me aangemeld als Duurzame Aanbieder, omdat ik verduurzaming zelf erg belangrijk vind. Samen met Techniek Nederland en OnderhoudNL zette Bouwend Nederland dit initiatief op”, legt Huizer uit. Huizenbezitters kunnen zo gemakkelijk een professionele aanbieder vinden die hen helpt bij het verduurzamen van hun woning. Een lokaal aanspreekpunt adviseert niet alleen over stapsgewijs energieneutraler wonen, maar doet ook de uitvoering en nazorg. Isoleren “Ongeacht of jouw huis straks door een warmtepomp, stadsverwarming of biogas verwarmd wordt, kun je nu al je huis verduurzamen. Begin met kleine stappen zoals isoleren en ventileren. Dat houdt de warmte in huis en verbetert het leefklimaat”, zegt directeur Peter Huizer. “We werken aan een optielijst met gemiddelde kosten, mogelijke leningen, subsidies én besparingen. Op die lijst kunnen mensen overzichtelijk zien wat bijvoorbeeld dubbel glas kost en oplevert.” Vanaf 750 euro Huizer laat zien dat verduurzamen niet duur hoeft te zijn. “Een gemiddelde vloer van 45 m2 “Iedere maatregel merk je in huis. Het voelt behaaglijker. Laatst kregen we daar leuk bewijs van. De hondjes van een bewoner lagen eerst steevast op een dik kleed onder de tafel. Nadat we de vloer geïsoleerd hadden, lagen ze languit door de hele kamer. Dus iedereen heeft plezier van een geïsoleerd huis!”, besluit Huizer. kun je al voor 1.850 euro isoleren en bodemisolatie kan voor 1.125 euro. De binnenzijde van een schuin dak kan voor 2.200 euro en de spouwmuur van een tussenwoning soms al voor 800 euro. Er bestaan gunstige leningen en als je de energiebesparing daarmee verrekend, ben je na tien jaar vaak goedkoper uit. De precieze bedragen hangen natuurlijk samen met het type huis.” Zelfs de hond is blij Behalve energiekostenbesparing levert isoleren comfort op. Meer weten? Maak dan een afspraak met een gespecialiseerd bouw-, installatieof onderhouds bedrijf bij jou in de buurt. Een overzicht staat op duurzameaanbieder.nl

32 | DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU NIJMEGEN 16. Trek stekkers uit het stopcontact Sommige apparaten die op stand-by of uit staan gebruiken toch energie. Door de stekkers uit het stopcontact te trekken of gebruik te maken van een zogenaamde stand-by killer, verbruikt het apparaat minder stroom. Met deze tip kunt u tot wel €106 per jaar besparen. 18. Let op de warmte van apparaten Heeft u bepaalde elektrische apparaten die erg warm worden als u ze gebruikt? Dat is een teken dat deze veel stroom verbruikt. U kunt deze apparaten het beste zo min mogelijk gebruiken of vervangen. 21. Werk zoveel mogelijk met een laptop of tablet Laptops of tablets zijn een stuk zuiniger dan een desktop. 24. Laat de was centrifugeren Als een wasmachine centrifugeert draait de trommel heel hard rondjes. Door dit draaien gaat het water uit de kleding. Zo wordt de kleding droger voor het in de droger gaat, en gebruikt uw droger minder energie. 27. Zet de wasmachine uit Zet de wasmachine na het wassen altijd helemaal uit. Let erop dat er geen lampjes op de wasmachine blijven branden. 30. Gebruik uw vaatwasser effi ciënt Heeft u een vaatwasser? Zet deze pas aan als die vol is en zet hem op de eco-stand. Hierdoor kunt u €25 per jaar besparen. 33. Gebruik de waterkoker bij elektrisch koken Het kost minder stroom om water met een waterkoker aan de kook te brengen dan op de kookplaat. Als u kookt op gas geldt dit niet. 17. Gebruik de UIT-knop Gebruik altijd de UIT-knop van een apparaat, zo kan het apparaat niet onnodig stroom verbruiken. 