WATERBEHEER Regenrivier tijdens droogte kwetsbaar als drinkwaterbron Heerlijk, helder Maaswater? Door Adriaan van Hooijdonk Drinkwaterbedrijven en bestuurders maken zich zorgen over de kwetsbaarheid van de Maas als bron voor drinkwatervoorziening. Vooral in tijden van droogte kunnen de lage afvoeren, in combinatie met lozingen van chemische stoffen, voor een slechtere waterkwaliteit zorgen. Daarom werken ze aan maatregelen om water langer vast te houden. Maar hoe? In 2018 kwam de Maasafvoer bij Monsin (Luik) gedurende een derde van het jaar niet boven de 60 m3 per seconde. Volgens het Maasverdrag tussen Vlaanderen en Nederland is er bij een dergelijke lage afvoer sprake van een ‘officieel watertekort’. Het Maasverdrag bevat afspraken over de verdeling van Maaswater over de Maas en de verschillende Vlaamse en Nederlandse kanalen. In 2019 was de situatie vergelijkbaar met die van 2018, stelt Maarten van der Ploeg, directeur RIWA-Maas, de belangengroep van zes Nederlandse en Belgische drinkwaterbedrijven. “Met de kanttekening dat de periode van lage afvoeren in 2018 langer duurde: 143 dagen en in 2019 96 dagen. Ook was de minimum afvoer in 2019 lager.” Door de langdurige lage afvoer werd het in de droge zomer van 2019 volgens minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat lastig om de afspraken uit het Maasverdrag na te komen. Daarom werd de hulp van Rijkswaterstaat ingeroepen. Bij meerdere sluizen in het door Maaswater gevoede Albertkanaal, tussen Genk en Antwerpen, ging met het schutten van schepen veel kostbaar water verloren. Daarom werden op kosten van Vlaanderen bij meerdere sluizen van het Albertkanaal snel forse pompen geplaatst die voortdurend grote hoeveelheden water terugpompten van het afwaartse naar het opwaartse deel van het kanaal (zie kader). Kwetsbaarheid Hoewel de extreem lage afvoeren in de Maas in 2018 en 2019 de Nederlandse drinkwatervoorziening niet direct bedreigden, werd wel de kwetsbaarheid van het hele systeem duidelijk. Drinkwaterbedrijven die hun water uit de Maas betrekken, zijn daarom volop bezig om de kwetsbaarheid en de eventuele gevolgen voor de waterbeschikbaarheid op de langere termijn te verminderen. Een goed doorstromende Maas is belangrijk voor de drinkwaterwinning van vier miljoen Nederlanders en drie miljoen Belgen, omdat door natuurlijke verversing van het rivierwater verontreinigingen en industriële lozingen worden verdund. Maarten van der Ploeg (RIWA-Maas): “In droge periodes bestaat de Maas voor een groot deel uit gezuiverd water van rioolwaterzuiveringsinstallaties.” 42 WATERFORUM NR 7 “De Maas is als bron voor de drinkwatervoorziening in zowel kwalitatieve als kwantitatieve zin te kwetsbaar”, zegt Maarten van der Ploeg. “Zeker met de verwachting dat de perio des van lage afvoeren en droogte in de toekomst in het Maasstroomgebied zullen toenemen. In dergelijke periodes bestaat de Maas dus voor een groot deel uit gezuiverd water van rioolwaterzuiveringsinstallaties.”
43 Online Touch Home