Gedragswetenschap en waterkwaliteit De waterkwaliteit is al jarenlang een ondergeschoven kindje in het Nederlandse beleid. Of, zoals Natuur en Milieu het wellicht wat stellig verwoordt, het krijgt geen prioriteit op de politieke agenda en de versnippering van de taken zorgt ervoor dat geen enkel overheidsorgaan zich verantwoordelijk voelt. Zo zijn er bijvoorbeeld nog geen lozingseisen voor duizenden stoffen die de waterkwaliteit bedreigen, zoals organische microverontreinigingen, microplastics en pathogenen in rioolwater. Nederland, op milieugebied ooit een Europese koploper, geeft op eigen houtje geen normen af en wacht op Europees beleid. Hoewel in dit vacuüm de roep om microverontreinigingen op een rwzi tegen te houden toeneemt, aarzelen de waterschappen met de inzet van geavanceerde en kostbare zuiveringstechnieken. Er zijn immers geen wettelijke richtlijnen en een extra behandelingsstap leidt tot extra kosten en een hoger energieverbruik, leest u in het tweede deel van het tweeluik over ‘De strijd tegen de micro’s’. Schoon water vraagt echter niet alleen verandering van waterschappen, landbouw en industrie, maar ook van gewone burgers. Wat spoel je wel of niet door de wc of je gootsteenputje? Gebruik je bestrijdingsmiddelen in je tuin? Het lijken kleine vragen, met kleine effecten. Maar ook die kleine acties van al die Nederlanders hebben samen een behoorlijk effect op de waterkwaliteit, schrijft Sander Mager, bestuurslid van de Unie van Waterschappen in een column in deze editie. Gedragswetenschappers kunnen helpen om het gedrag de gewenste richting te sturen. Er mogen dan talloze regels zijn die Nederland moeten helpen om de kwaliteit van gronden oppervlaktewater op peil te houden, uit de column van Esther de Wit-De Vries van de WUR blijkt dat we met regels niet elk gewenst gedrag bereiken. Om dat gedrag te veranderen, kan de inzet van gedragswetenschappen helpen. Gedrag is ook essentieel om de coronapandemie onder controle te krijgen. Het merendeel van de werkende bevolking is het thuiswerken en videobellen meer dan beu. De mens is en blijft nu eenmaal een sociaal dier dat niet alleen een gevoel van autonomie nodig heeft, maar vooral door verbinding met anderen pas volledig tot zijn recht komt. Hopelijk kunnen we het normale leven zo spoedig mogelijk hervatten. Voor nu wenst de redactie van WaterForum u fijne feestdagen en een voorspoedig en gezond 2021! Adriaan van Hooijdonk Hoofdredacteur WaterForum Coverfoto Vang de Watermonsters is een landelijk burger - onderzoek om de waterkwaliteit van kleine wateren in kaart te brengen. Het onderzoek wordt georganiseerd door Natuur en Milieu en de ASN Bank, zeven waterschappen, de Unie van Waterschappen en de Waterschapsbank (foto: Natuur en Milieu). Marjan Minnesma wil 25-puntenplan voor waterkwaliteit Water Mining haalt waarde uit afvalwater Hoe waterschappen de micro’s bestrijden NUMMER JAARGANG 16 - DECEMBER 2020 € 12,50 7 Burgerwetenschappers Colofon WaterForum Vakblad voor de watersector Uitgever AcquiMedia, Henk van der Brugge Amstelwijckweg 15, 3316 BB Dordrecht T +31 (0)184 - 48 10 40 E info@acquimedia.nl Bladmanagement en advertentieverkoop Henno Ploeg, henno@waterforum.net T +31 (0)184 - 48 10 46 Abonnementenadministratie Waterforum Magazine wordt op aanvraag en tegen betaling van abonnementsgeld (€ 49,95 ex. BTW) toegestuurd aan relevante doelgroepen. Aanvraag en/of mutaties via info@waterforum.net Disclaimer AcquiMedia heeft deze uitgave op de meest zorgvuldige wijze samengesteld. AcquiMedia (hoofd)redactie en auteurs kunnen echter op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volle digheid van de gegevens. Uitgever, hoofdredactie en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op informatie in deze uitgave. Redactie Hoofdredactie Adriaan van Hooijdonk, redactie@waterforum.net Eindredactie Jeroen Bezem Redacteuren Esther Rasenberg, Pieter van den Brand, Marga van Zundert en Jac van Tuijn Vormgeving D’sign Rotterdam © AcquiMedia 2020 Auteursrecht op inhoud en vormgeving zijn voorbehouden aan de uitgever. Gehele of gedeeltelijk overname van artikelen uit WaterForum is slechts toegestaan met bronvermelding en na schriftelijke toestemming van de uitgever. www.waterforum.net WATERFORUM DECEMBER 2020 5
6 Online Touch Home