uitgelezen Hollandse Duinen Reizen loopt als een rode draad door leven en werk van Judith Tempel. Als coach ‘reist’ ze door het inwendige landschap van de mens en in haar vrije tijd zijn het natuur en cultuur in binnen en buitenland die haar nieuwsgierigheid trekken. Dit jaar publiceerde ze haar eerste boek, een prachtig gidsje: Hollandse Duinen. Hoe kwam je op het idee om een gids over de Hollandse duinen te maken? ‘Het speelde al een tijd in mijn achterhoofd. Mijn man Bas is geomorfoloog, gespecialiseerd in de duinen, en ik ga al jaren met hem mee. Enorm veel heb ik daarvan geleerd. Ik ontdekte dat het zo anders was dan wat ik vroeger op school heb geleerd. Je leerde bijvoorbeeld dat je de zeereep niet op mag, want dan gaat het helmgras kapot. De zeereep moest ons beschermen tegen de zee, als een dijk. Maar we weten nu dat het juist beter is voor de veiligheid én de diversiteit dat er kerven in de zeereep zitten. Die ‘gaten’ in de zeereep zorgen voor stuivend zand en daarmee aanvoer van vers zand in de achterliggende duinen. En als er een hoge golf komt, dan breekt die niet door de zeereep, maar dooft uit in zo’n kerf. Het duingebied is zo mooi en divers en ik dacht: dat zouden meer mensen moeten weten!’ Hoe heb je het aangepakt? ‘Al met al ben ik een jaar bezig geweest, het was één grote ontdekkingstocht. Door corona lag mijn werk voor een groot deel op z’n gat, waardoor ik tijd had om aan een boek te beginnen. Ik benaderde de uitgever, die meteen enthousiast reageerde. Voor mij was het belangrijkste om het verhaal van de duinen op te schrijven en toen het een reisgidsenuitgever werd, bepaalde dat gegeven mede de vorm. Zo is er een inleidend hoofdstuk, waarin ik de geschiedenis en de ontwikkeling van de duinen beschrijf, gevolgd door zeven hoofdstukken - van Hoek van Holland tot aan Den Helder - met wandelingen, fietstochten en bezienswaardigheden. Alles uit eigen ervaring, met eigen foto’s.’ Wat is jouw top 3 van mooiste plekjes in het duin? 1. De 5 kerven bij Parnassia aan Zee (p. 74, 75 in het boek). Die zijn zó on-Nederlands. Ze zijn kunstmatig gemaakt door de beheerder, maar daarna is het zand als een gek gaan stuiven en inmiddels heeft de natuur het helemaal overgenomen. Ik ben gek op stuivend zand, het maakt het landschap zoveel mooier. En met storm, al dat zand om je oren… heerlijk! 2. Het Buizerdvlak, een enorm paraboolduin (p. 100) op de rand van het Noordhollands Duinreservaat tussen Bergen en Schoorl. Dat duin wandelt over een fietspad heen. Fietsers vinden het ergerlijk en voor de beheerder is het een hoofdpijndossier, maar ik vind het prachtig. Het is zó overweldigend. Als je vóór het ondergestoven fietspad staat, zie je boomtopjes door het zand heen steken. Er staat een bordje bij: ‘Fietsers afstappen, pas op overstekend duin!’” 3. Het strandreservaat Noordvoort (p. 59, 60). Hier loopt een pad óp de zeereep. Het is de enige plek waar dat mag. Het strand is reservaat geworden, daar mag je niet over, ter cherming van zeehonden en vogels maar vanaf de zeereep heb je wel mooi bc m uitzicht. Gaan er meer gidsen volgen? ‘Ik vond het heel leuk om dit boek te maken, maar het is wel erg tijdrovend geweest. Eigenlijk zou het en drieluik moeten worden, met de en deltak w o deltakust en de waddenkust erbij. Die gaan wel een keer komen, denk ik, maar niet meteen olgend jaar!’ Door: Elvira Werkman 19 Toon Hezemans, Stichting Moving Mountains, 88 blz. € 19,95, www.dutchmountaintrail.nl En dan ook nog... Landschapsbiografie van Westerwolde In het zuidoosten van de provincie Groningen ligt langs de Ruiten Aa, de Mussel Aa en het Pagediep de bijzondere streek Westerwolde. Sommigen grappen wel eens ‘een stukje Drenthe in Groningen’, omdat het zo anders is dan andere Groningse streken. Hoe is dat zo ontstaan? Sinds dit najaar kunnen we het antwoord uitgebreid lezen in een 600 pagina’s dikke landschapsbiografie. En na het lezen wil je maar één ding: daar wandelen. Bauke Roelevink et al., Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum, 600 blz., € 39,95 Het grote Nederlandse Bierwandelboek Niks fijner om na een mooie wandeltocht de inwendige mens te versterken. Voor wie dat graag met bier doet, is er nu een prachtboek. Dertig wandelroutes, van Ameland tot Zeeland, alle eindigend bij een bierbrouwerij. De afstanden variëren van 5 tot 15 kilometer. Onderweg actuele informatie over bezienswaardigheden en de lokale bierbrouwerij. Met kleurenfoto’s en kaartjes. Guido Derksen, ANWB, 336 blz., € 24,99 Wandelgids Dutch Mountain Trail En de Seven Summits Met deze gids in de hand krijg je een vakantiegevoel in eigen land. Bergwandelen! De Dutch Mountain Trail is een pittige wandeltocht van ruim 100 kilometer die de ‘Seven Summits’ – de zeven steilste bergtoppen van Zuid-Limburg – met elkaar verbindt. Je wandelt van station Kerkrade naar station Maastricht, met stukjes in Duitsland en België. Judith Tempel Uitgeverij Odyssee Reisgidsen, 120 blz. € 18,50
20 Online Touch Home