online duitsland special 2025 dé wandel hotspots van 2025 bij onze oosterburen wandelen in duitsland 2025
2
een heerlijk wandel uitstapje? Dit zijn dé hotspots net over de grens Even ertussenuit, zonder ver te reizen — hoe fijn is dat? Op nog geen paar uur rijden van de Nederlandse grens begint een compleet andere wereld. Je belandt in adembenemende Duitse landschappen waar je eindeloos kunt wandelen, ontdekken en genieten. In deze speciale editie van 8Wandelen in Duitsland9 nemen we je mee langs een aantal verrassend mooie regio9s. Stuk voor stuk plekken waar je hart sneller van gaat kloppen — of je nu houdt van ruige natuur, sfeervolle dorpen, culturele parels of juist rust en ruimte. De regio9s die we presenteren zijn perfect voor iedereen die graag wandelt. Of je nu solo op pad gaat, met je gezin eropuit trekt of een wandelweekend met vrienden plant — voor zowel korte tripjes als langere vakanties is er volop te beleven. Begin je dag met een stevig ontbijt, trek je wandelschoenen aan, adem de frisse lucht in en ontdek de mooiste paden. Na afloop is het genieten geblazen: een goed glas wijn uit de streek, een fijne accommodatie en natuurlijk een heerlijke maaltijd als afsluiter. Laat je inspireren door de verhalen in deze uitgave, ontdek alvast wat onze oosterburen te bieden hebben, en wie weet… sta jij binnenkort al op een van deze geweldige wandelroutes. © april 2025 Deze online uitgave is tot stand gekomen in samenwerking met onze duitse partners. 3 © Hans Ott
Premium wandelwerel Premiumwandelwerelden Meer dan 100 hoogwaardige premiumroutes, allemaal bekroond met het Duitse Wandelsiegel, nodigen uit om vier afwisselende regio’s te ontdekken. Smalle, natuurlijke paden, natuuren cultuurhoogtepunten, gevarieerde landschappen, duidelijke bewegwijzering en talrijke kwaliteitsaccommodaties, speciaal afgestemd op de behoeften van wandelaars. 4 Dat zijn slechts enkele van de troeven van de vier regio’s die samen de Premiumwandelwerelden vormen: Natuurpark Schwalm-Nette, Tecklenburger Land, Schwäbische Alb en Rijn-Moezel-Eifel. www.premiumwanderwelten.de Premiumwandelen in vlakke gebieden – Wasser.Wander.Welt. Voor een premiumwandelregio zijn heuvelachtige landschappen vereist? Helemaal niet! Dat bewijst Wasser.Wander.Welt. in het Natuurpark Schwalm-Nette aan de Nederrijn, tussen Nederland en Duitsland. ©Dominik Ketz In totaal leiden tien premiumwandelroutes en zes premiumspazierwandelroutes (korte, ontspannen wandeling) door oeroude landschappen vol meren, rivieren, heidevelden, moerassen en mysterieuze broekbossen – en dat grotendeels over vlakke paden.
lden ©Albstadt Tourismus Zo biedt de circa 11 km lange premiumroute <Nette Seen= inzicht in het leefgebied van broekbossen en meren, - en leidt deze naar de natuurgebieden <Kleiner De Wittsee= en <Ferkensbruch=. Ook de 15,5 km lange tour <Schwalmbruch= toont de rijkdom van de regio. Water in een andere vorm beleef je op de ongeveer 11 km lange <Galgenvenn=, een grensoverschrijdende premiumroute die door de fascinerende moeraslandschappen van het natuurgebied Heidemoore loopt. Klik hier voor mee informatie: www.wa-wa-we.eu Het Tecklenburger Land en de Teutoschleifen De noordelijkste gecertificeerde premiumwandelregio staat ook bekend als het balkon van het Münsterland. © Markus Borsch 5
