INTERVIEW W ie was Drs. P? Wikipedia komt er niet helemaal uit en kent het veelzijdige taaltalent voor de zekerheid maar zoveel mogelijk professies toe: dichter, schrijver, cabaretier, letterkundige, componist, pianist en zanger. Van zelfgeschreven liedjes. Bedenker van het ollekebolleke, een versvorm van acht regels, met op de zesde regel een zeslettergrepig woord. Het klopt allemaal. Voor Erik van Muiswinkel (kleinkunstenaar, acteur, zanger, televisiepresentator, aldus Wiki) is Drs. P meer dan een inspiratiebron. “Zonder Heinz Polzer was de Nederlandse taal niet hetzelfde geweest. Zijn originaliteit was weergaloos. Er zijn maar weinig mensen die zo’n originele kijk op taal hebben gehad. Annie M.G. Schmidt, natuurlijk. Hugo Brandt Corstius en Kees Torn. Wilmink misschien, nét. Drs. P. heeft veel beïnvloed. Jeroen van Merwijk zei ooit: ‘Zonder hem was alles anders geweest in onze wereld.’ Onze wereld, de Nederlandse kleinkunstwereld.” Imitaties Erik van Muiswinkel kan uren praten over Drs. P. En over taal. Hij studeerde ooit Nederlands, “een van de studies die het minst met taal te maken heeft.” Erik houdt van taal, verdient er z’n brood mee. “Taal is prachtig. Hoe het ooit is ontstaan, in de hersenen, daar heeft men allerlei theorieën over. Er is onnoemelijk veel onderzoek naar gedaan, maar men krijgt er de vinger niet achter.” Van Muiswinkel staat bekend om zijn geweldige imitaties. Spreekt iemand maar enigszins afwijkend, dan hoort hij dat meteen. “Er zijn natuurlijk veel satirische cabaretnummers die bijvoorbeeld in dialect worden gedaan. Dialect is een dankbaar voertuig. Maar je moet er mee oppassen: je zit er snel naast. Het is pas leuk als het echt perfect is.” Rokkenjager Ook Drs. P had een heel eigen en bijzonder taalgebruik. Keurig, gecultiveerd. “Hij leerde tekst niet uit z’n hoofd, maar uit z’n schedel.” Polzer kwam oorspronkelijk uit Zwitserland, hield tot zijn dood de Zwitserse nationaliteit. “Dat kon je nog een heel klein beetje horen, die harde zachte g van hem”, vindt Erik. Als elfjarige jongen leerde Erik Drs. P kennen en hij viel meteen als een blok voor hem. Hij weet veel van zijn idool. Dat hij in een linnen pak en met een scheepskist de wereld over reisde. Dat hij een verfijnde rokkenjager was (“Driekwart van zijn nummers ging over seks!”), dat hij in de reclame heeft gewerkt. Dat zijn echtgenote vrijwel iedereen wantrouwde. Erik: “Michèl de Jong is nu een biografie over hem aan het schrijven. Gelukkig heeft uitgever Vic van de Reijt – tevens goede vriend en erfgenaam van de doctorandus – veel werk kunnen redden. De nalatenschap wordt nu beheerd door Het Heen en Weerschap (stichting oeuvre Drs. P), want Heinz Polzer en zijn vrouw hadden geen kinderen.” Voorstelling Buigt allen mee voor Drs. P – zo heet de voorstelling van Erik van Muiswinkel. Hij hoopt ook jonge mensen kennis te laten maken met de woordkunstenaar die Heinz Polzer was. Maar niet door een grote imitatieshow op de planken te brengen. Drs. P imiteren deed hij ooit in Carré, als onderdeel van een grotere voorstelling. Niemand doet Drs. P zo goed na als Van Muiswinkel. “Ik ben letterlijk beïnvloed door hem. Je moet goed je best doen om je daarvan te bevrijden.” Maar toch: “Dat is tien minuten leuk, daarna wordt het vermoeiend”, vindt Erik. “Ik wist al vrij snel: dát ga ik dus niet doen. Ik wil vertellen over hem, op een andere manier naar hem laten kijken. Hij zat zichzelf ook wel in de weg. Hij was het personage Drs. P, met heel sterke kanten, maar hij kón ook niks anders dan dat. In intieme zaaltjes, studentenkroegen: daar kwam hij goed tot z’n recht. Ik heb hem ooit in een groter theater gezien; dat was een stuk minder leuk. Het rommelige, sleezy sfeertje was precies wat Drs. P nodig had.” Erik heeft thuis een “aardig plankje” Drs. P waaruit hij kan putten. Veel liedjes, maar ook veel – hilarische – verhalen. “Die kant van hem wordt zeker ook belicht. De voorstelling brengt zijn het leven, zijn verhalen en zijn werk samen. Intiem, ironisch en verwarrend.” Buigt allen mee voor Drs. P – Erik van Muiswinkel 13 december 2019 SIKKELS BLINKEN, SIKKELS KLINKEN, RUISEND VALT HET GRAAN. ALS JE IEMAND WEG ZIET HINKEN HEEFT HIJ ‘T FOUT GEDAAN. » Drs. P (naar Staring) TEKST: SARAH SAARBERG FOTOGRAFIE: NIENKE ELENBAAS 35
36 Online Touch Home