Hans: De pot is ook te klein. Kijk naar VNO-NCW die zegt maak 200 miljard vrij en ga dat met de nationale investeringsbank ontwikkelen. Investeer grootschaliger en natuurlijk moet zon-PV daarbij en warmtepompen voor de gebouwde omgeving. We staan op slechts 5,8% duurzame energie. We zijn net begonnen, sterker nog, we moeten exponentieel versnellen. We hebben alle technieken nodig om de slag te maken. Aaldert: Maak die pot twee keer zo groot en heb gewoon het lef. Maar ik denk dat het heel goed is dat er veel geld is gegaan naar windenergie. Dat heeft een boost gegeven aan de industrie en dat was hoogst noodzakelijk. Op de stelling ‘windmolens draaien op subsidie’ kun je heel wat afdingen, maar heeft ook een kern van waarheid. Maar het was nodig, net zo goed als het nodig is dat er meer geld gaat naar zonne-energie en zeg het allemaal maar. Hans: We moeten naar een efficiënte energiemix en wind is daarin de meest kosteneffectieve bron. Als wind ingehaald wordt door een andere techniek, dan heffen we haar op. Maar de sector blijft innoveren en is op weg om vrij van subsidie te zijn. Die subsidie is nodig om de omslag te maken. Als je nu ziet hoe men internationaal naar onze tenders kijkt; wij zijn state of the art voor de hele wereld, op dit moment. Aaldert: Het grootste gevaar dat dreigt is een nieuw kabinet dat kijkt naar wind op zee en zegt wind op land kan wel wat minder. De inhaalslag die je maakt met wind wordt dan weer weggegooid. En voordat je dat hebt omgeturnd naar zon of wat dan ook ben je tien jaar verder. Het moet én én. Hans: Wij denken dat er bij wind op land substantieel geld van af kan. We bekijken momenteel de ‘levelized cost of energy’ (LCOE) en de prijsopdrijvende stapeling van kosten die ontstaat in de keten, met gestapelde marges. Als je over die verdeling een goede discussie voert, kan wind op land binnen no time zonder subsidie. ‘We worden bestuurd naar een achttiende eeuws Thorbeckemodel.’ 52 Beeld: Ed van Rijswijk Tekst: Siebe Schootstra
53 Online Touch Home