©Albstadt Tourismus Indrukwekkende uitzichten vanaf de kam van het Teutoburger Woud, de turquoiseblauwe kloof bij Lengerich, de Dörenther Klippen met tot 40 meter hoge rotsen en de idyllische vakwerk-Altstadt van Tecklenburg wachten op de wandelaar. In totaal zijn er 19 premiumroutes van 3 tot 13 km. Ze bieden panoramische uitzichten, dichte bossen, grillige rotsformaties en landschappen met meren en moerassen. Zoals bijvoorbeeld de 7 km lange Teutoschleife <Bevergerner Pättken=, waar het <Natte Driehoek= bewonderd kan worden. Uniek is ook de circa 11 km lange Teutoschleife <Heiliges Meer=, die imponeert met een gevarieerd wandeldecor. Weilanden en bossen, romantische vakwerkstadjes, afgelegen boerderijen, historische riddergoederen en gebouwen als kloosters en kastelen nodigen uit tot een reis door de tijd. www.teutoschleifen.de 6 Wandelen over Traufgänge en „Traufgängerle“ Een bijzondere natuurervaring biedt de Schwäbische Alb rondom Albstadt: over natuurlijke paden wandel je op en onder de Albtrauf door jeneverbesheides en beukenbossen en geniet je van indrukwekkende vergezichten over een uniek rotslandschap. Het is een dramatisch decor vol contrasten – en een van de mooiste van BadenWürttemberg. ©Dominik Ketz © Joschka Meiburg
Wandelen langs de Albtrauf is een indrukwekkende ervaring. Elf gecertificeerde wandelroutes van 3,5 tot 17 km zorgen voor onvergetelijke wandeldagen. Wandelaars kunnen kiezen uit zeven premiumwandelroutes (Traufgänge), twee premium-spazierwandelroutes (Traufgängerle) en twee premiumwinterwandelroutes. Of het nu gaat om uitzichten vanaf of op de Albtrauf, rotsachtige decors of bloeiende schrale graslanden: gevarieerder kan een wandelgebied nauwelijks zijn. Op routes als de 10,5 km lange <Wiesenrunde= of de circa 9 km lange <Hossinger Leiter= kun je wilde bloemen, kruiden en orchideeën bewonderen, insecten en vlinders aan het werk zien, en met een beetje geluk zelfs een slechtvalk of rode wouw boven je in de lucht spotten. Een absoluut hoogtepunt is de burcht Hohenzollern. Het mooiste uitzicht op het kasteel heb je vanaf de circa 16 km lange Traufgang <Zollernburg-Panorama=. www.traufgaenge.de ©Klaus Breitkreutz Traumpfade en Traumpfädchen in de RijnMoezel-Eifel Fantastische vergezichten, romantische dalen en middeleeuwse kastelen: op de in totaal 27 Traumpfade en 14 Traumpfädchen laat de premiumwandelregio RijnMoezel-Eifel zich van haar mooiste kant zien. Soms loop je door dichte bossen, dan weer over hoogvlaktes en wijnbergen, of stuit je op vulkanisch gesteente. De als rondwandelingen aangelegde Traumpfade zijn ideaal voor een dagtocht. Bijvoorbeeld langs het prachtige Rijnpanorama op de 12,6 km lange <Rheingoldbogen= of door het Moezeldal naar het wereldberoemde kasteel Burg Eltz op de even lange Traumpfad <Eltzer Burgpanorama=. De Eifel met haar vulkaanlandschappen en open heidevelden ontdek je op ©Klaus-Peter Kappest paden als de 10 km lange <Bergheidenweg=. Wie liever kortere routes loopt, vindt in de Traumpfädchen een perfect aanbod. Deze 14 premiumspazierwandelroutes van 3 tot 7 km zijn bijzonder geschikt voor gezinnen en om de natuur van dichtbij te leren kennen. Met Freddys Traumpfädchenwandelboekje kunnen kinderen op de 14 Traumpfädchen stempels verzamelen, vragen beantwoorden en hun eigen wandelmedailles verdienen. www.traumpfade.info 7
WELKOM BIJ de Moezel e Het Zeller Land is een van de mooiste en meest veelzijdige wijn- en vakantiebestemmingen van Duitsland. De harmonie tussen natuur en cultuur, tussen dagelijks leven en vakantie, tussen actief zijn en ontspannen, vormt de charme van deze regio met 7 schilderachtige Moezeldorpjes en 17 charmante Hunsrückdorpen. De hoogtes van de Hunsrück en de dieptes van het Moezeldal nodigen het hele jaar door uit tot een breed scala aan activiteiten. Goed gemarkeerde wandel- en fietsroutes leiden je de betoverende natuur in en brengen je naar indrukwekkende uitkijkpunten. 8 © Zeller Land Tourismus GmbH
