Ta Agrafá Delfi kennen we allemaal, de kloosters van Meteora tegen woordig ook. Eeuwig zonde dat die in de top 10 van Lonely Planet zijn opgenomen, met de honderdduizenden toeristen per jaar als gevolg… Maar tussen die twee trekpleisters ligt een groot berggebied waar werkelijk geen toerist komt. Het is het zuidelijke Pindos-gebergte. Henk van Wijngaarden foto’s: Maartje van der Klis Een reis door het Alles en iedereen rijdt er met een grote bocht omheen, geen reisorganisatie die er iets uitvoert. Dat is al eeuwen het geval. De bergen zijn zo onherbergzaam en de schaarse bewoners zijn zo op hun vrijheid gesteld dat Byzantijnse en Ottomaanse ambtenaren het gebied niet durfden in te gaan om belastingen te innen. Zo bleef dit deel van Griekenland ‘niet inbaar’ ofwel ‘onbeschreven’, in het Grieks ‘Agrafá’. Zou dat nog zo zijn? We gaan het al wandelend ontdekken. Agrafá Delfi, het consultancy bedrijf van de oudheid Welbewust rijden we vroeg naar Delfi. De grote drukte zijn we wél voor, de warmte niet. Het is zweten geblazen als we de trappen naar de laatste zes zuilen van de reusachtige Apollo-tempel beklimmen. In de oudheid was dit dus de navel van de aarde. Vanuit 18 de diepte stegen de dampen op die de priesteres deden stamelen en stotteren. Hier kwam Jan en alleman naartoe om een godsoordeel te vragen over de komende oogst, een voorgenomen huwelijk of de verkoop van producten. Maar niet alleen dagelijkse dingetjes, uit Egypte en Perzië kwamen zelfs koningen om te horen of ze de komende oorlog gingen winnen. Hier komt het ‘Ken uzelf!’ ‘Alles met mate!’ en ‘Niets te veel!’ vandaan. Opeens begrijp ik wat ik zie, dit was één groot, internationaal consultancy concern. Vanuit Delfi trokken de priesters (de consultants) aan de touwtjes! Boordevol nieuwe gedachten begin ik aan het oeroude muilezelpad van Delfi naar beneden om uit te komen op het strand van Itéa. Het is een prachtige wandeling en het kabaal van de miljoenen cicaden in de olijfgaarden zal ik niet snel vergeten. Parnassos, het dak van Griekenland De Parnassos is met z’n 2.456 meter niet de hoogste berg van Griekenland. Maar omdat hij centraal ligt levert hij wel het mooiste uitzicht van het land op. Als het helder is kijk je van de Olympus in het noorden tot Athene en Korinthe in het zuiden. We rijden in een half uur van de hitte beneden naar de knisperende koelte boven. Er staat maar één auto op de reusachtige parkeerplaats bij het skicentrum, die van ons. Sinds een jaar of twintig is de Parnassos het Griekse skiparadijs. Duizenden Grieken komen in de winter om over de negentien skipistes te glijden. Zomers is de berg een bloemen-, bijen- en vlinderparadijs. Het uitzicht is dan wel niet glashelder, maar de frisse rond wandeling die we er maken is top, letterlijk top.
19 Online Touch Home