19. Laad apparaten niet onnodig lang op Haal elektrische apparaten van de oplader als deze opgeladen zijn. Denk bijvoorbeeld aan uw elektrische tandenborstel of uw smartphone. Daarmee bespaart u elektriciteit. 22. Zet uw beeldscherm uit Zet het beeldscherm uit als u niet actief bent op de computer. Het beeldscherm verbruikt namelijk de meeste energie. 25. Was tijdens daluren Door te wassen tijdens het daltarief bespaart u op uw energiekosten. Dit heeft uiteraard geen invloed op uw energieverbruik. Heeft u zonnepanelen? Was dan juist als de zon schijnt. 28. Was altijd met een volle trommel Als u pas wast als de wasmachine vol zit, hoeft u minder vaak te wassen. Daardoor verbruikt u minder elektriciteit per kilo was. 31. Gebruik de deksel van de pan Kook altijd met een deksel op de pan. Zo kookt het water sneller en verbruikt u minder energie. Zo voorkomt u ook teveel vocht in huis 34. Zet de oven na gebruik open Hierdoor stroomt warmte uit de oven het huis in en hoeft de verwarming minder hard te werken. 20. Kies voor een ventilator Is het warm in huis? Kies dan voor een ventilator in plaats van een airconditioner. Een ventilator is namelijk energiezuiniger dan een airco. Een ventilator kan de gevoelstemperatuur met zo’n 3-5 graden laten dalen. 23. Gebruik de sluimerstand Stel uw computer zo in dat uw beeldscherm automatisch uitgaat na een door u te bepalen aantal minuten. 26. Was op 30°C Door te wassen op 30°C in plaats van 40 of 60, bespaart u veel energie. Bovendien wordt de was even schoon. 29. Hang de was buiten te drogen Een droger slurpt veel elektriciteit. U kunt de was daarom beter op een rek laten drogen. Zo belast u het milieu niet én bespaart u geld. 32. Gebruik vlakke pannen bij elektrisch koken Gebruik een pan met een platte bodem ter grootte van het kookoppervlak. Zo heeft de pan direct contact met de kookplaat en verspreidt de warmte optimaal. 35. Kook elektrisch Als u toch een nieuwe keuken aanschaft, kies dan gelijk voor een elektrische kookplaat, zoals inductie. Zo bent u voorbereid op de toekomst.

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 33 36. Was af met de hand Een grote afwas met de hand kost minder water en gas dan drie keer een kleine afwas of de vaatwasser. 37. Laat de afzuigkap niet te lang aan staan De afzuigkap zuigt warme lucht af waardoor de woning minder warm blijft. Daarnaast kost het afzuigen natuurlijk ook energie. 39. Geef de koelkast ruimte Zorg dat er minimaal 10 cm ruimte is aan de achterkant van de koelkast. Dan kan de koelkast de eigen warmte kwijt. En let er ook op dat u de koelkast niet in de buurt zet van de verwarming. 42. Houd de achterkant van de koelkast schoon De achterkant van de koelkast wordt snel stoffi g. Daardoor moet de koelkast harder werken. Door de achterkant van de koelkast regelmatig schoon te houden voorkomt u dat. 40. Wees zuinig met een tweede koelkast Koelkasten verbruiken veel elektriciteit. Heeft u een tweede koelkast? Gebruik deze alleen als u het echt nodig heeft, en zet hem anders uit. 43. Ontdooi de vriezer regelmatig Hierdoor werkt de vriezer effi ciënter en gebruikt deze minder energie. Ontdooi de vriezer altijd als er meer dan 4 mm ijs aan de randen zit. 41. Houd de koelelementen schoon Als de koelelementen schoon zijn werkt de koelkast energiezuiniger. Maak deze dus regelmatig schoon. 