en de Hunsrück © Wanderbüro SH Kappest vergezichten. Het panoramaplatform biedt een indrukwekkend 360-graden uitzicht dat reikt van idyllische Moezeldorpen tot diep in de Eifel en de Hunsrück. In de Hunsrück zorgt de Geierlay hangbrug bij Sosberg voor extra spanning. Deze behoort tot de langste hangbruggen van Duitsland: 360 meter lang en 100 meter hoog voert ze over het Mörsdorfer beekdal – een waar avontuur. Een bijzonder fraai uitzicht wacht wandelaars op de Collisrondwandelroute in Zell (Moezel), die naar de Collistoren leidt. Vanaf daar heb je een fascinerend uitzicht over het Moezeldal. Een ander hoogtepunt is de Prinzenkopftoren. Met een hoogte van 27 meter is de toren op zichzelf bescheiden, maar zijn ligging op een 235,5 meter hoge berg zorgt voor spectaculaire Of je nu kiest voor een trajectwandeling of een rondwandeling, in de hoogte van de Hunsrück of in de diepte van het Moezeldal – het Zeller Land biedt voor elke wandelliefhebber een passende route. Met de Moselsteig en de SaarHunsrück-Steig zijn er niet alleen twee van de mooiste langeafstandswandelroutes van Duitsland, maar ook talrijke ge© IFaust 9
certificeerde wandelroutes. Overigens zijn ook de lokale wandelroutes van de dorpen in het Zeller Land absoluut de moeite waard! Voor fietsers geldt: "opzadelen maar!" Laat je ziel ontspannen op een van de populairste fietsroutes: de Moezelfietsroute. Of je nu kiest voor een rondrit via de vele bruggen of voor een trajectrit van meer dan 275 kilometer langs de Moezel – de Moezelfietsroute is berijdbaar van Perl tot Koblenz. Dankzij de ligging langs de rivier heeft het traject een grotendeels vlak hoogteprofiel. Stroomafwaarts bedraagt het hoogteverschil in totaal 560 meter daling en 430 meter stijging. Even populair zijn de afwisselende fietsroutes die door bossen, langs beekjes en velden en over glooiende heuvels door de Hunsrück voeren. © Zeller Land Tourismus GmbH Na een avontuurlijke wandel- of fietstocht heten onze gastheren je van harte welkom om te genieten van de edele druppels en culinaire specialiteiten van de regio. Of het nu gaat om een glas van de beroemde "Zeller Schwarze Katz" in een vinotheek of een kleine versnapering uit de keuken van een Straußwirtschaft – de regio nodigt uit om te blijven hangen en verwent met talloze genietmomenten. © IFAUST 10
© Philipp Bohn De wijn "Zeller Schwarze Katz" is in de loop der jaren uitgegroeid tot een symbool van de regio en weet zowel kenners als liefhebbers steeds opnieuw te bekoren. Bezoek ook een van de vele wijnfeesten in een gezellige sfeer. De romantische Moezeldorpjes in het Zeller Land vormen hiervoor het perfecte decor. Meer informatie over de veelzijdige vakantieregio Zeller Land vind je op onze website: https://www.zellerland.de © Zeller Land Tourismus GmbH 11
Een afwisselende wandelervaring ONTDEK de sporen van het Sauerland © Klaus-Peter Kappest De Sauerland-Wandeldorpen behoren tot de mooiste wandelregio’s van Duitsland – en wie ooit door de dichte bossen heeft gezworven, over zachte paden door dalen is gelopen of op de bergkammen van het uitzicht heeft genoten, weet: hier buiten gebeurt meer dan alleen bewegen. Hier begint het ontdekken en beleven. De regio wordt gekenmerkt door markante bergketens, glasheldere meren en beekjes, uitgestrekte weiden en liefdevol onderhouden vakwerkdorpen, ingebed in een landschap dat in elk seizoen zijn eigen magie ontvouwt en bijzondere momenten laat ontstaan. 12 Toch zijn de SauerlandWandeldorpen veel meer dan enkel een natuuroase – het is een regio vol verhalen die je niet in boeken vindt, maar verborgen liggen langs het pad: in oude steengroeven, in grillige bomen, in lang vergeten paden die vroeger mensen met elkaar verbonden. Met de Sauerland-Spuren leiden talloze thematische wandelroutes je door het gevarieerde landschap en combineren natuurbeleving met boeiende informatie en belevenissen. Of het nu gaat om cultuur, geschiedenis, natuurkunde of regionale bijzonderheden – de goed gemarkeerde themaroutes vertellen op een onderhoudende manier de verhalen van het Sauerland. Het zijn wandelpaden die een blik achter de schermen van het landschap bieden. © Jonas Dülberg Veel van deze routes zijn gewijd aan een specifiek thema – of het nu de bewogen geschiedenis van de regio is, geologische bijzonderheden, oud vakmanschap, legendarische sagen of fascinerende natuurverschijnselen.
