Het uit het water halen van de recreatieboeien na het seizoen (foto: Rijkswaterstaat). Sperlijn bij de Clauscentrale, ter voorkoming van het bevaren van de nevengeulen. worden in een specifieke situatie. Als voor de werkzaamheden een vaarwegmanagementplan gemaakt is, biedt dit enige duidelijkheid voordat begonnen wordt, maar dit is niet bij elk project aanwezig. Een gele ballenlijn bijvoorbeeld is in geen enkele richtlijn terug te vinden, maar wordt meer en meer toegepast bij werkzaamheden (of andere bijzondere situaties). Zeker wanneer bijvoorbeeld gebruik wordt gemaakt van een ponton, zijn alleen borden niet meer voldoende om vaarwegverkeer te waarschuwen voor een obstakel in of nabij de vaarweg. Ook een volledige stremming van een vaarweg wordt vaker en vaker door meer dan alleen ‘A.1 borden’ en aankondigingen/ scheepvaartberichten aangeduid. Het blijkt noodzakelijk de gestremde vaarweg ook fysiek (op zijn minst visueel) door middel van een ballenlijn of betonning af te sluiten. Moedwillig of onbewust vaart de schipper toch door en brengt zo zowel zijn of haar eigen veiligheid als die van anderen in gevaar. Soms worden aanvullende maatregelen, zoals gele ballenlijnen, toegepast op advies van een specialist, soms volgens de wens van de aannemer of geëist vanuit de vaarwegbeheerder. Maar vooralsnog niet omdat dit in reglementen staat voorgeschreven. Richtlijnen zoals de CROW 96 a/b voor vaarwegen kunnen aannemers meer duidelijkheid bieden en vaarwegbeheerders een tool geven om maatregelen bij werkzaamheden te toetsen en te handhaven. De ene ballenlijn is de andere niet Door de jaren heen zijn er voor de verschillende toepassingen ook verschillende types ballenlijnen ontwikkeld: • De standaard ballenlijn voor gebruik bij zwemstranden om de overgang naar dieper water te markeren. Deze bestaat uit gele ballen met een diameter van 20 cm, uit slagvast kunststof. Door de permanente toepassing van deze lijnen worden solide ballen gebruikt die doorgaans op 6mm RVS kabel worden gemonteerd. De kabel is met een kunststof slang afgeschermd, zodat zwemmers zich niet kunnen bezeren. Deze ballenlijnen worden idealiter met grondankers bevestigd. Deze methode betekent dat er geen palen geslagen hoeven te worden, zo worden kosten bespaard en wordt voorkomen dat zwemmers op de lijnen gaan staan. • Tijdelijke ballenlijnen die snel en makkelijk kunnen worden ingezet bij werkzaamheden, calamiteiten en evenementen. Deze ballenlijnen zijn licht van gewicht en daardoor makkelijk te hanteren. Vooral bij werkzaamheden en evenementen is het belangrijk dat de lijnen snel gemonteerd en gedemonteerd kunnen worden. Deze lijnen kunnen in big bags vervoerd worden. Voor de zichtbaarheid zijn de ballen een slag groter dan de standaard ballenlijnen bij zwemstranden. • Ballenlijnen voor permanent gebruik om scheepvaart te waarschuwen of doorgangen af te sluiten bij bijvoorbeeld natuurgebieden. Voor ballenlijnen waarbij zichtbaarheid en robuustheid belangrijk zijn, zijn twee grotere ballen ontworpen. Deze robuuste PE ballen zijn halfrond, zodat de bovenkant altijd schoon en dus goed zichtbaar blijft. Met een diameter van 43 en 60 cm zijn deze ballen ook aanmerkelijk groter, beter geschikt voor gebruik op groter water. De ballen zijn met U-beugels op staalkabel, maar ook op touw te bevestigen. Zo is ook de onderlinge afstand tussen de ballen makkelijk te variëren. Deze ballenlijnen worden veel gebruikt bij het afsluiten van water in natuurgebieden of als veiligheidslijn bij bijvoorbeeld de Oosterscheldekering. • De sperlijn is de ‘ultieme’, meest robuuste ballenlijn om door vaart zowel fysiek als visueel tegen te houden. De sperlijn bestaat uit gele drijvers van 1 meter lengte, voorzien van een stalen binnenwerk. De drijvers worden op staalkabel of ketting gemonteerd om naast het visuele karakter ook daadwerkelijk het passeren te bemoeilijken. Vaarwegmarkering 2.0 Innovaties in vaarwegmarkering krijgen behalve met het doel ‘verduurzaming’ ook meer en meer met draadloze communicatie te maken. Verschillende onderdelen als boeien, tonnen en kribbakens zullen worden voorzien van sensoren die een (onderlinge) draadloze connectie mogelijk maken. Naast WATERFORUM DECEMBER 2019 53
54 Online Touch Home