44. Laat restjes eten eerst afkoelen Wilt u een warme maaltijd bewaren voor de volgende dag? Laat het dan eerst afkoelen voordat u het in de koelkast zet. En leg bevroren producten voordat u ze gebruikt in de koelkast. Bij het ontdooien komt er kou vrij waardoor de koelkast minder hard hoeft te werken. 45. Controleer of de koelkast goed sluit Als de koelkast niet goed sluit, kost dit al snel 10-15% extra energie. Om te controleren of uw koelkast goed sluit kunt u proberen of een biljet van 10 euro door de deur past. Lukt dit? Dan moet u de afsluitstrip van de koelkast schoonmaken of vervangen. 46. Dek eten goed af Condensvorming in de koelkast verlaagt de effi ciëntie. Door eten goed af te dekken voorkomt u onnodig vocht in de koelkast. 47. Zet de koelkast en vriezer uit tijdens uw vakantie Gaat u lang op vakantie? Haal dan de koelkast en vriezer leeg en zet ze uit. Zet de deur van zowel het koel- als het vriesgedeelte open, zodat het niet gaat schimmelen. Meer tips & informatie over het verduurzamen van uw woning? Kijk op www.nijmegen.nl/energieloket 48. Vervang gloei- of halogeenlampen Ledlampen zijn zo’n 90% zuiniger. Ook als u nu nog goed werkende gloeilampen en halogeenlampen heeft, loont het deze te vervangen voor ledverlichting. 49. Maak slim gebruik van daglicht Doe de gordijnen of jaloezieën open zodat het daglicht de ruimte waar u bent goed kan verlichten. En laat lampen alleen branden als het nodig is. 50. Koop lampen met een lage wattage als u deze dimt Zijn er veel lampen in huis die u dimt? Let er dan op dat u lampen koopt met een lager wattage. Een lamp die namelijk voor 50% gedimd is, verbruikt nog steeds zo’n 75% van de elektriciteit.

Energieweg 5 6541 CW NIJMEGEN Tel. 024 377 39 42 www.vd-stad.nl De ruimste keuze Bent u op zoek naar een nieuwe keuken of badkamer? Naar tegels of sanitair? Dan kunt u twee dingen doen: hele weekenden uittrekken om u te oriënteren… of meteen naar Van der Stad gaan. In onze ruim opgezette, inspirerende showroom bieden we een keuze die onovertroff en is. Eerlijk advies Maar wat misschien nog wel belangrijker is: naast die ruime keuze kunt u bij ons rekenen op betaalbare luxe en een eerlijk advies. Géén gladde verkopers met handige verkooptactieken dus, maar betrokken vakmensen die maar één ding willen: dat u zo snel mogelijk geniet van uw keuken, badkamer, tegels of sanitair. Onze keukens worden voor 95% klimaatneutraal geproduceerd! GLASBEWASSING GEVELREINIGING Clarity Cleaning is een jonge groeiende onderneming die gespecialiseerd is in alle takken van de schoonmaakbranche. We hebben de nodige jaren ervaring in ons bedrijf lopen met ieder zijn eigen specialiteit. Wij onderscheiden ons door kwaliteit en communicatie op nummer 1 te zetten. En natuurlijk het beste resultaat af te leveren aan onze klanten. Tarweweg 7N Wij zijn uw partner in: • Schoonmaak • Glasbewassing • Gevelreiniging • Dienstverlening • Vastgoedbeheer 6534 AM Nijmegen T. 06 153 153 22 info@clarity-cleaning.nl www.clarity-cleaning.nl