De routes zijn afwisselend ontworpen, leiden door idyllische landschappen en bieden niet alleen mooie uitzichten, maar ook diepere inzichten in de cultuur en eeuwenoude geschiedenis. Onderweg leer je meer via informatieve borden, interactieve belevingsstations of verrassende uitkijkpunten over wat deze regio zo bijzonder maakt – en over de verborgen parels die langs het pad te vinden zijn. Voor wandelliefhebbers die meer zoeken dan alleen beweging, zijn de Sauerland-Spuren een cadeau. Ze maken van een wandeling een afwisselende ervaring. Sommige paden vertellen het verhaal van een dorp, een eeuwenoude ambacht of een mysterieuze sage, terwijl andere de flora en fauna van de regio uitleggen of de geologische krachten onthullen © Paul Masukowitz © Paul Masukowitz hoogteverschillen. Veel trajecten zijn bovendien ook geschikt voor minder ervaren wandelaars en zijn ideaal voor een uitstapje met kinderen of grootouders. Dankzij de overzichtelijke bewegwijzering, goede bereikbaarheid en talrijke horecagelegenheden in de buurt, staat niets een geslaagde wandeldag in de weg. En daar draait het allemaal om: gewoon op pad gaan. Weg uit de dagelijkse sleur, de natuur van het Sauerland in en op ontdekkingstocht. Je hoofd leegmaken, frisse lucht inademen en onderweg iets nieuws leren. Wie zich op deze paden begeeft, zal al snel merken: elk pad heeft zijn eigen karakter, zijn eigen verhaal – en elke stap brengt je dichter bij datgene wat het Sauerland zo uniek maakt – de hartelijke gastvrijheid en authentieke oorsprong. die het Sauerland gevormd hebben. Er is voor ieder wat wils en het aanbod is uniek binnen Noordrijn-Westfalen. Wat de Sauerland-Spuren zo bijzonder maakt, is hun grote diversiteit. Of je nu kiest voor een ontspannen rondwandeling met het gezin, een korte belevingsroute voor tussendoor of een uitgebreide dagtocht voor ontdekkers – het aanbod varieert van lichte wandelingen tot uitdagendere routes met www.sauerland-wanderdoerfer.de Hier is wandelen niet zomaar voortbewegen, maar een verbinding met de regio, haar mensen en haar vele bezienswaardigheden en bijzonderheden. Dus trek je wandelschoenen aan, pak je lunch in en ga op pad langs een van de vele Sauerland-Spuren. Laat je meevoeren, neem de tijd, kijk goed om je heen en laat je inspireren. Misschien kom je een verhaal tegen dat je nooit meer vergeet. Misschien vind je je nieuwe favoriete wandelpad. Of misschien gewoon de rust waar je naar op zoek was. Alle informatie over de boeiende en avontuurlijke Sauerland-Spuren vind je op: © Paul Masukowitz 13
De Sauerland-Wandeldorpen – Wandelplezier van de hoogste kwaliteit Een adembenemend landschap met glooiende heuvels, uitgestrekte valleien en schitterende uitzichten, gecombineerd met een perfect bewegwijzerd netwerk van wandelroutes – dat en nog veel meer bieden de SauerlandWandelplaatsen. Niet voor niets zijn ze de eerste en grootste <Qualitätsregion Wanderbares Deutschland= en staan ze voor een bijzondere natuurbeleving, ver weg van de drukte van het dagelijks leven. Perfecte voorwaarden dus voor wandelaars om ten volle van hun verblijf te genieten. Want de elf gemeenten Brilon, Diemelsee, Eslohe, Hallenberg, Kirchhundem, Lennestadt, Medebach, Olsberg, Schmallenberg, Willingen en Winterberg, met hun 280 dorpen en gehuchten, hebben zich volledig afgestemd op de wensen van © Paul Masukowitz naast begeleide wandelingen, informatieve brochures en wandeluitrusting te huur, ook de juiste maaltijden voor een uitgebreide wandeldag. Veel gastheren en - vrouwen hechten veel waarde aan streekproducten, zodat wandelaars hier niet alleen van de natuur, maar ook van de culinaire specialiteiten van het Sauerland kunnen genieten. Voor verdere vragen voorzien de goed opgeleide teams van