deze groep dus erg sterk. Bovendien bleek deze groep ook in staat, gevoed door eigen ervaringen met eerdere duurzaamheidsprojecten, research en gesprekken met gelijkgestemden, om het eigen beoordelingsvermogen te scherpen (‘kunnen’) en vervolgens ook te handelen (‘doen’). “ Nederland en zijn instituties functioneren heel rigide. We zijn niet ingericht om anders te denken of anders te doen.” Overstapper DE TWEEDE CATEGORIE ‘OVERSTAPPERS’: FINANCIEEL ONAFHANKELIJKE SENIOREN Opvallende aanwezigheid in de groep ‘overstappers’ was een subgroep van bewoners die nooit bewust had gekozen voor een aardgasvrije woning, ook nooit overwogen, maar bij wie ‘aardgasvrij wonen’ bij toeval op hun pad kwam. Opmerkelijk was dat deze subgroep (van voornamelijk financieel onafhankelijke medioren en senioren) hoog scoorde op het aspect ‘duurzaamheid’ in hun zelfbeeld, hoewel het duurzaamheidsmotief dus geen rol speelde bij de keuze van de woning (een vorm van cognitieve dissonantie?). Deze bewoners kozen voor het comfort van de nieuwe woning zelf en de locatie; het feit dat de woning aardgasvrij was, bleek een prettige bijkomstigheid. Ze ervaren aardgasvrij wonen namelijk als bijzonder comfortabel en verrichten dan ook veel missiewerk naar kinderen, familie en vrienden. Hoewel deze groep minder te maken had met financiële beperkingen en zich bij hun keuze voor een aardgasvrije woning relatief gemakkelijk liet overtuigen door makelaar of adviseur, lijkt de (achteraf) ‘gevonden’ intrinsieke motivatie deze groep geschikt te maken als social influencers en ambassadeurs van de voordelen van aardgasvrij wonen. De invloed van zogenaamde important others (familieleden, experts, vrienden, ervaringsdeskundigen) blijkt namelijk van invloed op de gedragsintentie en het gedrag van mensen (The Theory of Reasoned Behavior, Ajzen en Fishbein, 1979). ACTUELE DISCUSSIE: VERDUURZAMEN WONING JA OF NEE? Wat opviel in ons onderzoek is dat bij beide groepen van respondenten (aardgasvrij en nietaardgasvrij) naar voren komt dat de zoektocht naar informatie erg frustrerend kan zijn. De informatie is complex: de meest begrijpelijke informatie komt nog van leveranciers van warmtepompen, maar hoe betrouwbaar is deze? Wat met name node wordt gemist, is een onafhankelijk, transparant, behulpzaam en goed geïnformeerd landelijk loket op het gebied van energietransitie dat welwillende burgers niet zozeer bij de hand neemt, maar wel op weg helpt. Hier wordt ook nadrukkelijk gekeken naar de gemeente en de landelijke overheid. Bewoners willen duidelijkheid van hun gemeente over haar plannen rondom de energietransitie, zodat zij tijdig zélf hun (financiële) plannen kunnen maken. In het kader van duidelijkheid is de manier waarop de media berichtte over het recent verschenen rapport van het overheidsorgaan Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), waarin wordt gesteld dat het verduurzamen van een woning betekent dat de woonlasten eerst flink omhoog zullen gaan, niet behulpzaam. ‘Niet rendabel en te duur’, zo kopten de kranten. Koren op de molen van tegenstanders en twijfelaars… Hier liggen kansen voor een proactief, genuanceerd en goed gecoördineerd communicatiebeleid vanuit (gemeentelijke) overheden en woningcorporaties om hun bewoners mee te nemen in deze noodzakelijke energietransitie! CONCLUSIE: > VERDIEP JE IN DE ARGUMENTEN VAN ZOWEL VOOR- ALS TEGENSTANDERS VAN DE ENERGIETRANSITIE > ONTWIKKEL LOKAAL BELEID DAT VOORLOPERS HELPT OM EEN VOORBEELDFUNCTIE TE VERVULLEN > STEM LANDELIJKE EN LOKALE COMMUNICATIE KRACHTIGER OP ELKAAR AF | 23
24 Online Touch Home