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 35 SMARTHOME Een Smart Home vol apparaten die verbonden zijn met internet, zodat jij er meer controle over hebt. Thuiskomen in een warm huis of op afstand praten met de pakketbezorger. De ontwikkelingen gaan super snel, maar er zijn behoorlijk wat aandachtspunten bij de aanschaf en het gebruik van deze producten. Wij helpen je op weg. Gemak vanuit je luie stoel Met slimme apparaten in je huis wordt je dagelijks leven makkelijker. Dat is tenminste de bedoeling. Fabrikanten willen je graag laten zien dat je in je luie stoel kunt blijven zitten om je apparaten te bedienen. Hoe handig is het om via je smartphone even iets te printen. Of je koelkast zegt zelf of je eieren nodig hebt. Maar net zo vaak is het nut van een slim apparaat ver te zoeken. Belangrijk is dat je zoekt naar de echte toegevoegde waarde van een apparaat in jouw huis. kan meeprofiteren van de opgewekte energie. Jouw gegevens Alle slimme apparaten werken met een app op je telefoon of tablet. Of je bedient je hele huis met één apparaat. Op welke manier je ook huis aanstuurt, je deelt veel gegevens over je gebruik met de fabrikant. Dat maakt de apparaten slimmer, want ze leren je steeds beter kennen. Maar fabrikanten moeten zich wel aan de regels houden bij wat ze met je gegevens doen. En dat gaat niet altijd goed. Veiligheid Soms worden slimme apparaten zo snel op de markt gebracht, dat de fabrikant te weinig aandacht besteed aan de veiligheid van zijn product. Je wil natuurlijk niet dat wildvreemden kunnen meekijken met je beveiligingscamera. En al helemaal niet dat ze je babyfoon kunnen overnemen. Gelukkig gebeurt dit niet aan de lopende band, maar te vaak worden er slimme apparaten verkocht waarvan de veiligheid niet helemaal ok is. De Consumentenbond onderzoekt en test regelmatig slimme apparaten en pakt fabrikanten aan die veiligheid van deze apparaten niet serieus nemen. Zodat jij slimme apparaten kunt gebruiken die veilig zijn. Kijk op www.consumentenbond.nl voor meer informatie. Zorg dat het coronavirus je online veiligheid niet aantast Het coronavirus is momenteel hét onderwerp van gesprek. Ook al zien we elkaar veel minder in de offlinewereld, op sociale media en in online vergaderingen begint bijna ieder gesprek hierover. Over wel of niet hamsteren, kinderen wel of niet met vriendjes spelen, wel of geen verjaardag vieren, hoe organiseren we ons werk naast onze zorgtaak (en waar kunnen we nog WC-papier kopen). Ook komen er steeds berichten over oplichterij aan de deur en via phishing. Om een paar voorbeelden te noemen: • valse collectes • valse e-mails over tools voor thuiswerken werken die van je bedrijf lijken te komen • betaalverzoeken voor aankopen die je niet gedaan hebt • websites die nog wél mondkapjes kunnen leveren Op Veiliginternetten.nl informeren we je over hoe je jezelf op het internet beschermt tegen kwaadwillenden. Hier delen we de informatie van onze partners. Bezoek ook eens: www.digitaleoverheid.nl www.ncsc.nl www.authoriteitpersoonsgegevens.nl

36 | DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU NIJMEGEN RECYCLE OOK JE OUDE METALEN! Bij EMR Metal Recycling is het ons doel om een toekomst te creëren waarin de materialen die we gebruiken niet van de aarde hoeven te worden onttrokken. Wij recyclen alles van metaal, van een frisdrankblikje tot een vliegdekschip. Wij zijn een wereldleider in duurzame materialen (lees grondstoffen) met fysieke vestigingen in Nederland, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Door onze recyclingactiviteiten verwerken we wereldwijd jaarlijks meer dan 10 miljoen ton metaal. Dit bespaart 12 miljoen ton Co2 in vergelijking met de winning van nieuwe ijzererts, wat overeenkomt met ongeveer 3.8 miljoen hectare Amazonewoud. Hiermee willen we benadrukken hoe belangrijk het is om metalen te recyclen op de juiste