9. Toelichting onderzoeksopzet In de voorbereiding van het onderzoek is een literatuurstudie uitgevoerd. Het belangrijkste onderdeel van het onderzoek is de casestudy. Er zijn tien VO-scholen geselecteerd voor deelname aan de casestudy, waarbij interviews zijn afgenomen met de schoolleiding en groepsgesprekken met docenten en voor zover van toepassing met onderwijsondersteuners. De interviews zijn geanalyseerd, en gerapporteerd in een overkoepelende rapportage en in schoolportretten. We bespreken in deze bijlage de verschillende stappen in het onderzoek. Literatuuronderzoek In de voorbereiding van het onderzoek is een literatuurstudie uitgevoerd om na te gaan wat in de literatuur bekend is over anders organiseren in het voortgezet onderwijs. Het gaat dan niet alleen om de aanleiding om deze veranderingen in te zetten of om de wijze waarop het onderwijs anders wordt georganiseerd, maar ook om de opbrengsten en gevolgen van deze organisatiewijze, vooral voor de taken en inzet van leraren en overig personeel. Hiervoor is gebruik gemaakt van onderzoeken en beleidsnotities van verschillende onderzoeken die in de afgelopen jaren zijn uitgevoerd door Kohnstamm Instituut en CAOP, en is relevante (internationale) literatuur gezocht met behulp van de meest geëigende zoekmachines van universiteitsbibliotheken, JSTOR, Google Scholar en Picarta. De focus van het literatuuronderzoek lag primair op het voortgezet onderwijs, maar daar waar relevant is ook gekeken naar literatuur met betrekking tot andere onderwijssectoren. Dat geldt voor informatie over de wijze waarop het onderwijs anders georganiseerd kan worden, voor zover dit passend is in de context van het voortgezet onderwijs. Er zijn ook in het buitenland in toenemende mate voorbeelden zichtbaar van scholen in het voortgezet onderwijs die het onderwijs anders organiseren. Als voorbeeld noemen we Vlaanderen. In Vlaanderen zijn allerlei initiatieven die tot inspiratiebron en leidraad dienen en scholen ondersteunen bij het anders organiseren van onderwijs: o Innovatie-experten van Flanders Synergy schreven het boek ‘Scholen slim organiseren’ en begeleidden al meer dan 60 scholen en 100 pedagogische begeleiders om hun organisatie volledig om te gooien tot een slimme school. o Verder is er Veranderwijs.nu, een open platform van individuen, verenigingen en organisaties die mensen bij elkaar wil brengen rond vernieuwingen in het onderwijs. o EduNext inspireert en coacht scholen om van binnenuit te transformeren zodat de leerling eigenaar wordt van zijn leerproces. De hoofdlijnen staan in het boek EduNext: transformeer je school van binnenuit. De resultaten van de literatuurverkenning zijn in het rapport opgenomen, ter verdieping van en in aanvulling op de resultaten die naar voren komen uit de praktijkvoorbeelden. Verder is het literatuuronderzoek gebruikt voor de interviewleidraad ten behoeve van de casestudy. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Anders organiseren? Teamwork! | 96
97 Online Touch Home