Projectleider Leon Korving op de rioolwaterzuivering in Breda. Ernaast: Joao Sousa en Jelmar Tamis van het bedrijf Paques met gedroogd slib dat al bioplastic bevat. samen ruim 2,5 miljoen euro in het project. Het klinkt onwaarschijnlijk: plastic maken uit afvalwater. En dan bedoelen we niet de recycling van plastic zakjes of andere rommel uit het riool. Nee, het gaat om de productie van een nieuwe grondstof met de bacteriën die gebruikt worden om afvalwater schoon maken. Hoe kom je erop? Bij universiteiten is het principe al 20 jaar bekend: als je bacteriën in een zuivering veel ‘te eten’ geeft, zijn er die het stofje ‘PHA’ opslaan, een basis voor bioplastic. Een experiment op de zuivering in Bath van waterschap Brabantse Delta leverde een reageerbuisje bioplastic op. Dit leidde in 2016 tot het pilotproject ‘PHARIO’ (PHA uit RIOolwater) waarmee werd bewezen dat het mogelijk is bioplastic van een constante kwaliteit te maken. Succes en vervolg We spreken Leon Korving (49), projectmanager PHARIO en vanaf de start bij de pilot betrokken. Leon is gespecialiseerd in deze nieuwe techniek: “Op de zuivering Bath is tien maanden lang geëxperimenteerd. Uiteindelijk werd 50 kilo plastic gemaakt. Daarbij werd gekeken of de eigenschappen te sturen zijn. Dat bleek mogelijk door de bacteriën met de juiste vetzuren te voeden. Zo kon het rubberachtig of juist brosser gemaakt worden. Ook werd ontdekt dat het mogelijk is om de lengte van de plasticketens te sturen.” Een beperking bleek echter de projectschaal. De industrie is geïnteresseerd maar er kwam niet genoeg materiaal beschikbaar om verder onderzoek te doen. Daarom is een vervolgproject opgezet; een nieuwe proefi nstallatie in Dordrecht moet vanaf begin 2022 gaan zorgen voor voldoende materiaal voor prototypes en marktonderzoek.” Samenwerking 5 waterschappen “Het is mooi dat deze innovatie door meerdere waterschappen wordt gedragen. Waterschap Brabantse Delta, waterschap De Dommel en Wetterskip Fryslân waren de initiatiefnemers en zij werden snel gevolgd door waterschap Scheldestromen dat in de ‘achtertuin’ interessante ontwikkelingen zag. Samen wilden zij een verdere stap zetten in de ontwikkeling en daarbij raakte ook Hollandse Delta betrokken.” Deze vijf waterschappen investeren nu, naast de marktpartijen HVC en Paques, Wat moet je met bioplastic? Traditioneel plastic wordt geproduceerd uit fossiele grondstoffen. Voor bioplastic worden nu vooral grondstoffen uit geteelde gewassen gebruikt. Bioplastic uit zuiveringsslib heeft als voordelen dat het niet ten koste gaat van de voedselproductie en betere afbreekbare eigenschappen heeft. Daarom is bioplastic uit zuiveringsslib, hoewel duurder, erg geschikt voor specialistische toepassingen waarbij afbreekbaarheid een technische meerwaarde heeft. Bijvoorbeeld als recycling niet mogelijk is. De mogelijkheden zijn ronduit verrassend: • Afbreekbare coating rond zaden om in optimale omstandigheden kunnen ontkiemen. • Coating rond kunstmestkorrels voor geleidelijke afgifte van voedingsstoffen. • Oplosbare zaai- en plantbakjes. • Landbouwfolie dat afbreekt na onderploegen. • Afbreekbare gewichten voor de vissport. • Zelfhelend beton. Nog een lange weg Op de vraag of dit bioplastic in de toekomst concurrerend is, zegt Leon: “Je moet niet proberen te concurreren met bestaande toepassingen. Dit plastic heeft juist meerwaarde in ‘niche’ producten waarbij de afbreekbaarheid extra waardevol is.” Wie weet, zal het in de toekomst ook de bekende producten kunnen vervangen maar daarvoor hebben we nog een fl inke weg te gaan.” Scheldestromen | lente 2021 13
14 Online Touch Home