manier. Metalen kunnen immers eindeloos gerecycled worden. Sinds jaar en dag worden oude metalen aan huis of bij bedrijven opgehaald. Vroeger met de handkar of bakfiets, nu wordt vervoer van oude metalen, afhankelijk van de hoeveelheid, met de aanhanger of bestelauto, vrachtwagens, binnenvaartschepen en zeeschepen gedaan. Door de modernisering en de groei van de economie was er decennium na decennium ook steeds meer metaal om te recyclen. Heden ten dage brengen kleine verzamelaars van oud ijzer en andere metalen nog steeds hun opgebouwde voorraad veelal weg naar de lokale metaal recycler, die het vervolgens op hun beurt in grotere hoeveelheden naar de grotere regionale metaal recycler brengen. Zo komen uiteindelijk hele vrachtwagenladingen of binnenvaartschepen vol bij de grote spelers terecht. Die zorgen voor het vervoer naar de staalwerken en smelterijen om van alle metalen opnieuw grondstof te maken. Het recyclen van metalen wordt tegenwoordig ook wel “urban mining” genoemd. Dat wil zeggen dat in plaats van de productie van metalen uit bijvoorbeeld ijzererts, dat wordt gewonnen in mijnen waarbij veel CO2 vrijkomt, veel water verbruikt wordt en erg milieubelastend is, er nu veel metalen “gewonnen” worden uit metaalstromen die bij huishoudens, midden- en kleinbedrijf en grote industrieën rondgaan in de (westerse) economie. Iedereen kan een bijdrage leveren aan de circulaire economie. Van particulier tot kleine metaal inzamelaar, van lokale metaal werf tot een grote speler als EMR. En iedereen kan trots zijn op wat hij of zij doet. Gezamenlijk leveren we een substantiële bijdrage aan een beter Voor vragen en of informatie kunt u ons bereiken op: EMR Nijmegen Handelsweg 50 | 6541 CT Nijmegen Tel 024 – 377 4743 | www.nl.emrgroup.com Openingstijden: Maandag t/m vrijdag van 07.00 – 16.30u Je vindt ons in het Havengebied aan de Handelsweg, parallel aan de S100 “De Oversteek”. milieu en een betere leefomgeving voor de generaties die volgen. Lever daarom je huishoudelijke of bedrijfsmetaalafval in bij EMR Nijmegen. Doordat wij eindverwerker zijn, kunnen wij zeer goede prijzen bieden. Er worden Ferro (ijzer) en Non-Ferro metalen ontvangen op de werf. Onder Non-Ferro metalen kan je bijvoorbeeld verstaan: aluminium, lood, koper, zink, brons, messing, maar ook elektra kabels en printplaten. EMR zorgt ervoor dat de verschillende soorten materialen netjes gesorteerd en verwerkt worden, zodat de juiste kwaliteiten en formaten aan de staalfabrieken of smelters geleverd kunnen worden. Door de goede ligging van de EMR werf in de haven, kunnen de metalen per duwbak over de Maas of Waal worden vervoerd. Met een duwbak vervoer je 2.000 ton wat gelijk staat aan ongeveer 80 volle containervrachtwagens. Ook op die manier wordt een bijdrage geleverd aan een beter milieu. Of je nu met een tas of kratje met metalen of een bus of aanhanger vol bij ons aankomt, we helpen je snel en vriendelijk en het kost slechts 10 tot 20 minuten van je tijd. Je kunt je voertuig parkeren in de parkeervakken bij Poort 3. Daar tref je een van de EMR-medewerkers, die je zal vertellen wat te doen. Dan kun je met je voertuig het terrein oprijden. Voor de veiligheid op de werf is het belangrijk de instructies van het werfpersoneel op te volgen. De materialen die je komt brengen zullen worden gewogen en na beoordeling, wegen en keuren, wordt de waarde van de metalen bepaald. Je ontvangt een goede marktconforme vergoeding.

