Column Tita Tovenaar doorgaat. Wereldwijd gaan we 450 van deze patiënten behandelen. Ze mogen nog geen chemotherapie gehad hebben. Deze 450 worden verdeeld in een groep die we direct met 177 Lutetium PSMA-radioligand behandelen en een controlegroep die eerst behandeld zal worden met een ander soort hormoon en pas bij verdere groei van de uitzaaiingen overstapt naar de behandeling met 177 Lutetium PSMA-therapie. Doel van de behandeling met 177 Lutetium PSMA-radioligand therapie is primair om de tijd tot progressie van de uitzaaiing te verlengen. We hopen zo uiteindelijk ook de algemene overleving te verbeteren.” Veel eerder Hiernaast loopt nog een studie, vertelt Westdorp: de PMSA Addition studie. Hierbij wordt al veel eerder in de ziekte behandeld en richt men zich op hormoongevoelig uitgezaaide prostaatkanker. Westdorp: “Deze patiënten krijgen vaak hormonale therapie met injecties plus antihormonale tabletten en/of 6 kuren chemotherapie. In de studie krijgen deze patiënten geen chemotherapie. Ze krijgen injecties met hormonale therapie, tablethormonen en de 177 Lutetium PSMA-therapie daar bovenop. Hierbij moeten we vooral de bijwerkingen goed monitoren. Zeker de jongere prostaatkankerpatiënt heeft bij hormoontherapie vaak al veel last. Ik hoop dus dat ze deze triple therapie goed verdragen, want ons doel is ambitieus: we hopen de ziekte hiermee heel lang rustig te houden.” De controle groep in deze studie zal standaard therapie krijgen met injecties met hormonale therapie plus tablethormonen. Ook in deze studie is het mogelijk voor patiënten die in de controlegroep zitten om, in het geval van groei van de uitzaaiingen, over te gaan naar de behandeling met 177 Lutetium PSMA-therapie. Wereldwijd zullen 1126 patiënten aan dit onderzoek deelnemen, waarbij de helft deze specifieke therapie krijgt. Radboudumc verwacht een twintigtal patiënten hiermee te kunnen helpen. De verwachtingen van Harm Westdorp zijn hooggespannen: “Eerder werd deze therapie toegepast als een laatste behandeling. Als mensen al lang een hormonale behandeling en meestal twee vormen van chemotherapie gehad hadden en we feitelijk niet heel veel meer voor ze konden doen. Zelfs in dit ziektestadium werkte de 177Lutetium PSMA-therapie. Daarom heb ik goede hoop dat het nu ook in eerdere ziektestadia toegevoegde waarde zal hebben voor patiënten.” Radboud Report Oncologie 17 Voor de mensen onder ons die tussen 1972 en 1974 niet, zoals ik, aan de buis gekluisterd zaten: Tita Tovenaar was een Nederlandse kindertelevisieserie waarin Tika, dochter van een tovenaar, de wereld even volledig stil kon zetten door in haar handen te klappen. ‘Dan doe ik dit en alles staat stil’. Een tweede keer klappen maakte dat alles weer in beweging kwam. Er was een crisis in Nederland; door de pandemie. De ziekenhuizen raakten overvol en de economie kwam erg abrupt tot stilstand. Bedrijven gingen failliet, IC’s waren overbevolkt en files verdwenen als sneeuw voor de zon. Ik noemde de economische crisis die ontstond een Tita Tovenaar-crisis. Ja, de productiviteit daalde dramatisch, maar omdat er verder geen andere onderliggende oorzaak was, leek het logisch dat alles zich tegen het einde van de pandemie, weer gewoon zou herstellen. Een Tita Tovenaar-crisis dus. Inmiddels heeft Rutte in zijn handen geklapt en zien we dat de economie in recordtijd weer op stoom is gekomen. Dat is mooi. Maar het laatste wat moet gebeuren is dat de wereld voor niets heeft stil gestaan. Dat was bij mijn favoriete kinderserie ook nooit zo. Dochter Tika gebruikte de tijd waarin alles stil stond om iets recht te zetten. Tijdens de paniek die Covid in het voorjaar van 2020 veroorzaakte werden de bevolkingsonderzoeken borst- en darmkanker stopgezet. Dat zorgde ervoor dat er, haaks op de trend van de afgelopen jaren, een daling te zien was van het aantal nieuwe kankergevallen in Nederland (- 3,5%). Inmiddels lijkt het negatief effect van de vertraagde kankerdiagnoses mee te vallen. Er zijn geen aanwijzingen dat meer mensen uitzaaiingen hebben ontwikkeld door uitstel. Maar in individuele gevallen is er wel degelijk een negatief effect ontstaan door de latere diagnose én in sommige gevallen is nu een zwaardere behandeling nodig is, wat op termijn ook tot extra sterfgevallen kan leiden. Laten we het Tika-moment gebruiken om de conclusie te trekken dat bevolkingsonderzoek kennelijk heel wezenlijk is, omdat anders veel diagnoses gemist worden. Maar ook dat we de frequentie van bevolkingsonderzoeken wellicht wat kunnen verlagen, nu blijkt dat iets later ontdekken niet zo schadelijk is. Laten we de conclusie trekken dat met geld en samenwerking in de medische wereld werkelijk wonderen verricht kunnen worden. Nu was dat het razendsnel ontwikkelde vaccin tegen corona, als antwoord op de 21 duizend coronadoden in Nederland. Als we die effort en het geld dat daarin is gestoken in onderzoek naar longkanker investeren (20.000 doden tijdens de pandemie), mogen we daar wellicht vergelijkbare wonderen verwachten. Doe iets met deze Tita Tovenaar-crisis. Ontwikkel nú het zorgbeleid dat ervoor zorgt dat we een volgende pandemie niet hoeven de toveren. Joost van Sluijters
18 Online Touch Home