WATERZUIVERING virus in het afvalwater aangetroffen, behalve in Apeldoorn. “De virusconcentratie in het rioolwater is laag”, zegt Medema, die wil benadrukken dat het vanwege de crisissituatie niet mogelijk was de toegepaste variant op de RT-PCR-methode, die werkenderwijs werd ontwikkeld, uitgebreid te testen en te valideren. Daarom spreekt KWR van ‘voorlopige resultaten’. “We hebben voornamelijk influent gemeten. Van de rwzi in Tilburg hebben we wel het effluent onderzocht, maar daar het virus niet in aangetroffen.” Verder optimaliseren Het onderzoeksinstituut wil de ontwikkelde analysemethode verder optimaliseren en valideren tot een volwaardig screeningsinstrument voor de watersector. “Regelmatige rioolwatermetingen kunnen als early-warningsysteem bovendien vroeg - tijdig signaleren dat virussen als SARS-CoV-2 weer vaker voorkomen”, zegt Medema. De onderbouwing van de Covid19 Sewage Surveillance-methode is al gepubliceerd in de wetenschappelijke database MedrXiv (spreek uit ‘MedArchive’): shorturl.at/filyC. De validatie met peer-reviews zal enkele maanden in beslag nemen, aldus KWR. Infectiviteit Gertjan Medema (KWR): “Regelmatige rioolwatermetingen kunnen als earlywarningsysteem vroegtijdig signaleren dat virussen als SARS-CoV-2 weer vaker voorkomen.” In het webinar van eind maart gaf Rosina Girones, hoofd van de onderzoeksgroep Genetica, Microbiologie en Statistiek van de Universiteit van Barcelona, aanvullende informatie over de infectiviteit van het coronavirus in rioolwater. Het huidige coronavirus is het ‘neefje’ (voor 80 procent identiek) van het SARS-virus uit 2003. Coronapatiënten scheiden niet alleen dood materiaal uit, aldus Girones, maar ook levende besmettelijke virussen. “Maar het virus is fragiel en niet lang infectieus. Dit type virussen heeft een celomhulsel van lipiden. Dit flexibele laagje vet om het virus gaat snel stuk, waarna het virus onschadelijk is.” In rioolwater kan dus wel genetisch materiaal van het virus aanwezig zijn, aldus Girones, maar het lijkt niet lang besmettelijk te zijn, omdat het virusomhulsel vermoedelijk kapotgaat. “Al blijft de infectiviteit van dit virus een punt van aandacht.” De Spaanse onderzoekster verwacht dat het virus in elk geval het zuiveringsproces niet overleeft. Deze conclusie baseert ze op onderzoek naar norovirussen in Spaanse rwzi’s. “We hebben gezien dat rioolwaterzuiveringen grote hoeveelheden norovirussen verwijderen. En norovirussen, weten we, zijn veel resistenter dan coronavirussen met een lipide celomhulsel.” Girones bevestigt wat eerder KWR inschatte: dat het risico voor medewerkers van een rwzi daarmee gering De PCR-machine voor het aantonen van erfelijk materiaal (RNA) van coronavirussen met RT-PCR (foto: KWR). 44 WATERFORUM NR 2
45 Online Touch Home