NIJMEGEN DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU | 37 Hoe scheid je afval op de goede manier? Jaarlijks gooien we per persoon bijna 500 kilo afval weg. Hiervan leveren we 59 procent gescheiden in. Het is belangrijk om afval goed te scheiden, zodat het zo goed mogelijk kan worden gerecycled. Welk afval kun je scheiden? De belangrijkste materialen die we kunnen hergebruiken zijn: Verpakkingsglas 90% van het verpakkingsglas (potjes en flessen) wordt gescheiden ingezameld. Vuurvast glas, ruiten, kristal en keramiek horen niet in de glasbak omdat ze een andere samenstelling hebben. Glas is oneindig te recyclen. Deksels en kurken mogen in de glasbak. Omspoelen hoeft niet. Papier 90% van het papier en karton gaat in de papierbak. Het is de belangrijkste grondstof voor nieuw papier en karton. Nietjes, paperclips, plakband en vensterenveloppen kunnen gewoon in de papierbak. Als het papier en karton maar droog en schoon is. Dus geen vette pizzadozen. En geen drinkpakken, omdat daar een plastic en/of aluminium laagje in zit. GFT: groente-, fruit- en tuinafval 64% van het GFT-afval wordt gescheiden ingezameld. Hier wordt compost of gas van gemaakt. Ook etensresten, notendoppen en koffie mogen bij het GFT. Je kunt gft ook prima zelf composteren en dan als bemesting voor je tuin gebruiken. Gooi nooit verpakkingen bij het GFT, ook al zijn deze gemaakt van biologisch afbreekbare plastics. Plastic, blik en drankenkartons (PMD) Zo’n 66% van alle plastic verpakkingen wordt gerecycled. Het wordt verwerkt in bijvoorbeeld nieuwe flessen of flacons, emmers en tuinmeubilair. Zo scheid je plastic op een goede manier • Gebruik een doorzichtige zak zodat zichtbaar is dat er plastics of PMD in zit. Sommige gemeenten verstrekken deze gratis. • Doe alleen plastic verpakkingen in de zak of -bak. Oud speelgoed, een afdekzeil of tuinstoel kan naar de milieustraat of bij grof vuil. • De verpakking moet leeg zijn, maar hoeft niet schoon. • Verwijder folies van de verpakking. Zogenoemde ‘sleeves’ kun je verwijderen wanneer ze een strip hebben om los te trekken. • Stop alles los in de zak. Steek verpakkingen niet in elkaar, dat is lastig voor sorteermachines. • In veel gemeenten kan plastic in één bak of zak met blik (metaal) en drankenkartons (PMD). Verschil per gemeente Hoe plastic, blik en drankenkartons worden ingezameld verschilt per gemeente. Het kan zelfs per wijk verschillen. Dit is omdat sommige gemeenten het PMD laten ‘nascheiden’ uit de restafvalstroom. Het PMD wordt daarna gerecycled. Dit speelt vooral in gemeenten of wijken met veel flats. Daar hebben inwoners minder ruimte om alle afvalstromen te scheiden en zijn de resultaten veel beter wanneer de gemeente het restafval laat ‘nascheiden’. Restafval Niet alles wordt netjes ter recycling aangeboden. Per peroon belandt er jaarlijks bijna 170 kilo restafval in de vuilnisbak of grijze container. Dat zijn ongeveer 35 vuilniszakken vol. Die 35 vuilniszakken bevatten afval dat niet te recyclen is. Maar er zit ook veel recyclebaar afval bij. Als dat niet gescheiden wordt ingeleverd, wordt het samen met het restafval verbrand. Zonde! Tips voor afval scheiden Volg altijd het scheidingsadvies van je gemeente. Dit advies is Besparen en voor meer informatie ga je naar: Consumentenbond www.consumentenbond.nl leidend. • Kijk voor een uitgebreider advies op de Afvalscheidingswijzer of de gelijknamige app van Milieu Centraal. • Kijk of er op de verpakking een weggooiadvies staat. Let op de zwart-witte logo’s van de Weggooiwijzer. • Weet je echt niet waar het moet, doe het dan bij het restafval. Dit is beter dan dat het in de verkeerde afvalstroom komt, omdat het die stroom kan vervuilen. • Sommige gemeenten hebben een app die een melding stuurt als de vuilniswagen langskomt. Soms staat in deze app ook (beperkt) scheidingsadvies. • Zootjegeregeld.nl (ook op Facebook) is een platform om tips uit te wisselen. • Een vuilnisbak met compartimenten voor de verschillende stromen afval bespaart ruimte in huis. • Goed scheiden van afval is belangrijk, maar het verminderen van afval is nog belangrijker. Voor meer informatie ga je naar: Consumentenbond Consumentenbond.nl

