Watertechnologie Het ruwe Kaumera-product kan worden gecombineerd met andere grondstoffen, om het geschikt te maken voor diverse toepassingen (foto: Jac van Tuijn). Water Mining zet augmented reality in De initiatiefnemers gebruiken tijdens de beoogde workshops met deskundigen, beleidsmakers, de industrie en het publiek onder meer augmented reality. Zo komen er 3D-geprinte modellen van de demo’s. Via een smart phone-applicatie kunnen de deelnemers aan de workshops dankzij augmented reality extra informatie zien op het scherm. Ook komen er dashboardapplicaties om de kritische procesparameters te visualiseren en waar mogelijk te verbeteren. in het project aan de orde. Het merendeel van de Nederlandse grondstofterugwinningsprojecten bij de waterschappen draait vooralsnog bij de gratie van subsidies, maar hoe is het als het economisch wel interessant wordt? “Is het dan een taak van een publieke organisatie of niet? En hoe verdeel je de kosten en opbrengsten tussen het reinigen van afvalwater en het produceren van een biopolymeer? Deze vragen komen onherroepelijk aan de orde”, verwacht Van Loosdrecht. Osseweijer denkt ook aan vragen over de nieuwe relatie tussen de afvalwaterproducent en gebruiker in een circulair systeem. Het vergt overleg om tot de gewenste specificaties voor de nieuwe gebruikers te komen. “In het project zijn 24 workshops voorzien om dat soort zaken te bespreken, waarbij we open staan voor input die veranderingen aan het technische design vereisen. In de workshops bespreken we ook de nieuwe soorten contracten die nodig zijn in een circulair systeem, bijvoorbeeld tussen boeren en industrie of stedelijke afvalwaterorganisaties. Deze grote aandacht voor brede betrokkenheid is nieuw in demonstratieprojecten en bedoeld om een goede maatschappelijke inbedding van de innovaties te realiseren.” Verhouding Perceptie speelt immers een belangrijke rol bij het gebruik van gezuiverd afvalwater voor uiteenlopende toepassingen, zoals irrigatie in de landbouw of als koelwater voor de industrie. Een bedrijf als Dow Benelux gebruikt al jaren het gezuiverde afvalwater van de inwoners van Terneuzen als proceswater. Van Loosdrecht wijst erop dat het gezuiverde afvalwater voor bijvoorbeeld agrariërs weer aan andere eisen moet voldoen. Voor de landbouw is de natrium-kaliumverhouding bijvoorbeeld een belangrijke kwaliteitsparameter. Verschillen in kwaliteitseisen hebben de partijen in Nederland die waterhergebruik met gezuiverd effluent van rwzi’s promoten, volgens hem niet altijd even scherp op het netvlies. Bovendien vrezen de industrie en de landbouw dat de overheid maatregelen voor waterhergebruik aankondigt die in de praktijk onwerkbaar zijn. “Daar hebben we in het verleden 44 WATERFORUM NR 7 verschillende voorbeelden van gezien. En dat maakt partijen kopschuw.” Meer bewustwording Daarom zijn in Water Mining organisaties als wetenschapsmuseum NEMO in Amsterdam en de Floating Farm in Rotterdam aangehaakt. Floating Farm staat voor circulair boeren: een groot deel van het dieet van de koeien op de drijvende boerderij bestaat uit organische reststromen afkomstig uit de stad. Zo krijgen de koeien bierbostel gevoerd van een aantal Rotterdamse brouwerijen, zemelen van Schiedamse molens, gras van sportvelden in de buurt en aardappelschillen van een lokale verwerker. “Door met deze organisaties samen te werken, willen wij bij het algemene publiek meer bewustwording creëren voor de circulaire economie, circulaire watersystemen en de introductie daarvan”, stelt Van Loosdrecht. In NEMO komen tentoonstellingen en kunnen jongeren actief aan de slag met het onderwerp. Water Mining richt zich eveneens op de opschaling, integratie en verbinding van verschillende op zichzelf losstaande watertechnologische oplossingen die al in Europees verband zijn onderzocht, bijvoorbeeld in het Zero Brine project. Sinds 2017 onderzoeken 22 partners van onderzoeksinstituten, mkb, bouwbedrijven en eindgebruikers uit tien landen oplossingen om industriële zoutwaterafvalstromen te verminderen door mineralen en schoon water terug te winnen en te hergebruiken. De TU Delft coördineert ook dit project, dat vier jaar loopt. Water Mining voorziet verder in zes grootschalige demo-installaties in verschillende landen, waaronder Nederland (zie kader). Doel is om een integraal beeld te krijgen en de problemen op te lossen die ontstaan bij de opschaling, verbinding en integratie van de verschillende watertechnologieën. Nieuwe businessmodellen Een ander belangrijk element in het project is de ontwikkeling van nieuwe, innovatieve businessmodellen en publiekprivate samenwerkingsverbanden. Van Loosdrecht neemt
45 Online Touch Home