de toeristische informatiepunten wandelaars van uitgebreid kaartmateriaal en zo nu en dan een persoonlijke insidertip. © Jonas Dülberg wandelliefhebbers. Bij de vertrekpunten van de wandelroutes geven grote informatieborden een overzicht van de routes en wijzen ze op verdere wandelmogelijkheden. Onderweg wijzen uniforme en goed zichtbare bordjes de weg door de natuur. Voor optimale service en deskundig advies zorgen de gekwalificeerde wandelvriendelijke accommodaties in de Sauerland-Wandelplaatsen. Zij hebben hun aanbod speciaal op wandelaars afgestemd en bieden, 14 afwisselend wandelplezier met elke stap Zo laat de kwaliteitsregio rond de drie grote langeafstands-wandelroutes Rothaarsteig, Sauerland-Höhenflug en Sauerland-Waldroute zich heerlijk ontdekken. Pure natuurbeleving biedt bij-voorbeeld de Willinger Uplandsteig met zijn gevarieerde landschap van beukenbossen, bloemrijke weides en zeldzame hoogvenen. Over smalle paden door dichte bossen en langs kronkelende beekjes voert de Medebacher Bergweg. Helemaal in watertraptreden uit om de tocht door het idyllische bos- en weidelandschap te combineren met de leer van priester Kneipp. Over de hoogste bergen van het Westfaalse Sauerland en langs historische plekken voert de Winterberger Hochtour. Wie houdt van indrukwekkende panorama’s met charmante vakwerkdorpjes en weidse velden, zit goed op het Veischeder Sonnenpfad. Dan kan het moeilijk worden om te kiezen – zeker omdat er nog veel meer afwisselende wandelkilometers op de SauerlandSpuren te beleven zijn. Deze bijzondere dag- en halve dagrondwandelingen voeren over voornamelijk natuurlijke paden door het unieke landschap en zorgen voor puur wandelgeluk. Of je nu houdt van stevige beklimmingen of ontspannen wandelingen – de Sauerland-Spuren bieden voor elke smaak de juiste route. © Paul Masukowitz UST
© Paul Masukowitz Levendige stilte op de Sauerland-Seelenorte De ervaring wordt nog intenser bij een bezoek aan een van de Sauerland-Seelenorte (Zielenplaatsen). Zij tillen het wandelen in het Sauerland naar een nieuw, emotioneel niveau. 42 bijzondere plekken, allemaal verschillend van aard en toch met een vergelijkbare inspirerende energie, zijn rustpunten of bezienswaardigheden tijdens een wandeling – maar ze zijn veel meer dan dat. Elk op hun eigen manier nodigen ze bezoekers uit om in stilte tot zichzelf te komen, tot inzicht te komen en iets persoonlijks mee te nemen. Dat kan een gebedshuis zijn, zoals de op een oude cultusplaats gebouwde kapel in Wormbach, maar ook een herdenkingsplek van het vroegere zware en gevaarlijke werk, zoals de mijnschacht Philippstollen bij Brilon. Ook de Almebronnen, waar bruisend leven ontspringt, de legendarische Hollenfelsen bij Bödefeld, de historische openluchtrechtspraakplaats <Freistuhl= in Düdinghausen of de steengroeve bij de Peperburg bij Grevenbrück zijn zulke krachtige plekken. Ze ademen geschiedenis en verhalen, herinneringen en gevoelens van mensen uit vroegere tijden, en raken wandelaars tot op de dag van vandaag met hun spirituele essentie. Ver weg van verkeerslawaai zijn ze oases van rust: wie hier blijft hangen, stapt uit de hectiek van het dagelijks leven, opent zich voor een nablijvend gevoel, vertraagt en vindt zichzelf terug. En nog indrukwekkender wordt het bezoek onder begeleiding van een van de <Erzählpaten= (verhaalsponsors). Zij weten bijna alles over <hun= persoonlijke zielenplaats, kennen bijzondere anekdotes en weten de eigen mystiek van de plek in hun verhalen over te brengen. Dat levert een nieuwe, unieke wandelervaring op in het Sauerland – een ervaring die je niet snel vergeet. meer informatie: Sauerland-Wanderdörfer www.sauerland-wanderdoerfer.de www.sauerland-seelenorte.de © Paul Masukowitz 15
1 Online Touch