WATERKWALITEIT Het rivierproject Meanderende Maas van het Hoogwaterbeschermingsprogramma zit momenteel in de verkenningsfase. Langs de Maas van Ravenstein tot Lith zullen niet alleen 26 km Maasdijk worden versterkt, maar zullen ook de oude meanders aan de Brabantse kant in natuurgebieden worden veranderd. Hierdoor spoelen minder nutriënten af. De start van de uitvoering staart gepland voor 2023. kwalitatieve natuur met meestromende geulen, laag-dynamisch moeras en ruimte voor bosvorming.” Nutriënten Met de PAGW zet het Rijk voornamelijk in op herstel van flora en fauna. Lange tijd ging het bij het verbeteren van de waterkwaliteit juist om de nutriënten uit de landbouw en chemische stoffen. Notoire ‘normoverschrijders’, zo bevestigt de in november door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) uitgebrachte tussenrapportage van de Nationale Analyse Waterkwaliteit, zijn nog altijd de PAK’s, de zware metalen en de gewasbeschermers. WUR-onderzoeker Veraart benadrukt dat de natuurkwaliteit binnen de PAGW het heetste hangijzer is. “Daar is het merendeel van de 33 maatregelen voor bedoeld. Voor het verbeteren van de waterkwaliteit in de grote wateren kan het Rijk nog sturen met de derde tranche van maatregelen voor de KRW die in de maak zijn. Op chemische waterkwaliteit grijpen de PAGW-maatregelen niet direct in. Het Rijk is hiervoor ook afhankelijk van andere actoren, zoals de rioolwaterzuiveringen en de industrie. Wel kunnen de PAGW-maatregelen indirect de nutriëntenconcentraties beïnvloeden. Inrichtingsmaatregelen, zoals een moeraszone, kunnen ook goed uitpakken voor de gehalten aan nutriënten. Planten nemen in principe nutriënten op.” Roels van het WNF stelt de maatschappelijke waarde van water voorop. “Burgers zijn niet geïnteresseerd in hoeveel stikstof of ijzer er in het water zit. Wezenlijk is of je erin kunt zwemmen en dat je er goedkoop drinkwater van kunt maken. Daarom moeten we eerst naar het natuurlijk systeem kijken. Dat daar nu meer aandacht voor is, is alleen maar goed. Het gaat bij waterkwaliteit niet uitsluitend om de chemische conditie van het water. Met name op de biologische waterkwaliteit, afgemeten aan de hoeveelheid flora en fauna die WATERFORUM DECEMBER 2019 21 voor biodiversiteit zorgt, scoort ons land als een van de slechtste in Europa. Daar zit nog weinig verbetering in. Van de honderden dieren- en plantensoorten die kunnen terugkomen, is dat nog maar bij een vijfde gelukt.” In haar PAGW-advies wijst de Commissie-MER erop om bij de uitvoering van het Programma focus te houden op de KRW- en Natura 2000-doelen. Marja van der Tas: “De PAGW gaat om grote ingrepen, maar Nederland wordt in Brussel afgerekend op harde parameters, bijvoorbeeld het aantal dieren. Alle rapportages bevestigen dat ons land er een harde dobber aan zal hebben de doelen tijdig te halen. Bovendien kiest het kabinet nu nog maar voor acht van de 33 maatregelen uit de PAGW en ligt nog niet eens het volledige geldbedrag op tafel. Maar ons advies ligt er en het is niet aan de Commissie om de vinger aan de pols te houden. Straks zijn er voor de PAGW-projecten echter omgevingsvergunningen nodig en dan komen we weer aan de beurt om de milieueffectrapportages te toetsen. Dan zien we vanzelf of ons advies is opgevolgd.”
22 Online Touch Home