4. Personele gevolgen Een andere organisatie van het onderwijs heeft gevolgen voor de inhoud van het werk, en voor de taken en verantwoordelijkheden van het personeel op de school. Zichtbare veranderingen zijn: een breder palet aan rollen en taken, grotere verantwoordelijkheid voor beleid, inhoud en organisatie van het onderwijs en – meestal – een intensievere samenwerking met collega’s. Ook de focus van de rol als docent in contact met leerlingen is anders: de docenten nemen meer een coachende rol in en begeleiden leerlingen naar eigen verantwoordelijkheid voor hun leerproces. Die veranderingen betekenen dat ook andere kennis en vaardigheden worden gevraagd van docenten. Zij moeten, meer dan op andere scholen, in staat zijn samen te werken en te coachen. Dit type vaardigheden komt op de lerarenopleidingen doorgaans nog weinig aan bod. De centrale vraag voor dit hoofdstuk is daarom: welke gevolgen zien we in het werk en de verantwoordelijkheden van docenten, en wat zijn de gevolgen voor de tevredenheid en werkdruk van docenten en de aantrekkelijkheid van het beroep? 4.1. Gevolgen voor de inhoud van het werk en verantwoordelijkheden 4.1.1. Inhoud van het werk Bij scholen die kiezen voor het ‘anders organiseren’ van hun onderwijs verandert de inhoud van het werk van de docenten. Onderwijs ontwerpen Het sterkste gevolg is dat de docenten meer en intensiever bezig zijn met onderwijsontwikkeling. Bovendien gebeurt dat in een breder perspectief dan dat van de eigen lessen, methodes en vakgebieden. Er wordt nagedacht vanuit leerdoelen en leerlijnen. Op sommige scholen doordenken en ontwerpen docenten samen het gehele curriculum opnieuw. Docenten ontwikkelen heel nieuwe modules of extra vakken. In veel scholen is daarbij sprake van vakoverstijgend werken. Ook dat vraagt het opnieuw doordenken van zowel leerstof als didactiek. Voorbeelden van die onderwijsontwikkeling zijn het inrichten van een vakhavo-route waarbij leerlingen al gedurende hun havo-opleiding meer praktijkgerichte vakken aangeboden krijgen, het ontwerpen van interdisciplinaire modules, zoals ‘Architectuur’, ‘Globalization, Poverty & Environment’, ‘Het heelal’ of ‘Big history’, of extra vakken zoals ‘Informatica’ en ‘Grote Denkers’. Ook leerlijnen die gericht zijn op de ontwikkeling van ‘academische vaardigheden’ bij leerlingen (kritisch denken, presenteren, academic writing, statistische vaardigheden) zorgen voor een andere inhoudelijke invalshoek voor het werk van de docenten. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Anders organiseren? Teamwork! | 27
28 Online Touch Home