Onderzoek Voedselbossen zijn een relatief nieuw fenomeen. Alhoewel met name in tropische zones al eeuwenlang ‘agroforestry’ wordt beoefend, heeft de industrialisatie ons in snel tempo geleid naar massaproductie en teelt met optimale opbrengsten. Steeds meer worden we ons bewust van de uitputting van intensief gebruikte grond en watertekorten. Monoculturen zijn kwetsbaar voor ziekten en extreme weersomstandigheden en zijn funest voor de biodiversiteit van onze wilde soorten (fl ora, fauna en fungi). Juist daarom zijn voedselbossen ontzettend interessant voor onderzoek. Kunnen voedselbossen bijdragen aan de vergroening van steden? Kunnen we voedselbossen multifunctioneel inrichten met zowel een hoge productie alsook een sociaal-maatschappelijke functie? Hoe kunnen voedselbossen zorgen voor stabiele populaties en functioneren als corridors tussen natuurgebieden? Burgerparticipatie Veel voedselbossen ontstaan vanuit collectieve initiatieven van burgers en organisaties. Door samenwerking tussen overheid, organisaties en burgers kan op een duurzame manier een voedselbos tot stand komen en doorgroeien tot een voedselproducerend bossysteem met meerdere functies. Daar waar vroeger veelal volkstuinen werden gebruikt om te kunnen tuinieren zonder eigen grond, zouden de voedselbossen deze functie kunnen overnemen. Daar waar een grote groep burgers samen de verantwoordelijkheid neemt om een voedselbos te onderhouden en de oogst te optimaliseren, kan de opbrengst verdeeld worden. Door activiteiten te organiseren in een voedselbos en kennis te delen aan een breed publiek, kunnen voedselbossen positief bijdragen aan het vormen van een veilige en saamhorige gemeenschap. Klimaat Een voedselbos heeft een directe impact op het lokale klimaat. Door de aanplant van een bos zal er bodemvorming plaatsvinden doordat het organische materiaal zich mengt met de ondergrond. Dit zorgt voor een betere bodemkwaliteit. Mede hierdoor en door de groei van boommassa vindt er CO² opslag plaats. Een bos dat opgebouwd is uit meerdere lagen zorgt voor een microklimaat. De schaduwrijke omgeving zorgt voor verlaging van de temperatuur en verkoeling van de omgeving. Het bos en de onderlaag houden water langer vast en zorgen voor een natuurlijke waterfi ltering. Doordat bossen CO² in de lucht weer omzetten in O², dragen ook voedselbossen op kleine schaal bij aan een betere luchtkwaliteit. Biodiversiteit De biodiversiteit staat enorm onder druk. Met name het verlies van natuurlijke habitat zorgt ervoor dat populaties versnipperd raken en met uitsterven worden bedreigd. Door de aanleg van voedselbossen kan er op kleine schaal meer natuur worden gecreëerd dat huis kan bieden aan diverse soorten. Ook kunnen voedselbossen bijdragen aan de verbindingen tussen (natuur) gebieden zodat de levensvatbaarheid van populaties vergroot kan worden. Met name vele vogel- en insectensoorten bevolken de voedselbossen al snel nadat deze worden aangelegd. Maar ook zoogdieren zoals eekhoorns en muizen worden tijdens de pioniersfase al vaker waargenomen. Hoe verder een voedselbos zich ontwikkelt en hoe groter dit bossysteem wordt, des te meer soorten en individuen kunnen worden waargenomen. Gezondheid Contact met de natuur zorgt voor meer geluk en vermindert stress. Het bevordert vitaliteit, creativiteit en stimuleert ontmoetingen tussen mensen. Gezonde voeding, sporten en ontspanning zijn alle drie belangrijke factoren voor een goede gezondheid en een groene omgeving stimuleert deze factoren. Met name in stedelijke gebieden is weinig ruimte om te genieten van een groene omgeving. Een voedselbos draagt bij aan een goede gezondheid en draagt bij aan de leefbaarheid van steden. Door informatieverstrekking, samen te werken met sportscholen en extra mogelijkheden zoals relaxplekjes en sporttoestellen in of rondom je voedselbos te integreren, zal deze functionaliteit ook snel worden benut. 5
6 Online Touch Home