88 MATERIAAL FRANK JOL In 1904 won George Eyser met een houten been zes olympische medailles op één dag voor en achter en verschillende motoren. Aan de finish is het verschil 0,02 seconden. Waar zit ’m dan het verschil in? Dat weet je eigenlijk nooit.” In de wereld van de paralympiërs gaat het ook over vering. Hoe stijver een blade, hoe beter deze gedurende een race terugveert. Maar daaraan zit een grens: een helemaal stijve blade veert niet terug en dan gaat er dus veel energie verloren. En daarnaast: een stijvere blade maakt het ook moeilijker om bij de start weg te komen. Atleten gebruiken dus over het algemeen voor de 100 meter een iets minder stijve blade dan voor de 400 meter, immers: hoe korter de afstand, des te belangrijker een explosieve start is. Meer power in de prothese Maar, zo benadrukt Jol, niet alle atleten delen deze voorkeur. Eigenlijk is de blade zelf maar een klein deel van de prothese, legt hij uit. Het lichaamsgebonden gedeelte, de fitting aan het lichaam, is minstens zo belangrijk, zo niet het belangrijkst. Deze maakt Jol in een werkplaats. “We doen dat nu vooral nog met gipsafdrukken, maar er worden ook al regelmatig 3D-scans gemaakt om de exacte vorm te bepalen.” Jol gebruikt voor de fitting thermoplastisch materiaal, een kunststof die bij verhitting vervormd kan worden. Tussen fitting en blade zit daarnaast nog een verbindingsadapter waarmee de blade in verschillende hoeken ten opzichte van het lichaam kan worden geplaatst. “De afstelling moet in verhouding zijn met hoe fit de atleet is en zijn of haar niveau. Als je heel krachtig bent bijvoorbeeld, kun je meer power in de prothese stoppen en beter gebruikmaken van de vering. De feitelijke prothese is dus alles bij elkaar; de volledige configuratie. Hoe je dat uitlijnt bepaalt mede hoe de atleet presteert.” Marlou van Rhijn De beroemdste en meest succesvolle pupil van orthopedisch instrumentenmaker Frank Jol is Marlou van Rhijn | Zij werd op 21 oktober 1991 geboren in Monnickendam | Zij heeft een dubbele onderbeenamputatie en komt daarmee uit in de klasse T43 op de 100, 200 en 400 meter | Bij de Paralympische Spelen van 2012 in Londen won zij zilver op de 100 meter en goud op de 200 meter | Tijdens de EK atletiek in Amsterdam zullen in een apart programma ook enkele Europese paralympische atleten de strijd met elkaar aangaan | Deze International Paralympic Committee Events vinden plaats op donderdag 7 en op zaterdag 9 juli | Op donderdag 7 juli is er discuswerpen voor mannen en vrouwen op het Museumplein | Op zaterdag 9 juli wordt er in verschillende klassen en over verschillende afstanden hardgelopen | Marlou van Rhijn loopt dan om 15.40 uur de 100 meter | Vanwege haar twee wereldtitels in Doha werd Marlou in 2015 uitgeroepen tot Sportvrouw van Amsterdam Niets aan het toeval overlaten In de aanloop naar een groot toernooi is het vooral een kwestie van zoeken bij welke afstellingen een atleet zich prettig voelt, legt Jol uit. In de voorbereiding op Doha ging Jol bijvoorbeeld mee op trainingskamp naar Portugal. “Daar hebben we nog twee andere, stijvere blades getest, om te onderzoeken hoe Marlou nog sneller zou kunnen starten. Op basis van videobeelden zijn we toen gaan spelen met de afstelling. Maar dan moet je dus weer uitkijken dat ze door de nieuwe afstellingen verderop in de race niet verliest wat ze met de start gewonnen heeft. Uiteindelijk is het aan Marlou zelf om te kiezen voor de blade en de set-up waar ze zich op dat moment het prettigst bij voelt.” En dat is, getuige de mooie prestaties van Van Rhijn in Doha, goed gelukt. Ook op weg naar Rio zal Jol de Blade Babe en de rest van het Dutch Parathletics Team van de Atletiekunie blijven bijstaan. “Het is mijn taak om niets aan het toeval over te laten.” Met medewerking van Daniel van Leeuwen, bewegingswetenschapper bij de Atletiekunie.
89 Online Touch Home