38 | DUURZAAMHEIDSWIJZER.NU NIJMEGEN Tips voor jouw duurzame slaapkamer Ecologisch slapen Slaap je liever niet op een berg chemische zooi, dan kun je kiezen voor een matras van natuurmaterialen. Er zijn ook ecologische kussens op de markt, die zijn net als de matrassen gevuld met natuurlijke materialen als kapok of wol, maar je kunt ook kiezen voor een kussen met speltvulling! Duurzaam beddengoed Een wollen deken kan heel lang meegaan en is 100% recyclebaar. Daarbij is wol heel schoon: het materiaal reinigt Colofon Duurzaamheidswijzer is een uitgave van: Pepper Media Groep BV www.peppermediagroep.nl info@peppermediagroep.nl 055­2070004 Deze Duurzaamheidswijzer wordt jaarlijks huis-aan-huis verspreid Directie/eindredactie: M. de Vries Vormgeving/redactie: Prosos B.V. Studio Vlekkeloos Druk Janssen/Pers Rotatiedruk Janssen/Pers Rotatiedruk BV heeft een integrale visie op een duurzame bedrijfsvoering. Primair zijn we bezig met het verduurzamen van de bestaande bedrijfsactiviteiten. Onze gebruikte grondstoffen zijn vrij van VOC’s en alcohol en goedgekeurd door de EU, welke worden ingekocht bij gecertificeerde bedrijven. Uiteraard zijn we in het bezit van FSC­ en het PEFC­certificaat en werken we hoofdzakelijk met gerecyclede papiersoorten. Disclaimer: Voor mogelijke onjuistheid en/ of onvolledigheid van de hierin verstrekte informatie kan Janssen/pers geen aansprakelijkheid aanvaarden, evenmin kunnen aan de inhoud van dit bericht rechten worden ontleend. Verspreiding All­Inn Verspreidingen BV Vrijwaring Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook zonder vooraf schriftelijke toestemming van de uitgever. Alle partners van deze Duurzaamheidswijzer zijn uitsluitend verantwoordelijk voor hun eigen informatie en dus niet voor de overige informatie en adverteerders in deze uitgave. Wij verwijzen u voor de meest recente informatie van de diverse onderwerpen naar de websites van de verschillende partners. zichzelf, is bacterie­werend en vuil­afstotend. Je kunt trouwens ook kiezen voor een wollen dekbed. Kies je voor een duurzaam dekbed, dan is deze gemaakt van biologisch katoen en diervriendelijk dons (let op het RDS­keurmerk!). Maak het geheel af met beddengoed om bij weg te dromen door te kiezen voor natuurlijke materialen als linnen, biologisch katoen, bamboe of tencel. Luchtzuiverende planten Als er te weinig zuurstof in je slaapkamer is, kan je Gemiddeld slapen we een derde van ons leven, waarmee onze slaapkamer een van de belangrijkste ruimtes in huis is. Maar hoe maak je deze ruimte tot een gezonde, duurzame omgeving waar je helemaal tot rust kunt komen? Wij zetten een aantal tips voor een duurzame slaapkamer op een rij. benauwd worden. Zo kan het maar zo gebeuren dat je wél genoeg uren slaapt, maar alsnog moe en met hoofdpijn wakker wordt. Zorg daarom dat je genoeg frisse lucht in je slaapkamer hebt en zet een paar luchtzuiverende planten neer. De Sanseveria is bijvoorbeeld een ideale plant voor in je slaapkamer. Ook de Aloë Vera is een goede optie omdat die veel zuurstof afgeeft. Wil je helemaal out­of­the­box, dan kies je voor een klimop. Die kan ook prima binnen groeien en schijnt volgens NASA een geweldige luchtzuiveraar te zijn!

