Redactioneel Een stuwmeer ontstaat doordat de loop van een rivier wordt onderbroken, aldus het niet meer in ons leven weg te denken Wikipedia. Corona onderbrak die rivier. De rivier van eindeloos volle agenda’s, verre reizen, plannen maken en volle terrassen. Het leven stond twee jaar stil. Zo leek het althans. Want feitelijk kan dat helemaal niet, behalve als je Doornroosje heet. Festivals, concerten, voorstellingen, feesten. Het leven moet ingehaald worden, en wel nu. Allemaal tegelijk. Een stuwmeer ontstaat in mijn agenda. Daar waar het water zich ophoopt, ontstaat een beweging die een niet te stelpen stroom energie veroorzaakt. Maar daar waar natuurlijke of kunstmatige stuwmeren energie opwekken, neemt bij mij de energie juist af bij het zien van zoveel opties. Energie is niet eindeloos en meer dan 24 uur in een dag en zeven dagen in een week krijg je niet gepropt. Ik zet de vele opties met een denkbeeldig potlood in mijn elektronische agenda en besluit pas op het laatst of ik ernaartoe ga of een gum pak. En dat kan, want datzelfde mechanisme treedt blijkbaar ook op bij anderen. Stoelen blijven leeg. Ook deze te voet lijkt een stuwmeer. Want op papier slaagt het wel om een dubbeldikke editie te maken. Want hoewel we minder vaak op papier verschijnen vanaf dit jaar, twee maal in plaats van vier, vind je in ‘te voet’ nummer 1 alles wat je anders zou lezen in twee edities. Soms geven stuwmeren wél energie. inhoud 12 15 Speciale bijlage Wandelen in Duitsland 27 Bommen Berend Groningse geschiedenis Tialda Hoogeveen 28 Lichtvoetig 30 Zwerven door de tijd Met onze kleinzoon Daniël doen Marijke en ik een dagje Barneveld. We stappen in het blauwe treintje dat heen en weer pendelt tussen Amersfoort en Ede. De lijn was ooit niet meer rendabel. Maar een kleine vervoerder kocht de lijn van de NS, doopte de verbinding om in Valleilijn en tadaa – het lijntje kwam weer tot leven. Als we met ons drieën boemelen door het kalmerende landschap van groene weilanden met koeien en Hollandse luchten, dwalen mijn gedachten af naar 2009. Toen Daniëls ouders met drukke werkkringen de zorg voor hem soms aan ons overlieten. Hoe ik met baby Daniël op de arm door de kamer liep, hem wiegde om hem rustig te krijgen, uit een ooghoek de tijd in de gaten houdend om te checken of hij een flesje mocht. Wat kan zo’n baby’tje zwaar worden als het niet wil slapen en toch gedragen wil worden en het nog een half uur is tot zijn flesje. We stappen uit en wandelen naar het gezellige centrum. Maar eerst kijken we met bewondering naar de bouwstijl van Kasteel Schaffelaar. Verwoest in 1585 door de Spanjaarden in de Tachtigjarige Oorlog, herbouwd in neotudorstijl. In het centrum leiden de promenades met levendige winkels min of meer vanzelf naar de toren van de Oude Kerk. Daar vertellen monumenten de geschiedenis van Jan van Schaffelaar. In het conflict tussen Hoeken en Kabeljauwen was Jan de aanvoerder van de Kabeljauwen. Op 16 juli 1482 veroverde hij met zijn mannen de toren. Die werd al snel beschoten door Hoeken uit Nijkerk en Amersfoort. De Kabeljauwen zaten ingesloten. Om zijn manschappen de Hoekse furie te besparen besloot Jan van Schaffelaar van de toren te springen. Daniël gaat liggen in de contouren op de keien voor de toren waar Jan destijds zou zijn neergekomen. In het veelzijdige Nairac Museum zwerven we met ons drieën verder door de tijd. We voelen aan gereedschap voor oude Veluwse ambachten, luisteren naar bijna vergeten dialecten in historische streekwinkels, maken een les mee in een negentiende eeuws klaslokaaltje, kijken naar oude beschavingen die leefden op de Veluwe ver voor onze jaarteling begon. Als ik blijf hangen in een spannende film over een door honger opgejaagde Dinosauriërs-familie, komt Daniël informeren of ik klaar ben want we moeten verder. Weer buiten bespreken we het ervarene. Daniël voert het hoogste woord. Maar als Marijke ons trakteert op een terras vallen we stil, gedragen door de lichte tonen van het carillon uit de toren, smikkelend van een smaakvol ijsje. George Knottnerus Wandelwalhalla Tenerife 37 12 pagina’s extra! Stedenspecial 52 Wandelnet Trekvogelpad, het langste natuurpad van Nederland Soester wandelweekend Door zanderige duinen Nieuwe NS-wandeling Zuid-Limburg Genieten van glooiingen en Geuldal Verder in dit nummer: Nieuws Wandelproducten Uitgelezen Column John Jansen van Galen Lidewey van Noord Voetstuk Loopbaan 4/5 6/9 14 26 29 49 53 ‘te voet’ is een uitgave van WANDELWERELD bv, Postbus 196, 3950AD Maarn, T. +31 (0)6 45 969 850 • e-mail abonnee administratie: abo@wandelkrant.nl • e-mail redactie: redactie@wandelkrant.nl • website: www.tevoetonline.nl • Advertenties: Tarieven op aanvraag bij bovenstaand adres • Uitgever: Eef van den Brink • Hoofdredactie: Tialda Hoogeveen • Vormgeving: Punt Grafisch Ontwerp Utrecht, www.puntgo.nl • Foto voorpagina: Shutterstock • Aan dit nummer werkten mee: Wim ten Brinke, John Jansen van Galen, Dieteke van Hemmen, Femke Jaarsma, George Knottnerus, Lidewey van Noord, Jan Fokke Oosterhof, Elvira Werkman, Robert Witsen, Gerrit Jan Zwier • ‘te voet’ nummer 1, achtentwintigste jaargang. Het volgende nummer van ‘te voet’ – achtentwintigste jaargang, nummer 2, winter 2022 – verschijnt eind december 2022.
4 Online Touch Home