.nl Meer tips over ecologisch slapen vind je op slaapwijzer.nl/atrium-nijmegen 4 100% Natuurlijke materialen 4 Duurzame kwaliteitsproducten 4 Ergonomisch en comfortabel Hoge kwaliteit bedden en beddengoed van 100% natuurlijke en duurzame materialen 25 jaar specialist in slaapadvies! Ontdek nu alle voordelen van heerlijk slapen met natuurlijke materialen. Óók verkrijgbaar bij jou in de regio! Bestel online of bezoek een winkel. Atrium Nijmegen, Daalseweg 109

UW PARTNER VOOR BUITEN 0900-0199 (gratis) SIERBESTRATING KOM KIJKEN IN DE SIERTUIN! ZAND, GRIND EN SPLIT INFRA CONTAINERS ROWILL: UW TOTAAL PARTNER VOOR BUITEN VOOR DE REGIO NIJMEGEN EN VERDER ONLINE ROWILL CONTAINER SERVICE ROWILL biedt een breed scala aan diensten voor particulier en zakelijke klant. Als gespecialiseerd bedrijf creëren wij nieuwe kansen en mogelijkheden op het gebied van infrastructuur en milieu. Bij ROWILL kunt u terecht voor alle werkzaamheden op gebied van infra maar ook voor aanleg tuin, projecten, groenvoorziening en onderhoud. Op onze locatie hebben wij een eigen milieustraat en verkopen wij zand, grind en split. Maar ook sier bestrating. Er is een ruime showtuin met de nieuwste collectie van diversen merken. Er is geïnvesteerd in een nieuw wagenpark waardoor het mogelijk is de bestellingen ook te bezorgen, los gestort, of in een bigbag, alles kan en snel, want wij zijn erg fl exibel en bieden veel mogelijkheden! Ook bodembedekkers (o.a. boomschors, houtchips etc.) en bodemverbeteraars hebben wij in ons assortiment en ONLINE te bestellen. Ons specialisme gaat heel ver waaronder grond-, weg- en waterbouw maar ook sloop- en straat werken en riolering. Een partner voor buiten van A tot Z! Kom langs, kijk op onze website wat wij allemaal doen, gerealiseerd hebben en bel ons gerust. Wij staan u graag te woord en denken graag met u mee. Ontzorgen en klantgerichtheid is ons motto! Snel, goede service, gemakkelijk bestellen en laagste prijs! Bij ROWILL bent u aan het juiste adres als u snel en makkelijk een container wilt huren. U kunt dit online maar ook telefonisch op 0900-0199 (gratis nummer). Online kunt u duidelijk en overzichtelijk zien welke containers tegen vaste prijzen worden aangeboden. Het is zelfs mogelijk om de container binnen 24 uur dan wel dezelfde dag nog te plaatsen. Wij denken graag met u mee! Niet online bestellen? Bel ons gerust, wij kunnen u ook telefonisch informeren en bestellingen aan nemen. UW AFVAL TELT INFRA • MILIEUSTRAAT • ZAND/GRIND/SPLIT • SIERBESTRATING • BODEMBEDEKKERS/VERBETERAARS GROENVOORZIENING- EN ONDERHOUD • AANLEG VAN TUINEN • PROJECTEN • ASFALTERING • CONTAINERSERVICE TRANSPORT • RIOOLAANLEG • SLOOP- EN STRAATWERKEN • AFVAL- EN REINIGING • GROND-,WEG- EN WATERBOUW T 0481 82 02 06 INFO@ROWILL.NL WWW.ROWILL.NL MOLENVELD 22 MILLINGEN A/D RIJN

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40

Home